Κουζίνα

Φράουλα, η κόκκινη βασίλισσα

Από την Ιωάννα Σταμούλου

Είναι αδιαμφισβήτητα η βασίλισσα στο πολύχρωμο βασίλειο των φρούτων κι αντικείμενο λατρείας για πολλούς. Είναι όμορφη, είναι ευαίσθητη, είναι γλυκιά και κατακόκκινη.

Εποχή τους θεωρείται η άνοιξη, όμως φράουλες βρίσκουμε όλο το χρόνο στην αγορά, αφού η καλλιέργειά τους πραγματοποιείται κυρίως σε θερμοκήπια. Η εντατική καλλιέργεια την έχει μετατρέψει σε μονοετές φυτό, όμως κανονικά η φράουλα είναι ένα πολυετές, έρπον αλλά και αναρριχώμενο ποώδες φυτό. Ανήκει στην οικογένεια των Ροδίδων (Rosaceae) με 15 περίπου είδη, ιθαγενή των βόρειων εύκρατων περιοχών.

Κατά πάσα πιθανότητα έχει καταγωγή από τη Χιλή όμως στην Ελλάδα πιο γνωστή είναι η ευρωπαϊκή φράουλα που συναντάμε κι αυτοφυή σε λοφώδεις, δασώδεις και ημιδασώδεις περιοχές. Ο καρπός αυτής της άγριας φράουλας είναι μικρός, εξαιρετικά γλυκός και νόστιμος. Ωστόσο οι φράουλες που βρίσκουμε στην αγορά προέρχονται από μια ποικιλία - υβρίδιο με μεγάλους καρπούς, γνωστή ως Φράουλα Ανανάσα.

Διατροφική αξία

• Οι φράουλες είναι φιλικές προς τον οργανισμό και αντιστοιχούν σε 32 θερμίδες ανά 100 γραμμάρια. Έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε βιταμίνη C και ισχυρή αντιοξειδωτική δράση. Αξίζει να σημειωθεί πως 5 έως 8 μεγάλες φράουλες υπερκαλύπτουν τη συνιστώμενη ημερήσια δόση βιταμίνης C.
• Είναι πλούσιες σε πηκτίνη, η οποία ως διαλυτή φυτική ίνα συντελεί στη μείωση της χοληστερίνης.
• Διαθέτουν ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση καθώς οι φαινόλες που περιέχουν μειώνουν τη δράση του ενζύμου COX που προκαλεί τη φλεγμονή.
• Όπως όλα τα φρούτα, έτσι και οι φράουλες, περιέχουν πολύ νερό (περίπου 90%), που βοηθά την καλή λειτουργία του ουροποιητικού μας συστήματος.
• Η μεγάλη περιεκτικότητα σε φαινόλες (π.χ. ανθοκυανίνη που της δίνει και το κόκκινο χρώμα) μαζί με τις βιταμίνες A και C, προσδίδουν στις φράουλες αντιοξειδωτικές, αντικαρκινικές και ευεργετικές για την καρδιά ιδιότητες.
• Περιέχουν φυτικές ίνες και γι’ αυτό θεωρείται κατ΄εξοχήν τρόφιμο για την πρόληψη και αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας.
• Είναι πλούσιες σε ιώδιο, το οποίο βοηθά την καλή λειτουργία του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος.
• Λόγω της υψηλής περιεκτικότητας τους σε κάλιο και μαγνήσιο, συμβάλλουν στη μείωση της υψηλής αρτηριακής πίεσης που προκαλείται από νάτριο.

Πως διαλέγουμε φράουλες

Αποφεύγουμε τις φράουλες μεγαλύτερου μεγέθους και προτιμούμε τις πιο μικρές. Δεν επιλέγουμε μαλακές φράουλες με χτυπήματα χωρίς ζωηρό κοτσάνι. Όσο πιο φρέσκες είναι τόσο περισσότερο θα διατηρηθούν και τα θρεπτικά τους συστατικά.

Προσοχή με τα φυτοφάρμακα

Η φράουλα είναι ένα από τα πλέον επιβαρυμένα με φυτοφάρμακα φρούτα. Παρ’ όλα αυτά, όταν τηρούνται οι όροι ασφαλείας και χρησιμοποιούνται σωστά από τους παραγωγούς, η ποσότητα που υπάρχει εν τέλει στο φρούτο δεν είναι επικίνδυνη. Μόνο η έκθεση των καταναλωτών σε μεγάλες ποσότητες φυτοφαρμάκων μπορεί να προκαλέσει προβλήματα υγείας. Η επιλογή του προμηθευτή είναι σημαντική ώστε να γνωρίζουμε την προέλευση της φράουλας και τον τρόπο καλλιέργειάς της.

Σωστή διατήρηση και προετοιμασία

• Δεδομένου ότι οι φράουλες είναι ευαίσθητες στις υψηλές θερμοκρασίες τις αποθηκεύουμε το συντομότερο δυνατό στο ψυγείο. Δεν αφαιρούμε το κοτσανάκι τους και δεν τις πλένουμε παρά μόνο πριν την κατανάλωσή τους.
• Χωρίς να αφαιρέσουμε το κοτσάνι τους τις πλένουμε πολύ καλά με άφθονο νερό βρύσης. Αυτό μπορεί να μειώσει έως και 20% την ποσότητα πέντε διαφορετικών φυτοφαρμάκων από το εξωτερικό τους.
• Για ακόμη καλύτερα αποτελέσματα τις αφήνουμε μέσα σε ένα μπολ με νερό για περίπου ένα τέταρτο. Η καλύτερη λύση είναι να τις πλένουμε με ξίδι, κάτι που μπορεί να μειώσει έως και 94% την ποσότητα έξι φυτοφαρμάκων.

Η χρήση τους στη ζαχαροπλαστική

Σερβίρονται μόνες τους ωμές, ή σε φρουτοσαλάτες μαζί με άλλα φρούτα, ή συνδυαστικά με πράσινες σαλάτες. Μαζί με γιαούρτι ή γάλα και δημητριακά στο πρωινό. Σε δροσερά smoothies και χυμούς.

Η φράουλα δένει ιδανικά με τη ζάχαρη και προκύπτουν μοναδικοί συνδυασμοί όπως μαρμελάδα, γλυκό κουταλιού και λικέρ φράουλας. Θα τις βρούμε βουτηγμένες σε σοκολάτα, σε τάρτες, τούρτες και τσιζκέικς ως κύριο συστατικό ή στη διακόσμηση τους. Σε παγωτά, σορμπέ, γρανίτες φράουλας, σε ζελέ, μους, μπαβαρουάζ, κέικ, μάφινς, μακαρόν και όποια άλλη συνταγή μπορεί να βάλει ο νους  του ζαχαροπλάστη, παρέα πάντα με κρέμες, παντεσπάνι, μπισκότα, σαντιγί και σοκολάτα.