Αν ανήκεις σε αυτούς που πέρασαν σε κάποια σχολή, τότε, πέρα από τα συναισθήματα χαράς και ευφορίας, έχεις ξεκινήσει και τα πρώτα βήματα σε αυτήν τη νέα φοιτητική ζωή, η οποία σίγουρα θα σε καθορίσει για τα επόμενα χρόνια. Εκτός από κάποιες τυπικές και γραφειοκρατικές διαδικασίες, σίγουρα θα ασχοληθείς και με άλλα πολύ πιο ευχάριστα, όπως είναι η εύρεση σπιτιού και η επίπλωσή του ή η αγορά του απαραίτητου ηλεκτρονικού εξοπλισμού.
Ειδικά για το δεύτερο θα δεις παρακάτω έναν οδηγό με πληροφορίες για το τι πρέπει να προσέξεις και για το πώς θα πρέπει να κινηθείς αγοραστικά (συγκριτικά μεγέθη, οδηγίες και τι ταιριάζει σε κάθε φοιτητή). Άλλωστε, οι περισσότεροι φοιτητές επιλέγουν laptop (φορητό) για λόγους μεταφοράς, ενώ ο υπολογιστής αυτός δεν θα είναι μόνο ένα εργαλείο για τη σχολή, αλλά και γενικά ένα κέντρο ψυχαγωγίας για πληθώρα εργασιών όπως ταινίες, μουσική, βιντεοπαιχνίδια κτλ. Για αυτό και πρέπει να είσαι προσεκτικός στην επιλογή πάντα με βάση και τις οικονομικές σου δυνατότητες!
Μέγεθος, Βάρος και Φορητότητα
Ένα από τα πρώτα πράγματα που πρέπει να προσέξεις είναι το μέγεθος. Η μεγαλύτερη και πιο δημοφιλής κατηγορία, αλλά και αυτή που καλύπτει τις περισσότερες ανάγκες είναι τα laptop με οθόνη 15,6 ιντσών. Οτιδήποτε μεγαλύτερο (π.χ. 17 ίντσες) χάνει σε φορητότητα, αλλά βολεύει ειδικές κατηγορίες φοιτητών, όπως είναι οι γραφίστες. Οτιδήποτε, μικρότερο συνήθως δε βολεύει για εργασίες που έχουν πολλά στοιχεία στην οθόνη, όπως είναι ο προγραμματισμός (ειδικά σε visual περιβάλλον), αλλά σίγουρα είναι πιο φορητά ως συστήματα.
Μαζί με τις διαστάσεις της οθόνης μεγάλη σημασία έχει και το πάχος του υπολογιστή, αλλά και το συνολικό βάρος (αναγράφεται πλέον στα καρτελάκια των καταστημάτων ή στην ιστοσελίδα της εταιρείας). Προφανώς, όσο πιο βαρύ τόσο πιο δύσκολο και κουραστικό στη μεταφορά. Αντιστρόφως, όσο πιο ελαφρύ τόσο πιο βολικό, αλλά και συνήθως πιο ακριβό λόγω πιο προσεγμένης κατασκευής!
Επιπρόσθετα, η φορητότητα εξαρτάται και από την ποιότητα της μπαταρίας και αυτό είναι άλλο ένα ακόμα στοιχείο που πρέπει να ελέγξεις. Στην κατηγορία των 15,6 ιντσών οι μπαταρίες είναι λίγο πολύ ίδιας χωρητικότητας και η εξοικονόμηση εξαρτάται από τον τρόπο διαχείρισης της ενέργειας που επιλέγει ο κάθε κατασκευαστής για τα υποσυστήματα που το αποτελούν (όπως είναι η κάρτα γραφικών και ο επεξεργαστής). Γενικά, δώσε ιδιαίτερη σημασία στη μπαταρία ειδικά αν θέλεις να εργάζεσαι με το laptop σε ανοιχτούς χώρους όπου δεν είναι εύκολο να βρεθεί κάποια πρίζα.
