Τα Windows 7 είναι σαφέστατα ένα από τα πλέον δημοφιλή και αξιόπιστα λειτουργικά της Microsoft. Απλά, σταθερά, εύχρηστα, εύκολα παραμετροποιήσιμα και με χαμηλές απαιτήσεις σε hardware κυριάρχησαν για χρόνια στην αγορά. Μάλιστα παρέμειναν πιο δημοφιλή και από τα Windows 8, που ήρθαν αργότερα χρονικά.
Φαίνεται πώς μόνο η τελευταία έκδοση των Windows 10 καταφέρνει να πάρει σημαντικό μερίδιο της αγοράς από τα 7 και ταυτόχρονα να κερδίζει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών. Για του λόγου το αληθές 1 στα 4 PC παγκοσμίως τρέχουν ακόμα με 7, ενώ 2 στα 4 τρέχουν πλέον με τα νεότερα Windows 10.
Καλώς ή κακώς ο χρόνος είναι αμείλικτος και σύμφωνα με την πάγια τακτική της Microsoft η υποστήριξη στα Windows 7 σταματά επισήμως στις 14 Ιανουαρίου του 2020.
Οι επιπτώσεις και οι εναλλακτικές
Για την ακρίβεια η Microsoft είχε αρχίσει την διαδικασία απόσυρσης των Windows 7 ήδη από το 2015. Συγκεκριμένα, από τότε δεν αναπτύσσει περαιτέρω το λειτουργικό και δεν προσθέτει νέα features και λειτουργικότητα, αλλά προσφέρει μόνο security patches και updates σε τακτική βάση. Η περίοδος από το 2015 μέχρι και σήμερα είναι το περίφημο extended support.
Όμως, από τις 15/1/2019 δεν θα προσφέρονται ούτε αυτές οι βασικές ενημερώσεις ασφαλείας. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι κάθε υπολογιστής με λειτουργικό Windows 7 δεν θα προσφέρει προστασία από νέες κυρίως διαδικτυακές απειλές και malware. Δηλαδή, θα είναι ακατάλληλος και επικίνδυνος για χρήση (πρωτίστως σε δίκτυο) και ειδικά για συγκεκριμένες δουλειές που έχουν σχέση με προσωπικά ή ευαίσθητα δεδομένα, κυβερνήσεις, νοσοκομεία, σχολεία και άλλους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς!
Άρα αν έχεις ένα τέτοιο PC οι επιλογές που έχεις είναι τρεις: να το «παροπλίσεις» και να αγοράσεις ένα νεότερο, να τολμήσεις τη μετάβαση σε ένα ελεύθερο open source λειτουργικό (Linux) ή να αποκτήσεις τα Windows 10 (με αγορά ή με αναβάθμιση).
Η μετάβαση στα 10 είναι η πλέον λογική επιλογή για όσο τουλάχιστον καιρό ακόμα η Microsoft το επιτρέπει έστω και αθόρυβα ή χωρίς να το πολυδιαφημίζει. Να σημειωθεί ότι η δωρεάν μετάβαση στα 10 μπορεί να διακοπεί ανά πάσα στιγμή.
Στα θετικά της αναβάθμισης σε Windows 10, πέρα από την ασφάλεια και την υποστήριξη, μπορεί κανείς να προσθέσει την αξιοπιστία τους, την ομαλή τους λειτουργία, την δημοτικότητά τους, αλλά κυρίως το γεγονός ότι θα παραμείνουν σε χρήση και υποστήριξη από την «μαμά» Microsoft για πολλά χρόνια ακόμα.
Το να γίνει μετάβαση από τα Windows 7 στα 8 δεν έχει ιδιαίτερο νόημα και πρακτική αξία αφού και τα 8 θα πάψουν να υποστηρίζονται μετά το 2023.
