Διανύουμε μια εποχή που οι ώρες μπροστά από ένα υπολογιστή – οθόνη, είτε για εργασία είτε για ψυχαγωγία, έχουν αυξηθεί δραματικά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να εμφανίζονται ολοένα και περισσότερα κρούσματα μυοσκελετικών και οπτικών προβλημάτων που οφείλονται σε λανθασμένες στάσεις του σώματος κατά την πολύωρη χρήση του υπολογιστή ή και σε ακατάλληλο εξοπλισμό.
Εξάντληση, αυχενικοί πόνοι, πόνοι στην πλάτη και στους καρπούς, είναι μόνο μερικά από τα προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίσεις αν δεν φροντίζεις για την εργονομία του χώρου στον οποίο περνάς τις περισσότερες ώρες τις ημέρας σου. Παρακάτω ακολουθούν ορισμένες συμβουλές που θα σε βοηθήσουν να διαμορφώσεις έναν εργονομικό σταθμό εργασίας.
Σωστή θέση υπολογιστή
Πολλές κατευθυντήριες γραμμές για τη διαρρύθμιση ενός εργονομικού σταθμού εργασίας προϋποθέτουν τη χρήση desktop PC, και ξεχωριστής οθόνης. Από την άλλη, ένα laptop δεν είναι η ιδανική επιλογή για πολύωρη εργασία. Κυρίως λόγω τις μικρής απόστασης μεταξύ πληκτρολογίου και οθόνης. Κάτι τέτοιο σημαίνει ότι τόσο τα χέρια όσο και το κεφάλι καταπονούνται περισσότερο.
Ωστόσο, αν ο φορητός υπολογιστής είναι μονόδρομος για εσένα, υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις για βελτιωμένη εργονομία. Για παρατεταμένη χρήση θα πρέπει να εξετάσεις την αγορά μιας εξωτερικής οθόνης και ενός εξωτερικού πληκτρολογίου, τα οποία θα διαθέτουν δυνατότητα ρύθμισης ύψους. Επίσης, είναι προτιμότερη η χρήση ποντικιού, καθώς το touchpad δεν ενδείκνυνται για πολύωρη χρήση. Με το ποντίκι, η εργασία σου θα είναι πιο ξεκούραστη. Το αντιβράχιο, ο καρπός και το χέρι πρέπει να ευθυγραμμίζονται όταν χρησιμοποιείται το ποντίκι και ο βραχίονας θα πρέπει να παραμένει κοντά στον κορμό. Είναι πολύ σημαντικό να μην επεκτείνεται το χέρι ή να ανυψώνεται όταν εργάζεσαι με ποντίκι.
Εξίσου σημαντικό είναι να χρησιμοποιείς εργονομικά περιφερειακά υπολογιστή. Εξέτασε την αγορά πληκτρολογίου με wrist rest για υποστήριξη των καρπών ή και mouse pads με ειδική ενίσχυση στο σημείο του καρπού.
Ρύθμισε σωστά το γραφείο υπολογιστή
Βεβαιώσου ότι όλα τα περιφερειακά υπολογιστή είναι τοποθετημένα σε μια σταθερή επιφάνεια (χωρίς ταλαντεύσεις) με επαρκή χώρο για τον χρήστη σε σχέση με τον όγκο εργασιών που απαιτούνται. Η επίπεδη επιφάνεια θα πρέπει να είναι μεταξύ 71 με 76 εκατοστά πάνω από το πάτωμα (ιδανικό ύψος για τους περισσότερους ενήλικες). Και, φυσικά, να παρέχει επαρκεί χώρο για άνετες κινήσεις όταν εργάζεσαι.
Το κάθισμα, η οθόνη και οι άλλες επιφάνειες εργασίας θα πρέπει να είναι ρυθμιζόμενες, που θα σου επιτρέπουν να τοποθετείς το πληκτρολόγιο σε τέτοια θέση ώστε τα άνω τμήματα των βραχιόνων σου να είναι ξεκούραστα και όσο το δυνατόν πιο κοντά στο σώμα και δε θα ανυψώνεται ο καρπός κατά τη χρήση του ποντικιού.
Σε κάθε περίπτωση, θα βρεις πολλά γραφεία με μεγάλη επιφάνεια και αποθηκευτικούς χώρους. Ενδεικτικά, σε ένα γραφείο όπως το Woodwell EO403 100X48 Light Oak Γραφείο, θα εξασφαλίσεις μεγάλη επιφάνεια για να εργάζεσαι άνετα με οθόνη υπολογιστή, πληκτρολόγιο, ποντίκι. Αν είσαι gamer, θα βρεις πολλά gaming γραφεία με επιφάνεια που σου επιτρέπει να τοποθετήσεις ακόμα και δύο οθόνες.
Εργονομική καρέκλα γραφείου
Η καρέκλα γραφείου είναι το πιο σημαντικό «στοιχείο» σε έναν εργονομικό χώρο. Εάν η καρέκλα χρησιμοποιείται από ένα άτομο μπορείς να τη ρυθμίσεις σε ένα σταθερό ύψος. Υπό την προϋπόθεση ότι το κάθισμα θα είναι άνετο και θα διαθέτει άνετη πλάτη που παρέχει οσφυϊκή υποστήριξη.
