Παγωτό… έρωτας στους -18 βαθμούς Κελσίου!

Από την Ιωάννα Σταμούλου

Χωνάκι, κυπελάκι ή ξυλάκι; Βανίλια, σοκολάτα, φράουλα ή φιστίκι; Με ή χωρίς σιρόπι; Όπως και να το κάνουμε, το παγωτό παραμένει πάντα ένας γλυκός «πειρασμός» στον οποίο πάντα θα υποκύπτουμε.

Λένε πως πρόγονος του παγωτού ήταν ένα παρασκεύασμα από χιόνι ανακατεμένο με μέλι και χυμούς φρούτων, κάτι σαν τη γρανίτα δηλαδή. Ιδέα του Νέρωνα για μερικούς, κινεζικής προέλευσης για κάποιους άλλους. Συμπτώσεις, ίσως, κάτω από την ανάγκη να δροσιστείς και να γλυκαθείς παράλληλα, αναρωτιέμαι εγώ. Πάντως το 2000 π.Χ. στην Κίνα έφτιαχναν ένα μίγμα από βρασμένο ρύζι, μυρωδικά και γάλα και το έθαβαν στο χιόνι για να παγώσει. Αργότερα, στο Πεκίνο παρασκεύαζαν γλυκίσματα με βάση παγωμένους χυμούς φρούτων.

Λέγεται πως ο Μάρκο Πόλο στα τέλη του 13ου αιώνα έφερε στην Ευρώπη παγωμένα φρούτα και γάλα. Αργότερα τον 16ο αιώνα, όταν η Κατερίνα των Μεδίκων παντρεύτηκε τον Ερρίκο Β’ της Γαλλίας, έφερε στη νέα πατρίδα της το παγωτό, προνόμιο μόνο των πλουσίων, εφόσον δεν ήταν εύκολο να διατηρηθεί ο πάγος μέσα στο κατακαλόκαιρο. Αργότερα και χάρη στον Ισπανό γιατρό Μπλάσιους Βιλαφράνκα και την εφεύρεσή του -πρόσθετε νιτρική ποτάσα στο χιόνι και στον πάγο- με την οποία μπορούσε να καταψύξει πολύ γρηγορότερα, το παγωτό έγινε ακόμα πιο γνωστό και σίγουρα πιο οικονομικό!

Ωστόσο, το παγωτό -με τη μορφή που γνωρίζεις σήμερα- ξεκίνησε να παράγεται συστηματικά στην Αμερική στα μέσα του 19ου αιώνα. Αρχικά το πουλούσαν Ιταλοί μικροπωλητές στους δρόμους της Αγγλίας και της Αμερικής. Οι παγωτατζήδες που έσπρωχναν το καρατσάκι με το παγωμένο εμπόρευμα ονομάστηκαν «χόκι-πόκι» παράφραση του “Ecco un poco” που στα ιταλικά σημαίνει «ορίστε λιγάκι».

Σημαντικές προσωπικότητες, όπως ο George Washington, o Thomas Jeffersonn, και Dolley Madison είχαν την τύχη να πρωτοδοκιμάσουν παγωτό! Ο πρώτος μάλιστα είχε πληρώσει 200 δολάρια για μια συγκεκριμένη συνταγή, το 1700 παρακαλώ! Το γνωστό σ’ όλους «χωνάκι» εμφανίστηκε αργότερα το 1904 στο St. Louis, χάρη στη συνεργασία παγωτατζήδων και πιτάδων, οι οποίοι έβαζαν το παγωτό μέσα σε τυλιγμένες πίτες επειδή δεν τους έφταναν τα πιάτα!

Ice cream ή gelato?

Και τα δύο είναι μια γλυκιά παρασκευή με βάση το γάλα και την κρέμα γάλακτος που πήζει με την προσθήκη κρόκων αυγών, η οποία στη συνέχεια αρωματίζεται, εμπλουτίζεται με υλικά, και στο τέλος παγώνει σε ειδικές παγωτομηχανές. Οι μεγάλες διαφορές μεταξύ gelato και ice cream είναι:

1. Στην ποσότητα αέρα που περιέχουν: Το παγωτό είναι πιο αφράτο από το gelato αφού μετά την ανάδευσή του περιέχει έως και 50% αέρα. Το gelato αναδεύεται σε χαμηλότερες ταχύτητες και κρατά λιγότερο αέρα, άρα και ο όγκος του είναι μικρότερος σε σχέση με το παγωτό.
2. Στην περιεκτικότητα λίπους: Το gelato περιέχει από 4%-8% λιπαρά ενώ το βιομηχανικό παγωτό από 10%-35%.
3. Στη θερμοκρασία σερβιρίσματος: Το gelato σερβίρεται στους -14^οC, ενώ το παγωτό στους -18^ο εως -22^ο Κελσίου.

