Από την Ιωάννα Σταμούλου
Μετά το αλάτι, το πιπέρι και το λάδι, το κρεμμύδι είναι το πιο πολυχρησιμοποιημένο συστατικό των συνταγών μαγειρικής και το πλέον αγαπητό, αφού δίνει γλύκα στα φαγητά και «σώμα» στις σάλτσες μας. Όποιος αγαπά «παιδεύει», όμως, γι’ αυτό το κρεμμύδι μας κάνει και κλαίμε όταν το καθαρίζουμε. Υπάρχει –άραγε- τρόπος ν’ αποφύγουμε το κλάμα;
Ξέρεις γιατί το κομμένο κρεμμύδι φέρνει δάκρυα;
Το κρεμμύδι απορροφά μια ποσότητα θείου από το έδαφος που καλλιεργείται. Όταν το καθαρίζεις και το κόβεις, τότε απελευθερώνονται ένζυμα που αντιδρούν με το θείο, δημιουργώντας σουλφοξείδια. Τα σουλφοξείδια δημιουργούν ένα αέριο το οποίο κολλάει στα χέρια κι -εν συνεχεία- πηγαίνει και στα μάτια. Όταν αυτό το αέριο έρθει σ’ επαφή με το υγρό περιβάλλον των ματιών, τότε γίνεται ακόμη μία ένωση και σχηματίζεται ένα οξύ το οποίο τα ερεθίζει. Τα μάτια σου για να «ξεπλύνουν» αυτό το οξύ, δακρύζουν. Όσο περισσότερο παραμένεις εκτεθειμένος σε κομμένα κρεμμύδια, τόσο περισσότερο δακρύζεις.
Πώς πρέπει να κόψεις τα κρεμμύδια για το φαγητό σου; Σε ψιλά καρεδάκια, σε φετούλες, ή σε ροδέλες. Όπως κι αν πρέπει να τα κόψεις, ρίξε πρώτα μια ματιά παρακάτω, όπου θα βρεις μερικά τρικ για ν’ αποφύγεις τα δάκρυα από την προετοιμασία τους:
Χρησιμοποίησε όσο πιο πολύ κοφτερό μαχαίρι γίνεται
Καθώς ένα λιγότερο κοφτερό μαχαίρι καταστρέφει περισσότερα κύτταρα του φλοιού, κι επομένως απελευθερώνει πιο πολλά ένζυμα που σε κάνουν να δακρύζεις πολύ περισσότερο. Μ’ ένα πολύ κοφτερό μαχαίρι γλιτώνεις κάποια δάκρια…
Πριν κόψεις τα κρεμμύδια βάλε τα για λίγο στην κατάψυξη
Η δραστικότητα των ενζύμων μειώνεται σ’ αρκετά χαμηλές, ή αρκετά υψηλές θερμοκρασίες. Γι’ αυτό τα μαγειρεμένα κρεμμύδια δεν προκαλούν καμία ενόχληση. Έτσι, πριν ξεκινήσεις να κόβεις τα κρεμμύδια, βάλε τα για 1 ώρα στο ψυγείο, ή στην κατάψυξη για λίγα λεπτά.
Κόψε τη ρίζα του κρεμμυδιού τελευταία
Οι ρίζες περιέχουν μεγαλύτερες ποσότητες ενζύμων, γι’ αυτό, ξεκίνα το καθάρισμα απ’ την κορυφή και κόψε τη ρίζα τελευταία.
Βάλε τα κρεμμύδια στο νερό
Μπορείς να ξεφλουδίσεις τα κρεμμύδια κάτω από τρεχούμενο νερό. Το αέριο που παράγεται, απορροφάται σε μεγάλο ποσοστό από το νερό, πριν φθάσει στα μάτια. Επίσης, πριν τα κόψεις μπορείς να τ’ αφήσεις για λίγο σ’ ένα μπολ με νερό.
Φόρεσε προστατευτικά γυαλιά
Αν έχεις μεγάλο πρόβλημα και πρόκεται να καθαρίσεις μεγάλη ποσότητα κρεμμυδιών, προμηθεύσου τα ειδικά προστατευτικά γυαλιά για το καθάρισμα κρεμμυδιών που υπάρχουν στο εμπόριο. Εναλλακτικά φόρα γυαλιά οράσεως, ή ηλίου, γυαλιά του σκι, ή για κολύμπι! Έτσι το αέριο, ενώ παράγεται κανονικά, δεν μπορεί ν’ αντιδράσει με το υγρό των ματιών και δε θα νιώσεις το παραμικρό τσούξιμο!
Άναψε ένα κερί
Όχι για τάμα στον άγιο, αλλά γιατί η φλόγα του τραβά το αέριο που εκλύεται από τα κομμένα κρεμμύδια μ’ αποτέλεσμα να μην φτάνει στα μάτια σου.
Κρεμμυδάκια για στιφάδο;
Αν το ένα κρεμμύδι σου φαίνεται «βουνό», ένα κιλό κρεμμυδάκια για το στιφάδο είναι σωστό μαρτύριο. Όχι, όμως, αν προηγουμένως ρίξεις τα κρεμμυδάκια σε νερό που κοχλάζει, ώστε να ζεματιστούν για 2 λεπτά και μετά τα στραγγίσεις και τα αφήσεις να κρυώσουν. Θα κάνεις εύκολα και γρήγορα τη δουλειά σου χωρίς να ρίξεις ούτε ένα δάκρυ.
Κρεμμύδια για γέμισμα;
Όπως και τα κρεμμυδάκια του στιφάδο έτσι κι αυτά θα πρέπει να τα βράσεις προηγουμένως. Αυτά λίγο παραπάνω για να μαλακώσουν καλά πριν αδειάσεις το εσωτερικό τους.
Μερικά μυστικά για κλαμένα μάτια…
• Απόφυγε να σκουπίσεις τα μάτια σου με τα χέρια γιατί έτσι χειροτερεύεις την κατάσταση.
• Αφού πλύνεις καλά τα χέρια σου, ξέπλυνε και τα μάτια σου με κρύο νερό.