Από την Ιωάννα Σταμούλου
Η χαρακτηριστική του μυρωδιά αρωματίζει τσίχλες φαγητά οδοντόκρεμες και γλυκά ενώ οι ευεργετικές του ιδιότητες είναι γνωστές από τα αρχαία χρόνια.
Μαζί με τον βασιλικό είναι τα πλέον κοινά και αγαπητά αρωματικά βότανα παγκοσμίως. Πρόκειται για ποώδες φυτό που φτάνει σε ύψος τα 60-90εκ. Αγαπάει τα ηλιόλουστα και τα ημισκιερά εδάφη, έχει καταπράσινα λογχοειδή φύλλα με τσαλακωμένη εμφάνιση. Ανθίζει στα τέλη του καλοκαιριού και τόσο τα ρόδινα άνθη όσο και τα φύλλα του είναι ιδιαιτέρως ευωδιαστά, εξού και το όνομά του (ηδύοσμος στα αρχαία ελληνικά) σημαίνει «αυτός με το γλυκό άρωμα». Η επιστημονική ονομασία του είναι menthe viridis, αφού ανήκει στην ίδια οικογένεια με τη μέντα. Υπάρχουν τουλάχιστον 30 είδη δυόσμου, τα πιο κοινά είναι ο δυόσμος με τα μυτερά φύλλα, αυτός με τα στρογγυλά (που αποκαλούμε μέντα) και ο βιετναμέζικος.
Λίγη ιστορία…
- Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, στην περιοχή της Ηλείας ζούσε κάποτε η όμορφη νύμφη Μίνθη την οποία ερωτεύτηκε παράφορα ο Πλούτωνας, ο θεός του κάτω κόσμου. Όταν το έμαθε η γυναίκα του η Περσεφόνη τυφλώθηκε από ζήλεια και τη μεταμόρφωσε σε φυτό, τη γνωστή μας μέντα. Ο Πλούτωνας στην προσπάθειά του να διορθώσει ό,τι μπορούσε από το κακό, την προίκισε με το ξεχωριστό άρωμα που όλοι γνωρίζουμε.
- Οι αρχαίοι Αθηναίοι συνήθιζαν να αρωματίζουν το σώμα τους τρίβοντάς το με φύλλα δυόσμου ενώ δυόσμο αρωμάτιζαν το νερό των λουτρών.Με φύλλα δυόσμου έτριβαν και το τραπέζι τους πριν το φαγητό.
- Στην Αρχαία Αίγυπτο παρασκεύαζαν οδοντόκρεμες με δυόσμο. Αυτό αποδεικνύεται από αρχαίο πάπυρο που βρέθηκε στον οποίο καταγράφεται η συνταγή, η οποία περιλαμβάνει εκτός από δυόσμο, αλάτι, πιπέρι και σκόνη ίριδας (είδος κρίνου).
- Tον 6ο αιωνα πρωτοεμφανίστηκαν ειδικές κρέμες καθαρισμού δοντιών με βάση τον δυόσμο.
Θρεπτικά στοιχεία και ιδιότητες
100γρ. δυόσμου αποδίδουν 44 θερμίδες κι ακόμη πολλές βιταμίνες (Α, C, Β6, Β-καροτίνη, φολικό οξύ, ριβοφλαβίνη, θειαμίνη) και μέταλλα (ασβέστιο, σίδηρο, κάλιο, μαγνήσιο, μαγγάνιο και χαλκό). Ο δυόσμος έχει πολλές ευεργετικές ιδιότητες και χρησιμοποιείται στην ιατρική ως αντισπασμωδικό, διουρητικό, αντιβακτηριδιακό, αντιμυκητιακό, και αντιοξειδωτικό.
Χρήση στην κουζίνα και όχι μόνο…
Στην κουζίνα τόσο στη μαγειρική όσο και στη ζαχαροπλαστική χρησιμοποιούμε τα φύλλα του κυρίως -φρέσκα και αποξηραμένα- ενώ το αιθέριο έλαιό του χρησιμοποιείται ευρέως στη βιομηχανία τροφίμων, καλλυντικών, ζαχαρωδών προϊόντων καθώς και από τις φαρμακευτικές βιομηχανίες. Στην ελληνική κουζίνα ο δυόσμος αποθεώνεται σε μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά φαγητά. Δύσκολα να φανταστείς τους κεφτέδες, τα γεμιστά, τα ντολμαδάκια, τους κολοκυθοκεφτέδες, τα χανιώτικα μπουρέκια, τα καλιτσούνια κι ένα σωρό ακόμη πίτες και πιτάκια χωρίς το χαρακτηριστικό άρωμά του. Ο δυόσμος ταιριάζει σε όλες σχεδόν τις σαλάτες, με αποκορύφωμα το ταμπουλέ, γίνεται βάση για εξαιρετικά ροφήματα και τσάι, ενώ συχνά τον συναντάμε στην ινδική και την ιταλική κουζίνα.