Η τεχνολογία έχει καταφέρει να μας φέρει πιο κοντά με τους αγαπημένους μας που είναι μακριά, να μας δίνει πρόσβαση σε πληροφορίες και πολύτιμα εργαλεία που ευνοούν την παραγωγικότητα και τη δημιουργικότητα. Έχει καταφέρει να μας δίνει βήμα να εκφραζόμαστε, να μοιραζόμαστε τις απόψεις μας. Δίχως αμφιβολία, η πρόσβαση στην τεχνολογία έχει γίνει πλέον αναγκαίο αγαθό για όλους τους ανθρώπους.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, πάνω από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι παγκοσμίως έχουν κάποιο είδος αναπηρίας. Έτσι, όλες οι επερχόμενες και υπάρχουσες τεχνολογίες όπως τα smartphones, είναι σχεδιασμένες με γνώμονα την προσβασιμότητα. Όλοι μπορούν να επωφεληθούν από υποστηρικτικές τεχνολογίες όπως αυτόματη ανάγνωση οθόνης, ενίσχυση ήχου, λειτουργία ενός χεριού και πολλά άλλα.
Δες, παρακάτω, πώς μπορείς να αξιοποιήσεις τις δυνατότητες προσβασιμότητας σε ένα smartphone, Android και iPhone. Οι ίδιες δυνατότητες είναι διαθέσιμες και σε tablet/ iPad και όλα ξεκινούν από τις ρυθμίσεις προσβασιμότητας της συσκευής (με διάφορες παραλλαγές στο “λεκτικό”, ανάλογα τον κατασκευαστή).
Σε iPhone, πάτησε Ρυθμίσεις > Προσβασιμότητα και επίλεξε ανάμεσα σε πολλές επιλογές προσβασιμότητας. Αντίστοιχα, σε Android smartphone πάτησε Ρυθμίσεις > Δυνατότητες προσβασιμότητας. Ορισμένες λειτουργίες προσβασιμότητας μπορούν να συνδυαστούν με αξεσουάρ όπως πληκτρολόγια Μπράιγ, έξυπνα ηχεία, smartwatches, έξυπνα ακουστικά Bluetooth, κ.ά.
Υποστηρικτικές λειτουργίες για χρήστες με προβλήματα ακοής
Live Transcribe (ηχητικές ειδοποιήσεις)
Η υπηρεσίας Live Transcribe της Google δείχνει περισσότερα από 30 ηχητικά συμβάντα μαζί με περιγραφές σε πραγματικό χρόνο—λειτουργεί εξ ολοκλήρου offline και χρησιμοποιεί το μικρόφωνο του κινητού σου για να αναγνωρίσει 10 διαφορετικούς θορύβους, συμπεριλαμβανομένου και του χτυπήματος της πόρτας.
Σχεδιασμένες για τους περίπου 466 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως με προβλήματα απώλειας ακοής (και για όσους εργάζονται από το σπίτι με ακουστικά εξάλειψης θορύβου), οι νέες ηχητικές ειδοποιήσεις της Google στέλνουν ένα προειδοποιητικό μήνυμα στη συσκευή σου όταν το μωρό αρχίζει να κλαίει ή όταν ηχεί ο ανιχνευτής καπνού. Η δυνατότητα Sound Notifications είναι διαθέσιμη σε τηλέφωνα Android και Wear OS smartwatches, παρέχοντας δονήσεις απευθείας στον καρπό σου, ώστε να είσαι έτοιμος για δράση ακόμα και όταν κοιμάσαι.
Η αντίστοιχη εφαρμογή για iPhone είναι διαθέσιμη στο Apple App Store.
Live Caption
Η συγκεκριμένη λειτουργία είναι εγκατεστημένη στα πιο πρόσφατα Android smartphones όπως αυτά της OnePlus και της Samsung. Εφαρμόζοντας την αναγνώριση ομιλίας, το τηλέφωνο εμφανίζει λεζάντες από οποιοδήποτε μέσο αναπαραγωγής της συσκευής, όπως ήχος που προέρχεται από social media streams, Facebook, podcasts και άλλα.
Για να ενεργοποιήσεις το Live Caption, πάτησε Ρυθμίσεις > Ήχος> Live Caption. Στις εν λόγω ρυθμίσεις, θα βρεις επιλογές για να αποκρύψεις βωμολοχίες ή και να εμφανίζονται ετικέτες όπως χειροκρότημα ή γέλιο.