Ποιότητα Κατασκευής και Φινίρισμα
Επειδή λογικά θα περνάς πολλές ώρες πάνω από το laptop, πρέπει αυτό να σου προσφέρει την απαραίτητη εργονομία, δηλαδή να έχει ένα άνετο πληκτρολόγιο, ένα εύχρηστο touchpad και να σε βολεύει στην αφή και στη χρήση, αλλά παράλληλα και να σου αρέσει αισθητικά και στο μάτι όπως λέμε! Έτσι, ακόμα και αν είναι να παραγγείλεις online, συνετό είναι να τσεκάρεις τους υπολογιστές που σε ενδιαφέρουν από κοντά σε μία έκθεση καταστήματος. Εκεί θα δεις όλες τις λεπτομέρειες που κάνουν τη διαφορά. Για παράδειγμα, τα πλήκτρα μπορεί να μη σε βολεύουν επειδή η διάταξη είναι πιο στενή ή τα κουμπιά δεν έχουν την ανάδραση και αίσθηση που θες.
Επιπρόσθετα, η γενικότερη ποιότητα κατασκευής και το φινίρισμα δεν αφορούν μόνο το αισθητικό κομμάτι, αλλά σου δίνουν και στοιχεία για την αντοχή, την ανθεκτικότητα και τη φθορά που θα έχει το laptop σε βάθος χρόνου. Προφανώς, είναι διαφορετικό το πλαστικό από το αλουμίνιο ή το μαγνήσιο στην κατασκευή. Συγκεκριμένα, επηρεάζουν το μέγεθος και το βάρος, αλλά και το θόρυβο και την αντοχή στη θερμοκρασία περιβάλλοντος. Βέβαια, τα καλύτερα υλικά κοστίζουν παραπάνω, αλλά αν έχεις το περιθώριο να δώσεις κάτι παραπάνω για καλύτερη ποιότητα κατασκευής, μη διαστάσεις και θα δεις ότι δεν θα το μετανιώσεις.
Επεξεργαστής
Είναι από τα πλέον σημαντικά υποσυστήματα που καθορίζουν σημαντικά τιμή και επιδόσεις. Η αλήθεια είναι ότι όλοι οι επεξεργαστές πια είναι ικανοί να ικανοποιήσουν απαιτητικές εργασίες με εξαίρεση τα games, κάποιες εφαρμογές επεξεργασίας multimedia και κάποια πολύ εξειδικευμένα προγράμματα προσομοίωσης – εξομοίωσης. Για το μέσο φοιτητή ένας Intel i3 (ή αντίστοιχα AMD Α6) θα είναι πολύ καλή επιλογή, ενώ για πιο απαιτητικούς πάμε στους i5 ή i7. Για λόγους όχι επιδόσεων, αλλά μόνο τιμής, μπορείς να κοιτάξεις laptop με επεξεργαστές τύπου Celeron ή Pentium αν το μόνο που θέλεις είναι να σερφάρεις και να γράφεις κείμενα.
Μνήμη RAM
Στη μνήμη RAM θα προσέξεις να είναι το λιγότερο 4 GB. Προφανώς όση περισσότερη μνήμη έχει ο υπολογιστής τόσο το καλύτερο. Ειδικά για πολύ καλές επιδόσεις σε multimedia και games πρέπει η μνήμη να είναι τουλάχιστον 8 GB!
Σκληρός Δίσκος
Όπως και με τη μνήμη RAM ισχύει η φράση όσο περισσότερη χωρητικότητα, τόσο το καλύτερο. Λογικά ένας δίσκος μεγέθους 1 TB θα σε καλύψει πλήρως σε πρώτη φάση, αν και μπορεί να χρειαστείς για λόγους ευκολίας και back up έναν εξωτερικό σκληρό ακόμα.
