Αν θέλεις να δημιουργήσεις έναν ανθισμένο κήπο αυτό το καλοκαίρι, αλλά δεν ξέρεις πώς να ξεκινήσεις, μην ανησυχείς γιατί η δημιουργία του δικού σου επίγειου παράδεισου είναι ευκολότερη απ’ ό,τι νομίζεις. Με τη σωστή προετοιμασία μπορείς να ανανεώσεις τον κήπο ή το μπαλκόνι χωρίς να κουραστείς ή να χρειαστεί να βάλεις το χέρι βαθιά στην τσέπη ξοδεύοντας μεγάλο χρηματικό ποσό.
Υπάρχουν πολλά προνόμια στην κηπουρική. Αρχικά, ένα ανθισμένο μπαλκόνι ή κήπος ομορφαίνει το σπίτι, βοηθά το περιβάλλον και προσφέρει εκπληκτικά φρέσκα φρούτα και λαχανικά. Είναι στην πραγματικότητα μία μέτριας έντασης καρδιαγγειακή άσκηση – αν και όταν ασχολείσαι με τον κήπο σου συχνά δεν αντιλαμβάνεσαι καν ότι ασκείσαι. Η κηπουρική είναι μια υπέροχη δραστηριότητα για το μυαλό και το σώμα σου ενώ παράλληλα επηρεάζει θετικά και την ατμόσφαιρα στο περιβάλλον σου.
Ακολούθησε τις παρακάτω συμβουλές και φτιάξε έναν κήπο που όχι μόνο θα είναι όμορφος και «πλούσιος», αλλά και θα διατηρηθεί σε άψογη κατάσταση τις ζεστές ημέρες του καλοκαιριού.
Ξεκαθάρισμα
Εάν δεν έχεις ασχοληθεί ακόμα με την καθαριότητα του κήπου σου, έφτασε η ώρα να το κάνεις! Ο χειμώνας άφησε πίσω του βρωμιές, ξερά φύλλα και κλαδιά. Χρησιμοποίησε έναν ισχυρό φυσητήρα για να απομακρύνεις όλα τα ξερά και υγρά υπολείμματα από τον κήπο σου. Πάρε μια τσουγκράνα ή ένα σκαλιστήρι και τράβηξε από τη ρίζα όλα τα «άγρια» φυτά. Κόψε τα μαραμένα λουλούδια και τα άνθη από τα αρωματικά σου φυτά, για να είναι πάντα πράσινα. Χρησιμοποίησε πλυστικό μηχάνημα και απομάκρυνε τα βρύα απ’ όλες τις επιφάνειες και πλύνε καλά τους πάγκους και τα έπιπλα κήπου.
Αν έχεις θερμοκήπιο, θα χρειαστεί καλό πλύσιμο. Χρησιμοποίησε απολυμαντικό για το πάτωμα, τους πάγκους και το εσωτερικό του γυαλιού για να σκοτώσεις παράσιτα και ασθένειες. Είναι πολύ σημαντικό να ξεκινήσεις με έναν καθαρό κήπο, οπότε μπορεί να σου πάρει λίγο χρόνο, αλλά είναι απαραίτητο κατά την προετοιμασία για τους θερμότερους μήνες.
Φτιάξε ένα πλάνο
Είναι εύκολο να παρασυρθείς από τον ενθουσιασμό σου και να αγοράσεις εργαλεία κήπου που δεν χρειάζεσαι, ή να φυτέψεις σπόρους στο χώμα χωρίς να ξέρεις αν θα ευδοκιμήσουν. Οπότε, πρώτα πρέπει να σκεφτείς τι θέλεις να καλλιεργήσεις πριν ξεκινήσεις να αγοράζεις τις προμήθειες που θα χρειαστείς. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές κατευθύνσεις που μπορείς ν’ ακολουθήσεις: λαχανικά, βότανα, λουλούδια. Μπορείς επίσης να αποφασίσεις εάν θέλεις να φυτέψεις πολυετή φυτά που ανθίζουν σχεδόν όλο το χρόνο και μπορούν να καλλιεργηθούν στο χώμα ή ακόμα και σε γλάστρες. Με αυτόν τον τρόπο εξοικονομείς χρήματα αλλά και κόπο, αφού δεν θα χρειαστεί να ξαναφυτέψεις. Θα χρειαστεί να ελέγξεις τα εργαλεία κηπουρικής που έχεις ήδη, ίσως χρειαστεί να ανανεώσεις τον εξοπλισμό σου.
