Από την Ιωάννα Σταμούλου
Τα αυγά που βάφουμε κόκκινα κάθε Μεγάλη Πέμπτη και περιμένουμε την Ανάσταση πριν ξεκινήσουμε να τα τσουγκρίζουμε με συγγενείς και φίλους για να τα φάμε, κρύβουν όχι μόνο χριστιανικούς αλλά και πανάρχαιους συμβολισμούς.
Στα αυγά του Πάσχα αποδίδονται πολλοί συμβολισμοί. Από το γιατί τρώμε αυγά, ποια μέρα πρέπει να τα βάψουμε, τι χρώμα να επιλέξουμε έως και γιατί τα τσουγκρίζουμε πριν τα καθαρίσουμε για να τα φάμε. Το αυγό στη λαογραφία πολλών λαών συμβολίζει τη γέννηση της ζωής, αλλά και την αναγέννηση, αφού κάτω από το τσόφλι του το κάθε αυγό κρύβει τα αρχαία μυστικά της δημιουργίας. Το έθιμο κάθε Πάσχα μας καλεί να τα βράσουμε και να τα βάψουμε. Και μπορεί σήμερα να έχουμε πολλές επιλογές αφού στο εμπόριο κυκλοφορούν όλων των ειδών τα χρώματα για τη βαφή τους, ωστόσο το κόκκινο είναι το παραδοσιακό και γι’αυτό θα μιλήσουμε.
Γιατί τα βάφουμε κόκκινα;
Το βάψιμο των αυγών του Πάσχα είναι έθιμο που έχει τις ρίζες του στις πρώτες χριστιανικές κοινότητες στην περιοχή της Μεσοποταμίας κι από εκεί σιγά σιγά απλώθηκε σε όλο τον υπόλοιπο χριστιανικό κόσμο. Το κόκκινο χρώμα θεωρείται σύμβολο χαράς και αντίδοτο έναντι κάθε κακού. Μάλιστα σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας συνηθίζουν να φυλάνε το πρώτο κόκκινο αυγό δίπλα στο εικονοστάσι του σπιτιού για να τους φέρνει καλή τύχη και να τους προστατεύει από το κακό. Παράλληλα το κόκκινο συμβολίζει το αίμα που έχυσε ο Χριστός επάνω στον Σταυρό του Μαρτυρίου του όταν τον λόγχισε στα πλευρά ο Ρωμαίος στρατιώτης. Υπάρχουν βέβαια κι άλλες εκδοχές και θρύλοι. Πως η Μαρία Μαγδαληνή μετά την Ανάσταση του Κυρίου έσπευσε να ενημερώσει έναν Ρωμαίο αξιωματικό για το γεγονός κι εκείνος δεν την πίστεψε. Για να τον πείσει, κατέφυγε σε ένα μικρό θαύμα. Κρατούσε ένα καλάθι με αυγά και είπε του αξιωματικού: “Αν λέω αλήθεια τα άσπρα αβγά να γίνουν κόκκινα”. Κι εκείνα έγιναν…
Γιατί τα βάφουμε Μεγάλη Πέμπτη;
Παραδοσιακά η Μεγάλη Πέμπτη είναι η μέρα που βάφουμε τα πασχαλινά αυγά και αυτό δεν είναι τυχαίο γιατί είναι η μέρα του Μυστικού Δείπνου. Σύμφωνα με την Καινή Διαθήκη, κατά τη διάρκεια του δείπνου οι πιο στενοί μαθητές του Χριστού κοινώνησαν το σώμα και το αίμα του μέσω του άρτου και του κρασιού που τους προσέφερε. Εκείνη την ημέρα επίσης, τους προειδοποίησε πως όχι μόνο κάποιος από όσους βρίσκονταν ανάμεσά τους θα τον πρόδιδε στους εχθρούς του, αλλά και πως για χάρη τους θα πέθαινε και θα επέστρεφε κοντά τους μετά την Ανάστασή του.
Γιατί τα τσσουγκρίζουμε;
Το τσόφλι του αυγού συμβολίζει τον τάφο από τον οποίο βγήκε ο Χριστός μετά την Ανάστασή του. Όσο για το τσούγκρισμα των αυγών μετά το “Χριστός Ανέστη” και το “Αληθώς ο Κύριος” συμβολίζει τον αέναο κύκλο της ζωής. Το κέλυφος σπάει όπως έσπασε κι ο τάφος, όπως νικήθηκε ο θάνατος με την Ανάστασή του Χριστού.
