Όταν η χρήση του υπολογιστή συμβάλει στη μάθηση, αλλάζουν οι απαιτήσεις και οι προϋποθέσεις που πρέπει να πληροί για να καλύψει τις ανάγκες του σχολείου ή της σχολής. Ένας φορητός υπολογιστής ίσως να σου φανεί πιο χρήσιμος, αφού θα μπορείς να τον παίρνεις μαζί σου για τις εργασίες σου. Και στον ελεύθερό σου χρόνο ακόμη θα μπορείς να τον αξιοποιείς για να παρακολουθείς αγαπημένες σειρές και ταινίες, ή και να επικοινωνείς με τους γονείς και τους φίλους σου. Πώς θα διαλέξεις όμως το κατάλληλο laptop; Υπάρχουν πολλά χαρακτηριστικά που θα πρέπει να λάβεις υπόψη σου για μια επιτυχημένη αγορά και δεν είναι μόνο τα τεχνικά. Μην ανησυχείς, όμως. Ο παρακάτω οδηγός θα σε βοηθήσει να κάνεις την καλύτερη για σένα επιλογή.
Επιλογή πλατφόρμας – Mac ή Windows;
Αυτό το δίλημμα είναι πολύ πιθανό να προκύψει κυρίως εάν είσαι κάτοχος συσκευών iOS, όπως iPad ή iPhone.
Αρχικά θα πρέπει να γνωρίζεις ότι το λειτουργικό της Apple, MacOS, είναι ένα κλειστό οικοσύστημα. Τα μοντέλα που υποστηρίζουν το συγκεκριμένο λειτουργικό (MacBook Air, MacBook, MacBook Pro) κατασκευάζονται αποκλειστικά από την Apple. Επομένως, αν είσαι κάτοχος μιας (ή παραπάνω) συσκευής iOS, θα συνεργάζεται πιο εύκολα με το νέο MacBook σου. Χωρίς ωστόσο να υπάρχουν ιδιαίτεροι περιορισμοί εάν θέλεις να αγοράσεις ένα Windows laptop.
Ο μόνος περιορισμός που μπορεί να υπάρξει είναι ότι ενδέχεται να βρεις προγράμματα που υποστηρίζονται μόνο από Windows. Αν και οι πιο δημοφιλείς εφαρμογές σχεδίου, επεξεργασίας εικόνας, επεξεργασίας ήχου, είναι διαθέσιμες και για τις δύο πλατφόρμες. Βέβαια, στην περίπτωση που είσαι gamer, τότε η ζυγαριά κλείνει περισσότερο προς την πλατφόρμα των Windows, δηλαδή φορητό υπολογιστή με Windows 10. Επίσης, στην περίπτωση των laptop με λειτουργικό Windows, θα βρεις μεγαλύτερη ποικιλία σε κατηγορίες.
Ανεξάρτητα από το λειτουργικό σύστημα που χρησιμοποιείς, το πιο πιθανό είναι να χρειαστείς και κάποιες εφαρμογές. Αρχικά, κάνε μια έρευνα για δωρεάν εφαρμογές που μπορεί να καλύπτουν τις ανάγκες σου. Αν αυτές δεν σε καλύπτουν και χρειάζεσαι κάτι πιο συγκεκριμένο, φρόντισε να μάθεις αν υπάρχει ειδική έκδοση για φοιτητές που πιθανώς να είναι φθηνότερη.
Διαστάσεις και βάρος
Εφόσον έχεις καταλήξει στο λειτουργικό που σε εξυπηρετεί καλύτερα, ήρθε η στιγμή να ελέγξεις ίσως τον πιο σημαντικό παράγοντα αγοράς φορητού υπολογιστή, που είναι οι διαστάσεις και το βάρος. Αν σκοπεύεις να το μεταφέρεις συχνά αξίζει να εξετάσεις την αγορά ενός μοντέλου μεταξύ 12” και 15,6”. Η οθόνη είναι αρκετά μεγάλη ώστε να εμφανίζονται άνετα όλες οι πληροφορίες. Χωράει εύκολα στις περισσότερες τσάντες μεταφοράς και συνήθως θα ζυγίζει κάτω από 2 κιλά. Όσο πιο ελαφρύ, τόσο καλύτερα, ειδικά όταν οι πολλές μετακινήσεις είναι αναπόφευκτες.
