Η περίοδος των εξετάσεων έφτασε. Το πώς θα εκμεταλλευτείς τον χρόνο που σου απομένει μέχρι την ημέρα της κρίσεως μπορεί να κάνει τη διάφορά μεταξύ ιδανικού και μετρίου αποτελέσματος. Η περίοδος των εξετάσεων πρέπει να σε βρει ανανεωμένο και δυνατό, έτοιμο να πολεμήσεις με τα θηρία του άγχους και των εκατοντάδων σελίδων.
Φτιάξε το χρονοδιάγραμμά σου
Πιάσε ένα ημερολόγιο και σημείωσε όλες τις ημέρες που θα γράψεις διαγώνισμα. Δώσε τίτλο σε κάθε ημέρα ανάλογα με το μάθημα που δίνεις. Δε χρειάζεται να γεμίσεις το ημερολόγιο με πολλές σημειώσεις. Ο τίτλος του μαθήματος αρκεί. Δεν υπάρχει λόγος να γεμίσεις το ημερολόγιο με πληροφορίες, όπως με τα κεφάλαια της ύλης. Αυτά θα τα σημειώσεις αλλού. Θέλεις να έχεις ένα ημερολόγιο που δεν θα σε αγχώνει και θα σου δείχνει με μια ματιά το πρόγραμμά σου. Που βρίσκεσαι και που έχεις να πας. Αφού συμπληρώσεις όλες τις ημέρες ρίξε μια γρήγορη ματιά στο τι έγραψες. Από εδώ και εμπρός αυτό το κομμάτι χαρτί θα είναι ο βασικός σου μπούσουλας. Το γρήγορο εργαλείο που θα σου δίνει την αίσθηση της ευθύνης απέναντι στις υποχρεώσεις σου. Μένει μονάχα ένα βήμα για να τελειοποιήσεις το πρόγραμμά σου.
Ζύγισε τη δυσκολία του κάθε μαθήματος
Κάθε μάθημα έχει τις δικές του απαιτήσεις από εσένα. Μπορεί να τυχαίνει και να έχεις έφεση στα μαθηματικά, αλλά να χάνεις στην έκθεση. Για εσένα δεν είναι τόσο σημαντικό να δώσεις όλο σου το βάρος στα μαθηματικά, που έτσι και αλλιώς τα καταφέρνεις. Για εσένα μπορεί να αξίζει να ξοδέψεις αρκετές ώρες στη γραμματική. Αν πάλι δίνεις πρώτα ένα μάθημα που είναι εύκολο και αμέσως μετά εξετάζεσαι σε κάτι δύσκολο, πρέπει να καταστρώσεις σχέδιο. Ειδικά αν αυτά τα δύο έχουν λίγες ημέρες διαφορά. Πρέπει να ζυγίσεις το διάβασμα ανάλογα. Αξίζει να επικεντρωθείς στο δεύτερο μάθημα θυσιάζοντας ώρες μελέτης από το πρώτο;
Μέτρησέ τα προσεκτικά και σημείωσε με διαφορετικά χρώματα τα μαθήματα δυσκολίας. Τα κόκκινα μαθήματα είναι αυτά που θα απαιτήσουν την περισσότερη προσπάθεια από εσένα. Και άρα τις περισσότερες ώρες διαβάσματος. Τα κίτρινα θα είναι ευκολότερα και άρα δεν θα χρειάζονται τόση προσοχή. Μπορείς να αφαιρέσεις λίγες από τις ώρες του διαβάσματος που ανήκουν στα κίτρινα. Τα πράσινα θα είναι τα “ευκολάκια”. Τα μαθήματα που σχεδόν τα έχεις στο τσεπάκι και άρα δεν θέλουν πολύ διάβασμα. Πρόσεξε όμως γιατί εκεί μπορεί να την πατήσεις. Μην υποτιμήσεις την ύλη και πας απροετοίμαστος.
Οργάνωσε τα κεφάλαια και την προτεραιότητα τους
Τώρα που ετοίμασες το βασικό πλάνο και οργάνωσες τις ημέρες διαβάσματος, δεν μένει παρά να πιάσεις ένα – ένα τα μαθήματα και να αναλύσεις τα κεφάλαιά τους. Είναι πολύ σημαντικό να κάνεις μια λίστα για κάθε μάθημα ξεχωριστά. Σε αυτή τη λίστα θα έχεις αποτυπωμένη την ύλη του μαθήματος όπως σου την έχουν δώσει οι καθηγητές σου. Το να έχεις μπροστά σου μία σειρά γραμμών που απλά θα γράφει: “Κεφάλαιο 1 έως Κεφάλαιο 3 ” δεν σε βοηθάει σε κάτι. Χρειάζεσαι μια δική σου λίστα που θα αναγράφει λεπτομέρειες για το κάθε κεφάλαιο, τις δυσκολίες του και τα σημεία που χρειάζονται προσοχή.
