Οι βάσεις ανακοινώθηκαν, οι βαθμοί ήταν ούτως ή άλλως γνωστοί, οπότε εφόσον πέτυχες την εισαγωγή σου σε κάποιο ΑΕΙ-ΤΕΙ ετοιμάζεσαι για νέες «περιπέτειες». Μια από αυτές – ειδικά εάν πέτυχες σε σχολή μακριά από τον τόπο κατοικίας σου – έχει να κάνει με την διαβίωση σου στο νέο σου σπίτι, και ίσως ήδη να έχεις αντιληφθεί πως η φοιτητική ζωή είναι πολύ πιο ακριβή από τα παιδικά χρόνια του σχολείου. Τα μαθήματα απαιτούν πολλά περισσότερα από ένα τετράδιο, μολύβι ή στυλό, την ίδια στιγμή που καλείσαι για πρώτη φορά στη ζωή σου, να διαχειριστείς μόνος σου τα χρήματα που διαθέτεις. Καλείσαι να επιμερίσεις τα έξοδα στις ανάγκες που προκύπτουν και αναγκάζεσαι πολλές φορές να ζητάς έκτακτη οικονομική υποστήριξη από τους γονείς ή και άλλους συγγενείς.
Μπορεί η εποχή να επιτάσσει να είσαι ακόμα πιο προσεκτικός στα έξοδα σου, ωστόσο υπάρχουν τρόποι να κάνεις οικονομία και να περνάς καλά ταυτόχρονα.
Η οικονομία ξεκινάει από το σπίτι
Όπως και τα περισσότερα πράγματα στην ζωή, έτσι και η οικονομία ξεκινάει από το σπίτι. Εάν η σχολή σου είναι σε διαφορετική πόλη από αυτή που μένεις, και δεν επιλέξεις την λύση της φοιτητικής εστίας, τότε αυτομάτως η διαμονή σου γίνεται το πιο μεγάλο και σημαντικό έξοδο σου. Οι παρακάτω συμβουλές μπορεί να οδηγήσουν στην εξοικονόμηση αρκετών εκατοντάδων ευρώ, χωρίς παράλληλη μείωση του επιπέδου διαβίωσης.
Οικονομία στο ρεύμα
Δεν χρειάζεται να αλλάξεις δραματικά τον τρόπο ζωή σου για να μειώσεις – ακόμα και στο μισό – τους λογαριασμούς ηλεκτρικούς ρεύματος. Το μόνο που έχεις να κάνεις είναι απλά να λάβεις υπόψη σου ορισμένους βασικούς κανόνες ενεργειακής συμπεριφοράς. Και δεν πρόκειται να δυσκολευτείς καθόλου.
Συσκευές σε “αναμονή” (stand-by)
Πολλές φορές ξοδεύεις ρεύμα χωρίς να το καταλάβεις. Αυτό συμβαίνει με τις συσκευές που βρίσκονται σε αναμονή, όπως οι τηλεοράσεις, οι υπολογιστές ή τα tablets και τα κινητά που μένουν για ώρες σε κατάσταση φόρτισης. Φροντίσε να κλείνεις όλες αυτές τις συσκευές όταν δεν τις χρησιμοποιείς και να τις βγάζεις από την πρίζα όταν πηγαίνεις για ύπνο. Αν θέλεις να αποφύγεις το «συνεχόμενο βάλε-βγάλε» μπορείς να συνδέσεις τον υπολογιστή σου και συσκευές όπως το router και την τηλεόραση σε ένα πολύπριζο ασφαλείας, όπου με το πάτημα ενός κουμπιού θα τα απενεργοποιείς/ενεργοποιείς όλα μαζί.
Φωτισμός
Αντικατέστησε τις λάμπες πυρακτώσεως με λαμπτήρες LED, που μπορεί σε πρώτη φάση να είναι πιο ακριβοί, αλλά η απόσβεση ξεκινάει άμεσα μιας και καταναλώνουν έως και 75% λιγότερη ενέργεια – και με καλύτερο αποτέλεσμα φωτισμού.
