Μια ισορροπημένη διατροφή που περιλαμβάνει άφθονα φρούτα και λαχανικά, είναι ένα απ’ τα «κλειδιά» για καλή υγεία. Ωστόσο, για να παραμείνουμε σίγουροι πως η κατανάλωσή τους θα μας κάνει μόνο καλό, είναι εξίσου σημαντικό να φροντίζουμε ότι αυτά τα φρέσκα προϊόντα που καταναλώνουμε είναι ασφαλή. Ένας τρόπος για να γίνει αυτό είναι να βεβαιωθούμε ότι όλα τα φρούτα, ή τα λαχανικά που χρησιμοποιούμε έχουν πλυθεί καλά πριν τα επεξεργαστούμε, καταναλώσουμε ή μαγειρέψουμε.
Παρόλο που οι περισσότεροι καταναλωτές γνωρίζουν ότι τα προϊόντα με βάση το κρέας πρέπει ν’ αντιμετωπίζονται σωστά για την αποφυγή τροφιμογενών ασθενειών (δηλαδή τα νοσήματα που προκαλούνται απ’ την κατανάλωση μολυσμένου τροφίμου), κάποιοι δεν αντιλαμβάνονται ότι τα φρούτα και τα λαχανικά μπορούν επίσης να προκαλέσουν ασθένειες, αν δεν τα χειριστούν, ή αποθηκεύσουν σωστά. Στην πραγματικότητα, τα τελευταία χρόνια, τα μολυσμένα φρούτα και λαχανικά ήταν ο ένοχος σε αρκετά μεγάλα κρούσματα τροφιμογενών ασθενειών.
Ορατές και αόρατες απειλές
Μερικοί απ’ τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να μολυνθούν τα φρούτα και τα λαχανικά είναι: α) οι επιβλαβείς ουσίες που υπάρχουν στο έδαφος, ή στο νερό κατά τη διάρκεια της φάσης ανάπτυξης και β) η κακή υγιεινή κατά τη συγκομιδή, τη συσκευασία και τη μεταφορά. Το ζήτημα, λοιπόν, είναι να εστιάσουμε στις κινήσεις που μπορούμε να κάνουμε εμείς οι ίδιοι, προκειμένου να προφυλαχθούμε από κάθε είδους μόλυνση. Ο βασικότερος παράγοντας σ’ αυτή την προσπάθεια είναι το καλό πλύσιμο των τροφών. Στην προκειμένη περίπτωση, το σωστό πλύσιμο των φρούτων και λαχανικών.
Φυτοφάρμακα
Ο σύγχρονος τρόπος καλλιέργειας φρούτων και λαχανικών είναι άρρηκτα συνυφασμένος με τη χρήση φυτοφαρμάκων, αν και τα «βιολογικά προϊόντα» αποτελούν εξαίρεση σ’ αυτόν τον κανόνα. Τα φυτοφάρμακα μπορεί ν’ αποδειχθούν βλαβερά για την υγεία, αν δεν πλένουμε καλά τα φρούτα και τα λαχανικά που αγοράζουμε, προτού τα καταναλώσουμε. Τα φυτοφάρμακα βρίσκονται σε μεγαλύτερη συγκέντρωση στη φλούδα. Για το λόγο αυτό, το καλό πλύσιμο με καθαρό τρεχούμενο νερό επιβάλλεται, ιδιαιτέρως όταν πρόκειται για λαχανικά που θα καταναλωθούν νωπά, ή φρούτα των οποίων η φλούδα δεν θα αφαιρεθεί.
