Από την Ιωάννα Σταμούλου
Όταν σκεφτόμαστε βιταμίνη C το μυαλό μας πάει στα εσπεριδοειδή. Κι όμως το ακτινίδιο περιέχει περισσότερη βιταμίνη C από την αντίστοιχη ποσότητα πορτοκαλιού κι αυτός είναι ένας πολύ καλός λόγος για να το δούμε με άλλο μάτι και να το εντάξουμε στη διατροφή μας.
Πράγματι, το ακτινίδιο, ή kiwi σύμφωνα με τη διεθνή ονομασία του, είναι ένα φρούτο γεμάτο εκπλήξεις. Έχει ιδιαίτερη όψη, οβάλ σχήμα με καφετιά, άγρια επιδερμίδα και πράσινη σάρκα με μαύρα μαλακά σποράκια που σχηματίζουν ακτινωτούς ήλιους πάνω στις φέτες που θα κόψεις. Όταν είναι ώριμο έχει γλυκιά, ευχάριστη γεύση, διαφορετικά είναι κάπως γλυκόξινο. Έχει καταγωγή από την Κίνα όπου είναι αυτοφυές κι ο καρπός του είναι γνωστός από το 1200 π.Χ. Σήμερα είναι γνωστά πάνω από 40 είδη ακτινιδίου, αν και καλλιεργείται κυρίως το ντελιτσιόσα (Actinidia deliciosa), και λίγο η κινένσις (Actinidia chinensis). Στα μέσα του εικοστού αιώνα το ακτινίδιο πέρασε στην Αμερική, στην Ευρώπη και τη Νέα Ζηλανδία. Το πλήρες διεθνές όνομά του είναι «κίουιφρουιτ» (kiwifruit) και προέρχεται από τη Νέα Ζηλανδία, που είναι η πρώτη χώρα που το προώθησε στη διεθνή αγορά. Πήρε μάλιστα το όνομά του από το κίουι, το πουλί – σύμβολο της Νέας Ζηλανδίας.
Στην Ελλάδα το ακτινίδιο καλλιεργείται εντατικά εδώ και τριάντα χρόνια, αλλά σημείωσε μεγάλη ανάπτυξη τα τελευταία δέκα σε πολλές περιοχές της κεντρικής κι ανατολικής Μακεδονίας, τον νομό Λάρισας, τη Φθιώτιδα, την Αιτωλοακαρνανία και τον νομό Χανίων. Μάλιστα, τα ελληνικά ακτινίδια της περιοχής του Σπερχειού είναι φρούτα Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (Π.Ο.Π). Το 2005 η Ελλάδα ήταν η 5η μεγαλύτερη παραγωγός παγκοσμίως μετά την Ιταλία, τη Νέα Ζηλανδία, τη Χιλή και τη Γαλλία.
Διατροφική αξία
Το ακτινίδιο αποδίδει 66 θερμίδες ανά 100γρ. και περιέχει βιταμίνες Α, C και E οι οποίες καταπολεμούν τη βλαβερή δράση των ελευθέρων ριζών, βοηθούν την άμυνα του οργανισμού, αναζωογονούν, προστατεύουν και δυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα και το δέρμα. Επιπλέον προσφέρουν σημαντική προστασία κατά του καρκίνου. Περιέχει ακόμη μια ποικιλία φλαβονοειδών και καροτενοειδών με αντιοξειδωτική δράση, τα οποία παρέχουν προστασία στο DNA του ανθρώπου. Αξίζει να σημειωθεί πως τα ώριμα ακτινίδια παρέχουν περισσότερες αντιοξειδωτικές ουσίες από τα ανώριμα. Είναι επίσης πολύ καλή πηγή φυτικών ινών οι οποίες μπορούν να μειώσουν τα υψηλά επίπεδα χοληστερόλης και τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων. Οι φυτικές ίνες επίσης βοηθούν στην απομάκρυνση των τοξινών από το παχύ έντερο, στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας και τη διατήρηση των φυσιολογικών επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα των ατόμων με διαβήτη.
Αγορά και συντήρηση
Αποφεύγουμε τα πολύ μαλακά, ζαρωμένα, με μώλωπες, ή υγρές κηλίδες ακτινίδια. Αφήνουμε στην άκρη τα σκληρά κι άγουρα και κάνουμε το εξής τεστ: Πιάνουμε το φρούτο από τους δύο πόλους του και το κρατάμε μεταξύ αντίχειρα και δείκτη. Πιέζουμε απαλά. Όσο πιο μαλακό είναι στην πίεση, τόσο πιο γλυκό είναι το ακτινίδιο. Αν τα ακτινίδια που αγοράσατε δεν είναι ώριμα, μπορούν να ωριμάσουν μέσα σε μερικές ημέρες έως μία εβδομάδα σε θερμοκρασία δωματίου, μακριά από την έκθεση στο ηλιακό φως. Βοηθάμε τη διαδικασία ωρίμανσής τους τοποθετώντας τα σε μία χάρτινη σακούλα μαζί μ’ ένα μήλο, μπανάνα, ή αχλάδι. Τα ώριμα ακτινίδια μπορούν να αποθηκευτούν σε θερμοκρασία δωματίου, ή στο ψυγείο.
Πώς τα απολαμβάνουμε
Τα ακτινίδια καταναλώνονται μόνα τους, ή σε φρουτοσαλάτες μαζί με άλλα φρούτα. Μπορούν να προστεθούν στο γιαούρτι και στις πράσινες σαλάτες. Γίνονται εξαιρετικό smoothie, απίθανη μαρμελάδα, ενώ διακοσμούν και δίνουν γλύκα σε τάρτες και κέικ. Μπορoύμε να μαρινάρουμε τις μπριζόλες και τα κρεατικά μας σε πολτό από ακτινίδιο για να γίνουν πιο μαλακά, χάρη σ’ ένα ένζυμο (ακτινιδίνη) που περιέχει.