Κλιματιστικό
Το κλιματιστικό είναι μια από τις πιο ενεργοβόρες ηλεκτρικές συσκευές στο σπίτι, γι’ αυτό άλλωστε συμβαίνουν διακοπές ρεύματος τις ημέρες του καλοκαιριού με καύσωνα, όταν όλοι χρησιμοποιούν τα κλιματιστικά τους στο φουλ. Αυτό που ίσως να μην γνωρίζεις είναι πως τα κλιματιστικά Inverter εξασφαλίζουν μεγαλύτερη οικονομία παράγοντας θερμική ενέργεια πάνω από 3 φορές περισσότερο από ένα κοινό αερόθερμο. Σημαντικός παράγοντας για οικονομική θέρμανση και ψύξη στο σπίτι με κλιματιστικό είναι και η ρύθμιση της σωστής θερμοκρασίας: σε γενικές γραμμές, η σωστή θερμοκρασία είναι 10 βαθμοί πάνω από την εξωτερική θερμοκρασία τον χειμώνα και 10 βαθμοί κάτω από την εξωτερική θερμοκρασία το καλοκαίρι.
Τώρα, εάν το κλιματιστικό στο σπίτι που έχεις νοικιάσει είναι παλαιού τύπου (αν και θα έπρεπε ήδη να έχει αντικατασταθεί με ένα σύγχρονο υψηλής ενεργειακή κλάσης), καλό είναι να χρησιμοποιήσεις άλλο μέσο θέρμανσης για τις κρύες μέρες και νύχτες του χειμώνα. Οι θερμοπομποί και τα καλοριφέρ Mica, για παράδειγμα, είναι δύο από τις πιο αξιόλογες προτάσεις εναλλακτικής θέρμανσης στην αγορά, αφού είναι προσιτοί όσον αφορά στο κόστος αγοράς τους, ενώ συνδυάζουν άμεση απόδοση και χαμηλό λειτουργικό κόστος.
Θερμοσίφωνας
Χρησιμοποιείς ζεστό νερό στο ντους, καθώς και για να πλένεις τα πιάτα ή και τα ρούχα σου. Η πραγματική ποσότητα ενέργειας που ξοδεύεις όταν ανάβεις το θερμοσίφωνο έχει να κάνει με τον τύπο και το μέγεθός του, αλλά και με το πόση ώρα χρειάζεσαι για να κάνεις ντους. Όπως και να ‘χει, για εξοικονόμηση ρεύματος μπορείς να προγραμματίζεις την ώρα της ημέρας που θα ανάβεις το θερμοσίφωνα, δηλαδή λίγο πριν το μπάνιο, ενώ θα κάνεις μεγαλύτερη εξοικονόμηση εάν εκμεταλλεύεσαι το νερό που περίσσεψε, πλένοντας για παράδειγμα τα μαγειρικά σκεύη. Μπορείς επίσης να αξιοποιήσεις το νυχτερινό τιμολόγιο της ΔΕΗ που είναι πιο οικονομικό. Σε περίπτωση που δεν έχεις ενταχθεί ακόμα στο εν λόγω τιμολόγιο, μπορείς να βρεις όλες τις απαραίτητες πληροφορίες με ένα κλικ εδώ.
Πλύσιμο ρούχων
Τα σύγχρονα πλυντήρια ρούχων διαθέτουν πολλά οικονομικά προγράμματα για γρήγορη και αποτελεσματική πλύση, με χαμηλές θερμοκρασίες, λιγότερο νερό κ.λπ., τα οποία μπορείς να αξιοποιήσεις για το καθημερινό πλύσιμο των ρούχων σου. Μάλιστα, ορισμένα προγράμματα σου επιτρέπουν να αναμιγνύεις ορισμένα χρωματιστά υφάσματα, ώστε να το χρησιμοποιείς λιγότερο – απλά τσέκαρε τα σύμβολα στις ετικέτες των ρούχων οι οποίες περιέχουν συγκεκριμένες οδηγίες για την ιδανική θερμοκρασία πλύσης, την ποιότητα του ρούχου, τον τρόπο πλύσης του, την πιθανή ευαισθησία των χρωμάτων του κ.λπ.
