Οι μηχανές DSLR είχαν δεκαετίες ολόκληρες να πείσουν για τη χρησιμότητά τους, αλλά και να αναδειχθούν στην αυτονόητη επιλογή για σοβαρούς ερασιτέχνες και, φυσικά, επαγγελματίες. Από την εισαγωγή των mirrorless στην αγορά, η πίτα μοιράστηκε ξανά, διότι, σε αντίθεση με άλλες κατηγορίες, η ειδοποιός διαφορά μεταξύ DSLR και mirrorless δεν είναι τόσο ποιοτική, όσο πρακτική. Για αυτό και η επιλογή μεταξύ των δύο είναι αρκετά διαφορετική υπόθεση από το παλιότερο δίλημμα μεταξύ DSLR και compact. Σε όποια κατηγορία και να καταλήξεις είναι σίγουρο ότι οι φωτογραφίες σου θα είναι αδιαπραγμάτευτα καλύτερες από εκείνες ενός κινητού ή μιας τυπικής compact φωτογραφικής μηχανής. Αφού λοιπόν είναι άλλα τα κριτήρια που κάνουν τη μεγαλύτερη διαφορά, αξίζει να προσέξεις πού έχει νόημα να εστιάσεις την προσοχή σου όταν έρθει η ώρα να διαλέξεις την επόμενη φωτογραφική σου μηχανή.
Η βασική τεχνική διαφορά
Η DSLR είναι ουσιαστικά η SLR προσαρμοσμένη στην ψηφιακή εποχή. Προηγουμένως το φως, η εικόνα δηλαδή, ερχόταν από το φακό και με τη βοήθεια ενός καθρέπτη κατευθυνόταν στο εικονοσκόπιο για να βλέπεις τι πας να τραβήξεις, και όταν πατούσες το πλήκτρο του κλείστρου για να τραβήξεις φωτογραφία, ο καθρέπτης μετακινούνταν και το φως έφτανε στο σε ένα καρέ του film που είχες στη μηχανή. Τώρα που το film αποτελεί παρελθόν, τη θέση του έχει πάρει ένας ψηφιακός/ηλεκτρονικός αισθητήρας που προσλαμβάνει το φως και τελικά οδηγεί στην καταγραφή της εικόνας. Αυτός δεν χρειάζεται να αλλάζει, διότι η εικόνα δεν αποτυπώνεται για πάντα πάνω του όπως συνέβαινε με το film. Το καλό της προσέγγισης αυτής είναι ότι βλέπεις “πραγματική” εικόνα πριν τραβήξεις φωτογραφία, εικόνα που δεν επηρεάζεται από τις ιδιαιτερότητες κάποιας οθόνης. Βέβαια, όσο οι οθόνες βελτιώνονται, η διαφορά αυτή είναι ολοένα και μικρότερης σημασίας στην πράξη.
Από τη στιγμή που μια DSLR έχει καθρέπτη και η δεύτερη κατηγορία που μας απασχολεί λέγεται mirrorless, μπορείς να φανταστείς αμέσως ποια είναι η βασική διαφορά: δεν υπάρχει καθρέπτης. Αυτό σημαίνει ότι η εικόνα κατευθύνεται μονίμως προς τον αισθητήρα. Για αυτό το λόγο, είτε υπάρχει οθόνη LiveView, είτε εικονοσκόπιο για το μάτι, η εικόνα αυτή προβάλλεται μέσω οθόνης. Όσο καλύτερη είναι η οθόνη, τόσο πιο κοντά στην πραγματικότητα είναι και αυτό που προβάλλεται σε αυτήν πριν καν χρειαστεί να φωτογραφίσεις το θέμα σου.
Λίγα λόγια για τους αισθητήρες
Ο αισθητήρας μιας φωτογραφικής μηχανής. Ο ορισμός του “κοιτάμε αλλά δεν αγγίζουμε”.