Προετοιμασία εδάφους
Αν έχεις καλλιεργήσει τον κήπο σου ήδη μια φορά στο παρελθόν, τότε μάλλον είσαι ήδη καλά προετοιμασμένος. Ωστόσο, εάν καλλιεργείς για πρώτη φορά, πιθανότατα θα πρέπει να εμπλουτίσεις το χώμα σου. Αν το χώμα σου είναι ανοιχτό καφέ, αυτό είναι ένα σημάδι ότι χρειάζεται κάποια ενίσχυση. Το οργανικά πλούσιο χώμα είναι συνήθως σκούρο καφέ ή μαύρο. Αγόρασε κάποιο καλό λίπασμα, στη συσκευασία του οποίου θα αναγράφεται η σύστασή του και οι οδηγίες χρήσης και εφαρμογής του. Προτίμησε επίσης, ένα λίπασμα που θ’ ανταποκρίνεται στη συγκεκριμένη ανάγκη του φυτού για να μην του δημιουργήσεις προβλήματα. Στη συνέχεια πρόσθεσε λίπασμα -10 με 15 εκατοστά- στο χώμα που θα φυτέψεις, και έπειτα σκάψε το κομπόστ στο περιβάλλον έδαφος. Αυτό θα βοηθήσει το έδαφος να «χαλαρώσει» δημιουργώντας χώρο για την ανάπτυξη των ριζών.
Αν σκοπεύεις να φυτέψεις λαχανόκηπο στο μπαλκόνι σου, μην αγοράσεις πήλινα ή κεραμικά σκεύη και γλάστρες, καθώς εμποδίζουν τα φυτά ν’ αναπνέουν. Είναι προτιμότερο να προμηθευτείς -αν είναι εφικτό- σακούλες καλλιέργειας που είναι πολύ όμορφες και διαθέτουν πλούσιο και κατάλληλο έδαφος. Για τις γλάστρες είναι καλύτερα να χρησιμοποιείς υγρά λιπάσματα ή υδατοδιαλυτά και όχι αυτά που είναι σε κοκκώδη μορφή. Επίσης, αν το σημείο στο οποίο θα φυτέψεις τα φυτά σου έχει πολύ αέρα, προστάτεψέ το τοποθετώντας ένα παραβάν από φυσικό μπαμπού ή ξύλινο.
Φύτεψε έξυπνα
Αφιέρωσε λίγο χρόνο για να μάθεις τις ιδιαιτερότητες των σπόρων που φυτεύεις. Τα περισσότερα πακέτα έχουν λεπτομερείς περιγραφές ή συνδέσμους σε ιστοσελίδες με περισσότερες πληροφορίες. Κάποια φυτά είναι καλό να τα σπείρεις εξ΄ αρχής στον κήπο, ενώ άλλα είναι προτιμότερο να φυτευτούν πρώτα σε δοχεία που μπορούν να μετακινηθούν και να τοποθετηθούν σε εσωτερικό χώρο, αν και όποτε χρειαστεί. Εάν σε αγχώνουν αυτές οι προετοιμασίες και δεν είσαι σίγουρος για το πώς θα καλλιεργήσεις τα δικά σου φυτά, μπορείς να αγοράσεις έτοιμα φυτά (φυτώρια λουλουδιών, λαχανικών, ή φρούτων) που έχουν καλλιεργηθεί από επαγγελματίες. Αυτό είναι μια εξαιρετική λύση για νέους κηπουρούς. Επίσης, μπορείς πάντα να ρωτήσεις κάποιον ειδικό. Θα σου δώσει όλες τις πληροφορίες που χρειάζεσαι, όπως τι χώμα και λίπασμα να χρησιμοποιήσεις για τον κήπο σου, αν είναι η σωστή εποχή για να φυτέψεις συγκεκριμένα φρούτα και λαχανικά κ.λπ.
