Τώρα που τα smartphones και τα tablets αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητάς μας, περνάμε –πλέον- περισσότερο χρόνο συνδεδεμένοι στο διαδίκτυο, ακόμα κι όταν βρισκόμαστε σε διακοπές. Απλά σκέψου τα μηνύματα που θ’ ανταλλάξεις με τους αγαπημένους σου, ή τις φωτογραφίες που θ’ ανεβάσεις στα social media για να μοιραστείς με τους φίλους σου τις καλύτερες στιγμές των καλοκαιρινών σου διακοπών. Όλα αυτά ωστόσο, μπορεί να μετατραπούν σε «πονοκέφαλο» αν δε γνωρίζεις πώς να σερφάρεις με ασφάλεια στο διαδίκτυο και/ή αν δε φροντίσεις για την προστασία των συσκευών σου από φυσικές φθορές.
Δες, λοιπόν, πώς μπορείς να προστατέψεις τις φορητές σου συσκευές κατά τη διάρκεια των διακοπών:
Καλοκαιρινές διακοπές και χρήση δημόσιων ασύρματων δικτύων Wi-Fi (Wi-Fi hotspots)
Η χρήση ενός δημόσιου δικτύου Wi-Fi ενέχει πάντοτε πολλούς κινδύνους. Όλα τα ευαίσθητα δεδομένα που μεταφέρονται και μεταδίδονται μέσω αυτών των δικτύων – συμπεριλαμβανομένων των προσωπικών μηνυμάτων, κωδικών πρόσβασης, ή εγγράφων – εύκολα μπορούν να υποκλαπούν και να χρησιμοποιηθούν από επιτιθέμενους. Ευτυχώς, υπάρχουν τρόποι για να γίνει ασφαλές ένα δημόσιο Wi-Fi (ή να το αποφύγεις εντελώς).
Τι γίνεται όταν ένα δημόσιο Wi-Fi διαθέτει κωδικό πρόσβασης; Είναι ασφαλές;
Μερικές φορές είναι πολύ εύκολο να παρασυρθείς και να συνδεθείς σ’ ένα μη ασφαλές ασύρματο δίκτυο. Όταν απαιτείται κωδικός πρόσβασης για τη σύνδεση σ’ ένα δημόσιο Wi-Fi, όπως π.χ. σ’ ένα ξενοδοχείο, ή όταν πληρώνεις χρήματα για προσωρινή σύνδεση, όπως συμβαίνει σ’ ένα αεροδρόμιο, πιστεύεις ότι η σύνδεση θα είναι ασφαλής. Λάθος!
Αρχικά, αυτό που πρέπει να έχεις κατά νου είναι ότι οι κωδικοί πρόσβασης που χρησιμοποιούνται στα δημόσια Wi-Fi είναι συνήθως, είτε κοινόχρηστοι, είτε αρκετά απλοί (άρα είναι εύκολο να τους μαντέψει ο κάθε κακόβουλος). Επίσης, πολλά δίκτυα χρησιμοποιούν κρυπτογράφηση που μπορεί να «σπάσει» ακόμη κι αν δεν έχεις τον κωδικό πρόσβασης –ακόμη ένας λόγος για ν’ αποφεύγεις τη χρήση δημόσιων Wi-Fi.
Η αλήθεια είναι ότι η καλοκαιρινή περίοδος είναι η εποχή που γίνονται οι περισσότερες επιθέσεις από τους εγκληματίες του κυβερνοχώρου. Πολλοί άνθρωποι είναι ήδη αρκετά χαλαροί όσον αφορά στις πρακτικές ασφαλείας των δεδομένων τους στην καθημερινότητά τους. Αλλά όταν βρίσκονται σε διακοπές, όχι μόνο δεν κάνουν αρκετά για να προστατέψουν τις συσκευές τους, αλλά μπορεί επίσης να πιστεύουν ότι τα προσωρινά καταλύματά τους, όπως π.χ. το ξενοδοχείο, είναι εξίσου ασφαλή με τα σπίτια τους. Επειδή λοιπόν ΔΕΝ ισχύει κάτι τέτοιο, το λιγότερο που μπορείς να κάνεις είναι να παραμένεις σε εγρήγορση όταν χρησιμοποιείς ένα δημόσιο Wi-Fi – λαμβάνοντας υπόψη σου τα παρακάτω μέτρα ασφαλείας:
Ολοκλήρωσε τις απαραίτητες εργασίες στο Internet πριν φύγεις για διακοπές
Το καλύτερο που έχεις να κάνεις για να προστατέψεις τα προσωπικά σου δεδομένα είναι να προετοιμάσεις τις συσκευές σου, πριν φύγεις για διακοπές. Αυτό σημαίνει ότι μπορείς να κατεβάσεις τα αρχεία πολυμέσων που χρειάζεσαι (ταινίες, μουσική κ.λπ.) και να διεξάγεις όλες τις απαραίτητες οικονομικές συναλλαγές χρησιμοποιώντας το οικιακό σου δίκτυο. Αν το κάνεις αυτό, ελαττώνεις σημαντικά τον κίνδυνο να πέσεις θύμα κυβερνο-επίθεσης.
