Ο καθαρισμός χαλιών στο σπίτι συνήθως γίνεται την άνοιξη, πριν την αποθήκευσή τους. Ωστόσο, χρειάζονται καθημερινή φροντίδα και περιποίηση για να τα χαίρεσαι για πολλά, πολλά χρόνια. Ας δούμε λοιπόν μια σειρά από βασικές συμβουλές για τα χαλιά, τόσο για την συντήρησή τους όσο και για τη σωστή χρήση τους.
Στρώσιμο χαλιών
Καθώς ολοένα και πλησιάζει ο χειμώνας αρχίζουν να γίνονται σε κάθε νοικοκυριό και οι αναγκαίες αλλαγές. Έτσι, τα καλοκαιρινά ρούχα δίνουν τη θέση τους στα χειμωνιάτικα, οι πιο βαριές κουρτίνες αντικαθιστούν τις ανάλαφρες καλοκαιρινές και φυσικά αρχίζουν να στρώνονται τα χαλιά, τα οποία συμβάλουν καθοριστικά στην αποτελεσματική θέρμανση του σπιτιού καθώς περιορίζουν δραστικά το κρύο και την υγρασία.
Πριν λοιπόν στρώσεις τα χαλιά για το χειμώνα πρέπει να έχεις φροντίσει για τον σχολαστικό καθαρισμό των δαπέδων στα οποία θα στρωθούν και να έχεις φροντίσει τα χαλιά να είναι απόλυτα στεγνά. Επιπλέον, για να γίνει πιο ξεκούραστα η δουλειά σου, καλό είναι να απομακρύνεις τα έπιπλα αφήνοντας το χώρο ελεύθερο.
Προσοχή σε βαριά αντικείμενα
Εάν κάποια έπιπλα πρέπει να πατήσουν πάνω στο χαλί φρόντισε να τοποθετήσεις στα πόδια τους ειδικά προστατευτικά ώστε να μειώσεις τη φθορά που θα υποστεί το χαλί (ή η μοκέτα) από το βάρος τους. Τα βαριά αντικείμενα επάνω στο χαλί κάνουν το πέλος να «καθίσει». Γι’ αυτό, αν είναι εφικτό, άλλαζέ τους θέση ώστε να μπορεί το πέλος να επανέλθει. Στην περίπτωση που έχεις στρωμένα χαλιά όλες τις εποχές του χρόνου, πρέπει οπωσδήποτε να τα περιστρέφεις και να τους αλλάζεις θέση τουλάχιστον μία φορά το χρόνο. Με αυτό τον τρόπο δεν πατικώνονται από τα έπιπλα πάντα τα ίδια σημεία, όπως επίσης δεν κινδυνεύει να αλλοιωθεί το χρώμα τους από τον ήλιο – που μπορεί να πέφτει σε ένα συγκεκριμένο σημείο (από τη μεριά της μπαλκονόπορτας ή του παραθύρου). Τέλος, αν για κάποιο λόγο θέλεις να έχεις γλάστρες κοντά σε χαλιά ή επάνω τους, χρησιμοποίησε πλαστικά πιατάκια.
Καθημερινή περιποίηση
Το χαλί χρειάζεται τακτικό σκούπισμα και συντήρηση, ακόμα και όταν χρησιμοποιείται ως διακοσμητικό στοιχείο στο σπίτι – όταν δηλαδή τοποθετείται σε σημείο που δεν «πατιέται» πολύ, ή δεν είναι ο κύριος χώρος που χρησιμοποιείς καθημερινά. Αυτός είναι ένας τρόπος που σίγουρα θα προστατεύσει το χαλί από λεκέδες και φθορές, όμως θα πρέπει να το περιποιείσαι το ίδιο συχνά με τα υπόλοιπα χαλιά που χρησιμοποιούνται καθημερινά. Η οικιακή σκόνη και τα στερεά σωματίδια που αιωρούνται στην ατμόσφαιρα είναι βλαβεροί παράγοντες για την «υγεία» των χαλιών. Φαντάσου λοιπόν πόσο προσοχή και φροντίδα χρειάζεται ένα χαλί που χρησιμοποιείται καθημερινά. Η επιπλέον φθορά που θα προέλθει από τις αυξημένες ώρες χρήσης θα είναι μηδαμινή, αν συντηρείται σωστά.
Όποιο και αν είναι το χαλί σου, αν χρησιμοποιείται, αποθηκεύεται και καθαρίζεται σωστά, θα το κρατήσεις ανέπαφο και θα το χαίρεσαι για μια ζωή.
