Παγκόσμια ημέρα Διατροφής

Από την Ιωάννα Σταμούλου

Ξέρεις τι είναι, πότε και γιατί γιορτάζουμε τη συγκεκριμένη ημέρα;

Η Παγκόσμια ημέρα Διατροφής («World Food Day») ή αλλιώς Παγκόσμια Ημέρα Τροφίμων ή Παγκόσμια Ημέρα Επισιτισμού γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 16 Οκτωβρίου και ιδρύθηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO) το 1945, μετά τον 2^ο Παγκόσμιο πόλεμο.

Τι είπαμε πως κάνει ο FAO;

Ο FAO αποτελείται από 194 χώρες μέλη, έχει παρουσία σε περισσότερες από 130 χώρες και ηγείται μιας παγκόσμιας προσπάθειας για την εξάλειψη της φτώχιας, της πείνας και του υποσιτισμού. Παράλληλα, εργάζεται για την επίτευξη επισιτιστικής ασφάλειας και για τη διασφάλιση της τακτικής πρόσβασης των ανθρώπων σε ικανοποιητική τροφή, ώστε να είναι σε θέση να ζήσουν μια δραστήρια και υγιή ζωή.

Η σκληρή πραγματικότητα σε αριθμούς

Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της Greenpeace:

• 40.000.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από πείνα, ενώ σε ετήσια βάση παράγονται 356 κιλά δημητριακών ανά άτομο!
• 2.000.000.000 άνθρωποι υποφέρουν από διατροφική ανεπάρκεια και ασθένειες που σχετίζονται με την έλλειψη θρεπτικών ουσιών.
• Από το 1967 έως το 1997, η παγκόσμια παραγωγή δημητριακών αυξήθηκε κατά 84% και ο παγκόσμιος πληθυσμός κατά 67%, εξασφαλίζοντας ένα καθεστώς επισιτιστικής ασφάλειας σε παγκόσμιο επίπεδο.
• Την ίδια περίοδο, το κόστος παραγωγής των τροφίμων μειώθηκε εντυπωσιακά, παρασύροντας σε αντίστοιχη μείωση και τις τιμές τους.
• Οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Ε.Ε και η Βραζιλία αποτελούν το 33% του πληθυσμού της γης, το οποίο όμως καταναλώνει κρέας σε δυσανάλογες ποσότητες. Και πιο συγκεκριμένα, το 60% της παγκόσμιας παραγωγής μοσχαριού, περισσότερο από το 70% της παγκόσμιας παραγωγής πουλερικών και περισσότερο από το 80% της παραγωγής χοιρινού.
• Στις ΗΠΑ περισσότερο από το 40% των παραγόμενων τροφίμων καταλήγει στα σκουπίδια. Υπολογίσθηκε ότι το 14% των τροφίμων που καταλήγουν στα σκουπίδια ενός νοικοκυριού βρίσκεται πακεταρισμένο και δεν έχει λήξει.
• Αν κάθε Αμερικανός μειώσει την κατανάλωση κρέατος κατά 5%, αν δηλαδή τρώει ένα πιάτο λιγότερο την εβδομάδα, τότε θα παραχθεί ποσότητα δημητριακών ικανή να θρέψει 25 εκατομμύρια ανθρώπους.
• Ετησίως, 670 εκατ. τόνοι δημητριακών προορίζονται για ζωοτροφές. Αν η παραγωγή τους μειωνόταν κατά 10%, αυτό το ποσοστό θα ήταν ικανό να θρέψει 225 εκατομμύρια ανθρώπους!
• Η παγκόσμια κατανάλωση κρέατος καταστρέφει δάση με ραγδαίο ρυθμό. Τα τελευταία 40 χρόνια, το 40% των τροπικών δασών της Κεντρικής Αμερικής, έχει καταστραφεί ή καεί για να γίνει βοσκοτόπια βοοειδών.