Για τον ίδιο λόγο, ίσως είναι καλύτερο να ενημερώσεις πλήρως το λογισμικό και τις εφαρμογές στο smartphone, το tablet, ή το laptop στο σπίτι και ν’ αποφύγεις τις ενημερώσεις λογισμικού ενώ ταξιδεύεις. Η αποθήκευση των απαραίτητων δεδομένων πριν φύγεις για διακοπές θα σε βοηθήσει να περιορίσεις την επιθυμία να συνδεθείς σ’ ένα δημόσιο Wi-Fi, αλλά και να εξοικονομήσεις χρήματα από τη χρήση mobile data, απολαμβάνοντας έτσι περισσότερο χρόνο για σερφάρισμα στο πιο ασφαλές σου 4G δίκτυο.
Φέρε τη δική σου πρόσβαση στο Internet ή χρησιμοποίησε VPN
Πολλοί επαγγελματίες ταξιδιώτες χρησιμοποιούν mobile Wi-Fi hotspots τα οποία συνδέονται με κυψελωτά (cellular) δίκτυα 3G, ή 4G για γρήγορες συνδέσεις στο διαδίκτυο. Aν ταξιδεύεις συχνά, είτε για επαγγελματικούς λόγους, είτε για αναψυχή, αξίζει να επενδύσεις σε μια τέτοια συσκευή, ειδικά τώρα που ορισμένοι πάροχοι κινητής/σταθερής τηλεφωνίας κι ευρυζωνικών υπηρεσιών σου επιτρέπουν να πληρώνεις για μια υπηρεσία μόνο όταν τη χρησιμοποιείς.
Μια άλλη επιλογή είναι να χρησιμοποιήσεις το δικό σου smartphone ως σημείο πρόσβασης (hotspot), ή να συνδέσεις (tethering) το τηλέφωνο μ’ ένα φορητό υπολογιστή για πρόσβαση στο διαδίκτυο από το laptop σου. Ωστόσο, αυτό δεν μπορείς να το κάνεις μ’ όλα τα τηλέφωνα, και σε ορισμένες περιπτώσεις εξακολουθούν να υπάρχουν χρεώσεις. Αν και αξίζει να πληρώσει κανείς κάτι παραπάνω προκειμένου να έχει ήσυχο το κεφάλι του.
Εναλλακτικά μπορείς να εξετάσεις τη χρήση μιας υπηρεσίας VPN (Virtual Private Network, εικονικό ιδιωτικό δίκτυο). Το VPN είναι ο πιο εύκολος τρόπος να προστατέψεις τις συσκευές σου όταν συνδέεσαι στο διαδίκτυο μέσω μιας μη ασφαλούς σύνδεσης όπως ένα Wi-Fi hotspot. Ακόμα κι αν ένας κακόβουλος χρήστης κατορθώσει ν’ αποκτήσει πρόσβαση στη σύνδεσή σου, τα δεδομένα θα είναι κρυπτογραφημένα κι έτσι δε θα μπορεί να εντοπίσει τη δραστηριότητά σου. Αυτό που πρέπει να γνωρίζεις είναι ότι οι αξιόπιστες υπηρεσίες VPN δεν αποθηκεύουν κανενός είδους ιστορικό χρήστη.
Επιπλέον, λάβε υπόψη ότι ορισμένες ιστοσελίδες και υπηρεσίες δεν επιτρέπουν τη χρήση VPN, γι’ αυτό καλό είναι να το χρησιμοποιείς μόνο όταν πρόκειται να συνδεθείς στο εργασιακό σου δίκτυο.