Σκούπισμα με ηλεκτρική σκούπα
Πολλές νοικοκυρές αναρωτιούνται για τη χρήση της ηλεκτρικής σκούπας στο χαλί τους, καθώς φοβούνται ότι προκαλεί φθορά στις ίνες των χαλιών. Στην πραγματικότητα όμως, αυτό που κάνει πραγματική ζημιά στα χαλιά είναι η σκόνη και η βρωμιά. Η ηλεκτρική σκούπα είναι ο απόλυτος σύμμαχος για να διατηρείς τα χαλιά σου καθαρά. Μάλιστα, τα χαλιά/μοκέτες αντέχουν το σκούπισμα με την ηλεκτρική σκούπα αρκετές φορές την εβδομάδα χωρίς να φθείρονται. Ωστόσο, η συχνότητα του σκουπίσματος εξαρτάται από τη χρήση του χαλιού όσο και από την πυκνότητά του. Όσο πυκνότερο είναι το χαλί, τόσο λιγότερο σκούπισμα χρειάζεται.
Η ηλεκτρική σκούπα απορροφά τη σκόνη που έπεσε στο πάτωμα καθώς και αυτή που βρίσκεται πάνω στο πέλος του χαλιού. Ένα σκούπισμα την εβδομάδα απομακρύνει τις σκόνες που μένουν από την καθημερινή χρήση του χαλιού. Ιδανική είναι η χρήση ηλεκτρικής σκούπας με κυλινδρική βούρτσα η οποία προσφέρει βαθύ καθαρισμό στα χαλιά και τις μοκέτες.
Τι πρέπει να προσέξεις
Κατ’ αρχάς, μην επιλέγεις τη ρύθμιση της βούρτσας στο πέλμα καθώς μπορεί να «τραυματίσει» την επιφάνεια του χαλιού. Σκούπιζε αρχικά προς μια κατεύθυνση και κόντρα στο πέλος του χαλιού, ώστε η βρωμιά που βρίσκεται πιο βαθιά να εξαφανιστεί ευκολότερα. Έπειτα, χρησιμοποίησε την ηλεκτρική σκούπα από την άλλη πλευρά, ώστε να επαναφέρει το πέλος στην αρχική θέση και να καθαρίσει τυχόν βρομιές και σκόνες που έχουν ξεμείνει. Καλό είναι να τα σκουπίζεις και από την πίσω μεριά, αλλά πολύ πιο σπάνια.
Στην περίπτωση των μικρών και ελαφριών χαλιών χρησιμοποίησε και την τεχνική του τινάγματος μία με δύο φορές το χρόνο. Άπλωσε ψηλά το χαλί και χτύπησέ το – απαλά και τμηματικά – αρκετές φορές για να αεριστεί καλά και να φύγουν ακόμη και οι πιο λεπτοί κόκκοι σκόνης που κρύβονται ανάμεσα στα νήματα. Σε περίπτωση υψηλής υγρασίας ή δυνατού ήλιου, προτίμησε να μην κάνεις αυτή την διαδικασία και να περιμένεις μια πιο ήπια ημέρα.
Στα χαλιά από μετάξι – που είναι περισσότερο ευαίσθητα – είναι προτιμότερο να χρησιμοποιείς βούρτσα ξεσκονίσματος, αντί της ηλεκτρικής σκούπας. Εάν έχεις μάλλινο χαλί, μπορείς να σκουπίσεις με ηλεκτρική σκούπα χωρίς όμως κάποια βούρτσα που περιστρέφεται στο στόμιο. Για να φρεσκάρεις τα χρώματά του, βούρτσισέ το απαλά με μία μαλακή βούρτσα στην οποία έχεις τυλίξει βαμβακερό πανί βουτηγμένο σε διάλυμα που θα περιέχει τρία μέρη χλιαρού νερού και ένα μέρος λευκό ξίδι. Βούρτσισε το χαλί προς την κατεύθυνση του πέλους. Να θυμάσαι επίσης ότι αν κάποια ίνα εξέχει από το ύψος του πέλους, κόψε την στο ίδιο ύψος με ένα ψαλίδι, αλλά σε καμία περίπτωση μην την τραβήξεις γιατί θα προκαλέσεις φθορά στην ύφανση του χαλιού.
Τα κρόσσια
Τα κρόσσια του χαλιού είναι το πιο τρωτό μέρος του. Αν καταστραφούν τα κρόσσια απειλείται όλο το χαλί σου. Για το λόγο αυτό μη σκουπίζεις ποτέ τα κρόσσια με την ηλεκτρική σκούπα. Όπως επίσης το πλύσιμο στα κρόσσια γίνεται προσεκτικά μόνο στην περιοχή τους, χωρίς να βραχεί το πέλος του χαλιού με τη βοήθεια ήπιου απορρυπαντικού μαζί με βουρτσάκι μαλακό.
Λεκέδες και καθαρισμός
Οι λεκέδες στο χαλί μπορούν να προκληθούν από πάρα πολλά πράγματα και σίγουρα μπορούν να προκαλέσουν μεγάλο πονοκέφαλο. Κάθε λεκές έχει διαφορετικό τρόπο αντιμετώπισης, υπάρχουν όμως και κάποιοι γενικοί κανόνες που ισχύουν για όλα τα είδη χαλιών/μοκετών ώστε να τα καθαρίζεις εύκολα, χωρίς να προκαλέσεις φθορά.
