Ενώ οι πρόσφατες εξελίξεις στην τεχνολογία έχουν κάνει την εναέρια βιντεοσκόπηση/φωτογράφιση πιο προσιτή, το να πετύχει κανείς κινηματογραφικές λήψεις με drone δεν είναι και το πιο εύκολο πράγμα. Αυτό οι περισσότεροι επίδοξοι κινηματογραφιστές το «ανακαλύπτουν» όταν αποκτούν το πρώτο τους drone. Αναμένουν σπουδαία πράγματα, αλλά καταλήγουν με παραμορφωμένα, θολά πλάνα και… «τσάμπα ο κόπος». Μην αφήνεις όμως, κάτι τέτοιο να σε απογοητεύσει γιατί αυτό μπορεί να συμβεί και στον καλύτερο!
Μη ξεχνάς επίσης ότι η αεροβιντεοσκόπηση – αεροφωτογράφηση με drone είναι και διασκέδαση – τουλάχιστον για τους ερασιτέχνες κινηματογραφιστές. Ωστόσο, μπορείς να ανεβάσεις τις πιθανότητές σου, να πετύχεις εκπληκτικές λήψεις και να γίνεις master των αιθέρων ακολουθώντας τα παρακάτω tips.
Επιλογή εξοπλισμού
Για να εξασφαλίσεις πρωτότυπες και εντυπωσιακές λήψεις, δεν αρκεί μόνο η ικανότητα, πρέπει να χρησιμοποιήσεις τον κατάλληλο εξοπλισμό. Για παράδειγμα, δεν μπορείς να τραβήξεις ένα μεγάλο εσωτερικό πλάνο με ένα γιγαντιαίο drone ή δεν μπορείς να περιμένεις ποιοτικό βίντεο από μεγάλο ύψος χρησιμοποιώντας ένα μικροσκοπικό drone. Έτσι κατά την επιλογή του εξοπλισμού σου, πρέπει να έχεις υπόψη σου τα εξής:
Το drone
Υπάρχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα σε κάθε drone. Ένα AR Drone (γνωστό και ως Parrot Drone) για παράδειγμα, είναι ιδανικό για εσωτερικές λήψεις. Είναι ελαφρύ και έχει (ή δέχεται) προστατευτικά που προστατεύουν τους έλικες αλλά και τον ίδιο το χρήστη σε περίπτωση πρόσκρουσης. Υπάρχουν επίσης drones που είναι ιδανικά για εξωτερικές λήψεις σε χαμηλά υψόμετρα, αλλά μπορεί να μην είναι το ίδιο σταθερά σε μεγάλα υψόμετρα. Ένα μεγάλο πολυκόπτερο είναι άψογο στους περισσότερους τομείς, αλλά μπορεί να αντιμετωπίσεις προβλήματα σε κοντινά πλάνα. Οπότε είναι προτιμότερο να κοιτάξεις πρώτα ποιες είναι οι πραγματικές σου ανάγκες και μετά να ξεκινήσεις την έρευνα αγοράς. Επίλεξε το drone σου με σύνεση, και να θυμάσαι: ένα καλό drone μπορεί να είναι και προσιτό.
Η κάμερα
Είτε πρόκειται για κάποιο drone με ενσωματωμένη κάμερα ή για κάποιο μοντέλο που μπορεί να δεχτεί την κάμερα της αρεσκείας σου, το πιο σημαντικό πράγμα σε μια εναέρια λήψη είναι η σταθεροποίηση. Σκέψου ότι, είτε χρησιμοποιείς DSLR ή GoPro, το πρώτο πράγμα που θα προσέξει κανείς σε ένα εναέριο πλάνο είναι τυχόν αναταράξεις ή δονήσεις και όχι τη διαφορά στην ποιότητα εικόνας. Επομένως είναι προτιμότερο να δώσεις μεγαλύτερο βάρος στο σταθεροποιητή βίντεο (camera gimbal) που παρέχει το drone παρά στην κάμερα που θα χρησιμοποιήσεις. Μπορείς επίσης να επενδύσεις σε μια ποιοτική βάση κάμερας.
Αξιοποίησε σωστά το φωτισμό
Εκτός από κάποιες εξειδικευμένες ρυθμίσεις που μπορούν να γίνουν στην κάμερα βοηθάει πολύ επίσης το να επιλέγεις τις κατάλληλες ώρες, όπως αμέσως μετά το ηλιοβασίλεμα. Ο ήλιος έχει πιο κόκκινο χρώμα και είναι ηπιότερος σε σύγκριση με την υπερέκθεση που έχει το μεσημέρι. Επίσης τα σύννεφα και ο νεφελώδης ουρανός μπορούν να σε βοηθήσουν δημιουργικά με τα βίντεο σου. Στην περίπτωση που υπάρχει άφθονη ηλιοφάνεια, η χρήση κάποιου φίλτρου ουδέτερης πυκνότητας ND θα δώσει πολύ καλό αποτέλεσμα στην ποιότητα εικόνας.
Χρησιμοποίησε την υψηλότερη δυνατή ανάλυση
Η χρήση υψηλής ανάλυσης έχει πολλά πλεονεκτήματα. Αν η κάμερά σου υποστηρίζει εγγραφή ανάλυσης 4Κ εννοείται ότι είναι η πρώτη σου επιλογή. Η εγγραφή σε ανάλυση 4Κ δίνει καλύτερο αποτέλεσμα -ακόμα και αν το κάνεις downscaling σε FHD (1080p)- σε ανάλυση και θόρυβο. Επιπλέον, η υψηλότερη ανάλυση προσφέρει μεγαλύτερη ευελιξία κατά την επεξεργασία του βίντεο και μπορείς να εφαρμόζεις τεχνικές post-production και μικρές διορθώσεις χωρίς να αλλοιώνεται η ποιότητα εικόνας.
Χειρισμός – Αργά και σταθερά βήματα
Η εναέρια βιντεοσκόπηση / φωτογράφηση απαιτεί – εκτός από αρκετή εξάσκηση – μικρές, σταθερές και αργές κινήσεις. Έτσι, έχεις καλύτερο έλεγχο του drone σου, μπορείς πιο εύκολα να το σταθεροποιήσεις, να αποφύγεις εμπόδια κ.λπ. Επίσης, πολλά drones παρέχουν τη δυνατότητα να χειρίζεσαι και τη βάση κάμερας (περιστροφή, κλίση κ.λπ.). Είναι πολύ σημαντικό να μελετήσεις τους βασικούς χειρισμούς για να μπορείς να ελέγχεις ταυτόχρονα την κάμερα του drone. Ο χειρισμός της βάσης πρέπει να είναι αργός και ακριβής, καθώς οι απότομες και σπασμωδικές κινήσεις θα καταστρέψουν το πλάνο και μετά είναι πολύ δύσκολο έως αδύνατο να διορθωθούν στην επεξεργασία.
Μην υπερβαίνεις το χρόνο πτήσης
Αν το drone βρίσκεται πολύ ψηλά και αρκετά μακριά από τη ζώνη προσγείωσης, το τελευταίο πράγμα που θέλεις είναι να εξαντληθεί η μπαταρία. Μπορεί να είναι αρκετά δελεαστικό να χρησιμοποιείς μέχρι και τη τελευταία «ρανίδα» της μπαταρίας, αλλά αυτά τα 4-5 επιπλέον λεπτά χρόνου πτήσης δεν αξίζουν τη ζημιά που μπορεί να προκαλέσουν τόσο στην μπαταρία όσο και στο ίδιο το drone. Μην αγνοείς την ειδοποίηση χαμηλής στάθμης μπαταρίας καθώς, από τη μία μειώνεται το προσδόκιμο ζωής της μπαταρίας, από την άλλη ίσως να μην προλάβεις να προσγειώσεις το drone σου – με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Γι’ αυτό λοιπόν, είναι σοφότερο να προσγειώνεις το drone σου ακόμα και πριν εμφανιστεί η ειδοποίηση χαμηλής στάθμης μπαταρίας. Άλλωστε, μπορείς να έχεις πάντα μαζί σου εφεδρικές μπαταρίες.
Προγραμματίζοντας μία εναέρια λήψη
Νομικό πλαίσιο και τήρηση κανόνων ασφαλείας
Είναι πολύ σημαντικό να τηρείς κάποιους κανόνες ασφαλείας τόσο για ασφαλείς πτήσεις, αλλά και για να μην έχεις προβλήματα με το νόμο. Ο νέος κανονισμός της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας για τα ΣμηΕΑ (Συστήματα μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών) έχει τεθεί σε ισχύ εδώ και περίπου ένα χρόνο.
Αφού μελετήσεις καλά το νέο κανονισμό σχεδιάζεις την εναέρια λήψη σου βάζοντας πάνω απ’ όλα την ασφάλεια. Να θυμάσαι ότι το drone μπορεί να γίνει ένα πολύ απειλητικό gadget όταν δεν τηρούνται οι κανόνες ασφαλείας. Γι’ αυτό μην πραγματοποιείς πτήσεις πάνω από τα πλήθη και βεβαιώσου ότι όσοι σε συνοδεύουν γνωρίζουν καλά τους κινδύνους και στέκονται σε απόσταση ασφαλείας από την περιοχή που πετάει το drone. Όσο άψογα κι αν χειρίζεσαι το drone σου, ατύχημα μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες: π.χ. βλάβη στον κινητήρα, αστοχία υλικού ή κάποια δυσλειτουργία.
