Γνωρίζεις ότι με κάθε βαθμό Κελσίου που «κατεβάζεις» χαμηλότερα το καλοκαίρι το aircondition, αυξάνεις κατά 7-10% τις απαιτήσεις του σε ρεύμα; Έχεις ακούσει πως αν η εξωτερική μονάδα του μηχανήματος «λούζεται» στον ήλιο, τότε αυξάνεται η κατανάλωσή του – και μάλιστα μέχρι και 10%, σύμφωνα με το αμερικανικό υπουργείο Ενέργειας;
H ενεργειακή συμπεριφορά κάθε κλιματιστικού εξαρτάται πρώτα από όλα από τις εργοστασιακές προδιαγραφές του. Για παράδειγμα ένα σύγχρονο μοντέλο τεχνολογίας Inverter «καίει» κατά μέσο όρο 60% λιγότερο ρεύμα από μία συσκευή παλαιότερου τύπου, τεχνολογίας on/off. Ωστόσο, το κόστος λειτουργίας του, δηλαδή το πόσο επιβαρύνει τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού σου, «περνά» και από τον τρόπο που το χρησιμοποιείς.
Αυτό σημαίνει πως η λανθασμένη χρήση του air-condition μπορεί να αυξήσει την κατανάλωση του χωρίς πρακτικά να υπάρχει κάποια βελτίωση στο αποτέλεσμα και στην αίσθηση δροσιάς που αποδίδει.
1. Δεν γίνεται σωστή μέτρηση της θερμοκρασίας του χώρου
Στην πρώτη φάση λειτουργίας του το κλιματιστικό «καίει» ρεύμα για να «κατεβάσει» τη θερμοκρασία στην τιμή που έχεις επιλέξει και στη συνέχεια για να τη διατηρήσει στα επιθυμητά επίπεδα. Επομένως, είναι σημαντικό να μετρά τις πραγματικές συνθήκες που επικρατούν στον χώρο. Αν κατά λάθος μετράει μεγαλύτερη θερμοκρασία ψύχει υπερβολικά το δωμάτιο κι έχει ως αποτέλεσμα την υπερκατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας.
Το πρόβλημα είναι πως σε όλα τα μοντέλα, παλιά και νέα, ο βασικός τρόπος μέτρησης γίνεται μέσω αισθητήρα που είναι ενσωματωμένος στην εσωτερική μονάδα. Αυτό σημαίνει πως αν δεν έχει επιλεγεί σωστή θέση για την εγκατάστασή δεν «αντιλαμβάνεται» την πραγματική θερμοκρασία στον χώρο.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι οι περιπτώσεις όπου η εσωτερική μονάδα εκτίθεται απευθείας στον ήλιο ή βρίσκεται κοντά σε τζαμαρία. Το ίδιο ισχύει αν σε μικρή απόσταση υπάρχει κάποια συσκευή που εκπέμπει θερμότητα (π.χ. πάνω από τη μεγάλη τηλεόραση στο σαλόνι), αφού και πάλι η θερμοκρασία που θα «καταλαβαίνει» θα είναι μεγαλύτερη από αυτήν που πραγματικά επικρατεί στο δωμάτιο.
Αν έχεις σύγχρονο κλιματιστικό που υποστηρίζει τη λειτουργία Follow Me η λύση είναι απλή. Το μόνο που πρέπει να κάνεις είναι να την ενεργοποιήσεις. Έτσι, το μηχάνημα θα προσαρμόζει τη λειτουργία του βάσει της θερμοκρασίας που μετρά με τον αισθητήρα που είναι ενσωματωμένος στο τηλεχειριστήριό του. Επομένως, αρκεί να βάλεις το τηλεχειριστήριο σε μία κεντρική θέση στο δωμάτιο, για να είσαι σίγουρος πως το air-condition «καταλαβαίνει» αξιόπιστα τη θερμοκρασία του δωματίου.
Αν όμως το κλιματιστικό δεν διαθέτει αυτή τη λειτουργία τότε μπορείς απλά να αγοράσεις ένα θερμόμετρο χώρου και να το τοποθετήσεις σε ένα κεντρικό σημείο. Αν η θερμοκρασία που προκύψει δεν είναι η επιθυμητή τότε θα πρέπει να προσαρμόσεις ανάλογα τη ρύθμιση του μηχανήματος.