Σε μικρότερες διαστάσεις, δηλαδή μέχρι 11 ίντσες, ίσως σε βολέψει καλύτερα ένα laptop 2-in-1. Οι συγκεκριμένες προτάσεις διαθέτουν οθόνη αφής, ώστε να “παντρεύουν” την ευκολία των laptop με τη χρήση του φυσικού πληκτρολογίου. Γι’ αυτόν τον σκοπό, οι κατασκευαστές χρησιμοποιούν δύο διαφορετικές σχεδιάσεις, ξεκινώντας από laptop στα οποία η οθόνη είναι αποσπώμενη και επομένως μπορεί να διαχωρισθεί από το πληκτρολόγιο, για να χρησιμοποιηθεί όπως οποιαδήποτε “ταμπλέτα”.
Σε άλλα μοντέλα, η οθόνη αφής συνδέεται στο “σώμα” του φορητού με ειδικούς μεντεσέδες, ώστε να μπορεί να περιστραφεί έως και κατά 360 μοίρες και έτσι να καλύψει πλήρως το πληκτρολόγιο. Ξεχωριστή περίπτωση είναι το Microsoft Surface, χάρη στο ειδικό kickstand για τη στήριξη της οθόνης και το εξαιρετικά λεπτό και αποσπώμενο πληκτρολόγιο.
Αυτονομία
Επόμενη προτεραιότητα είναι η αυτονομία. Είναι πολύ σημαντικό να αντέχει αρκετά η μπαταρία. Στα πιο πολλά laptop η μπαταρία είναι τεσσάρων στοιχείων (Cells) και η απόδοση μεταξύ τους δεν έχει ιδιαίτερη διαφορά. Η εξοικονόμηση γίνεται από τον τρόπο διαχείρισης της ενέργειας που επιλέγει ο κάθε κατασκευαστής και των εξαρτημάτων που το αποτελούν. Σε υλοποιήσεις πολύ υψηλών επιδόσεων και ειδικών για gaming θα βρεις μπαταρίες έξι στοιχείων (Cells), επειδή οι ενεργειακές ανάγκες είναι αυξημένες και η κατανάλωση υψηλή. Γενικά, δώσε ιδιαίτερη σημασία στη χωρητικότητα της μπαταρίας ειδικά αν θέλεις να εργάζεσαι με το laptop σε ανοιχτούς χώρους όπου δεν είναι εύκολο να βρεθεί κάποια πρίζα.
Σε αντίθεση με τα desktop PCs, η αναβάθμιση στα laptop είναι δύσκολη έως αδύνατη, λόγω κατασκευής. Επομένως, θα πρέπει να κινηθείς κι εδώ πολύ προσεκτικά, ώστε να επιλέξεις ένα μηχάνημα που θα σε βγάλει ασπροπρόσωπο για πολλά χρόνια. Συνεπώς, θα πρέπει να δώσεις βάση στο «τρίπτυχο»: επεξεργαστής, μνήμη RAM και κάρτα γραφικών.
Επεξεργαστής
Ο επεξεργαστής είναι από τα πλέον σημαντικά υποσυστήματα που καθορίζουν σημαντικά τιμή και επιδόσεις. Γι’ αυτό και θα πρέπει να λάβεις υπόψη ότι όσο πιο ισχυρός είναι ο επεξεργαστής, τόσο πιο ακριβό θα είναι το μοντέλο. Ωστόσο, η αλήθεια είναι ότι όλοι οι επεξεργαστές είναι πλέον σχεδιασμένοι για να ικανοποιούν απαιτητικές εργασίες με εξαίρεση τα απαιτητικά games και ορισμένες «βαριές» εφαρμογές όπως π.χ. Photoshop.
