Ένα από τα πλέον εντυπωσιακά φαινόμενα που μπορείς να παρατηρήσεις στον νυχτερινό ουρανό είναι τα πεφταστέρια. Πρόκειται για κάτι που μπορείς να θαυμάσεις οποιαδήποτε βραδιά δίχως σύννεφα, αν κοιτάξεις τον ουρανό, υπάρχουν όμως περίοδοι που αυτή η δραστηριότητα είναι ιδιαίτερα έντονη.
Τον Απρίλιο υπάρχει η λεγόμενη βροχή των Λυρίδων. Ξεκινάει στις 15 και ολοκληρώνεται στις 26 του μήνα, με την κορύφωσή της να αναμένεται το βράδυ της 22ης προς 23ης Απριλίου. Πρόκειται για ουράνια σώματα, που εισέρχονται στην ατμόσφαιρα της Γης με μια ταχύτητα που πλησιάζει τα πενήντα χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο. Τότε αρχίζει η τριβή τους με τις αέριες μάζες και εξαιτίας της πολύ υψηλής θερμοκρασίας που αναπτύσσεται, αυτά ιονίζονται και το αποτέλεσμα είναι η λάμψη που παρατηρείται καθώς διαλύονται, αρκετά χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια του πλανήτη μας.
Ένας τρόπος να παρατηρήσεις το φαινόμενο είναι να βρεις ένα ήσυχο μέρος μακριά από τα φώτα της πόλης και καλό είναι να επιλέξεις τις τελευταίες ώρες της νύχτας, που το σημείο της ακτινοβολίας των λάμψεων είναι πάνω από τον ορίζοντα.
Αν διαλέξεις ένα τηλεσκόπιο ή ένα ζευγάρι κιάλια θα φέρεις ακόμα πιο κοντά αυτές τις εντυπωσιακές ομολογουμένως εικόνες.
Τι πρέπει να λάβεις υπόψη πριν αγοράσεις τηλεσκόπιο;
Σε περίπτωση που θελήσεις να χρησιμοποιήσεις κάποιο τηλεσκόπιο, υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που θα πρέπει να εξετάσεις πριν προβείς σε αγορά και είμαστε εδώ για να σε βοηθήσουμε.
Το κύριο χαρακτηριστικό που θα πρέπει να εξετάσεις αν αποφασίσεις να κάνεις δικό σου ένα τηλεσκόπιο είναι η διάμετρός του, δηλαδή η διάμετρος του κύριου κατόπτρου ή του φακού του. Όσο μεγαλύτερη, τόσο πιο ευκρινείς και φωτεινές οι εικόνες που θα παρατηρήσεις. Από εκεί και πέρα, θα πρέπει να εξετάσεις, αν σε ενδιαφέρει η φορητότητά του, δηλαδή το πόσο εύκολα θα μπορείς να το μεταφέρεις από τόπο σε τόπο αλλά και οι συνθήκες φωτισμού στην περιοχή που μένεις. Διαφορετικό τηλεσκόπιο θα χρειαστείς αν ζεις σε πόλη που τη νύχτα τα φώτα είναι πολλά και διαφορετικό αν είσαι σε εξοχή, όπου πιθανό να έχεις εύκολη πρόσβαση σε σημεία όπου επικρατεί πυκνό σκοτάδι, άρα μπορείς να δεις πολλές περισσότερες λεπτομέρειες στον ουρανό. Το βέβαιο είναι ότι σε ένα κατάστημα Κωτσόβολος θα μπορέσεις να ενημερωθείς αναλυτικά πριν αποφασίσεις ποιο τηλεσκόπιο θέλεις να αγοράσεις.
Είδη Τηλεσκόπιων
Υπάρχουν τρία είδη τηλεσκόπιων, τα διοπτρικά, τα κατοπτρικά και τα καταδιοπτρικά.
Τα διοπτρικά ή αλλιώς διαθλαστικά τηλεσκόπια χρησιμοποιούν έναν φακό για να δημιουργήσουν την εικόνα. Είναι κατάλληλα κυρίως για την παρατήρηση της Σελήνης και των άλλων πλανητών, καθώς παράγουν ευκρινείς εικόνες, με μεγάλη αντίθεση. Το κύριο πλεονέκτημά τους είναι πως πρόκειται για στιβαρές κατασκευές και το κόστος ή ο χρόνος που απαιτείται για τη συντήρησή τους είναι από ελάχιστος έως μηδενικός. Οι σωλήνες τους είναι σφραγισμένοι, άρα δεν θα έχεις την ανησυχία μήπως περάσει σκόνη στο εσωτερικό τους. Είναι ιδανικά για συνθήκες όπου υπάρχει αεράκι, μιας και μειώνουν τα ρεύματα που μπορεί να παραμορφώσουν την εικόνα.