Στο iPhone μπορείς να ενεργοποιήσεις υπότιτλους για ταινίες και σειρές, πατώντας την αντίστοιχη επιλογή που υπάρχει στο media player. Εναλλακτικά, η εφαρμογή Live Caption για iOS διατίθεται μέσω App Store, αλλά απαιτεί συνδρομή μετά από μια σύντομη δοκιμαστική περίοδο χρήσης.
Μονοφωνικός ήχος
Η συσκευή συνδυάζει κανάλια (αριστερό και δεξί) κατά την αναπαραγωγή ήχου για άτομα που πάσχουν από απώλεια ακοής στο ένα αυτί.
Σε iPhone, μπορείς να βρεις την αντίστοιχη ρύθμιση πηγαίνοντας στην επιλογή Μονοφωνικός ήχος στην Προσβασιμότητα > Ήχος/ Εικόνα. Σε Android, μετακινήσου προς τα κάτω στις ρυθμίσεις Προσβασιμότητας για να βρεις το αντίστοιχο dongle.
Και στα δύο λειτουργικά, μπορείς να ρυθμίσεις την ισορροπία έντασης ήχου μεταξύ αριστερού και δεξιού καναλιού.
Υποστηρικτές λειτουργίες για άτομα με προβλήματα όρασης
Μέγεθος γραμματοσειράς
Τώρα, έχεις ακόμα περισσότερες επιλογές για ευκολότερη ανάγνωση κειμένου στην ενότητα Εμφάνιση και μέγεθος κειμένου στις ρυθμίσεις προσβασιμότητας του iPhone. Μπορείς να ρυθμίσεις να εμφανίζεται πιο έντονο κείμενο, να μειώσεις τη διαφάνεια και να αυξήσεις την αντίθεση χρώματος μεταξύ των χρωμάτων προσκηνίου και φόντου της εκάστοτε εφαρμογής.
Τα Android smartphones έχουν αντίστοιχες δυνατότητες εμφάνισης και μεγέθους γραμματοσειράς στις Ρυθμίσεις προσβασιμότητας.
Μεγέθυνση
Μπορείς να κάνεις ζουμ ή να μεγεθύνεις την οθόνη ενεργοποιώντας τον αντίστοιχο διακόπτη (Zoom) στις ρυθμίσεις iOS ή τον διακόπτη Μεγέθυνση στις ρυθμίσεις Android. Μπορείς να δοκιμάσεις διάφορες ρυθμίσεις μεγέθυνσης, ανάλογα το πρόβλημα εστίασης όπως π.χ. πρεσβυωπία.
Αξιοποίησε τις “χειρονομίες” (gestures)
Σε ένα iPhone, άγγιξε την οθόνη με τρία δάχτυλα για μεγέθυνση και σύρε με τρία δάχτυλα για να πλοήγηση στην οθόνη. Στο Android, πάτησε γρήγορα στην οθόνη για μεγέθυνση ή σύρε δύο ή περισσότερα δάχτυλα για κύλιση.
TalkBack
Η λειτουργία Μετατροπή κειμένου σε ομιλία στις Ρυθμίσεις Android σου επιτρέπει να πατάς συγκεκριμένα στοιχεία στην οθόνη και αυτά να μετατρέπονται σε ομιλία. Εναλλακτικά, μπορείς να ενεργοποιήσεις τη λειτουργία TalkBack για να λαμβάνεις σχόλια για τη λειτουργία της συσκευής χωρίς να κοιτάζεις την οθόνη με τη χρήση χειρονομιών.
Τα iPhone έχουν παρόμοιες δυνατότητες VoiceOver για να περιγράψουν τι υπάρχει στην οθόνη, από την ανάγνωση μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου έως τις ιστοσελίδες. Κι εδώ είναι σημαντικό να αξιοποιείς όλες τις διαθέσιμες χειρονομίες. Πάτησε μια φορά για να επιλέξεις ένα στοιχείο, ή πάτησε δύο φορές για να ενεργοποιήσεις το επιλεγμένο στοιχείο. Τόσο σε Android όσο και σε iOS μπορείς να αλλάξεις την ταχύτητα ομιλίας.
