Ρέβα ή γογγύλι, η ιστορία και οι χρήσεις

 

 

Από την Ιωάννα Σταμούλου


 

Όπως και αν το πεις, το ίδιο κάνει. Γιατί η ρέβα είναι ένα χειμωνιάτικο, εξαιρετικά νόστιμο μα και κάπως αδικημένο λαχανικό που αξίζει πραγματικά μια θέση στο τραπέζι μας.

Οι ρέβες ή αλλιώς γογγύλια ή γουλιά είναι οι λευκοί σφαιρικοί βολβοί με τις μοβ-ροζ ανταύγειες που κάνουν την εμφάνισή τους στις αρχές του χειμώνα σε λαϊκές και μανάβικα. Η αγγλική ονομασία τους είναι turnip και η επιστημονική brassica rapa. Πρόκειται για διετές ποώδες φυτό που ανήκει στη μεγάλη οικογένεια των Σταυρανθών (Βrassicaceae) στην οποία περιλαμβάνονται το λάχανο, το κουνουπίδι, το μπρόκολο, τα λαχανάκια Βρυξελλών αλλά και οι σπόροι μουστάρδας. Είναι εγγενές φυτό της Δυτικής Ευρώπης, της Μεσογείου και των εύκρατων περιοχών της Ασίας.

 

Τα είδη που καλλιεργούνται σε όλο τον κόσμο είναι αρκετά, όμως υπάρχουν και πολλά άγρια είδη που μεγαλώνουν ως ζιζάνια, ειδικά στην Αμερική και την Αυστραλία. Οι ρέβες αγαπούν τα ψυχρά κλίματα και ευδοκιμούν καλύτερα στο κρύο. Τα φύτρα και τα φύλλα τους είναι κι αυτά βρώσιμα και εξαιρετικά θρεπτικά. Στη γεύση θυμίζουν κάπως τη μουστάρδα, ενώ οι ρίζες έχουν μια ήπια πικάντικη γεύση με πινελιές πικρού και γλυκού. Τα γογγύλια έπαιξαν σημαντικό διατροφικό ρόλο για την ανθρωπότητα, αλλά υπήρξαν και κύρια ζωοτροφή σε δύσκολες περιόδους.

 

Λίγη ιστορία

  • Οι ρέβες εξημερώθηκαν εδώ και 4.000 χρόνια περίπου. Ήταν βασικό στοιχείο της αρχαίας ελληνικής και ρωμαϊκής διατροφής.
  • Τον 7ο αιώνα π.Χ. η Σαπφώ αποκαλούσε μία από τις μαθήτριές της Γογγύλα.
  • Ο Ρωμαίος συγγραφέας και φιλόσοφος Πλίνιος ο Γέροντας περιέγραψε το γογγύλι ως “ένα από τα σημαντικότερα λαχανικά” της εποχής του.
  • Μέχρι τον Μεσαίωνα αποτελούσε το βασικό λαχανικό σε πολλές χώρες μέχρι που έφτασε στην Ευρώπη η πατάτα και την έριξε από τον θρόνο της.

 

 

Διατροφική αξία

Ένα φλιτζάνι ρέβα έχει 57 θερμίδες και μόλις 1 γραμμάριο λίπους. Όπως οι περισσότεροι βολβοί έτσι και η ρέβα είναι αποθηκευτικός χώρος πολύτιμων συστατικών και συνεπώς πλούσιες σε βιταμίνες Α, C, Ε, Β1, Β3, Β5, Β6, Β2, Κ και φολικό, σε ορυκτά όπως μαγγάνιο, κάλιο, μαγνήσιο, σίδηρο, ασβέστιο, χαλκό αλλά και φυτικές ίνες. Είναι επίσης καλή πηγή φωσφόρου, ω-3 λιπαρών οξέων και πρωτεϊνών. Τα φύλλα της επίσης είναι καλή πηγή βιταμίνης Α, Κ και καλίου.

Περιέχει επίσης μια σπάνια ουσία, την glyukorafanin, φυτική “πρόδρομος” της σουλφοραφάνης, η οποία έχει ισχυρές αντικαρκινικές και αντιδιαβητικές ιδιότητες.

 

Αγορά – Συντήρηση

Επιλέγουμε βολβούς με σκληρή και τραγανή σάρκα, ελαφρώς νοτισμένη που μαρτυρά φρεσκάδα. Οι στεγνοί, ελαστικοί και μαλακοί βολβοί είναι συνήθως μπαγιάτικοι. Αποφεύγουμε βολβούς με λεκέδες, στίγματα και μαλακά σημεία γιατί μάλλον έχουν χτυπηθεί θα σαπίσουν γρήγορα. Οι ρέβες συντηρούνται στο ψυγείο τυλιγμένες σε χαρτοσακούλα ή χαρτί κουζίνας. Εξίσου καλά διατηρούνται σε εξωτερικούς χώρους σκεπασμένες ή τυλιγμένες σε χαρτί για να μην έχουν άμεση επαφή με τον ήλιο και τα έντομα.

 

Πώς τις απολαμβάνουμε

Φρέσκια, τριμμένη ή κομμένη σε μπαστουνάκια είναι ιδανική σε σαλάτες. Βρασμένη γίνεται εξαιρετικός πουρές και σούπα βελουτέ, ενώ κάνει καλή παρέα στον φούρνο, ψημένη μαζί με άλλα χειμωνιάτικα λαχανικά. Τρώγεται επίσης βρασμένη στον ατμό, τηγανιτή σε κουρκούτι μπίρας ή τεμπούρα. Στη Μέση Ανατολή τις κάνουν και πίκλες. Τα φύλλα της ρέβας τρώγονται ως σαλάτα, κυρίως στις νοτιοανατολικές πολιτείες των ΗΠΑ.

 

Μπορείς να δεις ακόμη