Από την Ιωάννα Σταμούλου
Στις 10 Φεβρουαρίου γιορτάζουν τα όσπρια, όμως καθημερινά και καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου έχουμε χίλιους δυο λόγους για να τα συμπεριλάβουμε στη διατροφή μας.
Η 10η Φεβρουαρίου έχει ανακηρυχτεί από τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) του ΟΗΕ Παγκόσμια Ημέρα Οσπρίων (World Pulses Day) με στόχο να υπενθυμίζει σε όλο τον κόσμο τα διατροφικά οφέλη τους στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης και της επισιτιστικής ασφάλειας.
Όσπρια είναι η κοινή ονομασία των ξηρών σπερμάτων που προέρχονται από κάποια φυτά που ανήκουν στην οικογένεια των ψυχανθών, τα οποία ο άνθρωπος καλλιεργεί και καταναλώνει από αρχαιοτάτων χρόνων. Στη Μεσόγειο και τη Μεσοποταμία έχουν ανακαλυφθεί από αρχαιολόγους όσπρια 7.000 χρόνων περίπου!
Παγκοσμίως υπολογίζεται πως υπάρχουν έως 15.000 είδη οσπρίων όμως τα πιο κοινά είναι η φακή, τα φασόλια, τα κουκιά, τα μπιζέλια, ο αρακάς, τα ρεβίθια, η σόγια, το λαθούρι, τα λούπινα και η αραχίδα (αράπικο φιστίκι). Τα όσπρια είναι μια από τις βασικότερες κατηγορίες τροφίμων της μεσογειακής διατροφής και ο ρόλος τους είναι πρωταρχικός στην κάλυψη βασικών αναγκών του οργανισμού μας σε ενέργεια και πρωτεΐνες.
Οι διατροφολόγοι υποστηρίζουν πως είναι απαραίτητο να καταναλώνουμε 2 μερίδες οσπρίων την εβδομάδα. Παρακάτω βλέπουμε τους 10 πιο σημαντικούς λόγους:
1. Είναι πλούσια σε αζωτούχες ενώσεις και υδατάνθρακες, ενώ πολλά από αυτά περιέχουν και λιποειδή. Κατά συνέπεια, αποτελούν τροφή μεγάλης θρεπτικής αξίας.
2. Είναι πλούσια σεφυτοχημικές ουσίες όπως είναι οι ισοφλαβόνες οι οποίες εμφανίζουν ευεργετική δράση κατά του καρκίνου, του διαβήτη και των καρδιαγγειακών παθήσεων.
3. Περιέχουν καλής ποιότητας πρωτεΐνες: Τα όσπρια είναι σημαντική πηγή φυτικών πρωτεϊνών με υψηλή βιολογική αξία,σαν αυτές του κρέατος, που βελτιώνεται ακόμα περισσότερο αν συνδυαστούν με δημητριακά – π.χ. με ψωμί ή ξηρούς καρπούς και αποτελούν ιδανική τροφή για τους χορτοφάγους.
4. Είναι πλούσια σε σίδηρο: Όσπρια όπως οι φακές, τα ρεβίθια και τα φασόλια είναι ιδιαίτερα πλούσια σε σίδηρο. Επειδή όμως αυτός ο σίδηρος δεν είναι εύκολα απορροφήσιμος από τον οργανισμό πρέπει να συνδυάζονται με βιταμίνη C που βρίσκουμε στα εσπεριδοειδή και στα λαχανικά, β-καροτένιο που βρίσκουμε στο καρότο και μηλικό οξύ που βρίσκουμε στο λευκό κρασί έτσι, ώστε να βοηθήσουμε το σίδηρο να απορροφηθεί.
5. Περιέχουν πολύτιμες διαιτητικές ίνες οι οποίες είναι σημαντικές για την καλή λειτουργία του γαστρεντερικού σωλήνα.
6. Περιέχουν φυτικές στερόλες οι οποίες σε συνδυασμό με τις διαιτητικές ίνες βοηθούν στη μείωση της χοληστερόλης του αίματος.
7. Περιέχουν πολυφαινόλες, ουσίες στις οποίες αποδίδονται αντιγηραντικές ιδιότητες, καθώς και δράση ενάντια σε εκφυλιστικές ασθένειες.
8. Έχουν χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, δηλαδή αυξάνουν σταδιακά τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα και φαίνεται να μειώνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2.
9. Είναι πλούσια σε βιταμίνες(Β1, Β2, φολικό οξύ) και μέταλλα (ασβέστιο, σίδηρο, κάλιο, φώσφορο).
10. Η πρόσληψη οσπρίων συμβάλλει στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας.