Τι κοινό έχουν τα κινητά τηλέφωνα, τα κλειδιά, τα χαρτονομίσματα και τα τηλεχειριστήρια; Είναι όλα αντικείμενα που αγγίζουμε πολλές φορές μέσα στη μέρα μας και αποτελούν αγαπημένο καταφύγιο για κάθε λογής βλαβερών μικροοργανισμών. Επομένως, είναι εστίες μικροβίων που για να τα αποφύγεις δεν αρκεί Νο1 κανόνα προσωπικής υγιεινής, το συχνό και σχολαστικό πλύσιμο των χεριών.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα κινητά τηλέφωνα. Βάσει έρευνας του αμερικανικού πανεπιστημίου της Αριζόνα, μπορεί να «κουβαλούν» έως και 10 φορές περισσότερα βακτήρια από τη λεκάνη της τουαλέτας. Επίσης, έρευνα του Μητροπολιτικού Πανεπιστημίου του Λονδίνου έχει αποδείξει πως και τα χρήματα αποτελούν… hotspot βλαβερών μικροοργανισμών, καθώς εντόπισε 19 διαφορετικά είδη βακτηρίων σε κέρματα και χαρτονομίσματα.
Ωστόσο, υπάρχει ένας πολύ απλός τρόπος, για να αναβαθμίσει κανείς την υγιεινή των αντικειμένων με τα οποία έρχεται καθημερινά σε επαφή. Το μόνο που χρειάζεται είναι ένα αποστειρωτής UVC, δηλαδή μία συσκευή που θα τα «βομβαρδίσει» με υπεριώδη ακτινοβολία (UV-C), ώστε να εξολοθρεύσει έως και το 99% των μικροβίων και βακτηρίων.
Οι συσκευές αυτές έχουν μικρό και βολικό μέγεθος και είναι πολύ απλές στη χρήση. Ολοκληρώνουν την αποστείρωση μέσα σε λίγα λεπτά. Η διαδικασία αυτή είναι απολύτως ασφαλής και για τα ηλεκτρονικά σου γκάτζετ. Θα μπορείς εύκολα και γρήγορα να απαλλαγείς από τους ανεπιθύμητους οργανισμούς που βρίσκονται στα καθημερινά σου αντικείμενα – όπως κινητά, πιστωτικές κάρτες, κλειδιά, τηλεκοντρόλ, γυαλιά, μεταλλικά μικροεργαλεία, αλλά και κοσμήματα ή ρολόγια.
Πώς λειτουργούν οι αποστειρωτές;
Η αποστείρωση γίνεται με την έκθεση των αντικειμένων σε υπεριώδη ακτινοβολία (UV), ή για την ακρίβεια στο φάσμα C της υπεριώδους ακτινοβολίας – εξ ου και το σύμβολο UV-C. Το φάσμα αυτό έχει την ιδιότητα ότι καταστρέφει το γενετικό υλικό των βακτηρίων και των μικροβίων, με συνέπεια να τα νεκρώνει. Έτσι, οι αποστειρωτές διαθέτουν ειδικά LED, τα οποία εκπέμπουν ακτινοβολία UV-C ώστε να απολυμάνουν όποιο αντικείμενο βρεθεί στην εμβέλειά της. Για τη λειτουργία τους καταναλώνουν ηλεκτρική ενέργεια, χρησιμοποιώντας γι’ αυτό ενσωματωμένες επαναφορτιζόμενες μπαταρίες.
Ποιες είναι οι διαθέσιμες κατηγορίες μοντέλων;
Ουσιαστικά υπάρχουν δύο είδη οικιακών αποστειρωτών. Η πρώτη κατηγορία αφορά συσκευές που μοιάζουν με θήκες και απολυμαίνουν όποιο αντικείμενο βάλεις στο εσωτερικό τους. Η δεύτερη κατηγορία είναι μοντέλα σε μορφή μακρόστενου στικ, με το οποίο μπορείς να «περνάς» οποιαδήποτε επιφάνεια, για να την αποστειρώσεις.
