Από την Ιωάννα Σταμούλου
Αν σου αρέσει να δαγκώνεις ολόκληρα τα ραπανάκια, απολαμβάνοντας την τραγανή υφή και την πικάντικη γεύση τους, τότε φρόντισε να μεταδώσεις την υγιεινή συνήθεια σε όλη την οικογένειά σου, αφού τα μικροσκοπικά αυτά βολβώδη λαχανικά είναι σωστός διατροφικός θησαυρός.
Η επιστημονική ονομασία τους είναι Raphanus sativus και ανήκουν στην οικογένεια των Κραμβοειδών (Brassicaceae) όπως τα λάχανα και τα κουνουπίδια. Σε ορισμένα μέρη του κόσμου είναι γνωστά ως Daiken. Σήμερα τα ραπανάκια καλλιεργούνται για τη σαρκώδη ρίζα τους σε ολόκληρο σχεδόν τον κόσμο αλλά η καταγωγή τους είναι μάλλον μεσογειακή.
Λίγη ιστορία
- Η πρώτη καταγεγραμμένη αναφορά στα ραπανάκια έγινε στην Αίγυπτο, το 2780π.Χ. και αρχικά το χρώμα τους ήταν μαύρο.
- Λέγεται ότι αμοιβή των δούλων στην αρχαία Αίγυπτο που δούλευαν στις πυραμίδες περιελάμβανε κρεμμύδια, σκόρδα και… ραπανάκια. Τα τελευταία τα κατανάλωναν μεγάλες ποσότητες ώστε να μπορούν να ανταπεξέρχονται στη δύσκολη εργασία.
- Η ελληνική περιγραφή του γένους Raphanus σημαίνει «εμφανίζεται γρήγορα» και αναφέρεται στην ταχεία βλάστηση των φυτών αυτών, η οποία ολοκληρώνεται μέσα σε 20 – 50 μέρες από τη σπορά τους.
- Η κοινή ονομασία «ραπανάκι» προέρχεται από τη λατινική Radix που σημαίνει ρίζα.
- Κατά τους ελληνιστικούς και ρωμαϊκούς χρόνους το ραπανάκι καλλιεργούνταν συστηματικά, γι’ αυτό υποθέτουμε πως η καλλιέργειά του είχε ξεκινήσει νωρίτερα.
Διατροφική αξία και ιδιότητες
Τα ραπανάκια είναι πολύ φτωχά σε θερμίδες, μόλις 16 ανά 100 γρ. κι όμως είναι εξαιρετική πηγή σεληνίου και βιταμίνης C. Περιέχουν επίσης βιταμίνη Α, Κ, Νιασίνη (Β3), B6, χολίνη, φολικό οξύ, ασβέστιο, νάτριο, κάλιο, φώσφορο, σελήνιο, μαγνήσιο, φυτικές ίνες και καροτενοειδή (λουτεΐνη) με αντικαρκινική και αντιοξειδωτική δράση όπως γνωρίζουμε. Η βιταμίνη Α συμβάλλει στην καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού και βοηθά το σώμα να διατηρήσει τους ιστούς και τις μεμβράνες των αρθρώσεων σε καλή κατάσταση. Τα ραπανάκια δρουν και κατά της χοληστερόλης καθώς οι φυτικές ίνες τους δεσμεύουν την υπερβολική χοληστερόλη που προσλαμβάνεται από την τροφή μας.
Ο χυμός του θεωρείται σωστό φάρμακο αφού έχει διουρητικές ιδιότητες και βοηθά στην αντιμετώπιση οιδημάτων. Επίσης βοηθά σε περιπτώσεις κρυολογημάτων από καταρροή, μπουκώματα κι απόχρεμψη, ανακουφίζει τους πόνους των νεφρών συμβάλλοντας παράλληλα στη διάλυση πέτρας και άμμου, ενώ βελτιώνει την κινητικότητα του εντέρου.
Πώς τα απολαμβάνουμε
Συνήθως τρώγονται ωμά, άλλες φορές μόνα τους κι άλλες κομμένα σε σαλάτες. Επίσης γίνονται ευεργετικός χυμός μαζί με άλλα λαχανικά. Συχνά γίνονται τουρσί, ψήνονται ή μαγειρεύονται στον ατμό και προσφέρονται σαν γαρνιτούρα και συνοδευτικό κρεατικών. Το καλύτερο πάντως είναι να τα καταναλώνουμε ωμά, γιατί μαγειρεμένα χάνουν μέρος των ευεργετικών ουσιών και των βιταμινών που περιέχουν.