Για τον μέσο φοιτητή, ένα laptop με επεξεργαστή Intel Core i3 (ή αντίστοιχα AMD Ryzen 3) θα είναι πολύ καλή επιλογή, ενώ οι πιο απαιτητικοί θα πρέπει να εξετάσουν την αγορά ενός laptop με επεξεργαστή Intel Core i5 ή Core i7 (ή αντίστοιχα AMD Ryzen 5 ή Ryzen 7). Εάν αναζητάς κάτι πιο προσιτό, μπορείς να κοιτάξεις laptop με επεξεργαστές τύπου Intel Celeron ή Pentium (ή αντίστοιχα AMD Α Series ή Ε Series) αν το μόνο που θέλεις είναι να σερφάρεις στο διαδίκτυο και να γράφεις κείμενα.
Μνήμη RAM
Σχετικά με τη μνήμη RAM, ειδικά στα laptop, έχει πραγματικό νόημα ο κανόνας «όση περισσότερη μνήμη, τόσο το καλύτερο». Λόγω της αρχιτεκτονικής των laptop, η μνήμη θα είναι ίσως η μοναδική αναβάθμιση που μπορείς να κάνεις, αλλά ακόμα κι έτσι προτίμησε να έχει όσο περισσότερη γίνεται, από 4GB και άνω. Εάν οι εργασίες της σχολής σου περιλαμβάνουν τη χρήση εφαρμογών ανάπτυξης και δημιουργίας, καθώς και την παράλληλη χρήση πολλαπλών εφαρμογών είναι καλύτερα να εξετάσεις ένα σύστημα με μνήμη από 8GB και πάνω, αλλιώς τα 4GB είναι αρκετά για τις περισσότερες τυπικές λειτουργίες.
Κάρτα γραφικών
Όπως και στους επιτραπέζιους υπολογιστές, έτσι και στα laptop θα μείνεις απόλυτα ικανοποιημένος από την απόδοση της ενσωματωμένης στον επεξεργαστή κάρτας γραφικών για τις περισσότερες χρήσης εκτός από ειδικές εφαρμογές και παιχνίδια. Αν θες ένα laptop που εκτός από τις εργασίες της σχολής θα παίζει παιχνίδια και θα κάνει επεξεργασία φωτογραφίας και βίντεο με ταχύτητα και ευκολία, τότε θα πρέπει να επιλέξεις κάποιο που να έχει ξεχωριστή – αυτόνομη κάρτα γραφικών με αρκετή αποκλειστική μνήμη (από 2GB και πάνω).
Στα τεχνικά χαρακτηριστικά ενός φορητού υπολογιστή με αυτόνομη/ανεξάρτητη κάρτα γραφικών μπορεί να συναντήσεις τον όρο “dedicated graphics”. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να περιγράφεται και ως discrete graphics (διακριτή κάρτα γραφικών). Μην μπερδεύεσαι, όμως. Γιατί discrete graphics ή dedicated graphics είναι ακριβώς το ίδιο.
Αποθηκευτικός χώρος
Ο σκληρός δίσκος είναι κάτι παραπάνω από ένας αποθηκευτικός χώρος για να κρατάς τις εργασίες και τα αρχεία σου. Είναι υπεύθυνος για τη γενικότερη ταχύτητα του υπολογιστή σου αλλά και την χαμηλή ενεργειακή του κατανάλωση. Οι σκληροί δίσκοι χωρίζονται σε δυο βασικές κατηγορίες. Η πρώτη κατηγορία είναι οι μηχανικοί δίσκοι (HDD), που διαθέτουν μεγάλες χωρητικότητες και χαμηλές τιμές αλλά όχι μεγάλες ταχύτητες. Η δεύτερη κατηγορία είναι οι δίσκοι SSD. Δεν έχουν κινούμενα μέρη, δεν έχουν μεγάλες χωρητικότητες, αλλά προσφέρουν υψηλές ταχύτητες προσπέλασης και επεξεργασίας.
Αν χρησιμοποιείς εφαρμογές για επεξεργασία εικόνας και βίντεο, αλλά ακόμα και αν θες ν’ απολαμβάνεις αστραπιαία απόκριση στο άνοιγμα εφαρμογών και στη μεταφορά δεδομένων, ο δίσκος SSD αποτελεί μονόδρομο. Οι δίσκοι SSD δίνουν τεράστια ώθηση και ταχύτητα στα Windows και τις εφαρμογές και αξίζουν με το παραπάνω το επιπλέον κόστος, ειδικά αν ασχοληθείς με εφαρμογές και εργασίες που βασίζονται στη χρήση του σκληρού δίσκου.