Χρησιμοποίησε ασφαλείς συνδέσεις
Ακόμα κι αν δεν χρησιμοποιείς VPN για γενική περιήγηση στο διαδίκτυο, μπορείς τουλάχιστον να προσθέσεις ένα επίπεδο κρυπτογράφησης στην επικοινωνία σου χρησιμοποιώντας την επιλογή HTTPS σε ιστοσελίδες που επισκέπτεσαι συχνά, ή που απαιτούν την εισαγωγή ορισμένων μορφών διαπιστευτηρίων. Να θυμάσαι ότι οι εγκληματίες του κυβερνοχώρου γνωρίζουν πολύ καλά τον τρόπο με τον οποίο οι χρήστες επαναχρησιμοποιούν τους κωδικούς πρόσβασης, αφού συνήθως το όνομα χρήστη κι ο κωδικός πρόσβασής σου για κάποιο μέσο κοινωνικής δικτύωσης, ή το email σου είναι ο ίδιος που χρησιμοποιείς και για τον τραπεζικό σου λογαριασμό, ή το επαγγελματικό σου δίκτυο, και η αποστολή αυτών των διαπιστευτηρίων με μη κρυπτογραφημένο τρόπο θα μπορούσε ν’ ανοίξει «κερκόπορτα» σε επίδοξους εισβολείς. Οι περισσότερες ιστοσελίδες και υπηρεσίες που απαιτούν σύνδεση, ή διαπιστευτήρια έχουν την επιλογή “HTTPS” στις ρυθμίσεις τους.
Σε κάθε περίπτωση ωστόσο, καλό είναι να χρησιμοποιείς διαφορετικούς κωδικούς πρόσβασης για κάθε υπηρεσία, ή ιστοσελίδα. Μπορεί να είναι ταλαιπωρία να έχεις διαφορετικούς κωδικούς για κάθε πλατφόρμα που επισκέπτεσαι, αλλά στη σημερινή εποχή, όπου οι διαρροές δεδομένων είναι συχνό φαινόμενο, η χρήση του ίδιου κωδικού πρόσβασης σε πολλαπλές ιστοσελίδες μπορεί ν’ αποβεί μοιραία. Αν είναι απαραίτητο, χρησιμοποίησε έναν password manager – όπως το LastPass – για να δημιουργήσεις και να διαχειρίζεσαι τους κωδικούς πρόσβασής σου.
Απενεργοποίηση κοινής χρήσης
Όταν συνδέεσαι στο διαδίκτυο σε δημόσιο χώρο, το καλύτερο που μπορείς να κάνεις – για μέγιστη προστασία από τα κακόβουλα μάτια των διαδικτυακών εγκληματιών είναι ν’ αποφύγεις την κοινή χρήση αρχείων και συσκευών. Μπορείς ν’ απενεργοποιήσεις την κοινή χρήση από τις προτιμήσεις συστήματος, ή τον Πίνακα Ελέγχου, ανάλογα με το λειτουργικό σύστημα που χρησιμοποιείς. Για παράδειγμα, μπορείς ν’ αφήσεις τα Windows να κάνουν τις απαραίτητες ρυθμίσεις ασφαλείας επιλέγοντας κατηγορία δικτύου «Δημόσιο» την πρώτη φορά που συνδέεσαι σε ένα νέο, μη ασφαλές δίκτυο.
Απενεργοποίησε το Wi-Fi όταν δεν το χρειάζεσαι
Ακόμη κι αν δεν έχεις ενεργή σύνδεση σε δίκτυο, το Wi-Fi της συσκευής σου εξακολουθεί να μεταδίδει δεδομένα μεταξύ οποιουδήποτε δικτύου εντός εμβέλειας, πράγμα που επίσης ενέχει κινδύνους. Εφόσον δε χρειάζεσαι σύνδεση σε ασύρματο δίκτυο, καλό είναι ν’ απενεργοποιείς το Wi-Fi στη συσκευή σου. Εκτός από ασφάλεια, θα έχεις –επίσης- πολύ μεγαλύτερη διάρκεια ζωής της μπαταρίας.
Τέλος, εφόσον η μόνη επιλογή που έχεις είναι να χρησιμοποιήσεις ένα μη ασφαλές δημόσιο ασύρματο δίκτυο Wi-Fi, καλό είναι ν’ αποφεύγεις ορισμένες δραστηριότητες όπως διαδικτυακές αγορές, ή αντίστοιχες συναλλαγές, καθώς και τη σύνδεση σε τραπεζικούς λογαριασμούς. Για τέτοιου είδους δραστηριότητες, είναι σοφότερο να χρησιμοποιείς δεδομένα κινητής τηλεφωνίας.