2. «Προσθέτεις» θερμότητα στον χώρο
Η λειτουργία του κλιματιστικού (και η κατανάλωσή του) επιβαρύνεται αν στον ίδιο χώρο υπάρχουν συσκευές που εκπέμπουν θερμότητα. Αν δηλαδή βρίσκεται κοντά σε πλυντήριο πιάτων ή πλυντήριο ρούχων ανεβαίνουν τα επίπεδα υγρασίας και αυξάνεται η αίσθηση ζέστης. Όπως είναι φυσικό, ακόμη μεγαλύτερη είναι επιβάρυνση από τον φούρνο και την κουζίνα.
Επομένως, θα πρέπει να «μεταφέρεις» το μαγείρεμα και το πλύσιμο μετά το απόγευμα που θα κάνει περισσότερη δροσιά. Έτσι μπορείς να αξιοποιήσεις αυτό το χρονικό διάστημα για να απενεργοποιήσεις το κλιματιστικό και να αερίσεις καλά τον χώρο σου.
3. Η εξωτερική μονάδα εκτίθεται στον ήλιο
Στην περίπτωση που η εξωτερική μονάδα εκτίθεται στον ήλιο, και πολύ περισσότερο αν αυτό συμβαίνει τις μεσημβρινές ώρες που επικρατεί η μεγαλύτερη ζέστη, τότε το μηχάνημα θα «ζορίζεται» για να αποβάλει τη θερμότητα από το δωμάτιο στο περιβάλλον, ώστε να το δροσίσει. Οι κατασκευαστές συστήνουν σε αυτή την περίπτωση να εγκατασταθεί ένα σκίαστρο, που να «κόβει» τον ήλιο από την εξωτερική μονάδα, με τέτοιο τρόπο όμως ώστε να μην παρεμποδίζει την εκπομπή θερμότητας από τον συμπυκνωτή.
Εκτός από την έκθεση στον ήλιο, η λειτουργία της εξωτερικής μονάδας επιβαρύνεται όταν εμποδίζεται η εξαγωγή αέρα. Επομένως, θα πρέπει να φροντίσεις να μην υπάρχουν εμπόδια (όπως π.χ. πέργκολες ή φυτά) σε μία ακτίνα τουλάχιστον 35 εκατοστών γύρω της.
4. Ρυθμίζεις τη θερμοκρασία σε συνθήκες… πολικού ψύχους
Κάθε ειδικός μπορεί να επιβεβαιώσει πως δεν υπάρχει κανένας λόγος να ρυθμίζεις τη θερμοκρασία κάτω από τους 26°C. Σκοπός του κλιματισμού είναι να νιώθεις δροσιά και όχι κρύο, καταλήγοντας να φοράς μακρυμάνικα μέσα στο σπίτι. Πέρα από την εξοικονόμηση ενέργειας, με αυτό τον τρόπο θα μειώσεις την καταπόνηση του οργανισμού σου, κάθε φορά που θα μεταβαίνεις από τον κλιματιζόμενο χώρο στη ζέστη.
Μάλιστα, μπορείς να δοκιμάσεις να «ανεβάσεις» ακόμη ψηλότερα τη θερμοκρασία, στους 27 ή και τους 28 βαθμούς Κελσίου.
5. Δεν εκμεταλλεύεσαι τη φυσική ροή του ψυχρού αέρα
Η σωστή κατανομή του ψυχρού αέρα στον χώρο παίζει σημαντικό ρόλο στην αίσθηση της δροσιάς που νιώθεις από τον κλιματισμό και ενδεχομένως θα σε βοηθήσει να ρυθμίσεις το κλιματιστικό σε πιο υψηλές θερμοκρασίες. Το «μυστικό» είναι να εκμεταλλευθείς τη φυσική κίνηση του κρύου αέρα, ο οποίος είναι βαρύτερος (ή πιο σωστά έχει μεγαλύτερη πυκνότητα) και επομένως κινείται καθοδικά. Αυτό σημαίνει πως, στη λειτουργία ψύξης, οι περσίδες του κλιματιστικού θα πρέπει να είναι στραμμένες προς το πάνω, ώστε ο αέρας να κατευθύνεται προς το ταβάνι, καθώς εξέρχεται από την εσωτερική μονάδα.
