Τα τελευταία χρόνια, το “refresh rate” (συχνότητα ανανέωσης) διαφημίζεται ως ένα από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά για μια gaming οθόνη. Κι ο βασικότερος λόγος είναι γιατί συμβάλει στην ομαλότητα της εικόνας. Υπάρχουν όμως, πολλοί χρήστες που δεν δίνουν ιδιαίτερη σημασία στο εν λόγω χαρακτηριστικό. Αυτό συμβαίνει γιατί συνήθως δεν γνωρίζουν τι πραγματικά μπορεί να προσφέρει μια gaming οθόνη με υψηλό refresh rate. Εάν εξετάζεις την αγορά μιας νέας οθόνης για gaming, και θέλεις να αξιοποιήσεις στο έπακρο το gaming PC σου ή τη νέα σου κονσόλα, στη συνέχεια του άρθρου θα αναλύσουμε τι είναι το “refresh rate” και πώς σχετίζεται με άλλα τεχνικά χαρακτηριστικά οθόνης.
Τι είναι το refresh rate
To refresh rate δηλώνει τον αριθμό των καρέ που μπορεί να προβάλει μία οθόνη σε ένα δευτερόλεπτο (δηλαδή το πόσες φορές ανανεώνεται η εικόνα) και μετριέται σε Hz. Όσο υψηλότερος είναι ο ρυθμός ανανέωσης τόσο πιο ομαλή είναι και η εναλλαγή των κινούμενων εικόνων στην οθόνη.
Κατά γενικό κανόνα, το αποδεκτό επίπεδο ανανέωσης που οδηγεί σε ικανοποιητική εικόνα εξαρτάται από την εφαρμογή. Οι κινηματογράφοι λειτουργούν σε μόλις 24Hz, ενώ τα παλαιά πρότυπα τηλεόρασης υποστήριζαν refresh rate έως 60Hz. Ένα τυπικό PC monitor παρέχει ρυθμό ανανέωσης 60Hz, αλλά τα πιο σύγχρονα gaming monitors μπορούν να φτάσουν μέχρι 240Hz.
Ο υψηλότερος ρυθμός ανανέωσης είναι πολύ σημαντικός παράγοντας στο gaming, καθώς επιτρέπει στην οθόνη να συγχρονίζεται με τις γρήγορες κινήσεις του παίκτη. Για παράδειγμα, ένα σύγχρονο gaming mouse, μπορεί να αναφέρει τη θέση του (Polling Rate) μέχρι και 1000 φορές το δευτερόλεπτο, την ίδια στιγμή που τα σύγχρονα gaming PCs μπορούν να «τρέξουν» competitive games όπως το Counter-Strike: Global Offensive ή το Fortnite, σε εκατοντάδες καρέ ανά δευτερόλεπτο.
Έχοντας μια οθόνη που μπορεί να συμβαδίσει με όλα τα παραπάνω, έχεις μεγάλο πλεονέκτημα κατά τη διάρκεια του gaming, ειδικά στα ανταγωνιστικά παιχνίδια. Επιπλέον, μόλις φτάσεις σε ένα τέτοιο επίπεδο refresh rate, άλλοι παράγοντες γίνονται πιο αισθητοί όταν τα ζητούμενα είναι η εξαιρετικά ομαλή εικόνα και η καλύτερη απόδοση στο παιχνίδι. Αυτοί οι παράγοντες είναι ο χρόνος απόκρισης και η καθυστέρηση εισόδου (input lag ή input latency).
Τι είναι ο χρόνος απόκρισης
Ο χρόνος απόκρισης σε G2G (Grey to Grey, γκρι σε γκρι) αναφέρεται στο πόσο γρήγορα ενημερώνονται τα pixels στην οθόνη, δηλαδή στο χρόνο που απαιτείται από ένα pixel να αλλάξει από το ένα χρώμα στο άλλο. Οι τιμές υπολογίζονται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου (millisecond, ms) και το εύρος τους είναι από 1ms έως και 16ms, με μία μέση τιμή τα 5ms για οθόνες γενικής χρήσης και τα 1 έως 4ms για gaming monitors. Όσο μικρότερος είναι ο χρόνος απόκρισης τόσο λιγότερη διάσπαση εικόνας και αποκλίσεις χρώματος έχουμε.
Τι είναι το Input lag
Ένα ζήτημα που έχουν οι περισσότερες τυπικές οθόνες PC -σε σχέση με τα gaming monitors– είναι το υψηλό input lag. Το input lag, γνωστό επίσης και ως input latency (το οποίο μετριέται σε ms) είναι ο χρόνος που μεσολαβεί από την στιγμή που η οθόνη δέχεται το σήμα της εικόνας μέχρι να το εμφανίσει. Για ταινίες και βίντεο, αυτά τα λίγα χιλιοστά του δευτερολέπτου καθυστέρησης δεν είναι τόσο αξιοσημείωτα. Ωστόσο, όταν πρόκειται για γρήγορο gaming αυτό το lag μπορεί να εισαγάγει μια πολύ μικρή καθυστέρηση ανάμεσα στο πάτημα ενός πλήκτρου και στο πότε αντιδρά ο χαρακτήρας στην οθόνη. Για παράδειγμα, όταν σε ένα fighting game πατάς ένα πλήκτρο και ο χαρακτήρας σου στην οθόνη δεν ανταποκρίνεται άμεσα, τότε σημαίνει ότι υπάρχει υψηλό input lag. Μια οθόνη με υψηλό refresh rate (από 75Hz και πάνω) μπορεί να μειώσει κατακόρυφα το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί για την ανανέωση του σήματος.