Όμως, υπάρχει μία λεπτομέρεια που επηρεάζει πολύ τις επιδόσεις. Τα τελευταία χρόνια έχουν κάνει την εμφάνισή τους και οι λεγόμενοι SSD δίσκοι. Η διαφορετικότητα στην κατασκευή τους από τους «κλασικούς» (HDD) τους επιτρέπει να είναι πολύ πιο γρήγοροι, αλλά και μικρότεροι σε χωρητικότητα. Να σημειωθεί ότι τα τελευταία δύο χρόνια (που ωρίμασε και η τεχνολογία αυτή) οι SSD δίσκοι έχουν πλέον χωρητικότητες που ξεπερνούν τα 512 GB χωρίς να είναι πολύ ακριβοί. Γενικά, για λόγους επιδόσεων προτίμησε σύστημα με βάση SSD δίσκο και αν σε ενδιαφέρει πολύ και το θέμα χωρητικότητας, πάρε και έναν επιπλέον εξωτερικό σκληρό.
Κάρτα Γραφικών
Η κάρτα γραφικών αφορά κυρίως όσους θέλουν να παίζουν απαιτητικά βιντεοπαιχνίδια. Γενικά ο κανόνας είναι ο εξής: οι ενσωματωμένες (στη μητρική πλακέτα) κάρτες γραφικών είναι πιο φθηνές, αλλά κατώτερες τεχνολογικά σε επιδόσεις. Οι «ανεξάρτητες» προσφέρουν πάντα καλύτερες επιδόσεις, αλλά το κόστος αυξάνεται. Δύο είναι οι βασικοί κατασκευαστές, η AMD και η NVIDIA με τσιπάκια (GPUs) για κάθε χρήστη και τιμή. Έχουν μάλιστα και ανεξάρτητη δική τους μνήμη για τη μονάδα γραφικών (με παρόμοια λογική όπως συνεργάζονται επεξεργαστής με την μνήμη RAM). Έτσι, θα μπορούσαμε ως συμβουλή να πούμε ότι αν αυτή η μνήμη είναι στα 2 GB θα μπορείς να παίξεις τα περισσότερα παιχνίδια (αν και τεχνολογικά είναι λίγο πιο σύνθετο).
Οθόνη
Πέρα από τις διαστάσεις που προαναφέραμε, αν το laptop προορίζεται για gaming, αναπαραγωγή βίντεο υψηλής ευκρίνειας, ή για δημιουργική εργασία, η οθόνη να είναι ανάλυσης 1920 x 1080 pixels (Full HD). Παράλληλα, ελέγχουμε και τη γωνία θέασης, αλλά και την ύπαρξη δυνατότητας σύνδεσης με τηλεοράσεις HD μέσω των κατάλληλων βυσμάτων (HDMI).
Άλλα Υποσυστήματα
Αφού λοιπόν τσέκαρες τα βασικά στοιχεία του laptop καλό είναι να ελέγξεις και μερικές λεπτομέρειες στα υπόλοιπα υποσυστήματα. Συγκεκριμένα, οι πολλές θύρες και ειδικά η ύπαρξη πολλών USB βολεύουν. Επίσης, δες αν διαθέτουν κάποιες θύρες USB Type-C που αποτελούν την πιο πρόσφατη εξέλιξη στις θύρες USB.
Ύστερα, πρόσεξε ώστε να υπάρχει υποστήριξη της νεότερης έκδοσης Wi-Fi, που ονομάζεται 802.11ac, διότι προσφέρει υψηλότερες ταχύτητες με το κατάλληλο router. Επιπρόσθετα, πολλά laptop πλέον δεν προσφέρουν υποστήριξη για διάβασμα και εγγραφή όχι μόνο για Blu-Ray, αλλά και για τα «ταπεινά» DVD/CD, δηλαδή λείπει η υποστήριξη για οπτικούς δίσκους! Αν αυτό για εσένα είναι σημαντικό να μην το παραλείψεις.
