Χρήσιμες συμβουλές για αποτελεσματικό και ξεκούραστο διάβασμα, τόσο για το παιδί όσο και για το γονιό.
Είναι φορές που το διάβασμα του παιδιού σου φαντάζει σαν Γολγοθάς, ταλαιπωρώντας το ίδιο, αλλά κι όλη την οικογένεια. Γκρίνιες, πείσματα, καυγάδες, δυσκολεύουν την οικογενειακή καθημερινότητα. Σε άλλη περίπτωση, εξαντλείσαι και χάνεις χρόνο, καθηλωμένος σε μια καρέκλα δίπλα στο παιδί σου (είτε το βοηθάς είτε όχι), μέχρι να τελειώσει το διάβασμα.
Σε όποια κατηγορία και αν ανήκεις, υπάρχουν τρόποι να βοηθήσεις το παιδί σου να οργανώσει πιο αποτελεσματικά το διάβασμά του, να μελετά με ευχαρίστηση και να γίνει πιο υπεύθυνο.
Αρχικά:
- Ετοίμασε για το παιδί σου ένα χώρο μελέτης χωρίς περισπασμούς. Ένα απλό αλλά άνετο γραφείο, εξοπλισμένο με τα απολύτως απαραίτητα, όπως τη γραφική του ύλη και το φωτιστικό του. Τίποτα δεν χρειάζεται να είναι εξεζητημένο. Από την κασετίνα μέχρι και τα μολύβια, όλα πρέπει να είναι απλά για να μην του αποσπούν την προσοχή.
Πολύ σημαντικό: να είναι ένας χώρος ήσυχος, χωρίς τηλέφωνο, ανοιχτή τηλεόραση ή μουσική.
- Βεβαιώσου ότι το παιδί σου παρακολουθούσε στο μάθημα. Αυτό θα το καταλάβεις εύκολα μέσα από ερωτήσεις που μπορείς να του κάνεις σχετικά με το μάθημα, πριν ξεκινήσει τη μελέτη.
- Δώσε του να καταλάβει ότι το διάβασμα είναι δική του υπόθεση. Αφορά τη δική του βελτίωση κι εξέλιξη κι όχι τις δικές σου προσδοκίες.
- Αναγνώρισε την καλή του συμπεριφορά. Μην το επιβραβεύεις κάθε φορά που ασχολείται διεξοδικά με το διάβασμά του. Παρόλα αυτά, επισήμανε την καλή συμπεριφορά κι εξήγησέ του ότι πρέπει να την επαναλάβει.
- Κάνε το να καταλάβει ότι δίνεις μεγάλη σημασία στο να έχει ελεύθερο χρόνο και γι’ αυτό επιδιώκεις να συγκεντρωθεί στη μελέτη και να τελειώσει όσο πιο σύντομα μπορεί.
- Μείωσε σταδιακά την επίβλεψη και κάνε γνωστό στο παιδί ότι θα ενημερώνεσαι συχνότερα από τους εκπαιδευτικούς για την πρόοδό του.
- Κόψε μαχαίρι τους καυγάδες, τους διαπληκτισμούς και τις απειλές. Αντίθετα, δώσε στο παιδί να καταλάβει, ότι το να διαβάζει δείχνει μια υπεύθυνη στάση απέναντι στη μοναδική, ίσως, υποχρέωση που έχει αναλάβει και πως από τις υποχρεώσεις πηγάζουν και τα δικαιώματα.
Αφού έχεις φροντίσει για τα παραπάνω, ανάλογα πάντα με το χαρακτήρα του παιδιού την ηλικία του και τις συνήθειες της οικογένειας, κάποια πράγματα θα βελτιωθούν. Το πόσο θα ασχολείσαι από εκεί και πέρα με τη μελέτη του παιδιού σου ποικίλει. Υπάρχουν όμως διάφορα μοτίβα που μπορεί να ακολουθήσεις, ένα-ένα ή συνδυαστικά, κάνοντας δοκιμές.
Διακριτική Επίβλεψη
Να είσαι στο σπίτι αλλά όχι στον ίδιο χώρο με το παιδί. Το παιδί να έχει τον πλήρη έλεγχο της δουλειάς που έχει να κάνει αλλά και του χρόνου που θα χρειαστεί να την τελειώσει. Κάπου κάπου, να ρίχνεις μια ματιά αν είναι συγκεντρωμένο, αλλά να μην παρεμβαίνεις αμέσως αν το δεις αφηρημένο. Έλεγξε ξανά σε 5 λεπτά και αν το δεις πάλι αφηρημένο, απλά ρώτα το αν χρειάζεται κάτι. Αν για κάποιο λόγο την ώρα που μελετάει ζητήσει κάποια βοήθεια ή έχει κάποια απορία, μην διστάσεις να το βοηθήσεις. Φυσικά με τρόπο που απλά θα το ξεμπλοκάρει, όχι λύνοντάς του την άσκηση.
