Η βιταμίνη D είναι μία απ’ τις πλέον πολύτιμες βιταμίνες που έχει ανάγκη ο οργανισμός σου, διότι προάγει ποικιλοτρόπως την καλή υγεία και την ευεξία σου. Είναι γνωστή και ως η «βιταμίνη του ήλιου» καθώς η έκθεσή μας στον ήλιο βοηθά στη σύνθεση και στην απορρόφησή της. Βέβαια, η αλήθεια είναι ότι στην Ελλάδα είμαστε τυχεροί, αφού οι μέρες ηλιοφάνειας είναι πολλές μέσα στον χρόνο πράγμα που μας ευνοεί. Έτσι, ειδικά τώρα το χειμώνα, που η τάση είναι να μένεις παραπάνω σε κλειστούς χώρους και ο καιρός είναι λιγότερο καλός, πρέπει να είσαι πιο προσεχτικός ώστε να προσλαμβάνεις αρκετή ποσότητα βιταμίνης D.
Για να μάθεις περισσότερα, να διαπιστώσεις τη σημαντικότητά της, να ξέρεις πώς μπορείς ν’ αντιληφθείς την έλλειψή της, αλλά και για να βελτιώσεις την πρόσληψή της διάβασε προσεκτικά τις info που ακολουθούν.
Γιατί είναι τόσο σημαντική και πολύτιμη για τον οργανισμό
Υπάρχουν πέντε διαφορετικές μορφές της πολύτιμης βιταμίνης D. Απ’ αυτές ξεχωρίζουν η D2 και η D3, οι οποίες βρίσκονται σε συγκεκριμένες τροφές, ή τις συνθέτει ο οργανισμός μας όταν το δέρμα μας εκτίθεται στον ήλιο. Ειδικότερα, η D3 είναι αυτή που αυξάνει σε διπλάσιο βαθμό τα συνολικά επίπεδα βιταμίνης D στον οργανισμό.
Η απορρόφηση της βιταμίνης D συμβάλλει στην παραγωγή φωσφόρου κι ασβεστίου στο αίμα. Αυτό έχει ως άμεσο αποτέλεσμα την προστασία των οστών και του σκελετικού συστήματος, ενώ απομακρύνεται και ο κίνδυνος οστεοπόρωσης.
Παράλληλα, ενισχύεται και το μυϊκό σύστημα, ενώ βελτιώνεται η διάθεση, αλλά και τα επίπεδα ενέργειας. Επίσης, βελτιώνεται και το ανοσοποιητικό σύστημα. Αναλυτικότερα, η βιταμίνη D έχει ρυθμιστική δράση ως προς την έκφραση γονιδίων, που με τη σειρά τους κωδικοποιούν πρωτεΐνες, οι οποίες συμμετέχουν στην ανοσορύθμιση. Δηλαδή, έχει αποδειχτεί ότι όσοι δεν απορροφούν αρκετή ποσότητα βιταμίνης D εμφανίζουν αυξημένο κίνδυνο για την ανάπτυξη διαφόρων νοσημάτων όπως καρκίνου (κυρίως προστάτη, μαστού και εντέρου), υπογονιμότητας, παχυσαρκίας, υπέρτασης και καρδιοπάθειας.
Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι πολλές μελέτες σχετίζουν την έλλειψη βιταμίνης D με την εμφάνιση αυτοάνοσων νοσημάτων και ειδικά με τη σκλήρυνση κατά πλάκας (αυτό υποδεικνύουν τα στατιστικά στοιχεία απ’ τις Βορειοευρωπαϊκές χώρες). Γενικώς θεωρούν ότι είναι ένας συνολικός δείκτης κινδύνου για την υγεία. Μάλιστα, πιστεύουν ότι η έλλειψη αυτής, οδηγεί σε αύξηση της θνησιμότητας του πληθυσμού ανεξαρτήτου αιτιολογίας. Γι’ αυτό και είναι τόσο σημαντική και πλέον πολλοί παθολόγοι ελέγχουν κι αυτήν την παράμετρο στα τσεκ απ.