Στα μοντέλα με μορφή θήκης υπάρχει περιορισμός στο μέγεθος των αντικειμένων που θα μπορείς να αποστειρώσεις, καθώς θα πρέπει να έχουν τέτοιες διαστάσεις ώστε να χωράνε στο εσωτερικό της συσκευής. Υπάρχουν και τσάντες αποστείρωσης, με ανάλογη λειτουργία, οι οποίες έχουν μεγαλύτερο ωφέλιμο όγκο. Ένα πλεονέκτημα των μοντέλων της συγκεκριμένης κατηγορίας είναι πως αναλαμβάνουν να αποστειρώσουν τα αντικείμενα από όλες τις πλευρές, «βομβαρδίζοντάς» τα κατά 360 μοίρες με υπεριώδη ακτινοβολία.
Από την άλλη πλευρά, τα στικ δίνουν μεγαλύτερη ελευθερία χρήσης. Μπορείς π.χ. να «περάσεις» και τον φορητό υπολογιστή σου, τόσο το καπάκι όσο και το πληκτρολόγιο, για να τον απολυμάνεις. Με την ίδια λογική, θα μπορείς επίσης να αποστειρώσεις τον καναπέ σου, πετσέτες ή κουρτίνες. Ωστόσο, θα πρέπει να προσέχεις ώστε να «σαρώνεις» κάθε σημείο όλων αυτών των επιφανειών.
Τέλος, υπάρχει και αποστειρωτής μπιμπερό, με τον οποίο θα μπορείς βέβαια να απολυμαίνεις κι άλλα αντικείμενα του παιδιού, όπως π.χ. τις πιπίλες.
Πώς χρησιμοποιούνται;
Στην περίπτωση των συσκευών που έχουν μορφή θήκης, το μόνο που χρειάζεται είναι να βάλεις στο εσωτερικό τους τα αντικείμενα που θέλεις να αποστειρώσεις, να κλείσεις τη θήκη και να τις ενεργοποιήσεις. Η απολύμανση θα ολοκληρωθεί σε λίγα λεπτά, ενώ η συσκευή θα σε ειδοποιήσει (π.χ. με μία ηχητική ένδειξη) όταν τελειώσει η διαδικασία.
Με τους αποστειρωτές σε μορφή στικ, θα σαρώνεις την επιφάνεια που απολυμαίνεις από μικρή απόσταση, περίπου έως 2,5 εκατοστά. Θα πρέπει επίσης να «περάσεις» κάθε σημείο μερικές φορές, για να εξολοθρευτούν όλοι οι επιβλαβείς μικροοργανισμοί.
Πάντως, και στις δύο κατηγορίες η αποστείρωση δεν διαρκεί παραπάνω από λίγα λεπτά της ώρας. Επίσης, όλοι οι αποστειρωτές είναι φορητοί, με μικρές διαστάσεις και επαναφορτιζόμενες μπαταρίες, ώστε αν θες να έχει τη συσκευή πάντα μαζί σου. Έτσι, π.χ. θα μπορείς να απολυμαίνεις τα τηλεκοντρόλ στο γραφείο ή στο ξενοδοχείο, όταν βρίσκεσαι σε ταξίδι.
Τι θα πρέπει να προσέχω;
Προϋπόθεση για να εξουδετερωθούν οι επιβλαβείς μικροοργανισμοί είναι να βρίσκονται στην εξωτερική επιφάνεια του αντικειμένου που αποστειρώνεται, ώστε να εκτεθούν στην υπεριώδη ακτινοβολία. Αντίθετα, όσα βακτήρια ή μικρόβια βρίσκονται «κρυμμένα» σε εσοχές θα αποφύγουν τις ακτίνες. Έτσι, για παράδειγμα, όταν αποστειρώνεις το κινητό σου, θα πρέπει να αφαιρείς την προστατευτική του θήκη.
Για τον ίδιο λόγο, θα πρέπει η επιφάνεια του αντικειμένου να είναι καθαρή. Αν υπάρχει σκόνη ή ρυπαρές ουσίες, τότε σε αυτά τα σημεία δεν θα είναι απόλυτα αποτελεσματική η υπεριώδης ακτινοβολία. Επίσης, όπως είναι φυσικό, θα πρέπει πάντοτε να χρησιμοποιείς τον αποστειρωτή, ακολουθώντας τις οδηγίες του κατασκευαστή.