Το χιόνι έχει μια ξεχωριστή ιδιότητα, να δημιουργεί μαγευτικά τοπία και να τα μετατρέπει στα πιο εντυπωσιακά χειμερινά πορτραίτα. Αν ετοιμάζεις εκδρομή σε κάποιο χιονοδρομικό κέντρο, ή αν ζεις σε ορεινή περιοχή που χιονίζει συχνά, έχεις την ευκαιρία να αποθανατίσεις πανέμορφες εικόνες με εντυπωσιακές λήψεις με τη DSLR φωτογραφική μηχανή σου.
Προετοιμασία
Το να φωτογραφίζεις αντικείμενα στο χιόνι έχει αρκετές προκλήσεις, για τις οποίες θα πρέπει να είσαι καλά προετοιμασμένος. Μην ξεχνάς ότι ο καιρός, ιδιαίτερα το χειμώνα μπορεί να είναι εξαιρετικά απρόβλεπτος. Φρόντισε να πάρεις μαζί σου τα κατάλληλα αξεσουάρ φωτογραφικής για να αντιμετωπίσεις τις απότομες αλλαγές του καιρού (άνεμος, φωτισμός κ.λπ.). Σε αυτά περιλαμβάνονται ένα ανθεκτικό μονόποδο ή τρίποδο που θα κρατάει σταθερή τη φωτογραφική σου μηχανή έτσι ώστε να μην ταλαντεύεται στο παραμικρό αεράκι ή και κάθε φορά που αγγίζεις την κάμερα, πάνω από δύο κάρτες μνήμης SD κι ένα καλό σετ φακών που θα σου προσφέρει μια ευρεία γκάμα επιλογών ως προς τις δημιουργικές σου απαιτήσεις. Σημαντικό ρόλο στην επιλογή των κατάλληλων φακών παίζουν οι συνθήκες λήψης, το θέμα που πρόκειται να φωτογραφίσεις (π.χ. καταγραφή σταθερών ή κινούμενων θεμάτων) και η διαθέσιμη πηγή φωτός (ήλιος). Για παράδειγμα, ίσως να θέλεις να αξιοποιήσεις το ζεστό χρυσό φως την αυγή, όπου σε συνδυασμό με τους «κρύους τόνους» του χιονιού, εκπέμπει μαγικά εφέ. Εάν φροντίσεις να σηκωθείς νωρίς το πρωί το χιόνι θα είναι σχετικά ανέγγιχτο από ίχνη. Θα πρέπει επίσης να προετοιμάσεις την κάμερά σου. Βεβαιώσου ότι οι μπαταρίες της DSLR σου είναι πλήρως φορτισμένες και τοποθέτησε τη φωτογραφική μηχανή σου στην κατάλληλη θήκη μεταφοράς για να την προστατέψεις από την υγρασία, τη σκόνη ή από μια ενδεχόμενη πτώση από τα χέρια σου. Όταν χρησιμοποιείς τη μηχανή για φωτογράφιση σε εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες, μην την αφήνεις εκτεθειμένη για πολλή ώρα (π.χ. ακουμπώντας την σε μία παγωμένη επιφάνεια). Όταν επιστρέψεις στο σπίτι, μην την αποθηκεύσεις αμέσως. Τοποθέτησέ την στο πιο ζεστό δωμάτιο του σπιτιού κι άφησέ την για λίγες ώρες εκεί, έτσι ώστε να αποφύγεις τη συμπύκνωση (από τη διαφορά της εσωτερικής με την εξωτερική θερμοκρασία). Εάν νομίζεις ότι θα αντιμετωπίσεις πρόβλημα με τη διαφορά θερμοκρασίας και την υγρασία, βάλε στη τσάντα μεταφοράς μερικά σακουλάκια silica gel. Τέλος, φρόντισε να επιλέξεις ζεστά κι αδιάβροχα ρούχα στα οποία συμπεριλαμβάνονται σκούφος και γάντια. Αυτό μπορεί να είναι προφανές, αλλά θα εκπλαγείς από το πόσο γρήγορα μπορεί να παγώσεις σε συνθήκες χιονιού. Και σίγουρα θα θέλεις να επικεντρωθείς στη φωτογράφιση, κι όχι στο πώς θα ζεσταθείς.