Σωστή επιλογή φυτών
Ανεξάρτητα από το πόσο καλός κηπουρός είσαι, κάποια φυτά δεν πρόκειται να ευδοκιμήσουν αν δεν ζουν στο σωστό κλίμα και περιβάλλον. Τα φυτά έχουν εξελιχθεί για να ζήσουν υπό ορισμένες συνθήκες. Αυτό σημαίνει πως ο καλύτερος τρόπος για να εξασφαλίσεις έναν ακμάζοντα κήπο είναι να επιλέξεις φυτά που προορίζονται να ζήσουν στο ίδιο κλίμα και περιβάλλον που ζεις κι εσύ. Κάποια φυτά δεν αντέχουν την έντονη ζέστη ενώ άλλα δεν ευδοκιμούν στο πολύ κρύο. Πρέπει να προσέξεις το χώρο του κήπου ή του μπαλκονιού σου και να ελέγξεις αν είναι ηλιόλουστος, πολύ σκιερός ή εκτεθειμένος στον άνεμο. Πρέπει πρώτα να απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα και μετά να αποφασίσεις τι θα φυτέψεις.
Μιας και έρχεται καλοκαίρι μπορείς να επιλέξεις φυτά που αντέχουν στην ξηρασία και τις δύσκολες συνθήκες. Η λεβάντα, για παράδειγμα, είναι ένα πανέμορφο φυτό που αντέχει σε υψηλές θερμοκρασίες, μπορεί να επιζήσει μέρες χωρίς νερό και γεμίζει με όμορφες ευωδίες τον αέρα. Επιπλέον είναι ένα φυσικό εντομοαπωθητικό.
Αναβάθμισε τον κήπο σου
Μπορεί να αισθάνεσαι αρκετά σίγουρος για τις ικανότητες που έχεις στην κηπουρική αλλά να θέλεις έναν πιο παραγωγικό κήπο στον οποίο θα μπορείς να εργαστείς πολύ πιο εύκολα, χωρίς να κουραστείς. Με την κατασκευή ανυψωμένων κλινών για τα φυτά σου θα μπορείς να τα τοποθετήσεις σε κοντινή απόσταση, ώστε η πρόσβαση στον κήπο σου να είναι πολύ πιο εύκολη. Επίσης, τα φυτά θα διαχωριστούν από το περιβάλλον έδαφος, πράγμα που σημαίνει ότι θα έχεις λιγότερα ζιζάνια για ν’ αντιμετωπίσεις. Και δεν θα χρειαστεί να ανησυχείς για την ενίσχυση της άμυνας των πολύτιμων φυτών σου.
Αν έχεις πολλές γλάστρες, τοποθετημένες τη μια δίπλα στην άλλη στο δάπεδο του μπαλκονιού ή του κήπου, μπορείς να δημιουργήσεις έναν κάθετο κήπο, τοποθετώντας τις στον τοίχο κάθετα. Με αυτόν τον τρόπο θα γεμίσεις με όμορφα αρώματα και χρώματα κάθε πλευρά του κήπου και παράλληλα θα εξοικονομήσεις χώρο. Αν έχεις κάποιο σημείο του μπαλκονιού ή του κήπου που θέλεις να «κρύψεις» μπορείς να βάλεις εκεί μια ξύλινη επιφάνεια στην οποία θα τοποθετήσεις κατακόρυφα γλάστρες.
Αντιμετώπισε τα ζιζάνια
Εάν έχεις ν’ αντιμετωπίσεις πολλά ζιζάνια, που απορροφούν από τα φυτά σου πολύτιμες θρεπτικές ουσίες, μπορείς να τα καταπολεμήσεις με φυσικές τεχνικές χωρίς τη χρήση χημικών προϊόντων. Ένας πολύ αποτελεσματικός τρόπος είναι η δημιουργία εδαφοκαλύμματος. Τράβηξε όσο το δυνατόν περισσότερο όλα τα ανεπιθύμητα φυτά από τη ρίζα. Στη συνέχεια, κάλυψε το χώμα με εφημερίδες ή χαρτόνι δημιουργώντας ένα παχύ στρώμα 15-20 εκατοστών. Το στρώμα θα κρατήσει μακριά από το φως του ήλιου τα θαμμένα ζιζάνια και τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται για να καταλάβουν τον κήπο σου.