Καιρικές συνθήκες
Φρόντισε να έχεις ενημερωθεί για τις καιρικές συνθήκες που θα επικρατούν στην περιοχή που θα πετάξεις το drone σου. Αν επικρατούν υψηλά μποφόρ ο χειρισμός του drone δεν θα είναι και τόσο εύκολη υπόθεση (αν και τα περισσότερα drones τα καταφέρνουν αρκετά καλά στα υψηλά μποφόρ), με αποτέλεσμα να έχεις θολές φωτογραφίες και βίντεο ή ακόμα να χάσεις τον έλεγχο της συσκευής. Σε έντονη ηλιοφάνεια ίσως χρειαστεί να χρησιμοποιήσεις φίλτρα UV για να μειώσεις το φως που φτάνει στο φακό της κάμερας για λήψεις χωρίς υπερ-φωτισμένα σημεία. Επίσης, απέφευγε τις πτήσεις στη βροχή, ακόμα και αν το drone σου είναι ανθεκτικό στο νερό. Η υγρασία μπορεί επίσης να επηρεάσει την αυτονομία του drone σου και το προσδόκιμο ζωής της μπαταρίας, επομένως προτίμησε συνθήκες άπνοιας και με χαμηλά ποσοστά υγρασίας.
Ο απαραίτητος έλεγχος
Θα πρέπει πάντα πριν από κάθε πτήση να ελέγχεις αν λειτουργούν σωστά οι έλικες, αν υπάρχουν χαλαρά τμήματα στο drone ή αν τυχόν λείπουν βίδες. Επίσης, βεβαιώσου ότι όλες οι μπαταρίες είναι φορτισμένες και έχουν τοποθετηθεί σωστά.
Έλεγξε την περιοχή που θα πετάξεις το drone σου χρησιμοποιώντας κάποια εφαρμογή όπως το Google Earth για να πάρεις μια ιδέα για το περιβάλλον πτήσης. «Χαρτογράφησε» όλα τα δέντρα, ηλεκτρικά καλώδια και εμπόδια. Όταν συντρέχουν λόγοι που η πτήση μπορεί να γίνει επικίνδυνη, όπως π.χ. κακές καιρικές συνθήκες, καλό είναι να ακυρώσεις τα σχέδιά σου. Είναι προτιμότερο να αφήσεις τη λήψη για μια άλλη μέρα παρά να έχεις μια πτώση που στην καλύτερη περίπτωση θα έχεις μόνο υλικές απώλειες, αλλά σε περίπτωση που το drone σου χτυπήσει άνθρωπο ή ζώο οι συνέπειες είναι απρόβλεπτες.
Ανταλλακτικά και επιπλέον μπαταρίες
Φρόντισε να έχεις πάντα μαζί σου ανταλλακτικά για το drone σου, όπως επιπλέον έλικες. Δεν θα ήθελες να τελειώσει άδοξα η πτήση σου εξαιτίας ενός κατεστραμμένου έλικα. Οι εφεδρικές μπαταρίες είναι επίσης ένα απαραίτητο αξεσουάρ. Οι περισσότερες μπαταρίες πτήσης έχουν διάρκεια ζωής το περισσότερο 20-25 λεπτά και διαρκεί πολύ ώρα η φόρτιση τους. Σίγουρα θα χρειαστείς μεγαλύτερη διάρκεια πτήσης, καθώς τα 20-25 λεπτά που σου δίνει η μπαταρία δεν είναι αρκετά για να πάρεις το αποτέλεσμα που χρειάζεσαι. Επομένως θα χρειαστείς οπωσδήποτε επιπλέον 3-4 μπαταρίες. Μπορείς, επίσης, να αναβαθμίσεις την μπαταρία του drone σου με μία που θα έχει μεγαλύτερη αυτονομία και που θα ενσωματώνει επιπλέον χαρακτηριστικά, όπως αισθητήρες που σου επιτρέπουν να γνωρίζεις την κατάσταση της μπαταρίας σου σε πραγματικό χρόνο και να γνωρίζεις πάντα πόσο χρονικό διάστημα θα μπορεί να συνεχίσει να πετά και πότε πρέπει να το φορτίσεις.
Υπομονή και επιμονή!
Όπως ισχύει σε οποιαδήποτε τέχνη, έτσι και στην αεροκινηματογράφηση, η εξάσκηση είναι το κλειδί της επιτυχίας. Αν έχεις πάρει σοβαρά την υπόθεση «εναέρια κινηματογράφηση», και θέλεις να γίνεις ακόμη καλύτερος, μπορείς να ξεκινήσεις εξάσκηση χρησιμοποιώντας ένα RC simulator (ή αλλιώς εξομοιωτής πτήσης). Ο εξομοιωτής πτήσης είναι ένα χειριστήριο το οποίο μπορείς να συνδέσεις σε μια θύρα USB του υπολογιστή σου και να εγκαταστήσεις το παρεχόμενο λογισμικό. Με τον εξομοιωτή πτήσης μπορείς να δοκιμάσεις πολλές ρυθμίσεις -κάμερας και drone– μέσα από το ασφαλές περιβάλλον του λογισμικού. Με αυτόν τον τρόπο μπορείς εξασκείσαι χωρίς να θέτεις σε κίνδυνο τον πολύτιμο εξοπλισμό σου.
Υπάρχουν επίσης πολλά forums, websites και YouTube channels, μέσα από τα οποία μπορείς να μάθεις πολλά πράγματα για το χειρισμό ενός drone, τις ρυθμίσεις της κάμερας για πιο σταθερές και ευκρινέστερες λήψεις, ακόμα και τεχνικές και «μυστικά» για επεξεργασία βίντεο.