Άρχισε λοιπόν να ξεφυλλίζεις σιγά σιγά κάθε βιβλίο και κάθε κεφάλαιο της ύλης. Κράτα σημειώσεις για κάθε μάθημα ανά κεφάλαιο. Και σε κάθε κεφάλαιο σημείωσε τις πληροφορίες που έχουν μεγάλη βαρύτητα. Αυτό θα σε βοηθήσει πάρα πολύ. Όταν τελειώσεις τη λίστα αυτή θα μπορείς με μια γρήγορη ματιά να θυμάσαι τα σημαντικά σημεία. Μπορείς με μια γρήγορη ερώτηση στον εαυτό σου να βλέπεις αν γνωρίζεις καλά τα περιεχόμενα του κεφαλαίου η όχι. Ρώτα δυνατά τον εαυτό σου: “Τι δεν θυμάμαι από το κεφάλαιο αυτό;” Και κάνε ένα πέρασμα στις σημειώσεις που έφτιαξες για αυτό το κεφάλαιο. Αν σε κάποιο σημείο δεις ότι “κολλάς” θα ξέρεις αμέσως που να δώσεις λίγο παραπάνω χρόνο για διάβασμα. Δεν χρειάζεται να ψάχνεσαι μέσα στο κεφάλαιο. Θα πας με τη μία να ξαναδείς τη συγκεκριμένη πληροφορία στη σελίδα που έχεις σημειώσει.
Ξεχώρισε τα SOS
Είναι πολύ επικίνδυνο να θεωρήσεις ότι κάτι είναι ή δεν είναι SOS. Στην πραγματικότητα δεν μπορείς να ξέρεις τι πραγματικά θα πέσει στις εξετάσεις και θα πρέπει να έχεις γνώση γύρω από ολόκληρη την ύλη. Όμως μην κοροϊδευόμαστε. Όλοι έχουμε μάθει να κυνηγάμε τα SOS, τα “σιγουράκια” που θα πέσουν. Ας δούμε τα SOS με άλλο μάτι: όλη τη χρονιά διάβαζες με βάση τα SOS. Τι θα πέσει σε ένα απροειδοποίητο διαγώνισμα; Φυσικά και θα πέσουν τα SOS. Μπορεί να μην είχες διαβάσει το μάθημα της ημέρας, άλλα είχες σίγουρα ρίξει μια ματιά στα σιγουράκια. Άρα είναι δεδομένο ότι τα έχεις μελετήσει περισσότερο από τα άλλα θέματα της ύλης.
Μπορείς να πεις λοιπόν, ότι τα SOS δεν είναι απαραίτητο να τα διαβάσεις τόσο πολύ, αφού τα ξέρεις ήδη καλά. Μην πέσεις στη παγίδα να δώσεις χρόνο διαβάζοντας τα ίδια και τα ίδια, πιστεύοντας ότι θα πέσει κάτι από αυτά. Τα πάντα μπορεί να πέσουν. Κλέψε όμως λίγο χρόνο από το διάβασμα των SOS για να το ρίξεις εκεί που έχεις αδυναμίες.
Μην σπας το κεφάλι σου
Όλες αυτές οι συμβουλές που διάβασες παραπάνω δεν είναι τίποτε άλλο από συμβουλές. Αν δεν καταφέρεις να κάνεις εξαντλητικά αναλυτικές λίστες των κεφαλαίων, δεν χάθηκε ο κόσμος. Το σημαντικό είναι να έχεις φτιάξει ένα καλό ημερολόγιο για να βλέπεις με τη μία πού βρίσκεσαι και πόσο έχεις ακόμα να διανύσεις. Ο προγραμματισμός του χρόνου θα γίνει και στη πορεία. Πολλά από αυτά που έχεις προγραμματίσει θα αλλάξουν. Αν έχεις μπροστά σου το ημερολόγιο για μπούσουλα θα βρίσκεις πάντα τον δρόμο σου.
Μη παραμελείς τον εαυτό σου
Το σημαντικότερο λάθος που κάνουν οι περισσότεροι όταν ετοιμάζονται για εξετάσεις, είναι να βάζουν τη ζωή τους στο συρτάρι. Πέφτουν με τα μούτρα στον προγραμματισμό του διαβάσματος και το ίδιο το διάβασμα. Ξεχνούν να βγουν έξω για μια βόλτα, δεν μιλάνε με κανένα φίλο τους και πιστεύουν ότι το μυστικό της επιτυχίας βρίσκεται στο ατελείωτο διάβασμα. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν δουλεύει καλά σε συνθήκες εξόντωσης. Δεν μπορείς να ανεβάσεις τα ψώνια του super market δέκα ορόφους με τη μια. Θέλεις ξεκούραση. Είναι σημαντικό να ξέρεις ότι υπάρχει ένα ανώτατο όριο στον όγκο πληροφοριών που μπορεί να μάθει ο εγκέφαλος σε μια ημέρα. Δεν γίνεται να μάθεις όλο το βιβλίο μέσα σε μία ημέρα, ακόμα και αν κάτσεις όλο το 24ωρο από επάνω του. Το μυαλό χρειάζεται ξεκούραση και να βλέπει και κάτι διαφορετικό.
