Οι ηλεκτρικές συσκευές θέρμανσης αποτελούν έναν εύκολο και βολικό τρόπο για να ζεσταθείς στο σπίτι, είτε χρησιμοποιούνται σαν συμπλήρωμα της κεντρικής θέρμανσης, είτε αποτελούν την αποκλειστική λύση για να κρατάς το κρύο έξω από τον χώρο σου. Έτσι, από τα κλιματιστικά και τα αερόθερμα ή τις θερμάστρες, μέχρι τα ηλεκτρικά καλοριφέρ και τους θερμοπομπούς (convector), έχεις αρκετές εναλλακτικές επιλογές για να εξασφαλίσεις θαλπωρή τον χειμώνα.
Όπως είναι φυσικό, η μεγάλη ποικιλία από λύσεις οφείλεται στο γεγονός ότι κάθε μία από αυτές «έρχεται» με διαφορετικά χαρακτηριστικά, με συνέπεια να ανταποκρίνεται σε διαφορετικά σενάρια χρήσης. Αυτό σημαίνει, για παράδειγμα, ότι ένα κλιματιστικό θα μπορεί να ζεστάνει τον χώρο που θα εγκατασταθεί η εσωτερική του μονάδα, τη στιγμή που αντίθετα ένας θερμοπομπός θα μπορεί να σε «ακολουθεί» από δωμάτιο σε δωμάτιο.
Παρακάτω, θα βρεις επτά παραμέτρους που διαφοροποιούν τον τρόπο λειτουργίας κάθε κατηγορίας συσκευών θέρμανσης. Έτσι, θα μπορείς να καταλήξεις ποιο εύκολα σε εκείνη τη λύση που ταιριάζει καλύτερα στο σπίτι σου, αλλά και στην καθημερινότητά σου μέσα σε αυτό.
Τρόπος θέρμανσης
Αρκετές από τις διαφορές των συσκευών προέρχονται από τον τρόπο λειτουργίας τους, δηλαδή την τεχνολογία που χρησιμοποιούν για να ζεστάνουν τον χώρο. Έτσι, τα κλιματιστικά και τα αερόθερμα αυξάνουν τη θερμοκρασία του αέρα, χρησιμοποιώντας μάλιστα ανεμιστήρες (βεντιλατέρ) για να διαχέουν τον ζεστό αέρα στον χώρο.
Με θέρμανση του αέρα προφέρουν θαλπωρή και οι θερμοπομποί (convector), αξιοποιώντας ωστόσο τη φυσική κυκλοφορία του. Πιο συγκεκριμένα, απορροφούν τον κρύο αέρα του χώρου, που βρίσκεται στα χαμηλότερα στρώματα του δωματίου, τον θερμαίνουν και τον επιστρέφουν στο δωμάτιο, αυξάνοντας τη θερμοκρασία του. Μία ακόμη διαφορά είναι ότι ο αέρας δεν έρχεται σε επαφή με το θερμαντικό στοιχείο, με συνέπεια να μην ξηραίνουν την ατμόσφαιρα.
Από την άλλη πλευρά, οι θερμάστρες λειτουργούν εκπέμποντας θερμότητα (ακτινοβολία), ζεσταίνοντας ό,τι βρεθεί στην εμβέλειά της. Τέλος, τα ηλεκτρικά καλοριφέρ λειτουργούν όπως και τα συμβατικά «σώματα», δηλαδή με ένα συνδυασμό και των δύο τρόπων. Έτσι, «παντρεύουν» τη θέρμανση του αέρα (μέσω φυσικής ροής), με τη θέρμανση μέσω ακτινοβολίας.
Μέγεθος και χαρακτηριστικά χώρου
Αν θέλεις να ζεσταίνεις επιμέρους δωμάτια του σπιτιού, τα οποία μάλιστα καταλαμβάνουν λίγα τετραγωνικά, τότε ένα αερόθερμο θα καλύψει άνετα τις ανάγκες σου. Το ίδιο ισχύει και με μια θερμάστρα, η οποία εκ των πραγμάτων σε ένα μικρό δωμάτιο θα τοποθετείται και σε μικρή απόσταση.
Επειδή η θερμάστρα θερμαίνει μέσω ακτινοβολίας, υπερτερεί στην περίπτωση που στον χώρο υπάρχουν ρεύματα κρύου αέρα. Από την άλλη πλευρά, ένα αερόθερμο θα ζεστάνει εξίσου ικανοποιητικά δύο ή και περισσότερα άτομα, που βρίσκονται παράλληλα στον χώρο.
Όσον αφορά το μέγεθος του χώρου, περισσότερο ευέλικτοι είναι οι θερμοπομποί και τα ηλεκτρικά καλοριφέρ, αφού μπορούν να ζεστάνουν και μεγαλύτερα δωμάτια. Έτσι, θα βρεις θερμοπομπούς που μπορούν να ζεστάνουν χώρους έως 50 τετραγωνικά, και καλοριφέρ έως 36 τετρ. μέτρα.