Γενικά ο μεγαλύτερος αισθητήρας φέρνει πάντα καλύτερη ποιότητα. Μιλάμε για μέγεθος και όχι για ανάλυση. Η ανάλυση είναι ένα διαφορετικό ζήτημα με τα περισσότερα megapixels να μην είναι πάντα προτέρημα, ανάλογα βέβαια και με το είδος της φωτογράφισης που έχεις τελικά κατά νου. Σχετικά με το μέγεθος λοιπόν, πιο πάνω διάβασες ότι εκεί που είχαμε ένα καρέ film τώρα έχουμε έναν ψηφιακό αισθητήρα. Ισχύει, αλλά χρειάζεται μια κάποια διευκρίνιση. Αν ο αισθητήρας έχει όντως το μέγεθος ενός καρέ κλασικού film, τότε λέμε ότι έχει μέγεθος “full frame”. Αυτό το μέγεθος χρησιμοποιείται στις πιο ακριβές ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές, είτε πρόκειται για mirrorless είτε για DSLR. Υπάρχουν και μερικές compact με τόσο μεγάλο αισθητήρα στις μέρες μας. Τα περισσότερα μοντέλα όμως χρησιμοποιούν αισθητήρες με το μισό μέγεθος, το οποίο μπορεί να αναφέρεται ως APS-C ή και μια ιδέα μικρότερο στην περίπτωση του συστήματος Micro Four Thirds που χρησιμοποιούν συγκεκριμένες εταιρίες στα μοντέλα τους. Όλοι οι αισθητήρες μπορούν να αποτυπώσουν εξαιρετική εικόνα. Απλά, όσο πιο απαιτητικός φωτογράφος είσαι, τόσο πιο πολύ θα σε αγγίζει η ποιοτική διαφορά που μπορεί να φέρει στην εξίσωση ο μεγαλύτερος αισθητήρας.
Συνεπώς, αν η γενική ποιότητα εικόνας είναι αυτή που σε απασχολεί, δεν υπάρχει λόγος να σε απασχολεί. Και τα δύο είδη μηχανών χρησιμοποιούν τις ίδιες “οικογένειες” αισθητήρων σε γενικές γραμμές, οπότε ο μέσος όρος είναι πάντα υψηλός.
Το μόνο που έχεις να προσέξεις είναι κάποια πολύ φθηνά μοντέλα που χρησιμοποιούν παλαιότερους, λιγότερο ευαίσθητους, άρα πιο αργούς σε απόκριση αισθητήρες τεχνολογίας CCD.
Τα σημεία
Για όλα τα υπόλοιπα, έχει αξία να σημειωθεί σε διαφορετικούς τομείς η συμπεριφορά και το προτέρημα κάθε κατηγορίας. Έτσι θα είναι πιο απλό να εστιάσεις στους παράγοντες που σε επηρεάζουν και ενδιαφέρουν περισσότερο. Θυμήσου ότι δεν υπάρχει μια μηχανή που “κερδίζει” όλες τις άλλες. Υπάρχει η κατάλληλη μηχανή για τη μία ή την άλλη δουλειά, για το ένα ή το άλλο στιλ φωτογράφισης. Αυτό το ορίζεις εσύ και η μηχανή που θα διαλέξεις πρέπει να ταιριάζει σε σένα, όχι να είναι μια απλή συλλογή τεχνικών χαρακτηριστικών.
Μέγεθος και βάρος
Εκ των πραγμάτων μια μηχανή DSLR είναι μεγαλύτερη και βαρύτερη από μια mirrorless. Από τη στιγμή που πρέπει να γίνει χώρος για τον καθρέπτη και το μηχανισμό που τον κινεί, δεν είναι καθόλου περίεργο. Δεν έχουν όλες οι DSLR το ίδιο μέγεθος ασφαλώς, ενώ υπάρχουν και κάποιες ειδικές περιπτώσεις που έχουν μεν καθρέπτη αλλά επειδή δεν χρειάζεται να κινείται, πιάνει λιγότερο χώρο ο μηχανισμός του και το σώμα της μηχανής καταλήγει κάπως πιο μαζεμένο. Και πάλι όμως, δεν φτάνει σε επίπεδα μιας τυπικής mirroless. Το επιπλέον μέγεθος φέρνει, φυσικά, και επιπλέον βάρος. Και πάντα συγκρίνουμε σώματα, χωρίς το φακό που θα εφαρμοστεί πάνω σε αυτό, διότι, έτσι κι αλλιώς, το μέγεθος και το βάρος διαφέρει από φακό σε φακό για αυτό και υπολογίζεται ως ξεχωριστή υπόθεση. Μια mirrorless, οποιαδήποτε mirrorless μπορεί να πει κανείς, είναι πιο ελαφριά και πιο συμμαζεμένη από οποιαδήποτε σχεδόν DSLR.
