Μήπως δεν χρησιμοποιείς τα οικολογικά προγράμματα που διαθέτει το πλυντήριο ρούχων και το πλυντήριο πιάτων σου, επειδή δεν πιστεύεις πως μπορούν να σου προσφέρουν σημαντική οικονομία στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού και του νερού; Μήπως, από την άλλη πλευρά, δεν αμφιβάλλεις για την έξτρα οικονομία που πετυχαίνουν, αλλά τ’ αποφεύγεις επειδή υποψιάζεσαι πως δεν καταφέρνουν τόσο αποτελεσματικό καθάρισμα, όσο τα «κανονικά» προγράμματα;
Η μικρή οικονομία στην κατανάλωση και το «αντίτιμο» στην καθαριότητα που υποτίθεται ότι χαρακτηρίζει τα οικολογικά προγράμματα, είναι οι δύο σημαντικότεροι «μύθοι» που κυκλοφορούν γι’ αυτά. «Μύθοι» που είναι αρκετά διαδεδομένοι, με αποτέλεσμα να μην βρίσκονται ψηλά στις προτιμήσεις πολλών καταναλωτών.
Μάλιστα, οι παραπάνω προκαταλήψεις δεν αφορούν μόνο τη χώρα μας, αλλά κι όλη την Ευρώπη. Έτσι, σύμφωνα με την Ε.Ε., ο σημαντικότερος λόγος που οι Ευρωπαίοι δεν εμπιστεύονται την αποτελεσματικότητα των οικολογικών ρυθμίσεων στο καθάρισμα είναι πως θεωρούν ανησυχητικό «σημάδι» το γεγονός ότι τότε οι συσκευές χρειάζονται κατά κανόνα περισσότερο χρόνο λειτουργίας.
Ενδεικτικό είναι πως, σε έρευνα που πραγματοποίησαν επιστήμονες στη Γερμανία για τον τρόπο χρήσης των πλυντηρίων πιάτων, ακόμη κι απ’ όσους καταναλωτές δεν λένε «όχι» στα οικολογικά προγράμματα, η πλειονότητα προτιμά να ξεπλένει πρώτα τα πιάτα και τα σκεύη, όταν πρόκειται να τα χρησιμοποιήσει. Κάτι που σημαίνει πως, στην πράξη, μειώνονται τα περιθώρια οικονομίας που μπορούν αυτά να προσφέρουν.
Ας δούμε όμως γιατί θα πρέπει ν’ αξιοποιείς την οικολογική λειτουργία των συσκευών σου άφοβα κι όσο το δυνατόν συχνότερα, αφού μπορεί να «τσιγκουνεύεται» το ρεύμα και το νερό, χωρίς να κάνει «εκπτώσεις» στην υγιεινή των ρούχων, ή των σερβίτσιων σου.
Τι είναι τα οικολογικά προγράμματα;
Ένα σετ ρυθμίσεων της λειτουργίας της συσκευής με σκοπό τη μείωση της κατανάλωσης νερού και ηλεκτρικής ενέργειας. Γενικά, η οικολογική λειτουργία «περνά» από τρεις παραμέτρους του πλυσίματος των ρούχων, ή των πιάτων: τη θερμοκρασία, το χρόνο και την ποσότητα νερού.
Έτσι, σ’ αυτή την περίπτωση χρησιμοποιούνται κατά κανόνα χαμηλότερες θερμοκρασίες από τα «κανονικά» προγράμματα. Ωστόσο, το γεγονός ότι το πλύσιμο διαρκεί περισσότερο χρονικό διάστημα, αντισταθμίζει την επίπτωση που θα μπορούσε να έχει στο επίπεδο της καθαριότητας η μείωση της θερμοκρασίας, αλλά και η ελαττωμένη κατανάλωση νερού.
