Στην τεχνολογική έκθεση της CES για το 2017, η Samsung παρουσίασε μια νέα υλοποίηση σε μια εδραιωμένη τεχνολογία τηλεόρασης. Η τεχνολογία αυτή ακούει στο όνομα QLED, ένα αρκτικόλεξο που σημαίνει: Quantum Dot LED. Ένα ακόμα κωδικό όνομα προστίθεται στην ήδη μεγάλη γκάμα από ορολογίες που προσπαθούν με κάθε τρόπο να σε μπερδέψουν. Ας δούμε μαζί τι σημαίνει QLED, τι σημαίνει OLED, από πού έρχονται αυτές οι τεχνολογίες και τι σημαίνουν όλα αυτά για σένα.
LG και Samsung πίσω από τα αρχικά
Τα ονόματα OLED και QLED μοιάζουν να είναι «αδερφάκια» μ’ ένα μόνο γράμμα να κάνει τη διαφορά. Φυσικά με την πρώτη ματιά οι διαφορές δεν θα γίνουν απαραίτητα ορατές. Γι’ αυτό ας πάρουμε τα πράγματα απ’ την αρχή…
Οι κατασκευαστές των τεχνολογιών μοιράζονται ως εξής: Τα panel με την ονομασία QLED τα κατασκευάζει η Samsung. QLED σημαίνει Quantum Dot LED και δεν είναι μια ονομασία που ανήκει μόνο στη Samsung, παρόλο που αυτή τη στιγμή δεν τα κατασκευάζει άλλος. Τα panel με ονομασία OLED έρχονται από την LG. Τα τελευταία υιοθετούνται και από τρίτα ονόματα, όπως την Panasonic και την Sony, αλλά η κατασκευή γίνεται από την LG. Για να δημιουργηθεί ένα panel με τον τρόπο που ορίζει το OLED πρέπει να βρεθούν πολλά διαφορετικά panel κι αυτά να στριμωχτούν μαζί. Καθένα απ’ αυτά τα panel αναλαμβάνει να διεκπεραιώσει μια συγκεκριμένη εργασία. Μερικά ασχολούνται με τη διάθλαση του φωτός, άλλα με την πολικότητα κι άλλα με την απεικόνιση των pixels. Όλα αυτά φτιάχνουν ένα αρκετά χοντρό «σάντουιτς» αρκετών χιλιοστών. Πρόκειται για άκαμπτες κατασκευές που βασίζονται σ’ έναν πολύπλοκο μηχανισμό διαχείρισης του φωτός ώστε να δημιουργηθεί η επιθυμητή εικόνα.
Οι QLED κατασκευές δεν γλιτώνουν απ’ το… σύνδρομο των πολλαπλών επιφανειών. Η διαφορά βρίσκεται σ’ ένα παραπάνω panel που ονομάζεται Quantum Dot. Η νέα και βελτιωμένη κατασκευή των QLED διαθέτει ένα panel τεχνολογίας QLED το οποίο είναι τυλιγμένο σ’ ένα ιδιαίτερο μεταλλικό κράμα. Αυτό το κράμα δίνει μεγαλύτερη ακρίβεια στην απόδοση των χρωμάτων, συγκριτικά με τα μέχρι τώρα panel QLED. Στην περίπτωση αυτής της νέας και βελτιωμένης υλοποίησης της τεχνολογίας απ’ τη Samsung, το τελικό αποτέλεσμα είναι μια εξαιρετικά λεπτή κατασκευή που μπορεί εύκολα να λυγίσει και να προσαρμοστεί σ’ οποιαδήποτε σχεδόν επιφάνεια. Το «σάντουιτς» που λέγαμε είναι πολύ λεπτό και πολύ ανθεκτικό, παρόλο που τα περιεχόμενά του δεν είναι και λίγα.