Φωτογραφίζοντας στα χιόνια
Ένα από τα προβλήματα που μπορεί να συναντήσει κανείς κατά τη φωτογράφιση σε συνθήκες χιονιού, είναι ότι η κάμερα «προτιμάει» να καταγράφει τα πάντα με μεσαίους τόνους. Η λευκή αντανακλαστική επιφάνεια του χιονιού μπερδεύει τη φωτογραφική μηχανή σου και μπορεί να οδηγήσει σε υπό-εκτεθειμένες φωτογραφίες – με αποτέλεσμα το χιόνι να φαίνεται γκριζαρισμένο στην τελική εικόνα. Επομένως, θα χρειαστεί οι ρυθμίσεις της μηχανής σου να προσαρμόζονται ανάλογα με τις συνθήκες.
1. Αξιοποίησε την αντιστάθμιση έκθεσης
Υπάρχει στη μηχανή σου ένα πλήκτρο με ένα μικρό “+/-“ πάνω του. Αυτό είναι το πλήκτρο αντιστάθμισης έκθεσης (exposure compensation). Πατώντας το συγκεκριμένο πλήκτρο θα εμφανιστεί ένα γράφημα, πάνω στο οποίο εμφανίζονται ετικέτες με αριθμούς από -2 έως +2 (ή -3 έως +3), που σημειώνονται σε βήματα 1/3 στοπ. Αυτές είναι οι τιμές έκθεσης (EV, exposure value). Με τη χρήση αυτών των αριθμών, ρυθμίζεις την κάμερα είτε να επιτρέπει να περάσει περισσότερο φως (θετική αντιστάθμιση έκθεσης) είτε λιγότερο (αρνητική αντιστάθμιση έκθεσης) στον αισθητήρα. Κατά τη φωτογράφιση σε συνθήκες χιονιού, καδράρισε το πλάνο σου κι εστίασε. Έπειτα κάνε ζουμ στην πιο φωτεινή περιοχή του χιονιού στο πλάνο και, στη συνέχεια, αξιοποίησε την παραπάνω λειτουργία για να διορθώσεις τους τόνους. Συγκεκριμένα, από την κλίμακα αντιστάθμισης έκθεσης δώσε μία τιμή μεταξύ 2/3 έως 1 2/3 EV, ανάλογα με τη φωτεινότητα του χιονιού. Αυτή η μέτρηση θα σε βοηθήσει να ρυθμίσεις χειροκίνητα την κατάλληλη ταχύτητα κλείστρου και το διάφραγμα.
2. Έλεγξε τις ρυθμίσεις
Αν υπάρχουν αντικείμενα μεσαίου τόνου (όπως π.χ. ένας γκρίζος βράχος, ή ένα κτίριο) που είναι ορατά στο κάδρο, θα πρέπει να μετρήσεις κι αυτά. Η χειροκίνητη ρύθμιση της μηχανής σου, με βάση τις παραπάνω μετρήσεις, θα σε βοηθήσουν να αποδόσεις σωστά το χιόνι στις φωτογραφίες σου. Ωστόσο, μπορεί να χρειαστεί να κάνεις μια μικρή αρνητική αντιστάθμιση έκθεσης (όπως -1/3 EV) για να αποφύγεις την τοπική υπερέκθεση (κάψιμο) στις φωτεινές περιοχές της φωτογραφίας.
3. Βρες τη βέλτιστη έκθεση με το ιστόγραμμα φωτεινότητας της μηχανής σου
Το ιστόγραμμα είναι ένα από τα πιο σημαντικά εργαλεία που σου παρέχει η ψηφιακή φωτογραφική μηχανή σου, αφού μπορεί να σου αναλύσει τη φωτεινότητα της φωτογραφίας που μόλις τράβηξες και να σε ενημερώσει αν τα επίπεδα φωτός έχουν βγει έξω από τα όρια που καταγράφει ο αισθητήρας. Πρακτικά, το ιστόγραμμα απεικονίζει την τονική κατανομή των pixel σε μια φωτογραφία. Ξεκινώντας από το μαύρο (τέρμα δεξιά) και καταλήγοντας στο άσπρο (τέρμα αριστερά) έχοντας ανάμεσα τους όλους τους ενδιάμεσους τόνους. Έτσι, ακόμα κι όταν δεν μπορείς να διακρίνεις την οθόνη της μηχανής σου για να επαληθεύσεις το λάθος, μπορείς να συμβουλευτείς το ιστόγραμμα. Αν το ιστόγραμμα είναι ισορροπημένο, γνωρίζεις ότι η φωτογραφία έχει καταγραφεί σωστά. Πραγματοποίησε μια δοκιμαστική λήψη και έλεγξε το ιστόγραμμα. Εάν είναι ελαφρώς πιο «σκοτεινό» στη μέση, τότε απλά πρόσθεσε φωτεινότητα. Εάν η τονική κατανομή φαίνεται να κλείνει προς το δεξί άκρο, τότε απλώς ρύθμισε μια μικρή αρνητική αντιστάθμιση για να αποφύγεις την υπερέκθεση. Επίσης, σε πολλές περιπτώσεις η εξισορρόπηση του λευκού (white balance) μπερδεύεται στα χιόνια, αφήνοντας μια μπλε απόχρωση. Μπορείς να το διορθώσεις ρυθμίζοντας το σχετικό πλήκτρο (WB) στην αυτόματη λειτουργία.
