Σίγουρα θα έχεις ακούσεις πως, μερικές απλές αλλαγές στην καθημερινή συμπεριφορά, μπορεί να σε βοηθήσουν να μειώσεις σημαντικά την ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνεις, και επομένως τα χρήματα που πληρώνεις γι’ αυτήν. Ίσως μάλιστα να ακολουθείς κάποιες συμβουλές που έχεις διαβάσει σε σχετικά αφιερώματα – και έτσι π.χ. να φροντίζεις να μην μένει ανοικτή για πολύ η πόρτα του ψυγείου ή να μην χρησιμοποιείς το φούρνο για να ζεστάνεις φαγητό.
Βέβαια, τέτοιες συμβουλές «πιάνουν τόπο» αν όντως περιορίζουν την κατανάλωση – κάτι που, δυστυχώς, μόνο δεδομένο δεν είναι. Κι αυτό γιατί παράλληλα υπάρχουν ορισμένες αρκετά διαδεδομένες παρανοήσεις για τη χρήση των ηλεκτρικών συσκευών ή τη θέρμανση, που πετυχαίνουν το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα, δηλαδή αυξάνουν την κατανάλωση και επομένως τα έξοδά σου για ρεύμα.
Παρακάτω περιγράφουμε μερικούς από τους πιο δημοφιλείς μύθους και σου εξηγούμε γιατί κάνουν κακό στο…. πορτοφόλι σου.
Ο θερμοσίφωνας «καίει» λιγότερο αν μένει συνέχεια αναμμένος.
Μύθος. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να κρατά το νερό ζεστό όλο το 24ωρο, αναβοσβήνοντας αυτόματα με τον θερμοστάτη, όταν δεν πρόκειται να το χρησιμοποιήσεις άμεσα. Αντίθετα, θα κάνεις εξοικονόμηση αν δεν το αφήνεις ανεκμετάλλευτο, πλένοντας για παράδειγμα τα μαγειρικά σκεύη αμέσως μετά το μπάνιο, με το ζεστό νερό που περίσσεψε. Οικονομία θα έχεις και αν εξασφαλίσεις πως το νερό που περισσεύει θα παραμένει ζεστό για όσο το δυνατόν περισσότερες ώρες: π.χ. μονώνοντας τις υδραυλικές σωληνώσεις, στην περίπτωση που είναι εξωτερικές και επομένως εκτεθειμένες στη θερμοκρασία του περιβάλλοντος.
Επίσης, στην περίπτωση που έχεις «νυχτερινό ρεύμα», το ωράριο του μειωμένου τιμολογίου λήγει στις 8 το πρωί τον χειμώνα και στις 7 το καλοκαίρι. Επομένως, αν φεύγεις νωρίς από το σπίτι για τη δουλειά, μπορείς να «ανάβεις» τον θερμοσίφωνα μισή ή μία ώρα πριν από τη λήξη του «νυχτερινού», για να έχεις ζεστό νερό το πρωί με λιγότερο κόστος.
Βέβαια, αν έχεις οικογένεια, δεν είναι και το πιο βολικό πράγμα στον κόσμο το να ανοιγοκλείνει ο θερμοσίφωνας αμέτρητες φορές μέσα στη μέρα, για να πλυθούν όλοι. Σε αυτή την περίπτωση, όμως, μόνο ένας ηλιακός θερμοσίφωνας μπορεί να σε βοηθήσει να γλιτώσει τον «πονοκέφαλο» και να κάνεις οικονομία.
Ο χώρος θα ζεσταθεί πιο γρήγορα «ανεβάζοντας» αρχικά ψηλά το θερμοστάτη.
Μύθος. Είτε χρησιμοποιείς για να ζεσταθείς κάποια ηλεκτρική συσκευή (π.χ. κλιματιστικό) είτε την κεντρική θέρμανση του σπιτιού (και είναι βέβαια αυτόνομη, για να έχει θερμοστάτη), η ταχύτητα που θα ζεσταθεί ο χώρος σου δεν εξαρτάται από τη θερμοκρασία που έχεις επιλέξει να αποκτήσει. Επομένως, αν θέλεις το δωμάτιό σου να αγγίξει τους 20° C, αυτό θα συμβεί το ίδιο γρήγορα είτε ρυθμίσεις αρχικά το θερμοστάτη στους 20° C, είτε στους 31° C.
Ο λόγος είναι πως όλες οι τεχνολογίες θέρμανσης δεν προσαρμόζουν τη λειτουργία τους στα επίπεδα ζέστης που πρέπει να πετύχουν. Αντίθετα, ανεβάζοντας υπερβολικά ψηλά τον θερμοστάτη (π.χ. στους 31° C), το πιο πιθανό η θερμοκρασία στον χώρο να ξεπεράσει την τιμή που πραγματικά επιθυμείς, πριν θυμηθείς να αλλάξεις τη ρύθμιση.
Με τα συνεχή «on-off» μικραίνει η διάρκεια «ζωής» των συσκευών.