Τα κατοπτρικά ή ανακλαστικά τηλεσκόπια χρησιμοποιούν ένα ή περισσότερα καμπύλα κάτοπτρα που ανακλούν το φως για να δημιουργήσουν τις εικόνες των αντικειμένων που παρατηρείς. Αυτού του είδους τα τηλεσκόπια προσφέρουν υψηλή οπτική ποιότητα και για τον λόγο αυτό θεωρείται ότι είναι τα πλέον κατάλληλα για έναν ερασιτέχνη αστρονόμο. Το ύψος παρατήρησης είναι αρκετά βολικό και η στήριξή τους πολύ σταθερή, μιας και πραγματοποιείται χαμηλά. Σε αντίθεση με άλλους τύπους τηλεσκόπιων, δεν μαζεύουν υγρασία στους φακούς τους, οπότε διευκολύνεται η παρατήρηση αν ζεις σε περιοχές κοντά σε θάλασσα, λίμνες ή ποτάμια. Θεωρείται ότι έχουν την καλύτερη σχέση απόδοσης τιμής και προσφέρονται για πειραματισμούς.
Τρίτη και τελευταία κατηγορία είναι τα καταδιοπτρικά τηλεσκόπια. Πήραν την ονομασία τους από το γεγονός ότι για να δημιουργήσουν το είδωλο του αντικειμένου που παρατηρείς χρησιμοποιούν φακούς και κάτοπτρα. Συνδυάζουν δηλαδή τα τεχνικά χαρακτηριστικά των δύο παραπάνω ειδών. Στο πρωτεύον κάτοπτρο συγκεντρώνεται το φως, έπειτα αντανακλάται στο δευτερεύον και τέλος πραγματοποιείται η διόρθωση από τον φακό. Τα καταδιοπτρικά τηλεσκόπια είναι εύκολα στη χρήση, δεν θα σε προβληματίσουν στη μεταφορά τους και λόγω των ηλεκτρονικών στοιχείων με τα οποία είναι εφοδιασμένα, θεωρούνται ιδανικά για αστροφωτογράφιση.
Τι πρέπει να λάβεις υπόψη πριν αγοράσεις κιάλια;
Τα κιάλια είναι ακόμα ένα μέσο για να παρατηρήσεις τον νυχτερινό ουρανό και όχι μόνο. Σε αντίθεση με τα τηλεσκόπια, υπάρχουν πολλοί περισσότεροι παράγοντες που θα πρέπει να εξετάσεις πριν προβείς σε μια τέτοια αγορά.
Πρώτο και κύριο, ο βαθμός της μεγέθυνσης, δηλαδή το πόσο κοντά μπορούν να φέρουν τα κιάλια το αντικείμενο που παρατηρείς. Σημαντικό ακόμα παράγοντα αποτελεί η διάμετρος των αντικειμενικών φακών, δηλαδή των φακών που βρίσκονται στο μπροστά μέρος, καθώς καθορίζει το πόσο φως επιτρέπουν να περάσει και κατά συνέπεια την ποιότητα του ειδώλου.
Έπειτα πρέπει να λάβεις υπόψη το οπτικό πεδίο, δηλαδή το επιτρεπτό εύρος παρατήρησης, την κοντινή εστίαση, δηλαδή αν τα κιάλια έχουν τη δυνατότητα να εστιάσουν σε σημεία που βρίσκονται πολύ κοντά σε εσένα, για να παρατηρήσεις πχ με ευκρίνεια ένα αντικείμενο σε απόσταση δύο μέτρων.
Άλλος ένας παράγοντας αποτελεί η κόρη εξόδου, δηλαδή το μέγεθος της δέσμης του φωτός που μεταφέρεται από τον αντικειμενικό φακό έως τον προσοφθάλμιο, αυτόν δηλαδή που βρίσκεται κοντά στο μάτι σου. Όσο μεγαλύτερη, τόσο πιο ποιοτική η παρατήρηση σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού.