Αντιμετώπισε τις αντανακλάσεις
Η χρήση ενός lens hood (σκίαστρο φακού) κατά τη φωτογράφιση σε συνθήκες χιονιού μπορεί να σε γλυτώσει από πολλά προβλήματα. Η αντανάκλαση που προκαλείται από το χιόνι μπορεί να κάνει τις φωτογραφίες να φαίνονται πολύ θολές. Για τον ίδιο λόγο θα πρέπει να αποφύγεις τη χρήση φλας, καθώς μπορεί να προκαλέσει υπερέκθεση. Αν χιονίζει ενώ φωτογραφίζεις με φλας, οι νιφάδες χιονιού θα μετατραπούν σε ενοχλητικούς φωτεινούς κόκκους.
Σκέψου δημιουργικά
Ο αστραφτερός ουρανός και τα αντικείμενα που καλύπτονται από χιόνι μπορεί να έχουν περίεργη απεικόνιση στο κάδρο σου, ειδικά εάν τα φωτογραφίζεις σε ασπρόμαυρο. Γι’ αυτό θα πρέπει να είσαι δημιουργικός με τις λήψεις σου. Για παράδειγμα, αναζήτησε ενδιαφέρουσες αντιθέσεις στα χρώματα. Τα κόκκινα αντικείμενα κάνουν έντονη αντίθεση με το κατάλευκο χιόνι, αλλά μπορούν να πλαισιώσουν πολύ όμορφα τις φωτογραφίες σου σε τέτοιου είδους συνθήκες. Πολλές φορές, οι φωτογραφίες με λίγα στοιχεία είναι πολύ πιο εντυπωσιακές, οπότε μην προσπαθείς να χωρέσεις τα πάντα σε μία λήψη. Αναζήτησε ενδιαφέροντα δέντρα (π.χ. με περίεργο σχήμα), κτίρια κι άλλα αντικείμενα και στη συνέχεια κάνε ζουμ σε αυτά. Ξεχώρισε αντικείμενα με έντονους χρωματισμούς που πλαισιώνουν ένα λευκό φόντο για να δημιουργήσεις έντονες εικόνες. Επίσης, προτίμησε να φωτογραφίζεις σε μορφή RAW, έτσι ώστε να έχεις μεγαλύτερη ευελιξία κατά την επεξεργασία. Το χαμηλό φως των χειμερινών μηνών μπορεί να δημιουργήσει μεγάλες σκιές στο έδαφος, οι οποίες γίνονται ακόμα πιο έντονες πάνω στο χιόνι. Βάλε αυτές τις σκιές στο κάδρο σου για ακόμα πιο εντυπωσιακές εικόνες (απλά βεβαιώσου ότι η δική σου σκιά δεν θα είναι ορατή στην τελική εικόνα).
Πειραματίσου με τις ταχύτητες κλείστρου
Χρησιμοποίησε ένα τρίποδο και μια αργή ταχύτητα κλείστρου για να δημιουργήσεις ένα εντυπωσιακό εφέ με ραβδώσεις φωτός στην εικόνα. Αν η χιονόπτωση συνοδεύεται από ισχυρό άνεμο, θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσεις πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα κλείστρου. Αν δεν υπάρχει καθόλου άνεμος, πιθανόν να χρειαστείς μια αργή ταχύτητα κλείστρου περίπου 1/15 του δευτερολέπτου. Χρησιμοποίησε μια πιο αργή ταχύτητα κλείστρου για να αποτυπώσεις τις εντυπωσιακές παραλλαγές στο φως, ιδιαίτερα στην ανατολή ή δύση του ηλίου.