Μύθος. Στην πραγματικότητα, οι ηλεκτρονικές και ηλεκτρονικές συσκευές «κερδίζουν χρόνια» αν δεν βρίσκονται συνεχώς σε λειτουργία, ενώ είναι κατασκευασμένες με τέτοιο τρόπο ώστε να μην καταπονούνται από τα συνεχή «άναψε-σβήσε». Επίσης, ακόμη κι αν η ισχύ μερικών συσκευών αυξάνεται παροδικά τη στιγμή που ξεκινούν να ηλεκτροδοτούνται, η ενέργεια που καταναλώνουν τότε είναι πολύ μικρότερη από το ρεύμα που θα δαπανούσαν αν έμεναν διαρκώς «ανοικτές».
Το ρεύμα κοστίζει λιγότερο τη νύχτα.
Μύθος. Τα δύο διαφορετικά τιμολόγια ισχύουν μόνο για τα νοικοκυριά που έχουν «νυχτερινό ρεύμα». Επομένως, αν η παροχή στο σπίτι σου απλώς υπάγεται στο γενικό οικιακό τιμολόγιο, τότε πληρώνεις την ίδια τιμή για το ρεύμα, ανεξάρτητα από το ποια ώρα το καταναλώνεις.
Μάλιστα, το «νυχτερινό ρεύμα» δεν είναι μόνο νυχτερινό, αφού η μικρότερη χρέωση καλύπτει και ώρες μέσα στη μέρα. Έτσι, τον χειμώνα το μειωμένο ωράριο καλύπτει τα χρονικά διαστήματα 02:00-08:00 και 15:00-17:00, ενώ το καλοκαίρι τα 02:00-08:00 και 15:30-17:30.
Είναι αδύνατον να μειώσω την κατανάλωση του ψυγείου και του πλυντηρίου.
Μύθος. Εκτός από τις τεχνικές προδιαγραφές των ηλεκτρικών συσκευών, η πραγματική τους απόδοση εξαρτάται και από τον τρόπο που τα χρησιμοποιεί κανείς – για παράδειγμα, αν δεν χρησιμοποιείς σωστά το ψυγείο σου, τότε θα καταναλώνει πολύ περισσότερο ρεύμα από αυτό που προβλέπει η ενεργειακή του κλάση.
Στην περίπτωση των ψυγείων, σωστή χρήση σημαίνει πρώτα από όλα κατάλληλη ρύθμιση του θερμοστάτη, αφού αν ψύξη είναι υπερβολική, τότε το μοτέρ του ψυγείου θα λειτουργεί σε κάποιον βαθμό άσκοπα, αυξάνοντας επομένως την κατανάλωση ρεύματος έως και 15% χωρίς λόγο. Η ιδανική θερμοκρασία για τον θάλαμο συντήρησης είναι οι 4 βαθμοί Κελσίου και για την κατάψυξη οι –19.
Όσον αφορά τα πλυντήρια ρούχων, σημαντικό είναι να χρησιμοποιείς όσο το δυνατόν συχνότερα χαμηλές θερμοκρασίες – αφού οι σύγχρονες συσκευές ,σε συνδυασμό με τα απορρυπαντικά νέας «γενιάς», εξασφαλίζουν εξαιρετικά αποτελέσματα ακόμη και στο πλύσιμο με κρύο νερό.
Σημαντικό ρόλο στην καλή λειτουργία των συσκευών, και κατά συνέπεια στην εξοικονόμηση ενέργειας, παίζει επίσης η συχνή συντήρησή τους.
Τα screen saver μειώνουν την κατανάλωση ρεύματος των PC.
Μύθος. Τα προγράμματα προφύλαξης οθόνης, όπως είναι το όνομά τους στα ελληνικά, έχουν αναπτυχθεί ακριβώς για την προστασία του μόνιτορ. Μάλιστα, σκοπός τους ήταν η αντιμετώπιση ενός μειονεκτήματος που είχαν οι οθόνες CRT, στα οποία όταν μία εικόνα παρέμενε στατική για πολλή ώρα, ένα είδωλο της «καιγόταν» μόνιμα πάνω στο μόνιτορ («burn-in»).
Τα screen saver είναι ουσιαστικά προγράμματα που «τρέχουν» στον υπολογιστή, ο οποίος επομένως καταναλώνει ρεύμα όσο είναι ενεργοποιημένα. Έτσι, δεν εξοικονομούν ενέργεια και δεν χρειάζονται στις σύγχρονες οθόνες, οι οποίες δεν κινδυνεύουν από burn-in. Για τη μείωση της κατανάλωσης ρεύματος, η λύση είναι η απενεργοποίηση της οθόνης, όσο ο υπολογιστής δεν χρησιμοποιείται.
Στην περίπτωση των Windows, η συγκεκριμένη ρύθμιση βρίσκεται στο μενού «Παροχή ενέργειας και αναστολή λειτουργίας», όπου θα μπορείς να επιλέξεις σε πόσα λεπτά της ώρας, που θα μένει σε απραξία ο υπολογιστής, θα σβήνει το μόνιτορ.