6. Το δωμάτιο «επικοινωνεί» με το υπόλοιπο σπίτι ή τον έξω χώρο
Το κλιματιστικό μπορεί να ψύξει (και να θερμάνει τον χειμώνα) ένα μέγιστο αριθμό τετραγωνικών μέτρων κι αυτό εξαρτάται από τα BTU (δηλαδή τη θερμική ισχύ του). Επομένως, αν αφήνεις ανοιχτές τις πόρτες, ώστε η δροσιά να «περάσει» και σε κάποιο από τα γειτονικά δωμάτια, τότε το μηχάνημα θα δυσκολεύεται να μειώσει τη θερμοκρασία στα επιθυμητά επίπεδα (ή δεν θα μπορεί καν να την πετύχει), με συνέπεια να αυξάνεται η κατανάλωσή του.
Με την ίδια λογική, η λειτουργία του επιβαρύνεται στην περίπτωση που έχεις κάποιο παράθυρο συνεχώς ανοικτό, για να ανανεώνεται ο αέρας στον χώρο. Αν θέλεις να αερίσεις το κλιματιζόμενο δωμάτιο, επειδή για παράδειγμα αρχίζεις να νιώθεις ξηρή την ατμόσφαιρα, κλείσε το κλιματιστικό και άνοιξε τα παράθυρα διάπλατα για λίγα λεπτά, ώστε να δημιουργήσεις ρεύμα. Καλό είναι πάντως να αποφεύγεις τις μεσημβρινές ώρες, που είναι και οι πιο ζεστές, φροντίζοντας να αερίζεις τον χώρο νωρίς το πρωί ή αργά το βράδυ, όταν δηλαδή επικρατεί περισσότερη δροσιά.
7. Δεν αξιοποιείς τη λειτουργία Sleep του air-condition
Με τη λειτουργία ύπνου (Sleep mode) που διαθέτει το κλιματιστικό σου μειώνεις την κατανάλωση ρεύματος ενώ απολαμβάνεις μεγαλύτερη άνεση την ώρα που κοιμάσαι. Το «μυστικό» βρίσκεται στο γεγονός ότι με την ακινησία στον ύπνο, το ανθρώπινο σώμα έχει μικρότερες ανάγκες δροσισμού. Έτσι, χάρις στη συγκεκριμένη λειτουργία, το κλιματιστικό αυξάνει σταδιακά τη θερμοκρασία του χώρου κατά τη διάρκεια της νύχτας, ώστε να κοιμάσαι δροσερά και να εξοικονομείς παράλληλα ενέργεια.
8. Ελλιπής καθαρισμός των φίλτρων
Εκτός από τις αρνητικές επιπτώσεις στην ποιότητα του αέρα που αναπνέεις, τα βρώμικα φίλτρα αυξάνουν τα ποσοστά ενέργειας που καταναλώνει η συσκευή σου. Έτσι, αν δεν φροντίζεις να αφαιρείς συχνά τη σκόνη ή τα χνούδια που έχουν συσσωρευθεί στα φίλτρα, ένα μέρος τους θα καταλήξει στον συμπυκνωτή, με συνέπεια το μηχάνημα να «καίει» πλέον από 5% έως 15% περισσότερο ρεύμα.
9. Αμελείς την ετήσια συντήρηση
Στη συντήρηση, ο τεχνικός θα ελέγξει μεταξύ άλλων την ποσότητα του ψυκτικού και θα αναπληρώσει όσο έχει τυχόν διαρρεύσει. Όσο μικρότερη από την κανονική είναι η ποσότητα του ψυκτικού, τόσο περισσότερο αυξάνει η κατανάλωση του μηχανήματος, ενώ μάλιστα σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει και τη βλάβη του.
Στην πραγματικότητα, ο έλεγχος του ψυκτικού αποτελεί μία μόνο από τις εργασίες που θα κάνει ο τεχνικός, για να εξασφαλίσει πως το μηχάνημα θα συνεχίσει να λειτουργεί για πολλά χρόνια και με υψηλή απόδοση, αλλά και ότι θα είναι υγιεινή η ατμόσφαιρα στον κλιματιζόμενο χώρο. Γι’ αυτό και όλοι οι κατασκευαστές συστήνουν η συντήρηση να γίνεται σε ετήσια βάση – ή ακόμη και συχνότερα, στην περίπτωση που το κλιματιστικό χρησιμοποιείται και τον χειμώνα για θέρμανση.