Θέλεις να αναβαθμίσεις την παλιά σου τηλεόραση για να απολαμβάνεις κρυστάλλινη εικόνα στις ταινίες, αγαπημένες σειρές, αθλητικά γεγονότα, ή τα video games σου. Η τεχνολογία οθόνης είναι το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό που πρέπει να προσέξεις κατά την έρευνα αγοράς, αφού είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη συνολική απόδοση εικόνας.
Σίγουρα θα βλέπεις παντού τους τεχνολογικούς όρους OLED και QLED, και ίσως βρίσκεσαι σε δίλημμα. Ποιες οι διαφορές και ποια είναι κατάλληλη για σένα; Αυτά και άλλα πολλά ερωτήματα απαντώνται στον οδηγό που ακολουθεί.
Τι είναι και πώς λειτουργεί η OLED
Ο όρος OLED προκύπτει από το “ Organic Light Emitting Diode και αφορά οργανικές ενώσεις που εκπέμπουν φως όταν τροφοδοτηθούν με ηλεκτρισμό.
Στις OLED τηλεοράσεις, κάθε pixel έχει τη δυνατότητα να αναβοσβήνει ανεξάρτητα από τα υπόλοιπα. Αυτό εξασφαλίζει σε μεγάλο βαθμό το εντυπωσιακό, «βαθύ» μαύρο, ζωντανά χρώματα και υψηλή αντίθεση.
Πρακτικά μια οθόνη OLED συνδυάζει πολλά διαφορετικά panel σε μια συσκευασία, όπου καθένα απ’ αυτά αναλαμβάνει να διεκπεραιώσει μια συγκεκριμένη εργασία, ώστε να δημιουργηθεί η επιθυμητή εικόνα. Μερικά αναλαμβάνουν τη διάθλαση του φωτός, άλλα αναλαμβάνουν την πολικότητα και άλλα την απεικόνιση των pixels.
Τι είναι και πώς λειτουργεί η QLED
Ο όρος QLED προκύπτει από το “Quantum Dot Light-Emitting Diode”. Μία τηλεόραση QLED χρησιμοποιεί ένα φίλτρο κβαντικών κουκίδων (Quantum Dot) μπροστά από έναν οπίσθιο φωτισμό LED. Αυτές οι κουκίδες είναι εξαιρετικά λεπτά υλικά ημιαγωγών, που παράγουν διαφορετικά χρώματα φωτός ανάλογα με το μέγεθος των σωματιδίων. Με αυτό τον τρόπο επηρεάζουν τον βαθμό φωτεινότητας και, κατ’ επέκταση, την απόδοση των χρωμάτων.
Παραλλαγές και βελτιώσεις
Πίσω από τις δύο τεχνολογίες βρίσκονται οι LG και Samsung. Αυτές ήταν οι πρώτες εταιρείες που ανέπτυξαν τις τεχνολογίες OLED και QLED, αντίστοιχα. Ωστόσο, σήμερα υιοθετούνται και από τρίτους κατασκευαστές.
Εκτός από την LG, οι Sony, Panasonic, Philips, Hisense βρίσκονται ανάμεσα στους κατασκευαστές που χρησιμοποιούν την τεχνολογία OLED.
Αντίστοιχα, η τεχνολογία QLED της Samsung αξιοποιείται και από τις TCL, Toshiba και Xiaomi, ενώ πρόσφατα μπήκε και η Hisense στην εν λόγω «συντεχνία».
Οι LG, Samsung και Sony αναπτύσσουν αποκλειστικές τεχνολογίες που βασίζονται στις ίδιες αρχές με τα Quantum dots.
Η Sony ήταν η πρώτη εταιρεία που έφερε στο προσκήνιο την «κβαντική τηλεόραση», με την τεχνολογία Triluminos.
Η Neo QLED είναι η νέα υλοποίηση QLED της Samsung, ενώ η LG αναπτύσσει τις τεχνολογίες NanoCell και QNED Mini LED. Η δεύτερη είναι και η πιο πρόσφατη υλοποίηση της εταιρείας, η οποία συνδυάζει τις τεχνολογίες Quantum dot, NanoCell και Mini-LED σε μια συσκευασία.
Είναι σημαντικό να ειπωθεί ότι η επιλογή panel εξαρτάται από διάφορους παράγοντες όπως το ποια τεχνολογία εικόνας είναι κατάλληλη για τον χώρο σου, αν ευθυγραμμίζεται με τις προτιμήσεις σου και, φυσικά, αν είναι εντός του προϋπολογισμού σου.