Άρα είναι αυτονόητο να προτιμήσεις μια mirrorless; Όχι απαραίτητα. Βλέπεις, το μεγαλύτερο σώμα, δημιουργεί και καλύτερα περιθώρια για τη δημιουργία καλής λαβής. Η τελευταία και το επιπλέον βάρος κάνουν τη μεταφορά λίγο πιο δύσκολη, αλλά προσφέρουν πιο εύκολα σταθερότητα κατά τη φωτογράφιση ή τη βιντεοσκόπηση.
Οι (καλές) DSLR χρησιμοποιούν το λεγόμενο πεντάπρισμα για να δείξουν εικόνα στο οπτικό εικονοσκόπιο.
Ταχύτητα εστίασης
Γενικά, ένας ψηφιακός αισθητήρας εστιάζει χρησιμοποιώντας μία από τις ακόλουθες τεχνικές (ή και τις δύο ταυτόχρονα): Phase detection και contrast detection. Δεν έχει ιδιαίτερο νόημα να εξηγηθεί σε αυτό το στάδιο ακριβώς πώς λειτουργεί η καθεμιά, για αυτό θα μείνουμε στο πρακτικό του θέματος. Η εστίαση με phase detection είναι πάντα γρηγορότερη από την εστίαση με contrast detection, ειδικά σε χαμηλό και δύσκολο φωτισμό. Αυτό ισχύει και στη φωτογράφιση και στη βιντεοσκόπηση φυσικά.
Στο παρελθόν το phase detection ήταν διαθέσιμο μόνο σε DSLR και μόνο σε φωτογράφιση (στη βιντεοσκόπηση το contrast detection ήταν μονόδρομος και είχε ως αποτέλεσμα την πιο αργή εστίαση). Αντίστοιχα, στα πρώτα τους βήματα, που κράτησαν μερικά χρόνια, οι mirrorless χρησιμοποιούσαν μόνο contrast detection. Ο χρόνος έφερε πρόοδο και για τις δυο πλευρές αφού μπορούν πλέον να χρησιμοποιούν οποιαδήποτε από τις δύο τεχνικές, ακόμη και τις δύο παράλληλα. Είτε αυτό επιτυγχάνεται στον ίδιο τον αισθητήρα, είτε με τη χρήση βοηθητικού αισθητήρα ειδικά για την εστίαση, σημασία έχει ότι οι mirrorless δεν είναι πλέον οι “αργές” μηχανές όσον αφορά στην εστίαση. Σε κάθε περίπτωση μπορείς να μάθεις πόσα είναι τα σημεία εστίασης, και ποια τεχνική χρησιμοποιούν, σε κάθε μοντέλο. Φυσικά, τα περισσότερα σημεία σημαίνουν καλύτερο αποτέλεσμα και, κατά κανόνα, υψηλότερη τιμή. Όταν όμως η ταχύτητα εστίασης καθορίζει αν θα προλάβεις να τραβήξεις κάτι που γίνεται για μια στιγμή μόλις μπροστά σου, και άλλα παρόμοια, τότε έχει νόημα να διαλέξεις πιο προσεκτικά.
Στις mirrorless το φως που περνάει από το φακό πηγαίνει πάντα και κατευθείαν στον αισθητήρα της εικόνας.
Προεπισκόπηση
Το εικονοσκόπιο είναι σημαντικό εργαλείο. Άλλωστε μέσω αυτού ρυθμίζεις το πλάνο σου, μέσω αυτού κανονίζεις τι πας να τραβήξεις. Κατά κανόνα μια DSLR έχει οπτικό εικονοσκόπιο, βλέπεις ό,τι και ο φακός. Σε μια mirrorless θα χρησιμοποιήσεις την ενσωματωμένη οθόνη για την ίδια δουλειά. Σε μερικά μόνο μοντέλα, είτε εξ αρχής είτε ως πρόσθετο, υπάρχει ηλεκτρονικό εικονοσκόπιο (EVF) που επιχειρεί να καλύψει το κενό του οπτικού. Στο εσωτερικό του υπάρχει μικρή οθόνη με ανάλυση/πυκνότητα που ανεβαίνει όσο κοιτάζεις καλύτερα και ακριβότερα μοντέλα. Ωστόσο, αυτό που βλέπεις στο EVF καθορίζεται από τα τεχνικά χαρακτηριστικά της οθόνης. Όπως σε μια τηλεόραση μπορεί να χάνεται η λεπτομέρεια σε σκοτεινά πλάνα, έτσι και εδώ αυτό που βλέπεις πριν τραβήξεις δεν προσφέρει την ακρίβεια ενός οπτικού εικονοσκοπίου. Σε καλό φωτισμό αυτό δεν είναι πρόβλημα. Αν το αντικείμενο του πλάνου είναι κάποιο γρήγορα κινούμενο αντικείμενο, αν ο φωτισμός είναι χαμηλός, τότε η ακρίβεια μειώνεται.
Από την άλλη το EVF έχει δυο προτερήματα: προσφέρει 100% κάλυψη, δηλαδή προβάλει ακριβώς το κάδρο της τελικής φωτογραφίας. Το κάδρο που έχεις κάνει είναι αυτό που θα δεις και στο αρχείο σου. Επιπλέον, εφόσον μιλάμε για οθόνη, μπορείς να εφαρμόζεις διάφορα εφέ, να αλλάζεις φυσικά διαφράγματα, ταχύτητες κ.λπ. πριν το τράβηγμα και η διαφορά που θα φέρουν οι αλλαγές αυτές προβάλλεται, σε πραγματικό χρόνο, και πριν τραβήξεις φωτογραφία, στο EVF, κάτι που είναι αδύνατο σε οπτικό εικονοσκόπιο.
Στην άλλη πλευρά, μια DSLR μπορεί να προσφέρει κάλυψη 100% αν και αυτό συμβαίνει σε ακριβότερα συνήθως μοντέλα. Βέβαια και απόκλιση όταν υπάρχει, είναι μικρή. Η χειρότερη κάλυψη που θα συναντήσεις είναι 95%, με πολλά μοντέλα να φτάνουν στο 98%. Δεν θολώνουν όμως όταν “κυνηγάς” κάτι κινούμενο και δίνουν καλύτερη εικόνα όταν προσπαθείς να τραβήξεις σε χαμηλό φωτισμό. Όλες οι DSLR έχουν πια και ενσωματωμένη οθόνη που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως EVF. Όπως αναφέρθηκε πιο πάνω βέβαια, σε τέτοια περίπτωση η μηχανή είναι πιο αργή στην απόκρισή της αφού χρησιμοποιεί contrast detection για την εστίαση.
Σε κάθε περίπτωση, κάτι χάνεις και κάτι κερδίζεις όπως καταλαβαίνεις. Το είδος της φωτογραφίας που σε ενδιαφέρει περισσότερο θα σε οδηγήσει καλύτερα.
Σε μια εικόνα φαίνεται όλη διαφορά μεταξύ DSLR και Mirrorless. Από τη διαφορά στην πορεία του φωτός προκύπτουν όλες οι υπόλοιπες.