Ένας απλός τρόπος για να καθαρίσεις τους λεκέδες στο χαλί, είναι να διαλύσεις μερικές σταγόνες υγρού πιάτων σε χλιαρό νερό. Φρόντισε να είναι διαφανές για να μην υπάρχει κίνδυνος να αφήσει χρώμα στο χαλί σου. Άλλο υλικό που είναι πιθανό να έχεις ήδη στο σπίτι σου και μπορεί να σε σώσει από πολλές δύσκολες περιπτώσεις είναι το λευκό ξίδι. Χάρη σε αυτό, μπορείς να φτιάξεις ένα ισχυρό φυσικό καθαριστικό που θα απομακρύνει λεκέδες από τα χαλιά. Πάρε ένα μεγάλο δοχείο και γέμισε το με τρία μέρη χλιαρό νερό και ένα μέρος ξίδι. Επίσης, καλό είναι να έχεις στο σπίτι σου απορροφητικά πανιά, πετσέτες ή χαρτιά τα οποία θα σε βοηθήσουν να απορροφήσεις στην αρχή το υγρό μέρος του λεκέ. Όσο πιο γρήγορα αντιμετωπίσεις το λεκέ τόσο πιο εύκολα θα τον διαλύσεις. Τα πολλά και καθαρά πανιά ή πετσέτες είναι απαραίτητα για να εφαρμόσεις στο χαλί σου διάφορα διαλύματα – ανάλογα την περίπτωση ή και με το υλικό κατασκευής του χαλιού.
Ορισμένα καθαριστικά λεκέδων που βρίσκεις στο εμπόριο μπορούν να αλλοιώσουν την προστατευτική στρώση ενός χαλιού ή και το χρώμα του. Γι’ αυτό πριν χρησιμοποιήσεις οποιοδήποτε απορρυπαντικό ή διάλυμα, βεβαιώσου για την ανεξιτηλότητα των χρωμάτων μουσκεύοντας ένα λευκό πανί και τρίβοντάς το στην άκρη του χαλιού (ή της μοκέτας) σου. Εάν το χαλί χρωματιστεί τότε πρέπει να απευθυνθείς σε ειδικό ταπητοκαθαριστήριο. Διαφορετικά, αρχίζεις να καθαρίζεις με κατεύθυνση από την εξωτερική άκρη του λεκέ προς το κέντρο του και προς τη φορά του πέλους του χαλιού. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να τρίψεις κάποιο λεκέ, καθώς μπορεί να γίνουν χειρότερα τα πράγματα αφού ο λεκές απλώνεται περισσότερο. Μη μουσκεύεις υπερβολικά την περιοχή του λεκέ. Μπορείς να ψεκάσεις καθαρό νερό ή να χρησιμοποιήσεις βρεγμένη πετσέτα. Ύστερα πρέπει να χρησιμοποιήσεις στεγνή πετσέτα για να τραβηχτεί και το καθαρό νερό. Συνεχίζεις στην ίδια λογική μέχρι να φτάσεις στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Κάθε προσπάθεια καθαρισμού πρέπει να την διαδέχεται απορροφητικό πανί που θα απορροφά την υγρασία από το λεκέ.
Ατμοκαθαριστής
Ενδείκνυται μία φορά το χρόνο να καθαρίζεις τα χαλιά σου με ατμό – ειδικά εάν πατάς με τα παπούτσια στα χαλιά, ή έχεις κατοικίδιο. Ο ατμοκαθαριστής θα σε βοηθήσει να απομακρύνεις βακτήρια και ακάρεα και παράλληλα να φρεσκάρεις το χαλί σου, απομακρύνοντας τις δυσάρεστες μυρωδιές που έχουν επικαθίσει πάνω του. Φυσικά, ο ατμοκαθαριστής μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για να απομακρύνεις εύκολα ορισμένους λεκέδες τοπικά. Χρησιμοποίησε το ειδικό εξάρτημα (με ή χωρίς βούρτσα) και μετακινήσου αργά πάνω από τη λερωμένη περιοχή, αφήνοντας τον ατμό να εισχωρήσει. Σκούπισε με τη βούρτσα ή μια καθαρή πετσέτα και έπειτα σφούγγισε απαλά το σημείο – χωρίς να τρίψεις.
Και σε αυτή την περίπτωση καλό είναι να ελέγχεις τη σταθερότητα των χρωμάτων παίρνοντας μια καθαρή, υγρή πετσέτα και τρίβοντας απαλά μια μικρή περιοχή στην άκρη του χαλιού. Αν βγει χρώμα πάνω στην πετσέτα, μπορεί να χρειαστεί στεγνό καθάρισμα. Επίσης, μετά το καθάρισμα με ατμό, πατάς ή σκουπίζεις το χαλί μόνο αφού στεγνώσει τελείως.
Οι παραπάνω συμβουλές θα σε βοηθήσουν να διατηρήσεις «φρέσκα» και καθαρά τα στρωμένα χαλιά σου όλο το χειμώνα. Αν όμως κάποιοι λεκέδες επιμένουν ή/και έχεις την παραμικρή αμφιβολία τότε καλό είναι να απευθυνθείς στους ειδικούς στον καθαρισμό χαλιών.