Ένας δίσκος SSD (Solid State Drive) δεν περιέχει μηχανικά μέρη και έτσι είναι ταχύτερος από έναν κλασικό σκληρό δίσκο. Συνεπώς, αποτελεί το ιδανικό «σπίτι» για το λειτουργικό σύστημα ενός υπολογιστή, παρέχοντας ταχύτητες εκκίνησης που θυμίζουν… τηλεόραση και άμεσο άνοιγμα όλων των εφαρμογών. Ενας, SSD, ωστόσο, χρίζει «ειδικής» μεταχείρισης, καθώς ο αριθμός επανεγγραφών είναι πεπερασμένος, αν και οι νέες γενιές Solid State Drives έχουν βελτιωθεί σε αυτό. Αν θέλετε, λοιπόν, να διατηρήσετε την εύρυθμη λειτουργία του δίσκου σας για αρκετά χρόνια, ακολουθήστε τις παρακάτω συμβουλές.
Μην κάνετε defrag
Το defragment (αποκερματοποίηση) είναι μία διαδικασία που ίσως επαναλαμβάνετε τακτικά στους κλασικούς σκληρούς δίσκους του υπολογιστή σας. Οσο, όμως, αυτό ωφελεί έναν συμβατικό δίσκο, τόσο καταστροφικό είναι για έναν SSD! Η διαδικασία του defrag απαρτίζεται από αλλεπάλληλα «γράψε-σβήσε» δεδομένων, καθώς τα επαναταξινομεί σε θέσεις που ευνοούν τις λιγότερες μετακινήσεις των μηχανικών μερών, όταν χρειαστεί να τα προσπελάσουμε. Οι SSD δίσκοι, αφενός δεν διαθέτουν μηχανικά μέρη ώστε να επιβάλλεται μία τέτοια διαδικασία και αφετέρου δεν έχουν την πολυτέλεια να σπαταλήσουν τον τεράστιο αριθμό μετακινήσεων αρχείων ενός defrag. Μην ξεχάσετε ενεργοποιημένο ούτε το αυτόματο defragment, εκκινώντας την εφαρμογή Disk Defrag των Windows και εξασφαλίζοντας πως η επιλογή «Run on a schedule» δεν είναι τικαρισμένη.
Εγκαταστήστε ένα σύγχρονο λειτουργικό
Λειτουργικά συστήματα προγενέστερα των SSD δίσκων (όπως τα Windows XP και τα Windows Vista) δεν μπορούν να διαχειριστούν επαρκώς τον διαφορετικό τρόπο λειτουργίας των Solid State
Drives. Ετσι, όταν σβήνετε ένα αρχείο, το λειτουργικό σύστημα δεν το αφαιρεί πραγματικά από τα sectors του δίσκου. Οταν μετέπειτα χρειαστεί να αποθηκεύσετε κάτι νέο στο συγκεκριμένο, φαινομενικά διαθέσιμο χώρο, ο δίσκος θα καθυστερήσει αρκετά γιατί θα πρέπει να τον «καθαρίσει» εκ νέου. Το ίδιο πρόβλημα θα αντιμετωπίσετε και στα νεότερα λειτουργικά, εάν απενεργοποιήσετε την πολύτιμη για τους SSD λειτουργία TRIM η οποία υποστηρίζεται (και είναι ενεργοποιημένη εξ ορισμού) από τα Windows 7 και έπειτα, Mac OS X 10.6.8 και μεταγενέστερα, καθώς και από όλες τις διανομές Linux των τελευταίων 4 ετών (από Linux kernel 2.6.28 και μετά). Για να επιβεβαιώσετε πως η λειτουργία TRIM είναι ενεργοποιημένη στα Windows 7, κάντε «κλικ» στο «Start», επιλέξτε «Run», πληκτρολογήστε CMD και έπειτα «fsutil behavior query disabledeletenotify». Αν εμφανιστεί Disable- DeleteNotify = 0 τότε όλα βαίνουν καλώς, καθώς οι εντολές TRIM είναι ενεργοποιημένες.