Σταθεροποίηση εικόνας
Δεν υπάρχει μηχανή αυτής της κατηγορίας που να μην υποστηρίζει κάποιου είδους οπτική σταθεροποίηση εικόνας. Η μόνη διαφορά είναι στην τεχνική που χρησιμοποιεί. Λίγες μηχανές χρησιμοποιούν τον αισθητήρα για σταθεροποίηση. Ανιχνεύουν τις αποκλίσεις και τον μετακινούν αναλόγως για να καλύψουν τη διαφορά. Το πιο σύνηθες όμως είναι ο μηχανισμός σταθεροποίησης να ενσωματώνεται στο φακό. Για αυτό ένας φακός μπορεί να προσφέρεται με σταθεροποίηση ή χωρίς, με την πρώτη εκδοχή να ανεβάζει λίγο και την τιμή. Με τη σταθεροποίηση στο φακό, η απόκλιση από κίνηση αντισταθμίζεται με την ελαφρά μετακίνηση στοιχείων/κρυστάλλων του ίδιου του φακού.
Στην πράξη και οι δύο τεχνικές τα πηγαίνουν το ίδιο καλά με μικρές αποκλίσεις. Από ένα σημείο κι έπειτα βέβαια, το τρίποδο είναι αναγκαίο ό,τι και αν διαλέξεις σχετικά με σύστημα σταθεροποίησης στην ίδια τη μηχανή.
Το θέμα του video
Φτάνοντας στο video, ομολογούμε ότι τα πράγματα είναι λίγο πιο μπερδεμένα. Η γρήγορη εστίαση είναι πολύ σημαντική υπόθεση κατά την καταγραφή video, άρα και το phase detection για το οποίο έχεις ήδη ακούσει αρκετά. Μια καλή mirrorless χρησιμοποιεί phase detection στη φωτογραφία και στο video, ενώ οι περισσότερες DSLR σηκώνουν τον καθρέπτη τους για να γράψουν video και “πέφτουν” στο πιο αργό phase detection. Παντού υπάρχουν εξαιρέσεις όμως. Λίγα και πιο ακριβά, για την ώρα τουλάχιστον, μοντέλα DSLR μπορούν να χρησιμοποιήσουν και phase detection όταν εστιάζουν στην καταγραφή video. Αποτελούν όμως εξαιρέσεις όπως είπαμε. Αντιθέτως το phase detection είναι σχεδόν κανόνας σε mirrorless οπότε, αυτήν την περίοδο και σε γενικές γραμμές, οι mirrorless τα πηγαίνουν καλύτερα στο video. Για αυτό και η κατηγορία προσαρμόζεται παραδοσιακά πιο άμεσα σε νέες τεχνολογίες και προδιαγραφές video, όπως π.χ. στην άνοδο της ανάλυσης σε 4K.
Οι περισσότερες mirrorless δεν έχουν καν viewfinder, αλλά υπάρχει ως αξεσουάρ, ηλεκτρονικό ή οπτικό, για ορισμένα μοντέλα, και ενσωματωμένο ηλεκτρονικό στα υψηλότερα, συνήθως, κλιμάκια τιμής.
Μπορεί να έχεις ακούσει ότι οι επαγγελματίες προτιμούν και πάλι μια DSLR. Αυτό δεν είναι παράξενο και μάλιστα για πολύ συγκεκριμένους λόγους. Τα συστήματα DSLR έχουν συνήθως πρόσβαση σε μεγαλύτερη ποικιλία φακών, πράγμα που επηρεάζει τελικά τις λήψεις που μπορεί να κάνεις ένας επαγγελματίας εικονολήπτης. Επιπλέον, αν μιλάμε για κινηματογραφική/τηλεοπτική παραγωγή, πολλά πλάνα είναι στατικά και δεν χρειάζεται καν αλλαγή στην εστίαση, άρα η ταχύτητα αυτής μπορεί να μην είναι καν θέμα σε πολλές σκηνές. Φυσικά, οι επαγγελματίες γνωρίζουν τι κάνουν, κανείς δεν λέει όχι στην ταχύτητα. Απλά, δεν είναι σε όλα τα σενάρια η απόλυτη προτεραιότητα.