Κουζίνα και μαγείρεμα
Το ψυγείο είναι μια συσκευή που είναι απαραίτητο να λειτουργεί ακατάπαυστα και άρα δεν μπορείς να «τραβήξεις» έτσι απλά την πρίζα για να εξοικονομήσεις ρεύμα. Αυτό, όμως, που μπορείς να κάνεις είναι να το χρησιμοποιείς σωστά. Αρχικά, τσέκαρε εάν έχεις ρυθμίσει σωστά το θερμοστάτη. Σε γενικές γραμμές, μια θερμοκρασία περί τους 4-5 βαθμούς Κελσίου στον χώρο συντήρησης μπορεί να διατηρήσει αρκετές μέρες τα τρόφιμα χωρίς να τα παγώσει, ενώ μια θερμοκρασία κατάψυξης στο επίπεδο 15-18 βαθμών υπό το μηδέν είναι αρκετή για να συντηρήσει κατεψυγμένα τα τρόφιμα και να έχεις παγάκια. Επίσης, αν το ψυγείο δεν είναι ιδιαίτερα γεμάτο τότε δεν υπάρχει λόγος να λειτουργεί στους +4 βαθμούς. Ανεβάζοντας τη θερμοκρασία 1-2 βαθμούς εξοικονομείς ρεύμα.
Όσον αφορά στο μαγείρεμα, η πιο απλή κίνηση που μπορείς να κάνεις για να εξοικονομήσεις ρεύμα είναι να κλείσεις το φούρνο ή τις εστίες της κουζίνας λίγα λεπτά πριν «κατεβάσεις» το φαγητό. Η θερμοκρασία που υπάρχει ήδη αρκεί για να ολοκληρωθεί το μαγείρεμα. Μπορείς επίσης να σκεπάζεις τις κατσαρόλες και τα τηγάνια όταν μαγειρεύεις. Με αυτό τον τρόπο επιταχύνεις σημαντικά το μαγείρεμα, και φυσικά μειώνεις την κατανάλωση ρεύματος.
Κάτι που επίσης βοηθάει πολύ είναι ο φούρνος μικροκυμάτων. Χρησιμοποίησέ τον όσο το δυνατόν περισσότερο, μιας και σύμφωνα με μελέτες καταναλώνει πολύ λιγότερη ενέργεια από μια συμβατική κουζίνα ή φούρνο, την ίδια στιγμή που εκπέμπει πολύ λιγότερη θερμότητα.
Μείωσε τις απώλειες νερού
Πολύ σύντομα θα μάθεις ότι ο λογαριασμός ύδρευσης είναι ακόμα ένας πονοκέφαλος, όχι τόσο όσο αυτός της ΔΕΗ, αλλά είναι. Αν μπορείς να εξοικονομήσεις έστω και 4-5€ κάθε μήνα είναι ένα σημαντικό πόσο αυτή την εποχή. Γι’ αυτό μην αφήνεις τις βρύσες και το καζανάκι έστω και με πολύ μικρές διαρροές. Στο τέλος της ημέρας η ποσότητα νερού που έχει χαθεί είναι πολύ σημαντική. Επιπλέον, μια πάμφθηνη λύση για οικονομία είναι η προσθήκη ειδικών φίλτρων εξοικονόμησης στη βρύση της κουζίνας και στο μπάνιο. Η λειτουργία τους βασίζεται σε μία απλή αρχή: μέσα από ειδικά ανοίγματα, το νερό αναμειγνύεται με αέρα ώστε να αυξηθεί η ταχύτητά του και να δίνει την αίσθηση ότι ρέει στην ίδια ποσότητα, όπως και από ένα κανονικό ντους, παρ’ όλο που μειώνεται η κατανάλωση κατά 40% τουλάχιστον.
Περιόρισε τα έξοδα για φαγητό
Το γρήγορο και πρόχειρο φαγητό είναι μια πρακτική κι εύκολη λύση, αλλά δεν πρέπει να αρκεστείς σε αυτό. Με το να αγοράζεις συνεχώς έτοιμο φαγητό κάνεις κακό τόσο στο πορτοφόλι σου όσο και στο στομάχι σου. Δεν χρειάζεται να έχεις ιδιαίτερες μαγειρικές γνώσεις για να φτιάξεις μακαρόνια, σαλάτα ή μια ομελέτα, και με λίγη υπομονή (και αρκετό googling) μπορείς να μάθεις περισσότερες συνταγές. Εντάξει, στην αρχή μπορεί να κάνεις μερικά λάθη, αλλά δεν πρέπει να το βάλεις κάτω. Υπάρχουν πιάτα γρήγορα και εύκολα που πρέπει να μάθεις να μαγειρεύεις και που θα σε βγάλουν ασπροπρόσωπο κατά τη διάρκεια της φοιτητικής σου ζωής. Σε τελική ανάλυση, η κουζίνα προσφέρεται και για πειραματισμούς, δες τι έχει το ψυγείο και βάλε τη φαντασία σου να δουλέψει. Όρεξη να ‘χεις και, πίστεψέ μας, μπορείς να κάνεις «θαύματα»!
