Αν έχεις έστω και μία φορά ανοίξει το «καπάκι» της εσωτερικής μονάδας του air-condition, θα έχεις διαπιστώσει πόση σκόνη μαζεύεται στα φίλτρα της, κι άρα ξέρεις από πρώτο χέρι ότι ο καθαρισμός τους σε τακτά χρονικά διαστήματα είναι ο Νο1 κανόνας ώστε να παραμένει υγιεινός ο αέρας στο χώρο που κλιματίζεται. Ίσως όμως να μην ξέρεις ότι τα βρώμικα φίλτρα επιβαρύνουν την κατανάλωση του μηχανήματος, από 5% έως και 15%, ανάλογα με τις συνθήκες λειτουργίας.
Ο λόγος είναι πως η σκόνη, τα χνούδια και ό,τι άλλο μαζεύεται στα φίλτρα δυσχεραίνει την ανακύκλωση του αέρα. Επίσης, ένα μέρος τους παρασύρεται από το διερχόμενο αέρα και «κολλάει» στα πηνία του συμπυκνωτή, κάτι που κάνει το κλιματιστικό να λειτουργεί πιο ενεργοβόρα. Αν μάλιστα συνυπολογίσεις πως τα βρώμικα φίλτρα αυξάνουν τις πιθανότητες να πάθει κάποια βλάβη το μηχάνημα, μπορείς να καταλάβεις γιατί θα πρέπει να μην αμελείς ν’ ασχοληθείς μαζί τους.
Στο manual της συσκευής σου, θα βρεις αρκετά λεπτομερείς οδηγίες για τον καθαρισμό των φίλτρων. Ακολουθώντας τις μαζί με μερικά χρήσιμα tips που περιγράφουμε παρακάτω, θα μπορείς να είσαι σίγουρος πως φροντίζεις στην εντέλεια το κλιματιστικό σου.
Συχνή φροντίδα
Αν στο manual αναφέρεται η συχνότητα με την οποία είναι καλό να καθαρίζονται τα φίλτρα, τότε προφανώς θα πρέπει να την τηρείς. Προφανώς ο κατασκευαστής γνωρίζει καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο τον τρόπο λειτουργίας του κλιματιστικού, κι επομένως το πόσο συχνά το μηχάνημα χρειάζεται τη φροντίδα σου. Έτσι, υπάρχουν εταιρείες που συστήνουν ο καθαρισμός να γίνεται ανά δύο εβδομάδες, ενώ άλλες προτείνουν να γίνεται ένας καθαρισμός το μήνα, ή το δίμηνο.
Ο μόνος λόγος να… παραβείς τις οδηγίες στο manual είναι αν στον κλιματιζόμενο χώρο ο αέρας επιβαρύνεται ιδιαίτερα από σκόνη, ή άλλους ρύπους – επειδή, για παράδειγμα, το σπίτι σου βρίσκεται κοντά σε δρόμους με πολλή κίνηση. Επομένως, σ’ αυτή την περίπτωση, το καλύτερο θα ήταν ο καθαρισμός να γίνεται ακόμη συχνότερα.
Αν πάλι στο manual δεν υπάρχει καμία αναφορά για το κάθε πότε θα πρέπει να φροντίζεις τα φίλτρα, ένας γενικός κανόνας είναι πως επαρκεί ένας καθαρισμός κάθε μήνα – υπό την προϋπόθεση, βέβαια, πως η ατμόσφαιρα στο χώρο δεν είναι ιδιαίτερα βεβαρημένη.
Ακολούθα πιστά τις οδηγίες του manual
Ακόμη κι αν στις οδηγίες χρήσης δεν γίνεται αναφορά στη συχνότητα καθαρισμού, είναι βέβαιο πως θα βρεις μία αναλυτική περιγραφή για το πώς θα κάνεις τα φίλτρα του μηχανήματος σαν καινούρια. Ακολούθα αυτή την περιγραφή πιστά, βήμα προς βήμα, ώστε ν’ ανοίξεις το «κάλυμμα» του μηχανήματος, ν’ αφαιρέσεις τα φίλτρα, ν’ απομακρύνεις τη σκόνη και στη συνέχεια να τα επανατοποθετήσεις, κλείνοντας και πάλι σωστά το «κάλυμμα».
Όπως είναι φυσικό, οι οδηγίες στο manual «ταιριάζουν γάντι» στα υλικά με τα οποία είναι φτιαγμένα τα φίλτρα του δικού σου μηχανήματος, κάτι που σημαίνει πως είναι πολύ πιο αξιόπιστες κι ασφαλείς για να μην φθαρούν, από τις συμβουλές που μπορεί να βρεις στο διαδίκτυο.