Ο φωτισμός
Ένα ακόμα σημείο διαφοροποίησης είναι ο τρόπος του φωτισμού. Οτιδήποτε φέρει το όνομα OLED δεν είναι τόσο φωτεινό όσο ένα αντίπαλο QLED. Ο λόγος είναι απλός. Οι QLED έχουν μια δυνατή επιφάνεια φωτός πίσω απ’ τα pixel. Το φως απ’ αυτή την επιφάνεια περνά μέσα απ’ το κάθε pixel και το φωτίζει ανάλογα. Ενώ οι OLED βασίζονται στον εαυτό τους για τη διαχείριση φωτεινότητας των pixel. Απ’ αυτό και μόνο βλέπεις την πρώτη σοβαρή διαφορά ανάμεσα στα δύο κατασκευαστικά μοντέλα. Η QLED βασίζεται σε ξεχωριστό panel. Η OLED έχει τον δικό της έλεγχο. Αυτό για την OLED μεταφράζεται σε σωστή απεικόνιση των σκοτεινών χρωμάτων και -κατ’ επέκταση- σε άριστη χρήση του μαύρου. Η QLED βασίζεται περισσότερο στη δυνατή διάχυση του φωτός και στην επιμέρους διαχείρισή του για να ισορροπήσει τα σκοτεινά σημεία. Επίσης η νέα QLED μπορεί και φωτίζει τα pixel της από κάθε γωνία, και όχι μόνο από πίσω. Η ένταση του φωτός είναι πολύ μεγαλύτερη και η τελική φωτεινότητα είναι πολύ πιο ποιοτική.
Ας το δούμε όλο αυτό, όμως, πιο αναλυτικά. Η παρουσία ενός panel φωτισμού δεν είναι νέα ιδέα. Μέχρι πρόσφατα οι τηλεοράσεις χρειάζονταν ένα panel φωτισμού πίσω απ’ τα pixel. Αυτό το panel φωτισμού έκανε τα pixel ορατά. Φαντάσου το ως έναν προτζέκτορα διαφανειών. Οι διαφάνειες έχουν την πληροφορία που θέλεις να παρουσιάσεις, όμως, χωρίς την λάμπα φωτός δεν μπορείς να τις προβάλεις κάπου. Το φως περνάει μέσα απ’ τη διαφάνεια κι όπου συναντάει χρώμα το προβάλλει στον τοίχο. Έτσι, ακριβώς, γίνεται και με τις τηλεοράσεις. Η επιφάνεια που διαθέτει τα pixel (διαφάνεια) δημιουργεί την εικόνα. Όμως δεν γίνεται ορατή μέχρι να πέσει επάνω της το πρόσθετο φως απ’ το Panel φωτισμού, και να δημιουργηθεί το είδωλο στην τηλεόραση. Και οι δύο τύποι τηλεοράσεων που συζητάμε (OLED και QLED) υποτίθεται ότι δεν χρειάζονται οπίσθια επιφάνεια φωτισμού. Δηλαδή, υποτίθεται ότι δεν υπάρχει ένα πάνελ φωτισμού πίσω απ’ τα pixel για να τα φωτίσει.
Και οι δύο τύποι υποτίθεται ότι μπορούν να ελέγχουν τη φωτεινότητα σε κάθε pixel ξεχωριστά. Προς το παρόν, όμως, αυτό ισχύει μονάχα για τις OLED κι όχι για τις QLED. Τουλάχιστον προς το παρόν. Η τεχνολογία QLED που λανσάρει η Samsung βασίζεται σ’ ένα panel φωτισμού. Αυτό δεν είναι απαραίτητα μειονέκτημα. Μ’ αυτόν τον τρόπο η Samsung κάνει την υπέρβαση στον φωτισμό και «κερδίζει» τις εντυπώσεις. Απ’ την άλλη πλευρά, μια οθόνη OLED που –πραγματικά- δεν χρειάζεται panel φωτισμού, καταφέρνει και εντυπωσιάζει στα σκοτεινά χρώματα και στο πραγματικό μαύρο. Θα έλεγε κανείς ότι είναι «μία η άλλη». Κερδίζεις στα έντονα χρώματα αλλά χάνεις στα σκοτεινά, και το αντίθετο.