Όπως είναι φυσικό, θα μπορείς να χρησιμοποιήσεις τη συσκευή σου και σε μικρότερους χώρους, αφού χάρη στις βαθμίδες ισχύος που έχει, μπορείς να ρυθμίζεις τη λειτουργία της (και επομένως την κατανάλωση) στο δωμάτιο που θερμαίνεις κάθε φορά. Μάλιστα, αν έχει θερμοστάτη χώρου (όπως συμβαίνει στα περισσότερα μοντέλα), τότε θα προσαρμόζεται ακόμη καλύτερα, αφού θα «αναβοσβήνει» τόσο συχνά όσο χρειάζεται για να διατηρήσει την επιθυμητή θερμοκρασία.
Στην περίπτωση πάντως που θέλεις να ζεσταίνεις για αρκετές ώρες την ημέρα ένα μεγάλο χώρο (π.χ. καθιστικό), ο οποίος έχει θερμικές απώλειες, τότε θα πρέπει να σκεφτείς τη λύση του κλιματιστικού. Οι βασικοί λόγοι είναι πως το air-condition έχει το μικρότερο κόστος λειτουργίας, ενώ μπορεί να ανακυκλώνει γρήγορα όλο τον αέρα του δωματίου, ζεσταίνοντάς τον ξανά και ξανά.
Ευκολία μεταφοράς
Αναμφισβήτητα τα αερόθερμα και οι θερμάστρες είναι συνώνυμα της φορητότητας, αφού μπορούν να μεταφερθούν εύκολα από δωμάτιο σε δωμάτιο. Ορισμένοι θερμοπομποί έχουν αρκετά μικρό βάρος, ώστε να μην σε προβληματίσουν στη μεταφορά.
Για τη θέρμανση οποιουδήποτε δωματίου του σπιτιού, τα πιο βαριά convector, όπως και τα ηλεκτρικά καλοριφέρ, έρχονται με ροδάκια. Επομένως, θα μπορείς εύκολα να οδηγήσεις τη συσκευή σου στον χώρο που πρόκειται να χρησιμοποιήσεις κάθε φορά.
Όπως είναι φυσικό, το κλιματιστικό από την άλλη πλευρά θα μπορεί να θερμάνει (και να δροσίσει το καλοκαίρι) μόνο τον χώρο στον οποίο βρίσκεται η εσωτερική του μονάδα.
Γρήγορη θέρμανση – Ομοιόμορφη ζέστη
Για γρήγορη θέρμανση, ενδείκνυνται οι συσκευές που ζεσταίνουν με εκπομπή θερμότητας ή εκείνες που ανεβάζουν τη θερμοκρασία του χώρου με «ριπές» ζεστού αέρα. Έτσι, από αυτή την άποψη, υπερέχουν οι θερμάστρες, όπως επίσης τα αερόθερμα και τα κλιματιστικά, χάρις στους ανεμιστήρες που διαθέτουν για την άμεση διάχυση του θερμού αέρα.
Κατά κανόνα, οι θερμοπομποί ζεσταίνουν τον χώρο πιο αργά, αφού βασίζονται στη φυσική κυκλοφορία του θερμού αέρα. Για πιο άμεση ζέστη, ορισμένα convector έρχονται με θερμαντικό υλικό Mica, ενώ επίσης θα βρεις convector με λειτουργία Turbo (δηλαδή με ενσωματωμένο βεντιλατέρ) ώστε να επιταχύνουν τη θέρμανση. Σε κάθε περίπτωση, το αντιστάθμισμα των θερμοπομπών είναι ότι εξασφαλίζουν πιο ομοιόμορφη ζέστη, αφού με τη φυσική κυκλοφορία του ζεστού αέρα, η θερμότητα διαχέεται καλύτερα στον χώρο.
Η ταχύτητα θέρμανσης σίγουρα δεν συγκαταλέγεται στα πλεονεκτήματα των ηλεκτρικών καλοριφέρ, αν και τα μοντέλα με θερμαντικό υλικό Mica υπόσχονται πιο γρήγορη ζέστη. Από την άλλη πλευρά, ένα καλοριφέρ θα συνεχίσει να διατηρεί τη θερμότητα στον χώρο για σημαντικό χρονικό διάστημα αφότου βγει από την πρίζα.
