Από την Ιωάννα Σταμούλου
Πλούσια σε γλύκα και αρώματα, εξωτική, εύπεπτη και θρεπτική, χορταστική κι εύκολη στο καθάρισμα, η μπανάνα ακούγεται σαν το τέλειο φρούτο. Ιδιαίτερα αν συνυπολογίσουμε και όλες τις θρεπτικές της ιδιότητες…
Η μπανάνα είναι ο καρπός της μπανανιάς, ενός παράξενου φυτού που θεωρείται πόα και όχι δέντρο, παρότι φτάνει τα 7 μέτρα ύψος. Η επιστημονική ονομασία της είναι Musa acuminata και πρόκειται για φυτό της τροπικής ζώνης. Λέγεται πως πρωτοεξημερώθηκε στην Παπούα Νέα Γουινέα, όμως πολλές τροπικές χώρες διεκδικούν την πατρότητά της.
Ο κορμός της μπανανιάς είναι φαινομενικός κι επί της ουσίας πρόκειται για ένα σφιχτό περίβλημα φύλλων που αναπτύσσονται γύρω από ένα βλαστό ο οποίος αναδύεται από ένα υπόγειο κορμό. Το ίδιο παράξενα είναι τα τεράστια φύλλα αλλά και το μεγάλο άνθος της που αποτελείται από αρσενικά και θηλυκά άνθη. Μετά τη γονιμοποίηση οι καρποί της μπανανιάς αναπτύσσονται στη βάση των θηλυκών ανθών σε δέσμες τσαμπιών που θυμίζουν χέρια. Αυτά τα τσαμπιά μετά από 2-3 μήνες είναι έτοιμα για συγκομιδή και ζυγίζουν κοντά στα 25 κιλά.
Οι μπανάνες είναι από τις πιο σημαντικές καλλιέργειες στον πλανήτη και τα σκήπτρα στην παραγωγή της κρατούν η Ινδία, η Βραζιλία, η Κίνα, ο Ισημερινός, οι Φιλιππίνες, η Ινδονησία, η Κόστα Ρίκα, το Μεξικό, η Ταϊλάνδη, η Κολομβία, το Μπουρούντι. Μπανάνες καλλιεργούνται και στην Κρήτη, σε μικρές ποσότητες και είναι μικρότερες σε μέγεθος αλλά πιο νόστιμες και πιο αρωματικές.
Υπάρχουν πάνω από 1.000 είδη μπανάνας σε όλο τον κόσμο, εμείς όμως γνωρίζουμε λίγες από αυτές, όσες συναντάμε στα μανάβικα. Υπάρχουν γλυκές και αλμυρές ποικιλίες, σε διαφορετικά χρώματα, γεύσεις και σχήματα. Οι μπανάνες ταξινομούνται σε 2 βασικές κατηγορίες: τις μπανάνες επιδόρπια που είναι γλυκές και καταναλώνονται ακατέργαστες και τις μπανάνες μαγειρικής, οι οποίες είναι αμυλούχες, έχουν ουδέτερη γεύση και τρώγονται μαγειρεμένες.
Η θρεπτική αξία της μπανάνας
Μια κανονικού μεγέθους μπανάνα έχει 120 θερμίδες, όσες δηλαδή έχουν 2 φρούτα. Αν την υπολογίσουμε σαν ένα φρούτο έχει σίγουρα παραπάνω θερμίδες όμως οι διαιτολόγοι ως μια μερίδα φρούτου θεωρούν ό,τι χωράει στη χούφτα μας, δηλαδή ένα μήλο, ένα αχλάδι, 2 ακτινίδια, ½ μπανάνα, 3-4 φράουλες. Το πιο βασικό είναι πως δεν έχουμε να κάνουμε απλώς με ένα φρούτο αλλά με μια πλούσια πηγή θρεπτικών συστατικών.
Το κάλιο είναι το πιο δημοφιλές συστατικό της μπανάνας, το οποίο βοηθά στην απέκκριση περίσσειας νατρίου από τον οργανισμό – ιδιαίτερα ωφέλιμο σε άτομα με υπέρταση. Επίσης είναι πλούσια σε μαγνήσιο, μαγγάνιο, βιταμίνη Β6, βιταμίνη C, αλλά και φυτικές ίνες. Θυμηθείτε πως από μια μπανάνα μπορούμε να πάρουμε το 16% της ενδεικτικής ημερήσιας πρόσληψης φυτικών ινών! Η μικρή της περιεκτικότητα σε νερό (75%) σε σχέση με άλλα φρούτα ή λαχανικά την καθιστά πιο χορταστική, αυτός είναι όμως και ο λόγος που δίνει την εντύπωση πως παχαίνει. Οι ώριμες μπανάνες έχουν υψηλότερο γλυκαιμικό δείκτη από ό,τι οι άγουρες.
Αγορά – Συντήρηση
- Οι μπανάνες ωριμάζουν ταχύτατα γι’ αυτό αποφεύγουμε να τις αγοράζουμε πολύ ώριμες με σημάδια και σχισίματα στη φλούδα, εκτός αν θέλουμε να φτιάξουμε κέικ μπανάνας. Οι πρασινωπές είναι καλύτερη επιλογή.
- Τις άγουρες μπανάνες τις διατηρούμε σε θερμοκρασία δωματίου, μακριά από μήλα, αχλάδια, αβοκάντο και ντομάτες γιατί κι αυτά όπως και οι μπανάνες παράγουν αέρια αιθυλενίου και θα σαπίσουν όλα πιο γρήγορα.
- Αν είναι πιο ώριμες οι μπανάνες, τις βάζουμε στο ψυγείο. Εκεί μπορεί να μαυρίσει η φλούδα τους, όμως το εσωτερικό τους θα διατηρηθεί για περισσότερες μέρες.
Πως την απολαμβάνουμε καλύτερα
Από μόνη της η μπανάνα είναι υπέροχη, όμως σε συνδυασμό με γαλακτοκομικά, ξηρούς καρπούς και δημητριακά αποτελεί το τέλειο πρωινό ή δεκατιανό. Είναι σχεδόν απαραίτητη προσθήκη στα smoothies όταν θέλεις να τα κάνεις πιο γλυκά και χορταστικά, γίνεται η ιδανική βάση για πολλά κέικ, αλλά και μπάρες, κούκις, παγωτά, κρέμες κλπ.