Το κατά πόσο αξίζει να αποκτήσεις μια QLED, για την ακρίβεια της στον φωτισμό, είναι κάτι που θα πρέπει να αποφασίσεις εσύ ανάλογα με τις απαιτήσεις και τις ανάγκες σου. Αν βασίζεις τη διασκέδασή σου στα video games κι απαιτείς καθαρή απόδοση στα σκοτεινά μπουντρούμια και τα εγκαταλειμμένα κτίρια, ίσως να προτιμήσεις μια OLED. Αν, πάλι, προτιμάς να βλέπεις ταινίες και εντυπωσιακά ντοκιμαντέρ, ίσως οι πολύ φωτεινές QLED να είναι καλύτερη επιλογή. Όμως περίμενε, δεν είδαμε ακόμα όλες τις διαφορές…
Η γωνία θέασης
Μια ακόμα αναβάθμιση απ’ την Samsung έρχεται στις γωνίες θέασης. Συγκεκριμένα, αυξάνεται κατά πολύ η δυνατότητα να βλέπεις καθαρά την εικόνα ακόμα κι αν βρίσκεσαι σε μεγάλη γωνία απ’ αυτήν. Αυτό βοηθάει όταν υπάρχουν πολλά άτομα που στριμώχνονται για να δουν τι προβάλλει μια οθόνη. Επίσης, εξυπηρετεί σε καταστήματα και σημεία που φιλοξενούν πολύ κόσμο. Αν ταξιδεύεις σ’ ένα αυτοκίνητο και πέσει το μάτι σου σε μία τέτοια οθόνη, θα έχεις περισσότερο χρόνο ν’ αναγνωρίσεις το περιεχόμενό της, αφού θα μπορείς να το βλέπεις καθαρά μέχρι να φύγει η τηλεόραση απ’ το οπτικό σου πεδίο.
Αν συνδυάσεις τις μεγάλες γωνίες θέασης με το μικρό βάρος των QLED και τη δυνατότητα να τις καμπυλώσεις αρκετά, μπορείς να πραγματοποιήσεις εντυπωσιακές κατασκευές. Ένα τέτοιο παράδειγμα μας έδειξε η Samsung έχοντας τυλίξει έναν τεράστιο κύλινδρο με αρκετές επιφάνειες QLED των 77 ιντσών. Το αποτέλεσμα ήταν να βλέπεις μια περιστρεφόμενη εικόνα να κυλάει στον χώρο. Μπορούσες να περπατήσεις περιμετρικά της και να δεις αντικείμενα που κρυβόντουσαν απ’ την άλλη πλευρά. Η ανάλυση και η φωτεινότητα δεν άφηναν τίποτα να εννοηθεί ακόμα και κάτω από τους δυνατούς προβολείς της παρουσίασης. Οι γωνίες θέασης δεν έκρυβαν καμία λεπτομέρεια απ’ όπου κι αν τις κοιτούσες. Έτσι έγινε εμφανές ένα από τα δυνατότερα πλεονεκτήματα της τεχνολογίας αυτής. Μια QLED οθόνη δεν περιορίζεται σ’ ένα μόνο είδος επιφάνειας. Μπορεί να μπει σε κυρτές επιφάνειες, όπως το ταμπλό του αυτοκινήτου. Μπορεί και τυλίγεται σχεδόν σε οποιαδήποτε καμπύλη. Όλα αυτά χωρίς να έχει «τυφλά» σημεία. Μια δυνατότητα που αν συνδυαστεί με την φαντασία σου μπορεί να δώσει νέα έννοια στο τι σημαίνει η λέξη «Τηλεόραση».