Ριπή
Όταν φωτογραφίζεις κάτι που διαρκεί μία μόνο στιγμή και δεν υπάρχει άλλος τρόπος από την πολλαπλή φωτογράφιση για να κρατήσεις τα στάδιά του ή να απαθανατίσεις την καλύτερη στιγμή, η ριπή είναι μονόδρομος. Κάθε φωτογραφική μηχανή μπορεί να φωτογραφίσει πολλαπλά καρέ το δευτερόλεπτο, αρκεί βέβαια και η κάρτα μνήμης να είναι αρκετά γρήγορη για να τα αποθηκεύει. Σε γενικές γραμμές οι μηχανές mirrorless είναι πιο γρήγορες, τραβούν δηλαδή πιο πολλά καρέ το δευτερόλεπτο από την τυπική DSLR. Κι αυτό γιατί η τελευταία ανεβοκατεβάζει σε κάθε λήψη τον καθρέπτη που βρίσκεται στο εσωτερικό της, κάτι που δεν γίνεται φυσικά σε mirrorless. Ωστόσο, οι πιο ακριβές και επαγγελματικού επιπέδου μηχανές DSLR είναι οι πραγματικές βασίλισσες της ταχύτητας στη ριπή. Αν θες ό,τι γρηγορότερο λοιπόν, γιατί ασχολείσαι με την αθλητική φωτογραφία, τη φωτογράφιση ζώων ή κάτι ανάλογο, θα καταλήξεις σε μια DSLR που θα θυμίζει λίγο… tank αλλά θα είναι σίγουρα γρηγορότερη από αυτό. Για τις υπόλοιπες περιπτώσεις, οι mirrorless έχουν το πάνω χέρι. Αν πάλι δεν σε αφορά τέτοια χρήση, μπορείς απλά να αγνοήσεις την όλη ιδέα.
Κάθε DLSR έχει οπτικό εικονοσκόπιο ενώ χρησιμοποιεί την όποια οθόνη για Liveview.
Αυτονομία μπαταρίας
Εδώ τα πράγματα είναι λίγο πιο ρευστά και εξαρτώνται και από τον τρόπο χρήσης. Αν και δεν το εννοούμε με τον κλασικό τρόπο. Μια DSLR δεν χρειάζεται να χρησιμοποιήσει καν την όποια οθόνη έχει για να φωτογραφίσει. Έχει το εικονοσκόπιο άλλωστε. Το ακριβώς αντίθετο συμβαίνει με τις mirrorless. Και οι οθόνες χρησιμοποιούν ασφαλώς περισσότερη ενέργεια. Αν λοιπόν δεν είσαι τύπος που δεν δέχεται να καδράρει χωρίς τη βοήθεια οθόνης, τότε η DSLR θα αντέξει για περισσότερες λήψεις. Αν ισχύει το αντίθετο, τότε το αποτέλεσμα είναι μάλλον παρεμφερές τόσο σε DSLR όσο και σε mirrorless. Σκέψου και κινήσου αναλόγως λοιπόν.
Φακοί
Οι φακοί είναι αυτό που πρέπει να σε απασχολεί περισσότερο. Διότι, σε γενικές γραμμές, οι φακοί μιας εταιρείας ή ενός συστήματος δεν είναι συμβατή με τις μηχανές ενός άλλου. Κατά περίπτωση υπάρχουν ειδικοί προσαρμογείς ώστε να λύνεται αυτό το θέμα, με ποικίλα αποτελέσματα. Μπορεί η οπτική συμπεριφορά του φακού να μην είναι ίδια, μπορεί να μη λειτουργεί η ενσωματωμένη σταθεροποίηση κ.λπ. Υπάρχει λόγος άλλωστε που οι εταιρείες που φτιάχνουν φακούς για όλους, όπως η Sigma, φτιάχνουν έναν φακό σε πολλαπλές εκδόσεις, ανάλογα με το σύστημα. Οι φακοί δεν χάνουν τη χρησιμότητά τους σε βάθος χρόνου, ακόμη και αν αλλάξεις σώμα, πάρεις δηλαδή νέα μηχανή του ίδιου συστήματος. Με τον καιρό είναι λογικό λοιπόν να φτιάξεις μια συλλογή φακών που ταιριάζει στις ανάγκες σου και μπορεί κάλλιστα να κοστίζει συνολικά πολύ περισσότερο από μια μηχανή. Είναι μια συλλογή όμως που μπορεί να κρατήσεις και να χρησιμοποιείς ακόμη και για δεκαετίες.