Παράλληλα, κάθε κατασκευαστής μπορεί να προβλέπει κι άλλες προσαρμογές της λειτουργίας των συσκευών του, οι οποίες να παρέχουν ακόμη μεγαλύτερη οικονομία. Στα πλυντήρια πιάτων, για παράδειγμα, ενδεχομένως να παραλείπεται το τελικό στάδιο θέρμανσης για το στέγνωμα των σκευών, χρησιμοποιώντας γι’ αυτό το σκοπό το φυσικό αέρα.
Γιατί όμως η μεγαλύτερη διάρκεια πλυσίματος μειώνει την κατανάλωση;
Επειδή σ’ οποιαδήποτε πλυντήριο ρούχων, ή πιάτων το μεγαλύτερο ποσοστό ενεργειακής κατανάλωσης αφορά τη θέρμανση του νερού που θα χρησιμοποιηθεί στο καθάρισμα. Έτσι, π.χ. ένα πλυντήριο «ξοδεύει» τουλάχιστον το 70% του ρεύματος που θα «κάψει» για να ζεστάνει την απαιτούμενη ποσότητα νερού, και μόλις το 30% για όλες τις υπόλοιπες λειτουργίες – δηλαδή το μούλιασμα των ρούχων, την ανάδευσή τους με την περιστροφή του κάδου και το στέγνωμά τους.
Επομένως, ο μεγαλύτερος χρόνος πλυσίματος σημαίνει πως μπορούν να χρησιμοποιηθούν χαμηλότερες θερμοκρασίες θέρμανσης και, κατά συνέπεια, να δαπανηθεί λιγότερο ρεύμα και νερό.
Πόση μπορεί να είναι η οικονομία;
Εξαρτάται από τον κατασκευαστή και το συγκεκριμένο μοντέλο. Ο λόγος είναι πως δεν υπάρχουν κάποιες γενικές προδιαγραφές εξοικονόμησης που θα πρέπει να ικανοποιούν όλα τα οικολογικά προγράμματα, όπως π.χ. ισχύει με τα κριτήρια κατάταξης των συσκευών στις ενεργειακές κλάσεις. Επομένως, αν και είναι σίγουρο πως θα έχεις όφελος, η οικονομία σε ρεύμα και νερό ποικίλλει.
Ενδεικτικά, υπάρχει αυτή τη στιγμή στην αγορά πλυντήριο ρούχων που υπόσχεται πως, κάθε φορά που χρησιμοποιεί ο κάτοχός του το οικολογικό πρόγραμμα, μειώνει την κατανάλωση ρεύματος κατά 80% σε σχέση με το «κανονικό» πρόγραμμα για βαμβακερά (σε θερμοκρασία πλύσης 40°C). Επίσης, στην περίπτωση ενός πλυντηρίου πιάτων άλλου κατασκευαστή, αν το χρησιμοποιούσε κανείς στην οικολογική λειτουργία για ένα χρόνο, αντί για το αυτόματο πρόγραμμα, θα γλίτωνε 523,6 κιλοβατώρες (kWh) ρεύματος. Δηλαδή περίπου όσο ρεύμα «καίει» μία λάμπα εξοικονόμησης σε 26 μήνες.
Μήπως, λοιπόν, να χρησιμοποιώ πάντα κάποιο οικολογικό πρόγραμμα και να ξεχάσω τα υπόλοιπα;
Οι συσκευές σου διαθέτουν μια μεγάλη ποικιλία προγραμμάτων, κι όχι μόνο οικολογικά, ακριβώς για να προσαρμόζουν τη λειτουργία τους στις ιδιαίτερες κάθε φορά απαιτήσεις, με σκοπό να πετυχαίνουν τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα. Αυτό σημαίνει πως η επιλογή ρυθμίσεων εξαρτάται πάντοτε από το φορτίο και από το πόσο λερωμένο είναι αυτό.
Έτσι, για παράδειγμα, αν πρόκειται να χρησιμοποιήσεις το πλυντήριο πιάτων σου για να καθαρίσεις κατσαρολικά με καμένα λίπη, ή το πλυντήριο ρούχων για άπλυτα που είναι γεμάτα λάσπες, τότε ένα οικολογικό πρόγραμμα μάλλον δεν είναι η καλύτερη επιλογή.