Κάνε μια βόλτα και δες την παρέα σου. Δώσε λίγες ώρες κάθε ημέρα στον εαυτό σου για χαλάρωση και ύπνο. Εκμεταλλεύσου τις στιγμές που θα αναγκαστείς να σηκωθείς από την καρέκλα. Την ώρα του φαγητού μην πάρεις το βιβλίο μαζί σου. Χάζεψε έξω από το παράθυρο ή άκουσε λίγη μουσική. Πιάσε την κουβέντα σε κάποιον φίλο. Όταν σηκωθείς για ένα ντους, βγάλε από το μυαλό σου τις σκέψεις περί διαβάσματος. Δέξου την χαλάρωση του ζεστού νερού και δώσε μια ανάσα στο μυαλό σου. Άλλωστε, έχεις ακόμα λίγο χρόνο.
Διάβασε με παρέα, αλλά μην το παρακάνεις
Δεν είναι πάντα εύκολο να διαβάζεις μόνος σου. Έχεις απορίες που δυσκολεύεσαι να λύσεις, ψάχνεις με την άκρη τού ματιού σου να βρεις κάποιον που τραβάει τα ίδια με εσένα. Το διάβασμα με παρέα είναι μια λύση. Όμως μην το παρακάνεις. Βρες δύο, το πολύ τρία άτομα που θα έχουν τρόπο διαβάσματος κοντά στον δικό σου. Μια ομάδα που να μπορεί να βοηθήσει και θα θέλει να βοηθηθεί. Μεταξύ σας θα ανεβάζετε το επίπεδο του διαβάσματος. Ο ένας θα αποτελεί κίνητρο μελέτης για τον άλλο χωρίς όμως να πιάνετε τη κουβέντα για άσχετα θέματα. Αν υπάρχει ένα δύσκολο πρόβλημα προς επίλυση τα περισσότερα μυαλά θα το λύσουν ευκολότερα. Επίσης, θα μπορεί ο ένας να αναγνωρίσει τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία του άλλου. Θα μάθεις πράγματα για τον εαυτό σου που δεν θα τα έβλεπες αλλιώς. Μην μαζευτείτε περισσότερα από τέσσερα άτομα. Εκεί θα αρχίσουν να υπάρχουν προβλήματα αφού οι ανάγκες σας θα ταιριάζουν λιγότερο μεταξύ τους. Γενικά, καλό είναι να μάθεις να διαβάζεις μόνος σου, αλλά η παρέα στο διάβασμα θα σε βοηθήσει αν δεν είναι καθημερινή.
Κόψε και ράψε στα μέτρα σου
Κάθε μάθημα είναι διαφορετικό και άρα χρειάζεται διαφορετική μεθοδολογία στη μελέτη του. Τα μαθηματικά, η φυσική και η χημεία είναι μαθήματα που βασίζονται στην επίλυση προβλημάτων. Εκεί θέλεις να αφιερώσεις πολύ χρόνο λύνοντας όσο το δυνατόν περισσότερες και δυσκολότερες ασκήσεις. Η ανάγκη να μάθεις θεωρία είναι περιορισμένη και μπορεί εύκολα να μαθευτεί σε λιγότερο χρόνο. Αντίθετα ένα μάθημα σαν την Ιστορία απαιτεί πολύ διάβασμα σε γεγονότα και όχι σε ασκήσεις. Σε αυτά τα μαθήματα το διάβασμα με παρέα αποδίδει τα μέγιστα. Μπορείς να συζητάς και να συγκρίνεις τις γνώσεις σου με ευκολία, χωρίς να χρειάζεται να ξοδεύεις χρόνο στην αποτύπωση πολύπλοκων τύπων και έλεγχο στις πράξεις.
Παίξε με τους κανόνες τους
Όταν έρθει η ώρα για την εξέταση, ξέρεις πως θα έχεις να κάνεις με αρκετούς τύπους ερωτήσεων. Πολλαπλής επιλογής, ερωτήσεις ανάπτυξης και φυσικά επίλυση προβλημάτων. Χρησιμοποίησε την ποικιλία αυτή προς όφελός σου. Οι ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής είναι ένας άριστος τρόπος να δοκιμάσεις τις γνώσεις σου στα γρήγορα. Φτιάξε τις δικές σου ερωτήσεις στο χαρτί ή στο κινητό. Προσπάθησε να τις απαντήσεις σε νεκρό χρόνο, όταν θα περιμένεις το λεωφορείο ή μέσα στο τρένο. Οι ερωτήσεις ανάπτυξης είναι συνήθως μελετημένες ώστε να απαιτούν απαντήσεις που περιλαμβάνουν όλα τα δεδομένα. Προσπάθησε να απαντήσεις στις ερωτήσεις ανάπτυξης του βιβλίου και έτσι θα κάνεις μια καλή επανάληψη.
Το διάβασμα είναι μια επένδυση. Προσφέρεις χρόνο και προσπάθεια για να αποκτήσεις γνώση. Προγραμμάτισε τις ημέρες σου σοφά και δώσε χρόνο στον εαυτό σου για ξεκούραση, καλό φαγητό και ηρεμία. Έτσι θα δεις το διάβασμά σου να αποδίδει πραγματικούς καρπούς.