Τύπος οθόνης
Ο τύπος οθόνης συμβάλει σημαντικά στα παραπάνω χαρακτηριστικά. Για τον λόγο αυτό, έχοντας κατά νου το τι ακριβώς προσφέρει ο κάθε τύπος οθόνης, θα μπορέσεις να επιλέξεις το μοντέλο που θα συνδυάζει το ιδανικό για σένα refresh rate και χρόνο απόκρισης.
ΤΝ (Twisted Nematic)
Χρησιμοποιείται κατά κόρον σε οθόνες υγρών κρυστάλλων LCD και LED μετρίου κόστους. Κύριο πλεονέκτημα των TN monitors είναι οι πολύ υψηλοί ρυθμοί ανανέωσης. Υπάρχουν μοντέλα που ξεπερνάνε τα 120Hz και είναι ιδανικά για εργασίες που απαιτούν μεγάλους ρυθμούς ανανέωσης, όπως το gaming. Βασικό μειονέκτημα της εν λόγω τεχνολογίας είναι η σχετικά χαμηλή ποιότητα χρωμάτων και οι περιορισμένες γωνίες θέασης. Ωστόσο, υπάρχουν οθόνες ΤΝ που παρέχουν μια αξιόλογη τιμή αντίθεσης (contrast ratio). Χαρακτηριστικό παράδειγμα, το gaming monitor Gigabyte Aorus KD25F 25″ 240Hz .
VA (Vertical Alignment)
Η τεχνολογία VA χρησιμοποιεί ένα μη-ομογενές ηλεκτρικό πεδίο και δύο transistors ανά pixel εμποδίζοντας αποτελεσματικά το φως και τη δημιουργία ανεπιθύμητων σκιών και αντιθέσεων. Γι’ αυτό και οι οθόνες αυτού του τύπου παρέχουν βαθύτερο μαύρο και υψηλότερους λόγους αντίθεσης – πολλές φορές υψηλότερους απ’ αυτούς των άλλων τεχνολογιών LCD. Μέχρι πρότινος, βασικό μειονέκτημα των VA ήταν ότι κατά την αλλαγή γωνίας θέασης υπήρχε αισθητή πτώση στη ποιότητα χρωμάτων. Αυτό, όμως, έχει αλλάξει. Χάρη σε μοντέλα όπως το MSI Optix MAG241C Curved 144Hz 24″ Monitor.
IPS (In-Plane Switching)
Σε αντίθεση με τις VA και PVA, οι οθόνες IPS αξιοποιούν ένα ομογενές ηλεκτρικό πεδίο που προσφέρει ταχύτερη μεταφορά σημάτων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ταχύτερους χρόνους απόκρισης. Την ίδια στιγμή που η ευρεία γωνία θέασης παρέχει ακόμη πιο «ζωντανές» και φωτεινές εικόνες χωρίς καμία απολύτως αλλοίωση. Το μοναδικό μειονέκτημα των εν λόγω panel είναι οι χαμηλότεροι ρυθμοί ανανέωσης σε σχέση με τις ΤΝ. Ωστόσο, και σε αυτή την περίπτωση, οι πιο σύγχρονες οθόνες IPS -όπως το 34UM69G-B 34″ Monitor της LG– φαίνεται να έχουν εξαλείψει αυτό το φαινόμενο.
Συμπέρασμα
O υψηλός ρυθμός ανανέωσης, συνδυάζεται με γρήγορο χρόνο απόκρισης και χαμηλή καθυστέρηση εισόδου έτσι ώστε οι εικόνες να προβάλλονται στην οθόνη πολύ ταχύτερα. Έτσι, έχεις ταχύτερα αντανακλαστικά, μεγαλύτερη ακρίβεια και παραμένεις μπροστά από τον ανταγωνισμό.
Μπορείς να επιλέξεις ένα μοντέλο που θα συνδυάζει όλα τα παραπάνω, χωρίς να είναι απαραίτητα και το πιο ακριβό της κατηγορίας του. Αυτό σημαίνει πως όλα εξαρτώνται από τις ανάγκες που έχεις. Για παράδειγμα, ένα μοντέλο όπως το LG 27MK400H-B 27″ Monitor μπορεί να σου προσφέρει υψηλότερο refresh rate από μια «τυπική» οθόνη και χαμηλότερους χρόνους απόκρισης, ώστε να απολαμβάνεις ομαλότερο gameplay και καθαρότερη εικόνα. Εάν είσαι πιο απαιτητικός/ανταγωνιστικός gamer, τότε σίγουρα θα πρέπει να εστιάσεις την προσοχή σου σε μοντέλα με refresh rate από 120Hz και πάνω.