Ένας άλλος τρόπος για να περιορίσεις τον πολλαπλασιασμό των ζιζανίων και ταυτόχρονα να διατηρήσεις την υγρασία στην επιφάνεια του εδάφους, είναι να τοποθετήσεις οργανική λίπανση πάνω στο χώμα. Η οργανική λίπανση μπορεί να δημιουργηθεί με πολλούς τρόπους, χρησιμοποιώντας σάπια φύλλα, άχυρο, κομμένο γρασίδι, τσίπουρα σταφυλιών, ή σχεδόν οποιοδήποτε υλικό φυτικής προέλευσης. Τα απλώνεις πάνω στο χώμα και διατηρούν το έδαφος δροσερό, εμποδίζει τα ζιζάνια να αναπτυχθούν και περιορίζει την εξάτμιση του νερού από την επιφάνεια του χώματος.
Αν χρησιμοποιείς οργανική λίπανση από το δικό σου γκαζόν για εδαφοκάλυψη, άφησέ το να στεγνώσει στον ήλιο για τουλάχιστον μία ημέρα πριν το απλώσεις και βεβαιώσου ότι δεν έχει εκτεθεί σε τοξικά παρασιτοκτόνα ή χημικά. Τέλος, όταν το απλώνεις, φρόντισε να το κρατήσεις περίπου 3 εκατοστά μακριά από τους βλαστούς των φυτών σου για ν’ αποφύγεις τυχόν προβλήματα σήψης.
Κράτησε μακριά τα «επιθετικά» φυτά
Εάν έχεις κάποιο φυτό που τείνει να εξαπλωθεί και να καταπνίξει άλλα φυτά, ακόμα και τα δέντρα του κήπου σου, πρέπει να λάβεις μέτρα για να περιορίσεις την κίνησή του. Ένας καλός τρόπος για να το κάνεις αυτό είναι να το φυτέψεις σε μια μεγάλη πλαστική γλάστρα, στη συνέχεια να κόψεις το κάτω μέρος και να τη μεταφυτέψεις στο έδαφος. Αυτό θα εμποδίσει την πλάγια ανάπτυξη του φυτού και θα επιτρέψει στις ρίζες του να επιμηκυνθούν κατευθείαν προς τα κάτω.
Πότισμα στις διακοπές
Αν πρόκειται να λείψεις για μερικές μέρες και δεν έχεις κάποιο συγγενή ή φίλο να αναλάβει τη φροντίδα των φυτών σου στο διάστημα της απουσίας σου, πρέπει να βρεις έναν αποτελεσματικό τρόπο ώστε να τα διατηρήσεις φρέσκα και ζωντανά. Ο πιο αξιόπιστος τρόπος είναι η χρήση αυτόματου ποτιστικού. Μπορεί να μην είναι η πιο οικονομική λύση, αλλά σε βάθος χρόνου θα κάνεις σίγουρα απόσβεση.
Το πλεονέκτημα με το σύστημα αυτόματου ποτίσματος είναι πως μπορείς να το χρησιμοποιείς όλο το χρόνο ακόμα και όταν βρίσκεσαι στο σπίτι, για να σε ξεκουράζει. Μην ξεχνάς επίσης ότι τους καλοκαιρινούς μήνες ο κήπος σου έχει περισσότερες ανάγκες, οπότε πρέπει να αυξήσεις τις ώρες ποτίσματος στο αυτόματο πότισμα. Απλά, πριν φύγεις για διακοπές φρόντισε να βάλεις καινούργια μπαταρία στο αυτόματο ποτιστικό, ώστε να μην σταματήσει να λειτουργεί όσο λείπεις από το σπίτι.
Μια ακόμα εύχρηστη λύση είναι οι κρύσταλλοι αποθήκευσης νερού. Μοιάζουν με δεξαμενές αποθήκευσης νερού που μπορούν να συγκρατήσουν το νερό της βροχής ή του ποτίσματος, για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Ο τρόπος χρήσης διαφέρει από μάρκα σε μάρκα, αλλά δεν αλλάζει κάτι ως προς τη φιλοσοφία. Απορροφούν έως και εκατοντάδες φορές το βάρος τους, διοχετεύουν στο φυτό θρεπτικά συστατικά και προλαμβάνουν την ξήρανσή του. Τέλος, τα σακουλάκια αυτόματου ποτίσματος είναι η πιο οικονομική λύση, ωστόσο ενδείκνυνται μόνο για γλάστρες, και δεν διαρκούν για μεγάλο χρονικό διάστημα.