Βιταμίνη D και παιδιά
Προφανώς, η βιταμίνη D είναι εξαιρετικά σημαντική και για την υγεία των παιδιών. Όπως ειπώθηκε ο ρόλος της στην απορρόφηση ασβεστίου, ενισχύει το σκελετικό και μυϊκό σύστημα των παιδιών, τα οποία –άλλωστε- είναι στη φάση της ανάπτυξης. Επιπροσθέτως, προστατεύει την καρδιά και το αγγειακό σύστημα, ενώ ενισχύει και το ανοσοποιητικό τους (ειδικά από αυτοάνοσα και αλλεργίες). Επίσης, έχει αντικαρκινική δράση, ενώ προστατεύει και απ’ το μεταβολικό σύνδρομο. Το τελευταίο γίνεται βοηθώντας τη λειτουργία του παγκρέατος, όπου παράγεται η ινσουλίνη.
Σημάδια και συμπτώματα έλλειψης βιταμίνης D
Η αλήθεια είναι ότι δεν είναι εύκολο πάντα να καταλάβεις αν υπάρχει ανεπάρκεια κι έλλειψη βιταμίνης D. Ο μοναδικός ασφαλής τρόπος εξακρίβωσης είναι η επίσκεψη σ’ έναν γιατρό και η διενέργεια των αντίστοιχων αιματολογικών εξετάσεων.
Εντούτοις, υπάρχουν κάποιες ενδείξεις και προειδοποιητικά σημάδια που καλό είναι να μην αγνοήσεις. Αυτά είναι ένα αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα (δηλαδή το να αρρωσταίνεις συχνά κι εύκολα), τυχόν πρόβλημα και αδυναμία στα οστά, ή στους μύες, το να καθυστερεί η επούλωση των πληγών, ο υπερβολικός ιδρώτας (ειδικά στο πρόσωπο), και η τάση για κατάθλιψη.
Πέρα απ’ αυτά αν ανήκεις σε μία απ’ τις παρακάτω κατηγορίες υπάρχει έξτρα κίνδυνος να μη λαμβάνεις την απαραίτητη ποσότητα βιταμίνης D: αν είσαι σκουρόχρωμος (οπότε απαιτείται μεγαλύτερη έκθεση στον ήλιο), αν είσαι παχύσαρκος και δεν τρέφεσαι σωστά, αν δουλεύεις μόνο βράδυ, ή ξοδεύεις πολύ χρόνο σε κλειστούς χώρους και δε μένεις αρκετά στον ήλιο και –τέλος- αν είσαι πάνω από 50 ετών.
Πηγές πρόσληψης βιταμίνης D
Για ν’ αυξήσεις την πρόσληψη βιταμίνης D καλό είναι να κάνεις τα εξής:
- Να ξοδεύεις παραπάνω ώρα σε υπαίθριους χώρους και να εκμεταλλεύεσαι την ηλιοφάνεια. Βέβαια, με προσοχή το καλοκαίρι και με σωστή χρήση του αντηλιακού, διότι υπάρχουν κι άλλοι κίνδυνοι (π.χ. καρκίνος του δέρματος).
- Να τρέφεσαι γενικώς σωστά και να εντάξεις στο διαιτολόγιό σου ψάρια (για παράδειγμα σολομό, πέστροφα ή τόνο), αυγό (με τον κρόκο του), μοσχαρίσιο συκώτι, γαλακτοκομικά, δημητριακά, χυμό πορτοκαλιού και γάλα σόγιας.
- Στο εμπόριο, μάλιστα, υπάρχουν γαλακτοκομικά και δημητριακά ενισχυμένα με βιταμίνη D.
- Τέλος, υπάρχει η επιλογή των συμπληρωμάτων διατροφής. Όμως, καλύτερα να συμβουλευτείς το γιατρό, ή το φαρμακοποιό σου προτού ξεκινήσεις να τα καταναλώνεις, ειδικά αν λαμβάνεις κάποια φαρμακευτική αγωγή, ή αν αντιμετωπίζεις κάποιο θέμα υγείας. Συμβουλή γιατρού απαιτείται και για τις εγκυμονούσες.