Από την Ιωάννα Σταμούλου
Ποια είναι η φιλοσοφία της, πώς ξεκίνησε, τι τροφές περιλαμβάνει και πόσο μας ωφελεί τελικά;
Η μακροβιοτική είναι ένα είδος διατροφής που βασίζεται σε προϊόντα φυτικής προέλευσης-βιολογικά και τοπικής εμβέλειας κατά κύριο λόγο. Δεν πρόκειται για κάποια συγκεκριμένη δίαιτα, αλλά για μια διατροφική συμπεριφορά περισσότερο που σκοπό έχει να εξασφαλίσει στον άνθρωπο που την ακολουθεί μια καλή υγεία, λειτουργώντας προληπτικά, αλλά και θεραπευτικά σε κάποιες περιπτώσεις.
Πως και από ποιον ξεκίνησε;
Η μακροβιοτική ξεκίνησε τον 18ο αιώνα από τον Γερμανό γιατρό Christoph Hufeland για να περιγράψει ένα πρόγραμμα διατροφής που θα μας επέτρεπε να ζούμε περισσότερο και με καλύτερη υγεία. Στην πορεία, εμπλουτίστηκε από ανατολίτικες προσεγγίσεις οπτικής για την υγεία και την ιατρική και θεωρήθηκε ως μια διατροφή κατά του καρκίνου.
Ποια είναι φιλοσοφία της;
Όπως όλη η φιλοσοφία της Ανατολής, έτσι και η Μακροβιοτική ανάγεται στις αρχές του Γιν και του Γιανγκ, των δυο αντίθετων δυνάμεων που ελέγχουν όλα τα φαινόμενα της ζωής μας. Το Γιανγκ αντιπροσωπεύει το θετικό, το αρσενικό, τη δύναμη της επέκτασης, τη δημιουργική ενέργεια, τον ήλιο. Το Γιν είναι το αρνητικό, το θηλυκό, η δύναμη της συγκέντρωσης, η σταθερότητα, η γη, η σελήνη. Η εναλλαγή του Γιν και του Γιανγκ οδηγούν στη δημιουργία όλων των φαινομένων που μας περιβάλλουν και η εξισορρόπησή τους στην αρμονία. Ο άνθρωπος είναι η έκφραση της αντίθεσης και της ισορροπίας των δυο αυτών δυνάμεων. Κάθε διαταραχή της ισορροπίας μεταξύ του Γιν και του Γιανγκ προκαλεί την εμφάνιση της ασθένειας.
Ποια τρόφιμα περιλαμβάνει και ποια απορρίπτει;
Η μακροβιοτική διατροφή κατά βάση περιλαμβάνει τρόφιμα βιολογικής καλλιέργειας τα οποία προέρχονται από τοπικές αγορές και είναι ελάχιστα επεξεργασμένα.
Πιο αναλυτικά, περιλαμβάνει τα εξής τρόφιμα:
- Δημητριακά ολικής άλεσης σε ποσοστό 40-60% (ρύζι καστανό, κριθάρι, κεχρί, βρώμη, σιτάρι, καλαμπόκι, σίκαλη, φαγόπυρο), καθώς επίσης ζυμαρικά και ψωμί που παράγονται από αυτά.
- Λαχανικά τοπικής παραγωγής σε ποσοστό 20-30% όπως azuki, ρεβίθια ή φακές, σόγια και προϊόντα σόγιας όπως tofu, tempeh ή natto. Μπορούν να καταναλωθούν ωμά ή βρασμένα. Αποφεύγουμε αυτά που καλλιεργούνται με χημικά λιπάσματα
- Λαχανικά της θάλασσας (φύκια) σε τακτά χρονικά διαστήματα μαγειρεμένα μαζί με φασόλια.
- Φρούτα, ψάρια και ξηρούς καρπούς περιστασιακά.
Τρόφιμα που πρέπει να καταναλώνονται σπάνια και σε μικρές ποσότητες:
- Γάλα, γαλακτοκομικά και αυγά.
Τρόφιμα που πρέπει να αποφεύγονται:
- Κρέας, λίπη, πουλερικά, επεξεργασμένα σάκχαρα και τεχνητές γλυκαντικές ουσίες.
Η μακροβιοτική μαγειρική
Επειδή το αποτέλεσμα ποικίλει ανάλογα με την τεχνική που χρησιμοποιούμε για το μαγείρεμα των τροφών, η μακροβιοτική απαιτεί κάποιες προδιαγραφές ως προς τη διαχείρισή τους. Έτσι, το πολύωρο ψήσιμο, οι υψηλές θερμοκρασίες και το αλάτι τονίζουν τα χαρακτηριστικά Γιανγκ του φαγητού, ενώ οι αντίθετες διαδικασίες συντηρούν χαρακτηριστικά Γιν του φαγητού.
Πού ωφελεί;
Η μακροβιοτική είναι μια διατροφή κυρίως φυτοφαγική, χαμηλή σε λίπος, υψηλή σε φυτικές ίνες, πλούσια σε σύνθετους υδατάνθρακες. Σύμφωνα με κάποιες μελέτες, άτομα που την ακολουθούν, δείχνει να παρουσιάζουν χαμηλότερα επίπεδα χοληστερίνης και αρτηριακής πίεσης, μικρό κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων, καθώς επίσης χαμηλά ποσοστά διαφόρων τύπων καρκίνου.
Προσοχή όμως…
Μια αυστηρή μακροβιοτική διατροφή πολύ χαμηλή σε θερμίδες, μπορεί να οδηγήσει σε καταστάσεις υποθρεψίας, με επακόλουθες επιπλοκές, όπως η έλλειψη βιταμινών και μετάλλων, όπως το ασβέστιο, ο σίδηρος και βιταμίνη D. Για τον λόγο αυτό, τα παιδιά και οι έγκυες ή οι θηλάζουσες γυναίκες δεν θα πρέπει να την ακολουθούν.