Αν ο υπολογιστής χρησιμοποιείται από περισσότερα από ένα άτομο θα πρέπει να εξετάσεις την αγορά μιας καρέκλας που θα παρέχει περισσότερα εργονομικά χαρακτηριστικά. Οι μελέτες δείχνουν ότι η καλύτερη στάση σώματος όταν καθόμαστε είναι μια κεκλιμένη στάση των 100-110 μοιρών, κάτι που σημαίνει ότι δεν είναι «κανόνας» η στάση των 90 μοιρών που παρουσιάζεται συχνά. Τα στοιχεία δείχνουν ότι, με την κεκλιμένη στάση, υπάρχουν σημαντικές μειώσεις στο φορτίο που δέχονται οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι. Με το να περιορίζεσαι σε μια μόνο στάση επιβαρύνει πολύ περισσότερο το μυοσκελετικό σου σύστημα από το αν αλλάζεις συχνά στάση ξεκουράζοντας έτσι τα σημεία που καταπονούνται.
Στην αγορά θα βρεις καρέκλες γραφείου όπου η σύνδεση μεταξύ του πλαισίου της καρέκλας και της έδρας είναι δυναμική και όχι στατική. Με αυτό τον τρόπο η έδρα της καρέκλας κινείται προς όλες τις κατευθύνσεις ανάλογα με την θέση του σώματός του χρήστη πάνω σε αυτή. Η κίνηση αυτή ενεργοποιεί σε κάθε κίνηση μια άλλη ομάδα μυών επιτρέποντας έτσι στις υπόλοιπες να χαλαρώσουν.
Ενδεικτικά, η καρέκλα γραφείου Woodwell BF2008 Black είναι μια εξαιρετική πρόταση για πολύωρη εργασία (ή ψυχαγωγία) στον υπολογιστή. Διαθέτει ρυθμιζόμενο προσκέφαλο με υφασμάτινη επένδυση για ξεκούραση του αυχένα και υποστήριξη μέσης για ακόμα μεγαλύτερη άνεση. Επίσης, έχει μεγάλη βάση για μεγαλύτερη ανθεκτικότητα και επένδυση με ύφασμα Mesh για να μπορεί το σώμα σου να αναπνέει.
Εκτός από τη στήριξη των χεριών και της πλάτης, εξίσου σημαντική είναι και η ορθή στάση των ποδιών. Έτσι, αν τα πέλματα δεν ακουμπούν άνετα στο πάτωμα, μπορείς να χρησιμοποιήσεις υποπόδιο για να στηρίζονται τα πόδια.
Εργονομικός φωτισμός
Ρύθμισε τη φωτεινότητα και την ανάλυση της οθόνης σύμφωνα με τις ανάγκες σου. Αρχικά, μπορείς να ρυθμίσεις την εικόνα από το μενού ρυθμίσεων της ίδιας της οθόνης, αλλά και μέσα από το λειτουργικό. Για παράδειγμα, στα Windows υπάρχει το σχετικό εργαλείο για να επιλέξεις τις ιδανικές ρυθμίσεις οθόνης για το χώρο και το φωτισμό στον οποίο εργάζεσαι.
Φρόντισε να μην υπάρχουν αντανακλάσεις φωτός πάνω στην οθόνη. Για να μην δημιουργούνται αντανακλάσεις ή λάμψεις, ο φωτισμός στον χώρο θα πρέπει να είναι ήπιος και όχι πολύ έντονος. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να υπάρχει έντονος φωτισμός πίσω από την οθόνη, δηλαδή κόντρα στα μάτια σου. Ιδανικά, μπορείς να εξετάσεις την τοποθέτηση έξυπνου φωτισμού όπως, για παράδειγμα, η σειρά Philips Hue, ώστε να ρυθμίζεις εύκολα τον φωτισμό μέσα από το κινητό σου, ανάλογα την περίσταση.
Και μην ξεχνάς ότι κατά την εργασία με υπολογιστή είναι πολύ σημαντικό να κάνεις συχνά διαλείμματα. Για κάθε 50 λεπτά μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή χρειάζεται να ξεκουράζεσαι τουλάχιστον 10 λεπτά.
Εργονομία παντού
Αν χρησιμοποιείς τον υπολογιστή λίγα λεπτά την ημέρα, τότε τα εργονομικά ζητήματα ενδέχεται να μην αποτελούν υψηλή προτεραιότητα. Σε κάθε περίπτωση, όμως, η σωστή στάση σώματος και τα συχνά διαλύματα, ισχύουν κι όταν χρησιμοποιούμε smartphone, tablet ή βλέπουμε τηλεόραση. Επομένως θα πρέπει να θυμάσαι ότι οι παραπάνω συμβουλές ισχύουν για κάθε περίσταση, είτε εργάζεσαι, είτε κάνεις τα μαθήματά σου ή ψυχαγώγησε.