Στην αγορά θα συναντήσεις πολλούς άλλους τύπους παγωτού, gelato και παγωμένων επιδορπίων. Από το αγαπημένο παγωτό ξυλάκι, το χωνάκι και το κυπελάκι, το μαλακό παγωτό μηχανής, τα σορμπέ και τις γρανίτες, τα παρφέ, τα σεμιφρέντο και το frozen yogurt που τα τελευταία χρόνια έχει κάνει θραύση.

Κι από θρεπτική αξία;

Το παγωτό περιέχει υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λίπη, καθώς επίσης και σημαντικές ποσότητες ασβεστίου, φωσφόρου και βιταμίνης Α. Ακόμη, εμπεριέχει βιταμίνες D, Β1, Β2, Β12, C και Ε. Δεδομένου του υψηλού ποσοστού γάλακτος που περιέχει, είναι πλούσιο σε ασβέστιο και φωσφόρο, αλλά και κάλιο, ιώδιο, μαγνήσιο και ψευδάργυρο, στοιχεία που ενισχύουν το μεταβολισμό και συμβάλλουν καθοριστικά στην καλή μας υγεία. Επίσης, τα παγωτά περιέχουν συζευγμένο λινολεϊκό οξύ. Όλα τα παραπάνω ισχύουν με την προϋπόθεση ότι μιλάμε για παγωτό φτιαγμένο από πραγματικό γάλα. Η ενεργειακή αξία ενός παγωτού κυμαίνεται από 75 έως 240 θερμίδες ανά 100 γραμμάρια.

Δες στη συνέχεια 3 πεντανόστιμες συνταγές για παγωτό:

Παγωτό βανίλια

Υλικά για 6 άτομα:

• 400ml φρέσκο γάλα
• 400ml κρέμα γάλακτος
• 4 κρόκους αυγών
• 1 κ.σ. κορν φλάουρ
• 90γρ. ζάχαρη
• 1 μπαστουνάκι βανίλιας (τα σποράκια), ή 2-3 καψουλάκια άρωμα βανίλιας

Εκτέλεση:

1. Χτυπάς σ’ ένα μπολ με μίξερ χειρός τους κρόκους με τη ζάχαρη και το κορν φλάουρ μέχρι να ομογενοποιηθούν.
2. Χαράζεις τη βανίλια στη μέση μ’ ένα μαχαιράκι, ξύνεις τα σποράκια της και τα ρίχνεις μαζί με το λοβό σε κατσαρολάκι. Προσθέτεις το γάλα και τα 250ml από την κρέμα γάλακτος και το τοποθετείς πάνω σε χαμηλή φωτιά. Όταν ζεσταθεί καλά (χωρίς να πάρει βράση), το αποσύρεις από τη φωτιά και το ρίχνεις στο μείγμα των κρόκων ανακατεύοντας συνεχώς.
3. Ύστερα ξαναβάζεις το μείγμα στην κατσαρόλα και την τοποθετείς ξανά σε χαμηλή φωτιά. Ανακάτευε συνεχώς με σύρμα μέχρι να πήξει ελαφρώς η κρέμα χωρίς να «πιάσει» στον πάτο της κατσαρόλας. Όταν δοκιμάσεις την κρέμα, πρέπει να στέκεται στην ανάποδη πλευρά ενός κουταλιού.
4. Αποσύρεις την κρέμα από τη φωτιά, τη μεταφέρεις σε μπολ κι αφήνεις να έρθει σε θερμοκρασία περιβάλλοντος. Αφαιρείς τότε το λοβό της βανίλιας. Χτυπάς την υπόλοιπη κρέμα γάλακτος στο μίξερ μέχρι να αποκτήσει υφή γιαουρτιού και την ανακατεύεις με την υπόλοιπη κρέμα. Αφήνεις το μείγμα στο ψυγείο να παγώσει πολύ καλά (μέχρι την επόμενη μέρα αν χρειαστεί).
5. Αν έχεις παγωτομηχανή, δουλεύεις εκεί το παγωτό κι όταν είναι έτοιμο, το μεταφέρεις σε μπολ και το βάζεις στην κατάψυξη, διαφορετικά το βάζεις κατευθείαν στην κατάψυξη μέσα σ’ ένα μεταλλικό σκεύος για 6 ώρες περίπου ανακατεύοντάς το ενδιάμεσα μ’ ένα πιρούνι για να μην πιάσει πάγο.
6. Σερβίρεις το παγωτό σε ποτήρια, ή μπολ κόβοντας μπάλες με το ειδικό σκουπ. Διακοσμείς σύμφωνα με τη φαντασία κι ότι βρίσκεται στο ντουλάπι σου. Από καβουρντισμένο και τριμμένο αμύγδαλο και σιρόπι, μέχρι αραιωμένη μαρμελάδα με λίγο λικέρ, μέλι και ξηρούς καρπούς, τριμμένη σοκολάτα και μπισκότα και πάει λέγοντας…