Αποφύγετε τις συνεχείς εγγραφές
Οσες λιγότερες εγγραφές πραγματοποιείτε στον SSD δίσκο σας, τόσο παρατείνετε τη διάρκεια ζωής του. Προβείτε στις απαραίτητες ρυθμίσεις στις εφαρμογές σας που χρησιμοποιούν προσωρινά αρχεία, ώστε να μην χρησιμοποιούν τον SSD ως αποθηκευτικό χώρο. Σε ένα σύστημα, άλλωστε, όπου υπάρχει SSD, υπάρχει τουλάχιστον ακόμα ένας σκληρός δίσκος, «συμβατικής» τεχνολογίας (με μηχανικά μέρη) και μεγάλης χωρητικότητας. Εκεί θα πρέπει να κατευθύνετε κάθε απόπειρα δημιουργίας temp αρχείων, log files, του cache του browser και γενικότερα δεδομένων που απαιτούν συνεχή ανανέωση. Παράλληλα, απενεργοποιήστε, ή μεταφέρετε σε άλλο δίσκο, λειτουργίες των Windows που «ταλαιπωρούν» το δίσκο σας όπως οι System Restore, Hibernation, Memory Dump, Indexing, Reliability Monitor και κάδος ανακύκλωσης. Οσον αφορά στο Page File, αυτό μπορείτε να το «κλειδώσετε» σε ένα σταθερό αριθμό MB ώστε να μην αυξομειώνεται (συνήθως σε ένα PC με αρκετή RAM, 1024ΜΒ επαρκούν). Για να το επιτύχετε αυτό, κάντε δεξί «κλικ» στο «My Computer», επιλέξτε «Properties» και στη συνέχεια «Advanced System Settings», «Advanced», «Virtual Memory» και «Change». Απενεργοποιήστε το «Automatically manage paging file size for all drives» και αφού επιλέξετε τον SSD σας από τη λίστα, διαλέξτε «Custom Size» και ταυτίστε το ελάχιστο και το μέγιστο μέγεθος στον ίδιο αριθμό (π.χ. 1024 ή 2048). Για να μετακινήσετε τα προσωρινά αρχεία του συστή- ματος σε άλλο δίσκο, ακολουθήστε την παραπάνω πορεία μέχρι το «Advanced» tab και εκεί κάντε «κλικ» στο κουμπί «Environmental Variables». Αλλάξτε τις μεταβλητές TEMP και TMP προκειμένου να δείχνουν σε νέα folders στον μη-SSD δίσκο σας (π.χ. «D:\TEMP» και «D:\TMP», αν θεωρήσουμε πως ως C: είναι δηλωμένος ο SSD σας).
Μην τους γεμίζετε ασφυκτικά
Ενας SSD πρέπει να διαθέτει αρκετό χώρο, για να λειτουργεί ομαλά και γρήγορα. Δυστυχώς, επειδή η αναλογία τιμής/χωρητικότητας στους SSD δεν είναι ευνοϊκή για τους καταναλωτές, αρκετοί επιλέγουν μικρής χωρητικότητας μοντέλα τα οποία ενίοτε μετά βίας επαρκούν για να φιλοξενήσουν ένα λειτουργικό! Σε κάθε περίπτωση, ένας SSD δίσκος υιοθετείται για να βελτιώσει τις επιδόσεις ενός συστήματος και όχι για να προσθέσει αποθηκευτικό χώρο. Ετσι, χρησιμοποιήστε άλλο δίσκο για τον κύριο όγκο των αρχείων σας και επιτρέψτε στο λειτουργικό σας να «αναπνεύσει» στον SSD. Υπολογίστε πως δεν πρέπει να καταναλώνετε πάνω από το 75% της χωρητικότητας ενός Solid State Drive, καθώς το υπόλοιπο 25% είναι ζωτικής σημασίας για διασφάλιση βέλτιστων επιδόσεων.
Τι να αποθηκεύσω σε έναν SSD;
Η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα είναι προφανής: το λειτουργικό σύστημα.
Ειδικά στην περίπτωση που η χωρητικότητα του SSD δεν υπερβαίνει τα 64GB, θα προτείναμε να μην αποθηκεύσετε τίποτα άλλο. Στην περίπτωση που έχετε την άνεση ενός πιο «ευρύχωρου» SSD, μπορείτε να εγκαταστήσετε στο γρήγορο δίσκο σας εφαρμογές που χρησιμοποιείτε συχνά, όπως το Office.
Δεν χρειάζεται πανικός!
Σε αυτό το σημείο, για την αποφυγή αδικαιολόγητου πανικού, να πούμε πως οι τελευταίας γενιάς SSD δεν έχουν καμία σχέση με τους πρώτους προ πενταετίας «προγόνους» τους. Πλην ελαχίστων περιπτώσεων ιδιαιτέρως απερίσκεπτης χρήσης, δύσκολα θα σας προβληματίσει το γεγονός των περιορισμένων επανεγγραφών, ειδικά αν συνυπολογίσετε πως έπειτα από 5 χρόνια μάλλον θα έχετε νέο PC!