Βοηθητικά εργαλεία για όσους πάσχουν από αχρωματοψία
Τα φίλτρα χρώματος και στις δύο πλατφόρμες smartphone αποτελούν πολύτιμη βοήθεια για τους ανθρώπους που έχουν θέματα όρασης. Σε iPhone, πάτησε Εμφάνιση & Μέγεθος κειμένου > Φίλτρα χρώματος. Ανάλογα με την κατάστασή σου, πάτησε μεταξύ των επιλογών φίλτρου σε κλίμακα του γκρι, κόκκινο / πράσινο, πράσινο / κόκκινο, μπλε / κίτρινο ή έγχρωμη απόχρωση. Αντίστοιχα, στις ρυθμίσεις Android, πάτησε στην ενότητα Διόρθωση χρώματος για να επιλέξεις φίλτρα.
Υποστήριξη για ανθρώπους με κινητικά προβλήματα
Πρόσβαση με διακόπτη
Επιλέγοντας τη λειτουργία Πρόσβαση με διακόπτη σε ένα Android smartphone ή την αντίστοιχη λειτουργία στο iOS, εμφανίζονται επιλογές για τη χρήση υποστηρικτικών διακοπτών και αξεσουάρ. Μπορείς να χρησιμοποιήσεις έναν ή περισσότερους διακόπτες για να επιλέξεις διαδοχικά κείμενο, να πατήσεις, να σύρεις/ πληκτρολογήσεις ή εκτελέσεις άλλες ενέργειες όπως την ενεργοποίηση της εμπρόσθιας κάμερας για τον έλεγχο του κινητού με χειρονομίες χρησιμοποιώντας το κεφάλι. Μπορείς, επίσης, να δημιουργήσεις προεπιλεγμένες ενέργειες όπως π.χ. να γυρίζεις σελίδες σε ένα eBook.
Προσαρμογή της οθόνης αφής
Μπορείς να αλλάξεις τον τρόπο με τον οποίο η οθόνη ανταποκρίνεται στην αφή σου. Σε iPhone, πήγαινε στις Ρυθμίσεις Αφής > Touch Accommodations. Άλλαξε το χρονικό διάστημα που πρέπει να αγγίξεις την οθόνη πριν αναγνωριστεί η αφή σου. Η αντίστοιχη επιλογή σε Android, σου επιτρέπει να αλλάξεις τη διάρκεια πατήματος σε σύντομη, μεσαία, μεγάλη, όταν ένα πάτημα αναγνωρίζεται ως “παρατεταμένο πάτημα”.
Υπαγόρευση
Όλα τα headsets για iPhone και Android υποστηρίζουν υπαγόρευση, και σου επιτρέπουν να χρησιμοποιήσεις τη φωνή σου για να δημιουργήσεις λίστες, να συντάξεις μηνύματα ή να κρατήσεις σημειώσεις. Μπορείς, επίσης, να ενεργοποιήσεις τον βοηθό φωνής, Apple Siri ή Google Assistant.
Εύκολη πρόσβαση για άτομα της τρίτης ηλικίας
Τα άτομα της τρίτης ηλικίας προτιμούν τηλέφωνα που έχουν ευανάγνωστη οθόνη και είναι όσο το δυνατόν πιο εύχρηστα. Ωστόσο, ακόμα και το πιο «απλό» smartphone, διαθέτει πολλές έξυπνες λειτουργίες και χαρακτηριστικά που μπορούν να διευκολύνουν την καθημερινότητα των ηλικιωμένων ανθρώπων.
Έτσι, η ηλικιωμένη μαμά, ο μπαμπάς, η γιαγιά ή ο παππούς, θα εκτιμήσεις ένα κινητό τηλέφωνο με απλό και «καθαρό» γραφικό περιβάλλον όπως το Cat S52. Προσφέρει μεγάλες ενδείξεις επιπέδου μπαταρίας και ισχύος σήματος, επιλογές χρωμάτων κ.λπ. Η διάταξη εικονιδίων προσφέρει εύκολη λειτουργία, ώστε με ένα μόνο πάτημα, να ενεργοποιείται η σωστή λειτουργία.
Αν χρειάζεσαι ένα κινητό για κάποιο αγαπημένο σου πρόσωπο που έχει συνηθίσει να χρησιμοποιεί φυσικά πλήκτρα, μπορείς να εξετάσεις την αγορά ενός κινητού με φυσικό πληκτρολόγιο, όπως το Nokia 800 Tough.
Τέλος, μπορείς να αξιοποιήσεις τα “Φίλτρα” που θα βρεις στο kotsovolos.gr για να βρεις το smartphone που θα προσφέρει όλες τις υποστηρικτικές τεχνολογίες που χρειάζεσαι.