Παγωτό σοκολάτα

Υλικά:

• 350ml κρέμα γάλακτος
• 350ml γάλα πλήρες
• 125γρ. σοκολάτα κουβερτούρα, ψιλοκομμένη
• ½ φλιτζάνι του τσαγιού ζάχαρη
• 2 κ.γ. στιγμιαίο καφέ (προαιρετικά)
• 4 κρόκους αυγών
• 100 γρ. κουβερτούρα σε σταγόνες
• ½ φλιτζάνι τσιπς σοκολάτας

Εκτέλεση:

1.  Βάζεις την ψιλοκομμένη σοκολάτα σ’ ένα μπολ. Σε μία κατσαρόλα βάζεις την κρέμα γάλακτος με το γάλα και τον στιγμιαίο καφέ. Τα ζεσταίνεις σε χαμηλή φωτιά (χωρίς ν’ αφήσεις να πάρουν βράση) ανακατεύοντας κατά διαστήματα. Κατεβάζεις την κατσαρόλα από την φωτιά.
2. Μέσα σε ξεχωριστό μπολ χτυπάς με αυγοδάρτη τους κρόκους των αυγών με τη ζάχαρη μέχρι να ενωθούν καλά.
3. Προσθέτεις στο μίγμα των αυγών το καυτό μίγμα τους γάλακτος σιγά-σιγά, ανακατεύοντας συνεχώς, και μεταφέρεις το καινούργιο μίγμα ξανά στην κατσαρόλα. Τη βάζεις στη φωτιά κι ανακατεύεις μέχρι να πήξει ελαφρώς η κρέμα, χωρίς ν’ αφήσεις να πάρει βράση.
4. Κατεβάζεις την κατσαρόλα από τη φωτιά κι αδειάζεις το μείγμα στο μπολ με τα κομματάκια της σοκολάτας. Ανακατεύεις κατά διαστήματα και περιμένεις να λιώσει. Αφήνεις το μείγμα να έρθει σε θερμοκρασία δωματίου πριν το βάλεις στο ψυγείο για να παγώσει πολύ καλά.
5. Τότε μόνο το μεταφέρεις σε παγωτομηχανή και το παγώνεις. Στο τέλος θ’ ανακατέψεις μέσα και τα τσιπς της σοκολάτας. Αν δεν έχεις παγωτομηχανή, ρίχνεις το μείγμα κατευθείαν σε μεταλλικό δοχείο, το σκεπάζεις και το αφήνεις στην κατάψυξη για 2 ώρες (μέχρι να πήξει ελαφρώς).
6. Το βγάζεις από την κατάψυξη και το ανακατεύεις με πιρούνι για να γίνει αφράτο. Προσθέτεις τα τσιπς της σοκολάτας κι ανακατεύεις καλά. Το ξαναβάζεις στο μεταλλικό δοχείο, το σκεπάζεις και το αφήνεις στην κατάψυξη για λίγες ώρες.

Εύκολο παγωτό μπανάνα

Υλικά:

• 3 μεγάλες μπανάνες (350γρ.), καθαρισμένες και κομμένες σε φέτες
• 400ml κρέμα γάλακτος
• Χυμό από μισό (ζουμερό) λεμόνι
• 100γρ. ζάχαρη

Εκτέλεση:

1. Βάζεις τις μπανάνες σ’ ένα τηγάνι, τις πασπαλίζεις με 2 κουταλιές από τη ζάχαρη, τις περιχύνεις με το χυμό του λεμονιού και τις μαγειρεύεις για λίγο να μαλακώσουν. Τις τραβάς από τη φωτιά και τις πολτοποιείς στο μπλέντερ.
2. Χτυπάς την κρέμα γάλακτος με την υπόλοιπη ζάχαρη μέχρι ν’ αποκτήσει παχύρρευστη υφή σαν γιαούρτι κι ανακατεύεις μέσα τις λιωμένες μπανάνες.
3. Αφήνεις το μείγμα στην κατάψυξη για 4 ώρες τουλάχιστον πριν το σερβίρεις.