Το ηλεκτρονικό εικονοσκόπιο δεν είναι παρά μια οθόνη ακόμη, αλλά έχει και τις αρετές του στην πράξη.
Οι παλαιότεροι στη συγκεκριμένη αγορά, δηλαδή Nikon και Canon πρωτίστως, ακριβώς επειδή αναπτύσσουν το σύστημά τους για περισσότερα από 50 χρόνια, έχουν φτιάξει οι ίδιοι τόσους φακούς και υπάρχουν επίσης τόσοι πολλοί από τρίτες εταιρείες σχεδιασμού και κατασκευής φακών που πραγματικά… χάνεσαι έτσι και δεις μια λίστα. Η κατάληξη είναι εκατοντάδες φακοί.
Υπάρχουν όμως και τα νεότερα συστήματα, στα οποία φυσικά εντάσσονται και οι μηχανές mirrorless. Σε αρκετές περιπτώσεις έχουν και δεν έχουν κλείσει την πρώτη τους δεκαετία στην αγορά, οπότε, αναμενόμενα, οι επιλογές που υπάρχουν σε φακούς για αυτά τα “κουμπώματα” μετριούνται σε δεκάδες στην καλύτερη περίπτωση, όχι σε εκατοντάδες.
Αφού το συνειδητοποιήσεις και αυτό λοιπόν, ξεκινούν τα πραγματικά δύσκολα. Είναι εύκολο να σκεφτείς ότι το σύστημα με τους περισσότερους φακούς είναι η καλύτερη επιλογή. Λίγα σημαίνει αυτή η σκέψη βέβαια αν έχεις όλους τους φακούς του κόσμου, εκτός από αυτόν που σε βολεύει περισσότερο. Ταυτόχρονα, είναι απολύτως δεδομένο ότι με το πέρασμα του καιρού το “ρόστερ” μόνο βελτιώνεται, ενώ δεν συζητάμε βέβαια για τη στήριξη του ενός συστήματος ή του άλλου από τον κάθε κατασκευαστή. Ήξεραν όταν έμπαιναν στην αγορά αυτή ότι το “παιχνίδι” δεν τελειώνει.
Αν φτιάξεις άλλωστε μια καλή συλλογή φακών ενός συστήματος, είναι αρκετά δύσκολο να μεταπηδήσεις σε άλλο χωρίς να πουλήσεις πρώτα ό,τι έχεις, στην καλύτερη δυνατή τιμή, και ύστερα να καλύψεις τη διαφορά προσπαθώντας να καταλήξεις με σύνολο αναλόγων δυνατοτήτων.
Ένα σύστημα χρειάζεται μεγαλύτερη ποικιλία φακών από αυτήν για να θεωρηθεί ότι είναι έτοιμο για κάθε δουλειά.
Όλα αυτά σημαίνουν βέβαια ότι θα πρέπει να μάθεις τι φακοί σε εξυπηρετούν περισσότερο. Αν ξέρεις ήδη, τότε ξέρεις και τι να κοιτάξεις. Αν δεν ξέρεις, ακριβώς επειδή τα πράγματα μονίμως βελτιώνονται, μπορείς, αντί να χαθείς σε βαθιά έρευνα και σκέψη, να χρησιμοποιήσεις όλα τα άλλα κριτήρια και, τελικά, όλα θα γίνουν, όλες οι λύσεις θα βρεθούν. Κι αν δεν είναι κάτι διαθέσιμο τώρα, το κενό θα καλυφθεί αργά ή γρήγορα.