Συνοψίζοντας τις διαφορές σε επίπεδο απόδοσης
Όπως είδαμε παραπάνω, οι τεχνολογίες OLED και QLED διαφέρουν πολύ στον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουν την απόδοση εικόνας, εξυπηρετώντας διαφορετικές ανάγκες. Πράγμα που σημαίνει ότι η κάθε πρόταση υπερτερεί έναντι της άλλης, σε συγκεκριμένους τομείς.
Μαύρο και αντίθεση
Η τεχνολογία OLED διακρίνεται για την εξαιρετική απόδοση του μαύρου, λόγω των αυτοφωτιζόμενων pixel. Κάθε pixel απενεργοποιείται μεμονωμένα όποτε εντοπίζει μαύρο δίνοντας έμφαση σε όλα τα υπόλοιπα και μεγιστοποιώντας τη συνολική αντίθεση, ακόμα κι αν τα χρώματα δεν έχουν το μέγιστο βάθος.
Χρώματα και φωτεινότητα
Η QLED κάνει τη διαφορά στην εκπομπή της φωτεινότητας και στην απόδοση των χρωμάτων. Αυτό επιτυγχάνεται χάρη στο φιλμ κβαντικών κουκίδων (Quantum dots) που εκπέμπουν ακριβές έγχρωμο φως, με αποτέλεσμα να δίνει ακριβείς και αποδοτικές εκπομπές φωτός.
Η μεγαλύτερη απόδοση στη φωτεινότητα επιφέρει σημαντικές αλλαγές στη συνολική ποιότητα εικόνας, κάνοντας τα χρώματα σε όλο το μήκος του φάσματος να εμφανίζονται φωτεινότερα χωρίς να επηρεάζεται ο κορεσμός. Δηλαδή, ακόμα και στα πιο υψηλά επίπεδα φωτεινότητας, διατηρείται άριστα η απόδοση των χρωμάτων.
Γωνία θέασης
Η γωνία θέασης αφορά στη δυνατότητα να βλέπεις καθαρά την εικόνα ακόμα κι αν βρίσκεσαι σε μεγάλη γωνία απ’ αυτήν. Αυτό βοηθάει όταν υπάρχουν πολλοί θεατές σε ένα δωμάτιο. Η τεχνολογία OLED υπερτερεί σε αυτό τον τομέα. Ωστόσο, ορισμένες τηλεοράσεις QLED έχουν βελτιωθεί ως προς τη γωνία θέασης, με τις αντανακλαστικές επιστρώσεις να λειτουργούν βοηθητικά.
Τι γίνεται με το φαινόμενο “Burn in”
Τόσο τα QLED panel όσο και τα OLED panel μπορούν περιστασιακά να εμφανίσουν κάτι που ονομάζεται “Burn in”, ή αλλιώς διατήρηση μόνιμης εικόνας. Το φαινόμενο αυτό είναι το αποτέλεσμα της παρουσίας του ίδιου οπτικού στοιχείου στην οθόνη για μεγάλες χρονικές περιόδους. Τα λογότυπα καναλιών στη γωνία της οθόνης είναι γνωστό ότι το προκαλούν, όπως και τα video games που εμφανίζουν τα ίδια στοιχεία διεπαφής (HUD) καθ’ όλη τη διάρκεια του παιχνιδιού.
Οι τηλεοράσεις που χρησιμοποιούν οργανικά υλικά, όπως είναι οι OLED, είναι πιο επιρρεπείς σε αυτό το φαινόμενο, σε σχέση με τις QLED. Ωστόσο υπό κανονικές συνθήκες θέασης δεν πρόκειται να το συναντήσεις σε καμία περίπτωση.
Τι σημαίνει λοιπόν «κανονικές συνθήκες θέασης»; Το να διατηρείς την τηλεόρασή σου στο ίδιο κανάλι για πάνω από 10 ώρες την ημέρα, για δύο συνεχόμενους μήνες, προφανώς δεν είναι κανονικές συνθήκες θέασης. Επομένως, αυτό δεν πρέπει να λειτουργεί αποτρεπτικά στην απόκτηση μιας OLED για οικιακή ψυχαγωγία, εφόσον αυτή ευθυγραμμίζεται απόλυτα με τις ανάγκες σου.