Στο τέλος της μελέτης, ρώτησέ το αν επιθυμεί να σου «πει το μάθημα» ή να σου δείξει τις ασκήσεις. Αν όχι, θύμισέ του ότι θα ενημερωθείς σύντομα από τους εκπαιδευτικούς του για την πρόοδό του. Αυτός ο τρόπος επίβλεψης χρησιμοποιείται εφόσον το παιδί έχει ήδη αποκτήσει μια σταθερή ρουτίνα διαβάσματος αλλά κι έχει χτιστεί μια σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ γονιού και παιδιού πάνω σε αυτό το αντικείμενο. Οπότε δεν συνιστάται για παιδιά των πρώτων τάξεων του δημοτικού.
Για τα μικρότερα παιδιά
Όταν το παιδί φοιτά στις πρώτες τάξεις του δημοτικού, χρειάζεται από εσένα λίγη περισσότερη ενασχόληση. Δεν είναι σωστό βέβαια να κάθεσαι δίπλα του από την αρχή μέχρι το τέλος της μελέτης γιατί υπάρχει κίνδυνος να συνηθίσει και να μην μπορεί στο μέλλον να διαβάζει χωρίς την παρουσία σου. Ακόμα, με το να είσαι συνέχεια εκεί, μπορεί τελικά και να το καθυστερείς. Ίσως πιάσετε την κουβέντα, ίσως αρχίσει τη γκρίνια (μιας και σε βρήκε εύκαιρο), ίσως το απολαμβάνει που περνά ώρα μαζί σου και χρονοτριβεί. Καλύτερα να είσαι κοντά στο δωμάτιο που μελετάει, αλλά όχι συνέχεια μαζί του. Να μπαίνεις τακτικά και να ελέγχεις ότι εργάζεται αλλά και να είσαι πάντα στη διάθεσή του αν σε χρειαστεί για βοήθεια. Το πόση βοήθεια πρέπει να του προσφέρεις ποικίλει.
Σε γενικές γραμμές, να είσαι εκεί να το ακούς όταν κάνει ανάγνωση ώστε να το βάλεις να την επαναλάβει όσες φορές χρειάζεται και να ελέγχεις ότι η αντιγραφή του είναι πιστή στο πρωτότυπο και με προσεγμένα γράμματα. Επίσης, να του υπαγορεύεις την ορθογραφία και έπειτα να την ελέγχεις για τυχόν λάθη. Να ελέγχεις καθημερινά τα τετράδια που φέρνει από το σχολείο ώστε να έχεις μια εικόνα για την πρόοδό του και να συζητάτε τα λάθη του.
Όσον αφορά στις ασκήσεις που έχει να λύσει στο σπίτι, συζητήστε τις απορίες που ενδέχεται να έχει, αλλά μην του δίνεις «μασημένη τροφή». Ο σκοπός είναι να καταλάβει τη λογική των ασκήσεων για να μπορεί μελλοντικά να τις λύνει μόνο του και να μην γίνει φυγόπονο. Αν εντοπίσεις λάθη στις εργασίες που έχει για το σπίτι, καλό θα ήταν να μην επέμβεις. Τουλάχιστον όχι πριν τα συζητήσετε μαζί, για να του δώσεις μια ευκαιρία να τα διορθώσει από μόνο του. Αν και πάλι δυσκολεύεται, καλύτερα θα ήταν η άσκηση να πάει λανθασμένη πίσω στον εκπαιδευτικό, ώστε κι εκείνος με τη σειρά του να λάβει γνώση της αδυναμίας του παιδιού, προκειμένου να το βοηθήσει.
Στα θεωρητικά μαθήματα όπως για παράδειγμα την Ιστορία, που ξεκινά να διδάσκεται από την τρίτη δημοτικού, καλό θα ήταν να ασχολείσαι με τον έλεγχο του παιδιού, τουλάχιστον στην αρχή. Κάποια παιδιά αποστηθίζουν εύκολα, άλλα προτιμούν να πουν το μάθημα με δικά τους λόγια κι άλλα προτιμούν να απαντούν σε ερωτήσεις. Κάθε παιδί είναι διαφορετικό οπότε όλοι οι τρόποι είναι αποδεκτοί, αρκεί αυτό που αποστηθίζει να μην το «παπαγαλίζει» απλά, αλλά να έχει καταλάβει το κείμενο κι αν το λέει με τα δικά του λόγια να μην παραλείπει σημαντικές πληροφορίες.
Γενικά πάντως, κάποιες ωραίες και καινούριες γι’ αυτά λέξεις του βιβλίου, καλό θα ήταν να τις μαθαίνουν για να εμπλουτίζουν και το λεξιλόγιό τους.