Προστάτεψε τις συσκευές σου από φθορές και χτυπήματα
Διακοπές σημαίνει συχνές μετακινήσεις κι αυξημένη χρήση του τεχνολογικού εξοπλισμού, πολλές φορές και κάτω από αντίξοες συνθήκες (θάλασσα, άμμος, ζέστη). Αν θέλεις να προστατέψεις τις πολύτιμες συσκευές σου από κάθε λογής κίνδυνο όπως πτώσεις, γρατζουνιές, υγρά κ.ά. θα πρέπει να πάρεις τα μέτρα σου.
Τσάντες και θήκες για να μεταφέρεις με ασφάλεια το φορητό σου υπολογιστή
Ο πιο σημαντικός παράγοντας στην επιλογή τσάντας για laptop είναι οι διαστάσεις που πρέπει να έχει (η τσάντα) για να χωράει το φορητό σου υπολογιστή. Κάτι τέτοιο σημαίνει ότι θα πρέπει να σιγουρευτείς πως το μέγεθος της τσάντας είναι το σωστό, δηλαδή σύμφωνα με τις διαστάσεις (ίντσες οθόνης) του φορητού σου υπολογιστή.
Ειδικά για τις διακοπές, προτίμησε θήκες που περιβάλλουν ολόκληρη τη συσκευή και φρόντισε να τοποθετήσεις στις οθόνες μεμβράνες προστασίας. Οι θήκες που μπορείς να βρεις στην αγορά είναι αμέτρητες και σίγουρα κάποια απ’ αυτές θα είναι του γούστου σου.
Θήκες για smartphones και tablets
Υπάρχουν tablets και smartphones που είναι ανθεκτικά στη σκόνη και το νερό -όπως είναι για παράδειγμα τα Samsung Galaxy S9 και Sony Xperia ΧΖ1-, ωστόσο μια θήκη για το smartphone, ή το tablet σου θα προσφέρει επιπλέον προστασία από την άμμο και το νερό της θάλασσας όταν τα παίρνεις μαζί σου στην παραλία. Σε περίπτωση που δεν βρίσκεις και τόσο ελκυστική την ιδέα να «ντύσεις» το κινητό, ή το tablet σου με μια θήκη, επιβάλλεται να το κάνεις τουλάχιστον για τις ξέγνοιαστες στιγμές στην παραλία (ή στην πισίνα).
Όταν επιλέγεις θήκη για το tablet, ή το smartphone, είναι σημαντικό να βεβαιωθείς ότι θα τοποθετηθεί σωστά στη συσκευή. Υπάρχουν θήκες για συγκεκριμένα μοντέλα tablet/ smartphone, ή με universal εφαρμογή που, συνήθως, κατηγοριοποιούνται ανάλογα με το μέγεθος της οθόνης. Άλλες θήκες κατηγοριοποιούνται ανάλογα με τον αριθμό μοντέλου, ή συγκεκριμένο μέγεθος, ώστε να εξασφαλιστεί ότι διαθέτουν το σωστό μέγεθος.
Οι θήκες sleeve συνήθως δημιουργούνται για συγκεκριμένα μεγέθη και διατίθενται σε μικρά, μεσαία και μεγάλα μεγέθη, ή σύμφωνα με το μέγεθος της οθόνης.
Μια έξυπνη λύση ειδικά για την παραλία είναι οι θήκες-σακούλες στις οποίες η συσκευή τοποθετείται σε μια διάφανη ειδική σακούλα ώστε να προστατεύεται από νερό κι άμμο. Για παράδειγμα, υπάρχουν αδιάβροχες θήκες για smartphones που είναι πιστοποιημένες κατά IPX8, πράγμα που σημαίνει ότι μπορείς να καταδυθείς μαζί με τη συσκευή σου σε βάθος έως 20 μέτρα. Αντίστοιχα, υπάρχουν αδιάβροχες θήκες και για tablets, οι οποίες διαθέτουν άκαμπτο κλείσιμο για προστασία από νερό και σκόνη.
Το πιο σημαντικό πράγμα στις διακοπές σου είναι να μπορέσεις να χαλαρώσεις και να διασκεδάσεις. Το tablet, ή το smartphone μπορεί να συμβάλουν στην ψυχαγωγία σου, ωστόσο καλό είναι να γίνεται λογική χρήση, χωρίς υπερβολές. Άλλωστε, είναι προτιμότερο ν’ απολαμβάνεις τις καλοκαιρινές στιγμές με την οικογένεια και τους φίλους σου.