Στη συνέχεια δώσε βάση στο eye relief, που αντιπροσωπεύει τη μέγιστη απόσταση που είναι δυνατό να έχουν τα μάτια σου από τους προσοφθάλμιους φακούς, στην οποία είναι ορατό σε εσένα όλο το οπτικό πεδίο καθώς και στην απόσταση ανάμεσα στους προσοφθάμιους φακούς. Η ρύθμιση της διόπτρας είναι εξίσου σημαντική για να γίνεται απόλυτα ευκρινής η εικόνα του αντικειμένου της παρατήρησης. Τέλος λάβε υπόψη τις παντός είδους οπτικές επιστρώσεις που βελτιώνουν το είδωλο που παράγεται, μέσω πχ της μείωσης των ανακλάσεων, το βάρος, το πόσο στεγανά είναι τα κιάλια, για να γνωρίζεις αν μπορείς να τα χρησιμοποιήσεις και σε συνθήκες υψηλής υγρασίας και τη δυνατότητα τοποθέτησής τους σε τρίποδο.
Είδη
H πρώτη κατηγορία είναι τα κιάλια Porro. Για τη διόρθωση του προσανατολισμού των εικόνων είναι εφοδιασμένα με δύο πρίσματα ορθής γωνίας σε κάθε πλευρά τους. Επίσης, έχουν εξωτερικό μηχανισμό εστίασης, που ωθεί τα προσοφθάλμια προς τα πίσω ή προς τα εμπρός, κατά μήκος ενός εξωτερικού σωλήνα. Τα κιάλια Porro θα σου προσφέρουν πιο φωτεινές εικόνες και ταχύτερη εστίαση. Επίσης παρέχουν τη δυνατότητα ρύθμισης της διακορικής απόστασης, κάτι που είναι σημαντικό όχι μόνο για παιδιά, αλλά και για ενήλικες, τα μάτια των οποίων βρίσκονται σε μικρή απόσταση μεταξύ τους. Τέλος, είναι αρκετά οικονομικά, λόγω του χαμηλού κόστους κατασκευής τους.
Η επόμενη κατηγορία είναι τα κιάλια Roof. Σε αντίθεση με τα Porro, τη διόρθωση του προσανατολισμού των εικόνων αναλαμβάνει ένα περίπλοκο σετ πρισμάτων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το φως να ανακλάται περισσότερες φορές και για να αυξηθεί η φωτεινότητα της εικόνας που παράγουν απαιτείται η χρήση επιστρώσεων. Αν εξαιρεθεί η ροδέλα ρύθμισης, όλος ο υπόλοιπος μηχανισμός της εστίασης είναι τοποθετημένος στο εσωτερικό τους. Τα κιάλια τύπου Roof διακρίνονται για την ευκολία χρήσης τους και τις δυνατότητες για κοντινή εστίαση. Τα κινούμενα μέρη τους είναι λίγα, οπότε έχουν υψηλή αντοχή και στεγανότητα, ενώ μπορούν να αντέξουν ακόμα και βυθισμένα σε νερό για μικρό χρονικό διάστημα.
Τρίτη κατηγορία είναι τα κιάλια Monocular ή μονοφθαλμικά, που ουσιαστικά αποτελούνται από έναν φακό, όπως για παράδειγμα αυτά που πιθανό να έχεις δει σε κάποια πειρατική ταινία. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα φορητό, διοπτρικό τηλεσκόπιο, με τα τεχνικά χαρακτηριστικά που αναφέρθηκαν παραπάνω. Τα μονοφθαλμικά κιάλια είναι εργονομικά, με μοντέρνα σχεδίαση και ελαφρά. Σου επιτρέπουν να παρατηρήσεις πολύ γρήγορα αντικείμενα που βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση και είναι εύκολα στη χρήση. Σε ορισμένα μοντέλα υπάρχει η δυνατότητα νυχτερινής όρασης, οπότε θα διευκολυνθεί η παρατήρηση ουράνιων σωμάτων. Είναι εύκολα στη χρήση και η τεχνολογία τους έχει εξελιχθεί σε τέτοιο βαθμό, που κάποια διαθέτουν προσαρμογέα για smartphones.
Όπως και με τα τηλεσκόπια, έτσι και με τα κιάλια, σε ένα κατάστημα Κωτσόβολος θα μπορέσεις να ενημερωθείς πλήρως πριν αποφασίσεις να προβείς σε αγορά.
