Καρότο: χρωματιστό και ωφέλιμο λαχανικό  

Από την Ιωάννα Σταμούλου

Το καρότο είναι ένας βολβός με μακρύ κωνικό σχήμα, γλυκιά γεύση, έντονο πορτοκαλί χρώμα που ξεχωρίζει ανάμεσα σε όλα τα λαχανικά και σύμμαχος της καλής υγείας.

Το συναντάμε και σε άλλα χρώματα ανάλογα την ποικιλία (κίτρινο, μωβ, λευκό). Πατρίδα του θεωρείται η ευρύτερη περιοχή του Αφγανιστάν απ’ όπου ξεκίνησε το ταξίδι του πριν από 5000 χρόνια. Στην Αρχαία Ελλάδα ήταν γνωστό για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες με το όνομα δαύκος και σταφυλίνος. Στην Ευρώπη η καλλιέργειά του ξεκίνησε το 13^ο αιώνα και μάλιστα τα πρώτα καρότα που καλλιεργήθηκαν ήταν μωβ χρώματος, τα πορτοκαλί εμφανίστηκαν από το 17^ο αιώνα και μετά. Σήμερα καλλιεργούνται σε όλες τις εύκρατες περιοχές, κυρίως το χειμώνα με ιδανική θερμοκρασία τους 15–18 βαθμούς. Προτιμούν τα καλά στραγγιζόμενα εδάφη με άφθονη υγρασία. Στην Ελλάδα καλλιεργούνται κυρίως στη Μακεδονία και τη Στερεά και η βασική ποικιλία που συναντάμε ονομάζεται «Αιγίνης», με κωνική ρίζα μεγάλου μεγέθους και πορτοκαλί χρώμα.

Θρεπτική αξία 

Αν κι έχουν γλυκιά γεύση, τα καρότα αποδίδουν μόλις 40 θερμίδες ανά 100γρ. Είναι μία εξαιρετική τροφή, πλούσια σε β-καροτένη η οποία μετατρέπεται από τον οργανισμό σε βιταμίνη Α, απαραίτητη για την καλή όραση, την υγεία του δέρματος αλλά και την προστασία του συκωτιού απομακρύνοντας τα λίπη και τη χοληστερόλη. Περιέχει επίσης βιταμίνες Β1, Β2 και Β3. Τα πορτοκαλί καρότα περιέχουν καροτενοειδή και φλαβονοειδή, με σημαντικές αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Το καρότο είναι γνωστό για την προστασία που προσφέρει στο δέρμα από την αρνητική επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας. Επίσης συμβάλει στην προστασία κατά των καρδιαγγειακών παθήσεων, της υπέρτασης, των λοιμώξεων του ανοσοποιητικού και στη νόσο του σακχαρώδους διαβήτη και της νεφροπάθειας.

Σωστή επιλογή και συντήρηση

Τα καρότα θεωρούνται χειμωνιάτικο λαχανικό αλλά τα βρίσκουμε στην αγορά καθ΄ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Επιλέγουμε καρότα μεσαίου μεγέθους κι όχι πολύ μεγάλα. Αυτή την εποχή τα βρίσκουμε στη λαϊκή μαζί με τα φύλλα τους, που σημαίνει πως είναι πολύ φρέσκα. Για να διατηρηθούν βέβαια περισσότερο καιρό πρέπει να κόψουμε τα φύλλα μαζί με το κοτσάνι τους πριν τα βάλουμε στο ψυγείο. Αν δεν κόψουμε το κοτσάνι, θα συνεχίσει να απορροφά νερό από το βολβό με αποτέλεσμα το καρότο να μαραθεί πιο σύντομα. Τα λαχανικά με βολβούς, όπως τα καρότα, πρέπει να μπαίνουν σε σακούλες με τρύπες, ώστε να «αναπνέουν». Αν έχουν αποθηκευτεί σωστά τα καρότα μπορούν να διατηρηθούν στο ψυγείο έως και πέντε μήνες.

Ιδανικοί συνδυασμοί και τρόποι σερβιρίσματος

• Το καρότο τρώγεται ωμό (σκέτο ή σε σαλάτες), τουρσί και μαγειρεμένο.
• Θεωρείται βασικό συστατικό της δικής μας φασολάδας, της πολίτικης σαλάτας, ενώ ταιριάζει πολύ με τον αρακά. “Like carrots and peas” λέει η παροιμία που έχουν οι Αμερικάνοι για τα πολύ ταιριαστά ζευγάρια.
• Τριμμένα καρότα μαζί με ψιλοκομμένο λάχανο, ελαιόλαδο και χυμό λεμόνι είναι μια πεντανόστιμη σαλάτα που με την προσθήκη επιπλέον υλικών γίνεται βάση για πολλές ακόμα νόστιμες παραλλαγές.
• Ο πιο υγιεινός τρόπος να καταναλωθούν εκτός από σαλάτα είναι καθαρισμένα, κομμένα σε στικάκια, περιχυμένα με χυμό από λεμόνι και λίγο θαλασσινό αλάτι.
• Περασμένα από τον αποχυμωτή, τα καρότα κάνουν ολόγλυκο χυμό που πίνουμε σκέτο, ή σε συνδυασμό με χυμό από μήλο και πορτοκάλι.
• Βραστά, ή μαγειρεμένα στον ατμό γίνονται ωραία ζεστή σαλάτα, σούπα βελουτέ, πουρές (σκέτα ή σε συνδυασμό με πατάτα) και κροκέτες.
• Γίνονται επίσης ψητά στο φούρνο και γλασέ με πορτοκάλι και κύμινο για συνοδευτικό κρέατος ή ψαριού.
• Τα καρότα χρησιμοποιούνται και στη ζαχαροπλαστική. Γίνονται κέικ και μάφινς, τρουφάκια με ινδοκάρυδο, γλυκό του κουταλιού και μαρμελάδα.