Βασικά tips για το πλύσιμο φρούτων και λαχανικών
Αρχικά, πρέπει να πλένεις τα χέρια σου για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα με σαπούνι και ζεστό νερό πριν και μετά το χειρισμό φρέσκων προϊόντων. Χρησιμοποίησε ένα κοφτερό μαχαίρι για ν’ αποκόψεις τυχόν χαλασμένες, ή χτυπημένες περιοχές του φρούτου, ή του λαχανικού. Το κοφτερό μαχαίρι έχει σημασία γιατί με μια καλή τομή μειώνεις την οξείδωση του λαχανικού, και άρα διατηρούνται για περισσότερο χρόνο τα θρεπτικά συστατικά και οι βιταμίνες του. Να θυμάσαι, επίσης, ότι πρέπει να πλένεις το προϊόν ακόμα κι αν πρόκειται να το ξεφλουδίσεις. Μ’ αυτό τον τρόπο, οι ρύποι δεν θα μεταφερθούν απ’ το μαχαίρι σου στα φρούτα, ή τα λαχανικά.
Επίσης, πολλές νοικοκυρές κάνουν το λάθος να βάζουν τα λαχανικά σε λεκάνη με νερό, ή στο νεροχύτη και τα αφήνουν να μουλιάζουν με τις ώρες, προκειμένου να εξαλειφθεί και το τελευταίο μικρόβιο. Αυτή είναι μια λάθος τακτική, καθώς μ’ αυτό τον τρόπο χάνονται τα υδατοδιαλυτά θρεπτικά συστατικά που έχουν ορισμένα λαχανικά, όπως το μαρούλι και το σπανάκι. Επιπλέον, όχι μόνο δεν απομακρύνονται οι μικροοργανισμοί, αλλά υπάρχει η πιθανότητα να μετακινηθούν τα μικρόβια και να πάνε ακόμα και σε μέρη όπου δεν υπήρχαν πριν. Είναι καλύτερα, λοιπόν, να κρατήσεις τα φρούτα και τα λαχανικά κάτω απ’ το δροσερό νερό της βρύσης και να τρίβεις απαλά καθώς ξεπλένεις, επιμένοντας μέχρι ν’ απομακρυνθούν όλες οι ορατές βρομιές. Ωστόσο, αν θέλεις οπωσδήποτε να μουλιάζεις τα λαχανικά σου, φρόντιζε να τα ξεπλένεις προηγουμένως με άφθονο τρεχούμενο νερό.
Για τρόφιμα με σκληρή επιφάνεια, όπως καρότα, πατάτες και πεπόνι, χρησιμοποίησε μια καθαρή βούρτσα για να καθαρίσεις την επιφάνεια καθώς ξεπλένεις. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζονται τα λαχανικά που δεν έχουν λεία επιφάνεια, όπως κατσαρό μαρούλι, κουνουπίδι και μπρόκολο. Σ’ αυτή την περίπτωση, χρειάζεται σχολαστικότερο καθάρισμα, ξεπλένοντας για 1 έως 2 λεπτά με κρύο νερό για ν’ απομακρυνθούν οι μολυσματικοί παράγοντες από γωνίες και σχισμές.
Για να είσαι βέβαιος πως τα φυλλώδη λαχανικά είναι καθαρά και απαλλαγμένα από μικροοργανισμούς, μετά το πρώτο πλύσιμο γέμισε ένα μεγάλο μπολ με κρύο νερό και πρόσθεσε δύο κουταλιές της σούπας ξίδι. Βάλε μέσα τα φύλλα και άφησέ τα για τουλάχιστον 10 λεπτά. Ξέπλυνε καλά και στράγγιζε τα φύλλα σ’ ένα σουρωτήρι. Γενικότερα, αν συνηθίζεις να πλένεις τα λαχανικά σου με νερό και ξίδι, να θυμάσαι ότι αυτό γίνεται για να εξοντωθούν τα παράσιτα που υπάρχουν απ’ το χώμα της καλλιέργειας, και όχι για να απομακρύνονται τα φυτοφάρμακα.
Τέλος, να θυμάσαι ότι ακόμη και τα βιολογικά φρούτα και λαχανικά, καθώς και τα προϊόντα απ’ το δικό σου κήπο, ή απ’ τις τοπικές αγροτικές αγορές, θα πρέπει να πλένονται εξίσου σχολαστικά.
