Από την Ιωάννα Σταμούλου
Αν αναρωτιέστε ποιον από τους δύο να βάλετε στη διατροφή σας πιο συχνά, η απάντηση είναι και τους δύο. Γιατί ο καθένας έχει μοναδικές ιδιότητες και αξίζει την προσοχή μας.
Κολοκυθόσπορος
Ο γνωστός σε όλους μας “πασατέμπος” ετυμολογικά προέρχεται από το ιταλικό “passo tempo” που σημαίνει περνάω τον χρόνο μου, γιατί όπως και να το κάνουμε, το να καθαρίζεις έναν-έναν τους κολοκυθόσπορους με τα δόντια, θέλει χρόνο, καλή παρέα και πολλή κουβέντα, μόνο που περνάει γρήγορα και δεν το καταλαβαίνεις. Κυριολεκτικά μιλώντας όμως, ο κολοκυθόσπορος προέρχεται από μια ποικιλία κολοκύθας. Τους κολοκυθόσπορους συνήθως τους τρώμε ψημένους με ή χωρίς αλάτι, αλλά τους τρώμε και ωμούς.
Διατροφικά οφέλη
Οι κολοκυθόσποροι ανήκουν στους ξηρούς καρπούς και είναι πλούσιοι σε θερμίδες (560 ανά 100 γρ.) αλλά και σε πρωτεΐνες, υδατάνθρακες και διαιτητικές ίνες. Ωστόσο όταν καταναλώνονται σε λογικές ποσότητες μόνο καλό μπορούν να μας κάνουν αφού περιέχουν πλήθος αντιοξειδωτικών στοιχείων και βιταμινών όπως Β2, Ε, φολικό οξύ, καροτενοειδή (β-καροτένιο), φυτοστερόλες, μέταλλα όπως μαγνήσιο, ασβέστιο, ψευδάργυρο, φώσφορο, μαγγάνιο, κάλιο, καθώς και Ω3 και Ω6 λιπαρά οξέα.
Πώς τους καταναλώνουμε
Σαν… πασατέμπο φυσικά, παρακολουθώντας μια ταινία ή μια σειρά, αλλά και ξεφλουδισμένους πάνω σε ψωμιά κι αρτοσκευάσματα (κριτσίνια, μπάρες δημητριακών, μπισκότα, κουλουράκια, cookies, cakes, muffins), σε σαλάτες κι ομελέτες, σε σούπες και smoothies.
Ηλιόσποροι
Παλιά όταν λέγαμε πάρε μου μια σακούλα σποράκια, εννοούσαμε αγόρασέ μου μια σακούλα ηλιόσπορους. Ο κολοκυθόσπορος ήταν ο πασατέμπος, αυτό το ξεκαθαρίσαμε. Αυτά τα μαύρα σποράκια όμως που τα ανοίγαμε μανιωδώς τσίκι-τσίκι με τα δόντια, αν ήταν αλατισμένα πολύ γρήγορα καταλήγαμε με χείλια πρησμένα, γι’ αυτό προσωπικά προτιμούσα τα ανάλατα. Σήμερα τα αγοράζω ξεφλουδισμένα και θέλω να μιλήσω για την καταγωγή τα οφέλη και τη χρήση τους.
Οι ηλιόσποροι αν και μικροί, ανήκουν στην κατηγορία των ξηρών καρπών. Είναι οι καρποί των ηλίανθων (Helianthus annuus ) ή αλλιώς ηλιοτρόπιων, αυτών των τεράστιων κατακίτρινων ανθών που είναι στραμμένοι πάντα κατά πρόσωπο στον ήλιο, το βράδυ σκύβουν και με την ανατολή του ηλίου στρέφονται πάλι κατά πάνω του. Πατρίδα τους είναι η Βόρεια Αμερική όπου καλλιεργούνται πάνω από 5.000 χρόνια.
Διατροφική αξία
100 γρ. ηλιόσπορων αποδίδουν 538 θερμίδες και είναι πλούσιοι σε ακόρεστα λιπαρά και πρωτεΐνες. Περιέχουν επίσης φυτοστερόλες που είναι ωφέλιμες στη μείωση της χοληστερίνης, καθώς και πληθώρα μετάλλων (σελήνιο και μαγνήσιο) και βιταμινών, όπως η βιταμίνη Ε και το φυλλικό οξύ.
Αγορά και χρήση
Τα ασπρόμαυρα ριγέ σποράκια πωλούνται αλατισμένα ή ανάλατα, ενώ οι μηχανικά αποφλοιωμένοι σπόροι του πωλούνται ωμοί ή ψημένοι. Από αυτούς του σπόρους εξάγεται το ηλιέλαιο ένα πολύ υγιεινό και εύχρηστο έλαιο αλλά και το βούτυρο ηλίανθου, ένα προϊόν σαν το φυστικοβούτυρο. Τα ξεφλουδισμένα σποράκια μπορούμε να τα προσθέσουμε σε ψωμιά κι αρτοσκευάσματα (κριτσίνια, μπισκότα, κουλούρια, cookies, muffins, cakes, μπάρες), σε σαλάτες, σούπες και smoothies, σε πίτες, ομελέτες, στο γιαούρτι, στο μείγμα των δημητριακών, σε κρέμες, κρέπες, κλπ.