Εντυπωσιακές κατασκευές
Για ν’ αποδείξει τα παραπάνω, η Samsung μας έδωσε δύο απλά κι εντυπωσιακά πειραματικά μοντέλα. Θέλησε να μας δείξει πόσο μπορεί να ξεφύγει μια τεχνολογία από την «πεπατημένη». Είδαμε ένα panel τηλεόρασης τόσο λεπτό που ήταν σχεδόν διάφανο. Μπορούσες να δεις τι συνέβαινε πίσω από την οθόνη ενώ ταυτόχρονα παρατηρούσες το περιεχόμενό της. Κάτι σαν augmented reality αλλά χωρίς να χρειάζεσαι κινητό τηλέφωνο. Η δεύτερη ιδέα που εντυπωσίασε ήταν ένα panel, επίσης πολύ λεπτό, το οποίο μπορούσε να δημιουργήσει ήχους. Παλλόταν και δημιουργούσε ήχους, δηλαδή, όπως και η μεμβράνη ενός ηχείου. Δεν θα ήταν απίθανο να υπάρξει μια QLED στο μέλλον που δεν θα διαθέτει ηχεία και θα δημιουργεί τη μουσική από μόνη της.
Κορεσμός χρωμάτων
Φυσικά οι διαφορές δε σταματούν εδώ. Ένα πολύ σημαντικό σημείο όπου υπερτερεί η QLED της Samsung είναι το λεγόμενο Color Saturation. Ο κορεσμός δηλαδή των χρωμάτων όταν αυξάνεις τη φωτεινότητα. Επειδή η QLED μπορεί και ελέγχει την ένταση του φωτός από πολλές γωνίες, μπορεί και πετυχαίνει –σχεδόν- άριστη διατήρηση του χρώματος όταν ανεβάζεις τη φωτεινότητα. Αντίθετα η OLED δεν ανταποκρίνεται τόσο καλά, αφού χάνει έδαφος σε ό,τι έχει να κάνει με τις πολύ έντονα φωτισμένες σκηνές. Όμως οι OLED είναι άριστοι χειριστές του μαύρου. Τα σκοτεινά σημεία σε μια QLED δεν θα έχουν τόσο βαθύ μαύρο χρώμα συγκριτικά με μια OLED.
Το μέλλον θα είναι εντυπωσιακό – κλισέ, αλλά αληθινό!
Η Samsung φαίνεται να έχει αποφασίσει να εξελίξει την QLED. Προς το παρόν είναι μόνη της στον αγώνα αυτό, ενώ η τεχνολογία OLED απολαμβάνει μεγαλύτερης προσοχής απ’ άλλες εταιρίες. Η Sony έχει τη δυνατότερη τηλεόρασή της να βρίσκεται στο «στρατόπεδο» της OLED. Το ίδιο κάνει και η Panasonic με τουλάχιστον δύο μοντέλα. Φυσικά δεν μπορεί να λείπει η LG απ’ το «παιχνίδι», ειδικά τη στιγμή που κατασκευάζει τα συγκεκριμένα panel. Η LG συμμετέχει στον «αγώνα» με δέκα νέα μοντέλα OLED. Φαίνεται λοιπόν ότι η Samsung κάνει ένα πείραμα με την βελτίωση των QLED. Σίγουρα έχει καταφέρει πράγματα που η OLED μάλλον δεν θα «αγγίξει» εύκολα. Προς το παρόν, όμως, δεν είναι πράγματα διαθέσιμα στο ευρύ κοινό. Η συνέχιση της βελτίωσης επάνω στο QLED μπορεί να πείσει κι άλλους κατασκευαστές να επενδύσουν σ’ αυτό. Ίσως καταφέρει ν’ απαλλαχθεί από την ανάγκη για έξτρα panel φωτισμού, και, ίσως, τότε να μπορέσει να «χτυπήσει» σε απόδοση και τα σκοτεινά χρώματα των OLED.
Τώρα είναι η ώρα για να αποφασίσεις! Δυσκολεύεσαι ακόμη να διαλέξεις τεχνολογία; Ίσως η καλύτερη επιλογή είναι να περάσεις από ένα κατάστημα που διαθέτει και τις δύο τεχνολογίες, ώστε ν’ αποφασίσουν τα μάτια σου τι από τα δύο προτιμούν. Κι αυτό γιατί όσες πληροφορίες κι αν διαβάσεις απ’ το Internet δεν θα είναι αρκετές. Κάνε μια βόλτα κι αποφάσισε ιδίοις όμμασι!