Το ξέρεις πως, όσον αφορά την ασφάλεια των τροφίμων, ο «αδύναμος κρίκος» στην Ευρώπη είναι τα νοικοκυριά; Κι όμως – με βάση τα στοιχεία για τα καταγεγραμμένα κρούσματα ασθενειών στην Ε.Ε. από αλλοιωμένες τροφές (όπως οι τροφικές δηλητηριάσεις), τα περισσότερα ανάλογα περιστατικά οφείλονται στην κακή συντήρηση των τροφίμων στο σπίτι.
Αυτό σημαίνει πως συχνότερα η αλλοίωση των τροφών γίνεται στην τελευταία «στάση» τους πριν καταλήξουν στο πιάτο μας, κι όχι στις αποθήκες και τα ψυγεία των παραγωγών, στα φορτηγά μεταφοράς τους, τις λαϊκές αγορές, ή τα υπόλοιπα σημεία πώλησης. Σημαίνει, επίσης, πως σε μεγάλο βαθμό η υγεία σου εξαρτάται από το αν συντηρείς σωστά τα τρόφιμα που αγοράζεις.
Στις περισσότερες περιπτώσεις τη συντήρηση θ’ αναλάβει το ψυγείο σου, για να παρατείνει το χρονικό διάστημα στο οποίο μπορείς να καταναλώσεις τα ψώνια σου με ασφάλεια. Ωστόσο, με δεδομένο πως σε θερμοκρασία δωματίου τα παθογόνα βακτήρια στις ευπαθείς τροφές μπορεί ακόμη και να διπλασιάζονται με συχνότητα κάθε 20 λεπτά, για να επιτελέσει σωστά το ρόλο του είναι απαραίτητο, όχι μόνο να καταλήγουν σ’ αυτό τα τρόφιμά σου όσο το δυνατόν πιο γρήγορα, αλλά και να το έχεις ρυθμίσει στην ιδανική θερμοκρασία.
Ποιες είναι οι ιδανικές συνθήκες
Όσον αφορά το θάλαμο ψύξης, οι ειδικοί υποστηρίζουν πως η θερμοκρασία θα πρέπει πάντοτε να κυμαίνεται ανάμεσα στους 2 και τους 4 βαθμούς Κελσίου.
Ανάμεσα στις δύο παραπάνω τιμές, το ιδανικότερο είναι να «κινηθείς» πιο κοντά στους 2 βαθμούς, αφού το ανώτερο όριο των 4 βαθμών ίσως να μην είναι στην πράξη αρκετό για να συντηρηθούν ευπαθή προϊόντα, όπως τα γαλακτοκομικά. Από την άλλη πλευρά, η θερμοκρασία στη συντήρηση δεν θα πρέπει να προσεγγίζει τους 0 βαθμούς, καθώς τότε είναι πιθανό να σχηματισθεί πάγος στην επιφάνεια των τροφίμων.
Όσον αφορά την κατάψυξη, το «πλαφόν» είναι οι -19 βαθμοί Κελσίου. Επομένως, η θερμοκρασία θα πρέπει να είναι πάντοτε μικρότερη απ’ αυτή την τιμή.
Πώς θα ελέγχεις τις θερμοκρασίες
Αν έχεις αγοράσει πρόσφατα το ψυγείο σου και διαθέτει ηλεκτρονικό πάνελ ελέγχου, τότε το μόνο που χρειάζεται είναι να κάνεις τις αντίστοιχες ρυθμίσεις, καθώς η συσκευή είναι εξοπλισμένη με αισθητήρες που ανιχνεύουν τις θερμοκρασίες στο εσωτερικό της συντήρησης και της κατάψυξης. Έτσι, τίθεται σε λειτουργία αυτόματα, όποτε αυτές αρχίζουν ν’ αποκλίνουν από τις επιθυμητές τιμές.
Αν, πάλι, το ψυγείο σου είναι παλιότερης «γενιάς», με αναλογικό επιλογέα ρύθμισης, τότε το καλύτερο είναι να προμηθευτείς ένα ειδικό θερμόμετρο, για να μετρήσεις τις πραγματικές θερμοκρασίες και να προσαρμόσεις ανάλογα τη λειτουργία της συσκευής, ώστε να πετύχεις τις ιδανικές συνθήκες στη συντήρηση και την κατάψυξη.
Πόσο «αντέχουν» τα τρόφιμα εκτός ψυγείου
Ο γενικός κανόνας είναι πως τα τρόφιμα που χρειάζονται ψυγείο δεν θα πρέπει να παραμένουν σε θερμοκρασία δωματίου για περισσότερο από 2 ώρες. Ο λόγος είναι πως, ακόμη και το χειμώνα, οι θερμοκρασίες που επικρατούν στην κουζίνα είναι αρκετά υψηλές για να προκληθούν αλλοιώσεις.
Μάλιστα, στην περίπτωση ευπαθών τροφών (όπως π.χ. του ωμού κρέατος, θαλασσινών και των αυγών), ο μέγιστος χρόνος εκτός ψυγείου δεν θα πρέπει να ξεπερνά τη 1 ώρα το καλοκαίρι, όταν ο υδράργυρος αρχίζει να «σκαρφαλώνει» πάνω από τους 30 βαθμούς Κελσίου.
Αν, πάλι, κάνεις τα ψώνια σου με το αυτοκίνητο, θα πρέπει να έχεις υπόψη σου πως η θερμοκρασία στο εσωτερικό του είναι πιθανότατα μεγαλύτερη από τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος. Επομένως, τα τρόφιμα θα πρέπει να παραμένουν στο εσωτερικό του όσο το δυνατόν λιγότερο, και σε καμία περίπτωση παραπάνω από 2 ώρες (ή 1 ώρα το καλοκαίρι).
Όσον αφορά τα μαγειρεμένα τρόφιμα, και πάλι ο χρόνος παραμονής τους δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις 2 ώρες. Ωστόσο, θα πρέπει να εξασφαλίσεις πως στο μεταξύ θα έχουν επανέλθει σε θερμοκρασία δωματίου, ακόμη κι αν χρειαστεί -γι’ αυτό το σκοπό- να τα τοποθετήσεις σ’ ένα κρύο σκεύος.
Σε διαφορετική περίπτωση, πέρα από το ότι το ψυγείο θα χρειαστεί να καταναλώσει περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια για να «κατεβάσει» ξανά τη θερμοκρασία στα επιθυμητά επίπεδα, υπάρχει κίνδυνος ν’ αναπτυχθεί μούχλα στο συγκεκριμένο τρόφιμο, ή σ’ άλλα αποθηκευμένα φαγητά.