Στον αντίποδα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποιεί:

• 300.000.000 ενήλικοι παγκοσμίως είναι παχύσαρκοι!
• Μέχρι το 2020,η παχυσαρκία και οι επιπλοκές της (καρδιαγγειακά νοσήματα, διαβήτης και ορισμένοι τύποι καρκίνου) ευθύνονταν για το 72% των θανάτων παγκοσμίως. Το 1998, το αντίστοιχό ποσοστό ήταν της τάξεως του 60%.

Όπως όλοι μπορούμε να αντιληφθούμε ζούμε σε ένα κόσμο γεμάτο αντιφάσεις. Η μισή υφήλιος πεινάει ή πεθαίνει από την πείνα ή υποφέρει από νόσους που οφείλονται σε τροφική ανεπάρκεια και η άλλη μισή πάσχει από παχυσαρκία, ενώ τόνοι φαγητού καταλήγουν καθημερινά στα σκουπίδια. Το 1/3 της γης καταναλώνει κρέας σε υπερβολικές ποσότητες ενώ παράλληλα η κτηνοτροφία εξασκείται με ρυθμούς εξοντωτικούς για τον πλανήτη, καταστρέφοντας δάση και εξαντλώντας αλόγιστα τους φυσικούς πόρους. Και σαν να μην φτάνει αυτό, τα ακραία καιρικά φαινόμενα και η κλιματική αλλαγή επηρεάζουν αρνητικά την πρωτογενή παραγωγή (γεωργία, κτηνοτροφία, αλιεία). Από την άλλη ο πληθυσμός της γης αυξάνεται, μαζί και η ζήτηση τροφίμων. Και το αδιέξοδο ολοένα και μεγαλώνει.

Η ανάγκη να μειωθεί η απώλεια τροφίμων μέσα από βελτιωμένες μεθόδους διαχείρισης τους από την παραγωγή μέχρι την πώληση τους (συγκομιδή, αποθήκευση, συντήρηση, συσκευασία, μεταφορά κλπ) είναι απολύτως απαραίτητη. Όπως και η ορθή χρήση των φυσικών πόρων και η στροφή των καταναλωτών σε ένα διαφορετικό μοντέλο διατροφής προσαρμοσμένο στη βιωσιμότητα των τοπικών οικονομιών που ζουν και δραστηριοποιούνται. Όμως η όλη προσπάθεια δεν αφορά μόνο οργανισμούς, κυβερνήσεις, παραγωγούς και επιχειρηματίες. Αφορά κι εμάς τους καταναλωτές που καθορίζουμε τη ζήτηση αλλά και την προσφορά της αγοράς. Δεν μπορούμε να αδιαφορούμε άλλο για το μέλλον του πλανήτη και των παιδιών μας.

Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς από το σπίτι μας;

1. Να βάλουμε περισσότερα λαχανικά και όσπρια στη διατροφή μας, μειώνοντας όσο μπορούμε το κρέας και τα παράγωγά του. Είναι όφελος και για την υγεία μας!
2. Να ψωνίζουμε με μέτρο έτσι ώστε να μην χρειάζεται να πετάμε τρόφιμα. Είναι προτιμότερο να ξεμένουμε παρά να πετάμε.
3. Να συντηρούμε σωστά τα τρόφιμα είτε πρόκειται για προϊόντα ραφιού, ψυγείου ή κατάψυξης, έτσι ώστε να μην χαλάνε πριν την ώρα τους.
4. Να αξιοποιούμε τα left οvers από τα μαγειρέματά μας και να συνειδητοποιήσουμε πως πρόκειται για φαγητό, όχι σκουπίδια.
5. Να προτιμάμε προϊόντα που παράγονται στη χώρα μας κι ακόμη καλύτερα από περιοχές που βρίσκονται κοντά στον τόπο διαμονής μας.
6. Να ανακυκλώνουμε τα σκουπίδια μας κι αν έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε κομπόστ.
7. Όταν έρθει η ώρα να αντικαταστήσουμε τις οικιακές συσκευές μας να προτιμάμε συσκευές χαμηλότερης ενεργειακής κλάσης.
8. Να κάνουμε οικονομία στο ηλεκτρικό ρεύμα αντικαθιστώντας τις λάμπες του σπιτιού που καίγονται με led.