Εάν η ταχύτατη απόκριση δεν αποτελεί προτεραιότητα για σένα, αλλά χρειάζεσαι μεγάλο αποθηκευτικό χώρο για τα αρχεία πολυμέσων σου -όπως βίντεο και φωτογραφίες- τότε είναι καλύτερα να προτιμήσεις ένα δίσκο HDD υψηλής χωρητικότητας.
Σε περίπτωση που χρειάζεσαι και τα δύο, δηλαδή ταχύτητα και χώρο, τότε θα επιλέξεις ένα laptop με δύο δίσκους. Δηλαδή, συνδυάζουν την ταχύτητα ενός SSD και την υψηλή χωρητικότητα που προσφέρει ένας HDD. Για παράδειγμα, μπορείς να εγκαταστήσεις όλα τα βασικά προγράμματα στο βασικό δίσκο SSD και όλα τα υπόλοιπα αρχεία και εργασίες σου να τα αποθηκεύεις στον δεύτερο σκληρό δίσκο.
Ανάλυση οθόνης
Εδώ το ζητούμενο είναι η πυκνότητα της οθόνης. Με δεδομένο το μέγεθος της οθόνης, όσο υψηλότερη η ανάλυση, τόσο υψηλότερη η πυκνότητα. Η υψηλή πυκνότητα, ειδικά όταν ασχολείσαι με κείμενο, διαγράμματα κ.λπ. είναι σημαντική υπόθεση γιατί κάνει την ανάγνωση πιο ξεκούραστη, όχι απλά πιο ευχάριστη στο μάτι. Θα συναντήσεις μοντέλα με την τυπική ανάλυση 1366 x 768, αλλά και ακριβότερα με ανάλυση Full HD, ή ακόμα και με 4K UHD.
Συνδεσιμότητα
Ένα κομμάτι που πολλοί δεν του δίνουν ιδιαίτερη σημασία και το παραβλέπουν είναι ο τρόπος που το laptop επικοινωνεί και συνδέεται με εξωτερικές συσκευές όπως ποντίκι, εξωτερική οθόνη, ή το smartphone. Θα πρέπει να εξετάσεις την αγορά ενός laptop που θα έχει τουλάχιστον δυο θύρες USB 3.0 -ή και τουλάχιστον μία θύρα USB-C- και θύρα HDMI για σύνδεση με τηλεόραση ή μόνιτορ για να μπορείς να δουλεύεις σε μεγαλύτερη οθόνη ή απλά για ν’ απολαμβάνεις τις ταινίες σου. Επιπλέον, πρόσεξε ώστε να υπάρχει υποστήριξη Wi-Fi 802.11ac, που προσφέρει υψηλότερες ταχύτητες με το κατάλληλο router.
Περιφερειακά και αξεσουάρ
Ένα θέμα στο οποίο συνήθως δεν δίνεται ιδιαίτερο βάρος κατά την αγορά ενός laptop είναι αυτό των περιφερειακών και των αξεσουάρ. Υπάρχουν κάποια απαραίτητα αξεσουάρ που θα κάνουν τη ζωή σου πιο εύκολη και θα συμβάλουν στην καλύτερη λειτουργία και την αύξηση του χρόνου ζωής του. Μια πρακτική επένδυση είναι η τσάντα laptop. Καλό θα είναι να αγοράσεις μια τσάντα που να έχει και θήκες για τα καθημερινά σου αντικείμενα και να μην φοβάσαι για την ακεραιότητα του υπολογιστή σου.
Εξέτασε επίσης την αγορά ενός καλού και εργονομικού mouse, αφού το touchpad δεν είναι και πολύ εύχρηστο για πολύωρη εργασία. Τέλος, η ύπαρξη ενός USB stick ή εξωτερικού σκληρού δίσκου στη τσάντα μεταφοράς του laptop θα σου φανεί πολύ χρήσιμη για γρήγορη μεταφορά αρχείων στη σχολή.