Πώς γίνεται η μετάβαση από τα Windows 7 στα 10
Πάντα με την προϋπόθεση ότι έχεις νόμιμη κόπια των 7 θα πρέπει να κάνεις τα εξής (η διαδικασία είναι ακριβώς η ίδια αν έχεις γνήσιο κωδικό από Windows 8):
Πρώτα από όλα απαιτείται «έλεγχος συμβατότητας». Δηλαδή, να δεις αν ο υπολογιστής σου μπορεί να «σηκώσει» το νέο λειτουργικό από πλευράς hardware. Τα 10 δεν έχουν πολύ μεγαλύτερες απαιτήσεις σε υλικό. Θεωρητικά και απλουστευμένα θα χρειαστείς έναν επεξεργαστή άνω του 1 GHz, 2 GB (ιδανικά 4) μνήμης και 32 GB χώρο στον σκληρό δίσκο.
Ίσως αξίζει να αντικαταστήσεις τον παλιό δίσκο σου με έναν SSD. Η διαφορά στην απόδοση είναι μεγάλη, ενώ το κόστος αγοράς ενός SSD είναι πλέον μικρό.
Παλαιότερα η Microsoft προσέφερε ένα πρόγραμμα με το όνομα Upgrade Advisor που έκανε αυτήν την δουλειά αυτόματα για εσένα. Δυστυχώς τώρα θα πρέπει να ελέγξεις μόνος σου τα χαρακτηριστικά του hardware (π.χ. με την βοήθεια ενός προγράμματος όπως του Speccy) και να αποφασίσεις.
Αφού τελικά το PC σου είναι έτοιμο για το upgrade θα πρέπει να κατεβάσεις και να τρέξεις ένα εργαλείο της Microsoft με το όνομα Media Creation Tool. Αυτό σου επιτρέπει να κατεβάσεις από το διαδίκτυο κόπια των Windows 10, να την περάσεις σε USB flash drive (στικάκι) και από εκεί να ξεκινήσεις την εγκατάσταση (πάνω από τα εφτάρια ως αναβάθμιση ή με «καθαρό» install από την αρχή σβήνοντας τα πάντα από τον δίσκο του υπολογιστή).
Φυσικά πριν από μία τέτοια διαδικασία συνετό είναι να έχεις κάνει πιο πριν Αντίγραφα Ασφαλείας (Back Up) όλων των σημαντικών σου αρχείων (όπως για παράδειγμα τις προσωπικές εικόνες/βίντεο ή τα αρχεία της δουλειάς σου). Αυτά τα αντίγραφα μπορεί να γίνουν σε φυσικό εξωτερικό μέσο αποθήκευσης ή με την βοήθεια μίας cloud υπηρεσίας. Μετά το upgrade τα αρχεία σου θα είναι στην ίδια θέση όπως στα Windows 7, ενώ στο clean install θα πρέπει να τα αντιγράψεις ξανά και χειροκίνητα αξιοποιώντας το back up σου.
Ύστερα από όλα αυτά η εγκατάσταση των Windows 10 γίνεται σχεδόν αυτόματα μέσω απλών οδηγιών. Ο χρόνος εγκατάστασης εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, αλλά συνήθως δεν ξεπερνά τα 30 λεπτά ακόμα και για ξεπερασμένης τεχνολογίας PCs.
Tο μόνο που μένει είναι το Activation (Ενεργοποίηση). Εκεί αν δεν είναι ήδη ενεργοποιημένο πληκτρολογείς το λεγόμενο Product Key (έναν κωδικός με λατινικά γράμματα και αριθμούς) στο σχετικό παράθυρο που θα εμφανιστεί λίγο μετά την εγκατάσταση (εναλλακτικά μπορείς να κάνεις δεξί κλικ πάνω στο εικονίδιο του υπολογιστή και να επιλέξεις το μενού Ιδιότητες). Ο κωδικός ενεργοποιείται και συσχετίζεται με τον συγκεκριμένο υπολογιστή. Για την ακρίβεια δεν μένει ο ίδιος, αλλά μέσω μίας online διαδικασίας δημιουργείται ένας νέος για το καινούργιο λειτουργικό/υπολογιστή και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί αλλού.
Τέλος, να σημειωθεί ξανά ότι δεν υπάρχει επίσημη ανακοίνωση για το μέχρι πότε θα είναι διαθέσιμη η δωρεάν αναβάθμιση σε 10 οπότε καλό είναι να βιαστείς. Λογικά θα μπορείς να το κάνεις για μερικούς μήνες ακόμα.