Ποιότητα κατασκευής και αντοχή
Η ποιότητα κατασκευής ακολουθεί πολύ πιστά το ρητό “ό,τι πληρώνεις παίρνεις” και το παίρνεις είτε διαλέξεις mirrorless είτε DSLR. Σε αντίθεση με πιο απλές φωτογραφικές μηχανές, με λίγες μόνο εξαιρέσεις στα χαμηλότερα δυνατά επίπεδα τιμής, και οι δύο αυτές κατηγορίες έχουν μεταλλικά σώματα που είναι εύκολο να ξεχωρίσεις με μια ματιά κι ένα άγγιγμα. Όσο κινείσαι πιο ψηλά ξεφεύγεις από αλουμίνιο ή οτιδήποτε παρόμοιο και φτάνεις σε κράματα μαγνησίου που αντέχουν περισσότερο.
Πάντως αν σε γοητεύει η φωτογράφιση σε δύσκολες συνθήκες, το μεταλλικό σώμα μπορεί να μην αρκεί. Η αντοχή στη σκόνη, η σωστή αδιαβροχοποίηση είναι στοιχεία απαραίτητα για τα δύσκολα. Σε μοντέλα που πληρούν τις προδιαγραφές αυτές θα δεις στεγανά καλύμματα θυρών και λοιπών στοιχείων της μηχανής, καλύτερα κουμπώματα στις υποδοχές της μπαταρίας και ανάλογες λεπτομέρειες.
Θυμήσου όμως το εξής. Το σώμα της μηχανής μπορεί να είναι στεγανοποιημένο γενικά, ο φακός είναι άλλη υπόθεση όμως. Αν θες να μην έχεις άγχος όποτε βρέχεται (από βροχή όχι από βουτιά) ο φακός, πρέπει να φροντίσεις και ο ίδιος να είναι εξ αρχής αδιαβροχοποιημένος.
Αν πάλι θες να το ρίξεις και στις βουτιές, να φωτογραφίσεις ζώα, υποβρύχια τοπία, μικρά ή μεγάλα, λιγότερο ή περισσότερο εντυπωσιακά, μην ψάχνεις μηχανές τέτοιου τύπου και μεγέθους που να είναι πλήρως στεγανές και αδιάβροχες. Η ανάγκη αυτή καλύπτεται με θήκες-σκάφανδρα που πωλούνται ξεχωριστά. Εφόσον είναι κάτι που σε ενδιαφέρει, φρόντισε να σιγουρευτείς ότι υπάρχει τέτοιο αξεσουάρ για το μοντέλο που έχεις βάλει στο μάτι. Οι εξαιρέσεις, δηλαδή τα πλήρως αδιάβροχα μοντέλα, είναι ακριβώς αυτό: εξαιρέσεις. Και πολύ, πολύ σπάνιες μάλιστα.
Όπως παρατηρείς, δεν μπορούμε να πούμε ότι η μια κατηγορία μηχανής έχει το ένα ή το άλλο πλεονέκτημα από άποψη κατασκευής και ανθεκτικότητας.
Μερικοί φακοί με σταθεροποίηση έχουν και διακόπτη για ενεργοποίηση/απενεργοποίησή της.
Η μάχη είναι… εικονική
Όπως καταλαβαίνεις η κουβέντα για το κατά πόσο μια mirrorless είναι προτιμότερη από μια DSLR μοιάζει με διαφωνία σχετικά με τη μοτοσικλέτα και το αυτοκίνητο. Η ύπαρξη του ενός δεν ακυρώνει το άλλο. Αντιθέτως πρόκειται για συμπληρωματικές κατηγορίες που κινούνται γενικά στο ίδιο ποιοτικό εύρος. Η διαφορά εντοπίζεται σε λεπτομέρειες, λεπτομέρειες όμως που δεν είναι αμελητέες, ούτε όμως και το ίδιο σημαντικές για όλες τις δουλειές.
Μην ψάχνεις απλά το καλύτερο λοιπόν. Προτίμησε το καλύτερο για τις φωτογραφικές σου φιλοδοξίες!