Προσοχή στα ψώνια
Φρόντιζε να πηγαίνεις μια φορά την εβδομάδα στο σούπερ μάρκετ και να αγοράζεις μόνο αυτά που χρειάζεσαι, και όχι παχυντικά σνακ και ό,τι άλλο μπορεί να καταναλωθεί σε μια μόλις μέρα. Τσέκαρε τα ντουλάπια και το ψυγείο σου για να δεις τι σου λείπει και τι πραγματικά χρειάζεσαι για την καθημερινή σου διατροφή. Έπειτα φτιάξε μια λίστα με τα ψώνια της εβδομάδας. Είναι πολύ χρήσιμο να αναζητάς προσφορές σε διάφορα προϊόντα. Πολλές αλυσίδες καταστημάτων διαθέτουν δικά τους προϊόντα τα οποία είναι πολύ πιο οικονομικά από τα αντίστοιχα επώνυμα, χωρίς να υστερούν σε ποιότητα.
Περιόρισε τους καφέδες από το κυλικείο
Εάν η μέρα σου χαρακτηρίζεται από πολλές κούπες καφέ, τότε πρέπει να αλλάξεις συνήθεια. Όχι, δεν χρειάζεται να κόψεις τον καφέ, ούτε να τον ελαττώσεις (αν και θα έπρεπε για λόγους υγείας κυρίως), απλά, αντί να ξοδεύεις χρήματα για καφέ από το κυλικείο της σχολής, μπορείς να τον ετοιμάζεις από το σπίτι. Βάλε τον μέσα σε ένα θερμός και θα παραμείνει ζεστός ή δροσερός για αρκετή ώρα. Θα γλυτώσεις πολλά έξοδα που το μήνα μπορεί να ξεπεράσουν τα 15-20€, ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό.
Μείωσε τα έξοδα μετακίνησης
Εφόσον δεν διαθέτεις αυτοκίνητο για την καθημερινή σου μετακίνηση, θα πρέπει να μάθεις καλά τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς της περιοχής σου γιατί θα σου χρειαστούν, ειδικά εάν σπουδάζεις σε μεγάλη πόλη. Καλό είναι να προμηθευτείς μία κάρτα απεριορίστων διαδρομών, που ισχύει για όλα τα ΜΜΜ, και συμφέρει εάν χρησιμοποιείς πάνω από ένα μέσο την ημέρα. Το ταξί καλό είναι να το χρησιμοποιείς μόνο σε επείγουσες περιπτώσεις ή μπορείς να το μοιραστείς με φίλους για να σου βγει φθηνότερα. Όσο για εκδρομές ή επίσκεψη στους γονείς, να θυμάσαι ότι δικαιούσαι εκπτώσεις στα εισιτήρια για πλοία, τρένα και ΚΤΕΛ, ενώ για τα αεροπορικά εισιτήρια φρόντιζε να προγραμματίζεις τουλάχιστον 1-2 μήνες νωρίτερα το ταξίδι σου για να πετύχεις καλύτερες προσφορές.
Αξιοποίησε το πάσο σου
Το φοιτητικό πάσο αποτελεί μεγάλη «οικονομική ανάσα». Μπορείς να το χρησιμοποιήσεις παντού, από τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και τις εξόδους σου σε καφετέριες και μπαρ, μέχρι σε εμπορικά καταστήματα, κομμωτήρια, fast food κ.λπ. Ποτέ δεν ξέρεις αν και πότε υπάρχουν προσφορές αποκλειστικά για φοιτητές, γι’ αυτό καλό είναι να το ψάχνεις συνέχεια, θα εκπλαγείς με αυτά που μπορείς να πληρώσεις φθηνότερα με το πάσο σου.
Γενικότερα, καλό είναι να είσαι ενήμερος για όλα τα φοιτητικά προνόμια, όπως αν δικαιούσαι κάποιο επίδομα ή άλλες παροχές, όπως π.χ. δωρεάν σίτιση στη λέσχη της σχολής.