Επομένως, το manual θα σου «πει» αν π.χ. πρέπει να τα πλένεις με κρύο νερό, ή χλιαρό (έως 40° C), ή κατά πόσο μπορείς να τ’ αφήσεις να μουλιάσουν, ή απλώς να τα καθαρίσεις με τρεχούμενο νερό. Επίσης, οι οδηγίες του κατασκευαστή θα σε καθοδηγήσουν για το κατά πόσο μπορείς να χρησιμοποιείς, ή όχι κάποιο απορρυπαντικό.
Πρόσεξε τις λεπτομέρειες
Αν κι ο καθαρισμός του κλιματιστικού είναι εύκολη υπόθεση, αυτό δεν σημαίνει πως δεν υπάρχει το ενδεχόμενο να πάει κάτι στραβά και να προκαλέσεις βλάβη στο μηχάνημα, ή και ατύχημα. Γι’ αυτό και οι οδηγίες του κατασκευαστή είναι τόσο αναλυτικές, και θα πρέπει να τις ακολουθήσεις μέχρι και την τελευταία λεπτομέρεια.
Για παράδειγμα, πριν κάνεις οτιδήποτε άλλο θα πρέπει ν’ απενεργοποιήσεις την παροχή του ηλεκτρικού ρεύματος κι αν το μηχάνημα συνδέεται σε κάποια πρίζα, να το αποσυνδέσεις. Σημαντικό είναι επίσης πως, στην περίπτωση που πλύνεις τα φίλτρα, θα πρέπει να έχουν στεγνώσει καλά, πριν τα βάλεις ξανά στη θέση τους. Σ’ αντίθετη περίπτωση, ενισχύονται τα συμπυκνώματα υγρασίας στην εσωτερική μονάδα, αυξάνοντας την πιθανότητα σχηματισμού μούχλας.
Από την άλλη πλευρά, πέρα από τα κοινά φίλτρα (ή «προ-φίλτρα, όπως τα ονομάζουν ορισμένοι κατασκευαστές), αρκετά σύγχρονα κλιματιστικά διαθέτουν κι άλλων ειδών μεμβράνες (π.χ. ενεργού άνθρακα, ή φωτοκαλυτικά φίλτρα), για να καθαρίζουν ακόμη καλύτερα τον αέρα. Κάθε τέτοιο επιπλέον φίλτρο χρειάζεται ειδική φροντίδα για την απομάκρυνση της σκόνης, ενώ τα περισσότερα απ’ αυτά δεν πλένονται.
Καθάριζε και την υπόλοιπη εσωτερική μονάδα
Εκτός από τα φίλτρα, φροντίδα χρειάζεται κι όλη η εσωτερική μονάδα του κλιματιστικού, καθώς «μαζεύει» αρκετή σκόνη στο εσωτερικό και το εξωτερικό της. Για να την απομακρύνεις, η καλύτερη λύση είναι να επιστρατεύσεις την ηλεκτρική σου σκούπα, ώστε να μην υπάρχει περίπτωση να εκτεθούν σε κάποιο υγρό, κι έτσι να χαλάσουν, οι πλακέτες και τα υπόλοιπα εξαρτήματα του μηχανήματος. Εναλλακτικά, για το εξωτερικό μέρος της μονάδας, μπορείς να χρησιμοποιήσεις ένα ελαφρώς νωπό πανί.
Ξεκινώντας από το εξωτερικό μέρος της μονάδας, καθάρισε με επιμέλεια τις γρίλιες και τα πτερύγια, όπως και το πάνω μέρος της από το οποίο εισέρχεται ο αέρας. Στη συνέχεια, ασχολήσου με το εσωτερικό, το οποίο θα πρέπει να καθαρίσεις είτε με την ηλεκτρική σκούπα, είτε μ’ ένα εντελώς στεγνό πανί. Δεν θα πρέπει να το ψεκάσεις μ’ οποιοδήποτε υγρό, γιατί μπορεί να προκαλέσεις βλάβη στο μηχάνημα, ή ακόμη και να πάθεις ηλεκτροπληξία.
Άφησε τη φροντίδα της εξωτερικής μονάδας στον τεχνικό που θα κάνει την ετήσια συντήρηση
Στις οδηγίες καθαρισμού που περιέχουν τα manuals των κλιματιστικών, κάθε άλλο παρά τυχαίο δεν είναι ότι δεν γίνεται καμία αναφορά στη φροντίδα της εξωτερικής μονάδας. Κι αυτό γιατί ο καθαρισμός της θα πρέπει να γίνεται μόνο από αδειούχο τεχνικό, κατά την συντήρηση που έτσι κι αλλιώς πρέπει να κάνεις κάθε χρόνο στο κλιματιστικό σου.
Όπως είναι φυσικό, ο συχνός καθαρισμός που θα κάνεις σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά την ετήσια «επίσκεψη» του τεχνικού, ο οποίος θα ελέγξει την ποσότητα του ψυκτικού υγρού στο μηχάνημα και τα υπόλοιπα συστήματά του, κάνοντας όλες τις απαραίτητες εργασίες ώστε αυτό να συνεχίσει να λειτουργεί στην εντέλεια.