Επίσης, ειδικά στα σπίτια που δεν έχουν θερμομόνωση και διπλά τζάμια, τα ηλεκτρικά καλοριφέρ προσφέρουν καλύτερη αίσθηση θερμικής άνεσης. Αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι ο χώρος θα κρυώνει πιο αργά από τη στιγμή που θα τεθεί εκτός λειτουργίας το καλοριφέρ, σε σχέση π.χ. με το να ζεσταινόταν το δωμάτιο μέσω κλιματιστικού. Η αιτία είναι ότι τα ηλεκτρικά καλοριφέρ μιμούνται τη λειτουργία των συμβατικών καλοριφέρ, ώστε εκτός από τον αέρα να θερμαίνουν (μέσω της ακτινοβολίας) και τις επιφάνειες, όπως τα έπιπλα και τους τοίχους.
Απόδοση
Όσον αφορά το κόστος λειτουργίας, αναμφισβήτητος ηγέτης στις ηλεκτρικές συσκευές θέρμανσης είναι το κλιματιστικό μηχάνημα. Η αιτία είναι ότι ο τρόπος λειτουργίας του air-condition διαφέρει δραστικά από τα προϊόντα των υπόλοιπων κατηγοριών. Κι αυτό γιατί για να ζεστάνει τον χώρο, το κλιματιστικό δεν παράγει θερμότητα (όπως οι υπόλοιπες συσκευές), αλλά μεταφέρει στο εσωτερικό του χώρου θερμότητα από το περιβάλλον. Επομένως, καταναλώνει ενέργεια μόνο για τη μεταφορά.
Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι με μία «μονάδα» ηλεκτρικής ενέργειας (κιλοβατώρα) μπορεί να μεταφέρει πολλαπλάσιες «μονάδες» θερμικής ενέργειας, για να αυξήσει τη θερμοκρασία του χώρου. Αντίθετα, οι υπόλοιπες ηλεκτρικές συσκευές παράγουν τη θερμότητα με την οποία ζεσταίνουν τον χώρο. Επομένως, για κάθε «μονάδα» ηλεκτρικής ενέργειας που δαπανούν παράγουν μία «μονάδα» θερμικής ενέργειας.
Τα παραπάνω σημαίνουν πως τα air-condition έχουν πολλαπλάσια απόδοση θέρμανσης από τις υπόλοιπες ηλεκτρικές συσκευές. Κάτι που συνεπάγεται πως έχουν και πολύ μικρότερη κατανάλωση, δηλαδή επιβάρυνση στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού.
Χρήση στο μπάνιο
Αν χρειάζεσαι μία συσκευή για να ζεσταίνει και το μπάνιο, τότε μία στάνταρ λύση είναι ένα αερόθερμο. Μάλιστα, στη συγκεκριμένη κατηγορία θα βρεις προϊόντα κατάλληλα «θωρακισμένα» ώστε να μην πάθουν βλάβη ή να μην προκαλέσουν ατύχημα, ακόμη κι αν πέσουν πάνω τους πιτσιλιές νερού υπό οποιαδήποτε γωνία.
«Σύμμαχος» των αερόθερμων για τη χρήση στο μπάνιο είναι και το γεγονός ότι μεταφέρονται εύκολα. Αν πάλι χρειάζεσαι μία μόνιμη λύση θέρμανσης, υπάρχουν επίσης και ορισμένοι θερμοπομποί με προστασία από την υγρασία, οι οποίοι μπορούν να εγκατασταθούν στον τοίχο του μπάνιου σου.
Θόρυβος – φως
Παρόλο που όλες οι συσκευές λειτουργούν αρκετά διακριτικά, ενδεχομένως να θέλεις μία λύση που να είναι εντελώς αθόρυβη, ώστε π.χ. να θερμαίνεις και το υπνοδωμάτιο όσο κοιμάσαι. Από αυτή την άποψη, ιδανική λύση είναι οι θερμοπομποί και τα ηλεκτρικά καλοριφέρ. Επίσης, τα περισσότερα κλιματιστικά διαθέτουν μία ειδική ρύθμιση για μειωμένο θόρυβο, πολλές φορές μάλιστα συνδυάζοντάς τη με τη λειτουργία ύπνου, με την οποία μειώνουν επίσης προοδευτικά την επιθυμητή θερμοκρασία. Έτσι, εξασφαλίζουν άνετο ύπνο και εξοικονόμηση ενέργειας.
Αθόρυβες είναι επίσης οι θερμάστρες, που όμως εκπέμπουν φως, το οποίο και πάλι ίσως σου φανεί ενοχλητικό. Μία λύση είναι οι θερμάστρες με ανθρακονήματα (carbon), οι οποίες εκπέμπουν λιγότερο φως και επομένως είναι πιο διακριτικές. Σε σχέση με τις θερμάστρες με «λάμπες» quartz (χαλαζία), οι κατασκευαστές τους υποστηρίζουν πως οι λάμπες με ανθρακονήματα έχουν επίσης μεγαλύτερη διάρκεια, επειδή αναπτύσσουν χαμηλότερες θερμοκρασίες.