Περιφερειακά
Ως φοιτητής πρέπει οπωσδήποτε να δεις τα εξής περιφερειακά: ποντίκι, βάση με ανεμιστηράκι για φορητό, πολυμηχάνημα (εκτυπωτής και σαρωτής μαζί) και εξτρά αποθηκευτικά μέσα. Να σημειωθεί ότι όλα αυτά δεν αποτελούν τεράστιο κόστος, αλλά μάλλον μία πρακτική επένδυση.
Αναλυτικότερα, ένα καλό και εργονομικό ποντίκι όχι μόνο θα σου είναι πιο άνετο, αλλά θα σε προστατέψει από τραυματισμούς και κόπωση (ειδικά αν δουλεύεις πολλές ώρες και έχεις ήδη θέματα όπως σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα). Το αν θα είναι ασύρματο ή ενσύρματο είναι μάλλον θέμα γούστου και τιμής.
Eιδικά στην Ελλάδα που έχουμε έντονα καλοκαίρια και γενικά καλό κλίμα με υψηλές θερμοκρασίες, η βάση είναι για το laptop είναι απαραίτητη. Αυτό γιατί, οι ανεμιστήρες της βάσης θα ψύξουν το σύστημά σου και θα του χαρίσουν ένα σεβαστό έξτρα διάστημα καλής λειτουργίας, αφού θα το προστατεύουν από υπερθέρμανση. Οι τιμές πλέον είναι χαμηλές, αλλά φρόντισε ώστε να είναι χαμηλά και τα επίπεδα του παραγόμενου θορύβου (δηλαδή κάτω από 25 dB).
Επιπρόσθετα, το πολυμηχάνημα σε ένα φοιτητή είναι απαραίτητο εργαλείο δουλειάς. Πλέον υπάρχουν και ασύρματα πολυμηχανήματα με υποστήριξη Wi-Fi. Προσοχή όμως στα μελάνια, των οποίων η αγορά μπορεί σε βάθος χρόνου να υπερκεράσει το κόστος αγοράς του μηχανήματος! Για αυτό συμβουλέψου τον πωλητή ή δες στο site το κόστος ανά σελίδα και την ποσότητα των σελίδων για εκτύπωση.
Τέλος, η αγορά ενός USB stick για γρήγορη μεταφορά αρχείων και ενός εξωτερικού σκληρού για επιπλέον χώρο και back up είναι απαραίτητη. Άλλωστε το κόστος είναι μικρό. Μόνο να προσέξεις να υποστηρίζουν το πρότυπο USB 3.0 και αν είναι δυνατόν για λόγους ασφαλείας να προσφέρουν και δωρεάν λογισμικό κρυπτογράφησης.
Λειτουργικό Σύστημα
Η πλειοψηφία των φορητών στην αγορά έχουν προεγκατεστημένα τα Windows, το οποίο είναι και το λειτουργικό που προτιμούν και βολεύει τους περισσότερους. Εάν είσαι και εσύ φαν των Windows προτίμησε για λόγους υποστήριξης την έκδοση 10. Αν και υπάρχουν και φορητοί χωρίς λειτουργικό έτοιμο για χρήση, συνετό είναι αν δεν είσαι εξοικειωμένος με τους υπολογιστές για λόγους ευκολίας να τους αποφύγεις.
Όμως και για λίγο διαφορετικές ανάγκες υπάρχουν στην αγορά και συνθέσεις με Linux. Το Linux δεν απευθύνεται μόνο σε ειδικό κοινό και είναι και λίγο «παρεξηγημένο» θα λέγαμε ως προς την ευκολία χρήσης. Πάντως, αν σπουδάζεις Επιστήμη των Υπολογιστών, ασχολείσαι με Δίκτυα ή Ασφάλεια και Προγραμματίζεις τότε πρέπει να ασχοληθείς με Linux.