Τεχνολογία panel με βάση τις ανάγκες σου
Όπως είδαμε λοιπόν, η κάθε πρόταση έχει τα δικά της πλεονεκτήματα. Το καλύτερο που έχεις να κάνεις είναι να ζυγίσεις τα υπέρ και τα κατά της κάθε μίας και να δεις τι εξυπηρετεί καλύτερα εσένα.
Αν θέλεις να βλέπεις κυρίως αθλητικά γεγονότα, ή και αν βασίζεις τη διασκέδασή σου στα video games κι απαιτείς καθαρή απόδοση στα σκοτεινά μπουντρούμια και τα εγκαταλειμμένα κτίρια, ίσως να προτιμήσεις μια OLED. Αν, πάλι, προτιμάς μια τηλεόραση για να βλέπεις ταινίες και εντυπωσιακά ντοκιμαντέρ, ίσως οι πολύ φωτεινές QLED να είναι καλύτερη επιλογή για σένα.
Λάβε, επίσης, υπόψη τον χώρο στον οποίο θα τοποθετηθεί η καινούργια τηλεόρασή σου. Ανάλογα με τον φωτισμό του δωματίου ή του σαλονιού σου, θα πρέπει να γνωρίζεις ότι η υψηλότερη φωτεινότητα των QLED οθονών αποδίδουν καλύτερη εικόνα σε δωμάτια με έντονο φωτισμό. Σε αντίθεση με τις OLED που θα τα πάνε περίφημα σε δωμάτια με πιο διακριτικό φωτισμό, ενώ είναι ιδανικές για κορυφαία απόδοση υπό γωνίες.
Ενώ η τεχνολογία οθόνης είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την απόδοση των χρωμάτων, τη φωτεινότητα, την αντίθεση και τη γωνία θέσης, οι επί μέρους τεχνολογίες είναι αυτές που ενισχύουν την εμπειρία θέασης, όπως η υποστήριξη HDR και οι πρόσθετες τεχνολογίες ήχου, όπως DTS ή Dolby Digital surround.
Τηλεοράσεις για gaming
Εάν ενδιαφέρεσαι για μια τηλεόραση κυρίως για gaming, σου συνιστούμε να δώσεις προτεραιότητα σε άλλα κριτήρια, κι όχι αποκλειστικά στην τεχνολογία οθόνης. Άλλωστε είναι σίγουρο πως και οι δύο τεχνολογίες θα αναδείξουν τα πλούσια γραφικά.
Με τα PS5 και Xbox Series X να έχουν περίοπτη θέση σε εκατομμύρια σαλόνια και game rooms ανά τον κόσμο, ίσως θέλεις να προνοήσεις για το μέλλον με την αντίστοιχη τηλεόραση. Αυτό σημαίνει ότι θα κοιτάξεις για μια τηλεόραση υπερυψηλής ανάλυσης 4Κ/8Κ και θα δώσεις βάση στις διαθέσιμες θύρες. Πρέπει οπωσδήποτε να πληροί τις τελευταίες προδιαγραφές HDMI 2.1 που μπορεί να μεταφέρει εικόνα 8K από κονσόλες (στα 60 Hz), καθώς και 4K στα 120 Hz.
Οι τηλεοράσεις gaming ΟLED και QLED υποστηρίζουν VRR (variable refresh rate, μεταβλητός ρυθμός ανανέωσης) που εξασφαλίζει χαμηλό input lag, αξιοποιώντας πλήρως τις δυνατότητες παιχνιδιών επόμενης γενιάς.
Επίσης, σε πολλά μοντέλα θα συναντήσεις ρύθμιση εικόνας «Game mode». Εφαρμόζει τον κατάλληλο φωτισμό, αντίθεση και χρώμα, χωρίς να σπαταλήσεις χρόνο στις ρυθμίσεις της τηλεόρασης. Για να απολαμβάνεις εντυπωσιακή αντίθεση στους μαγικούς κόσμους του Elden Ring, ή να αναδείξεις τα «γυαλισμένα» γραφικά του Horizon Forbidden West.
Τώρα είναι η ώρα για να αποφασίσεις. Ρίξε μια ματιά στις τηλεοράσεις τελευταίας γενιάς που θα βρεις στον Κωτσόβολο και απογείωσε τη διασκέδασή σου!