Από την Ιωάννα Σταμούλου
Παγκοσμίως υπάρχουν περίπου 2.000 ποικιλίες μήλων. Στην Ελλάδα όμως καλλιεργούνται σαφώς λιγότερες. Τις πιο δημοφιλείς θα τις δούμε παρακάτω.
Η μηλιά είναι παγκοσμίως το πιο διαδεδομένο οπωροφόρο δέντρο και το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής της αποτελείται από επιτραπέζιες ποικιλίες, πολλές από τις οποίες είναι προϊόν διασταύρωσης. Στην Ελλάδα, σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές κυρίως, καλλιεργούνται πρώιμες και όψιμες ποικιλίες, πράσινου, κόκκινου και κίτρινου χρώματος. Οι κυριώτερες είναι οι: Golden Delicious, Red Chief, Gala, Fuji, Granny Smith, Starkimson Delicius Mutsu, Jonagold, Jonagored κ.α.
Πιο αναλυτικά…
Royal Gala: Μια από τις πρώιμες ποικιλίες μήλων που κάνουν πρώτες την εμφάνισή τους στην αγορά αφού συγκομίζονται από Ιούλιο έως Αύγουστο. Έχουν μαλακή φλούδα σε χρώματα από ροζ έως κίτρινο. Είναι μήλα ζουμερά και αφράτα με γλυκόξινη γεύση, κατάλληλα για μαρμελάδες, πίτες, τάρτες και κέικ.
Starking Delicious: Η πιο δημοφιλής ποικιλία μήλα της ελληνικής αγοράς, στην οποία ανήκουν τα μήλα της Ζαγοράς Πηλίου, τα οποία είναι ΠΟΠ και κυκλοφορούν παντού με τη σφραγίδα «Ζαγορίν» του τοπικού συνεταιρισμο. Ιδιαίτερα γευστικά μήλα, χαρακτηριστικού σχήματος με γυαλιστερή φλούδα βαθύ κόκκινου χρώματος κατάλληλα για πίτες, τάρτες, κλπ. Στην ίδια κατηγορία των κόκκινων μήλων ανήκουν και τα Jonagold, Red Chief, Imperial, Red Delicious, Scarlet, Jeromine.
Delicious Πιλαφά: Όψιμη ποικιλία που κυκλοφορεί προς τα τέλη Οκτωβρίου στην αγορά σε περιορισμένες ποσότητες. Προκειται για παλιά ποικιλία που καλλιεργείται κυρίως στην Αρκαδία. Τα μήλα Τριπόλεως ανήκουν σε αυτή την κατηγορία και είναι ΠΟΠ. Έχουν χαρακτηριστικά θαμπή φλούδα κοκκινωπού χρώματος, μαλακή σάρκα με ελαφρώς υπόξινη γεύση και υπέροχο άρωμα. Έχουν φανατικούς φίλους και είναι κατάλληλα για κάθε χρήση.
Φιρίκια: Μια από τις πιο παλιές ελληνικές ποικιλίες που καλλιεργείται στα ορεινά του Πηλίου από τον 18ο αιώνα, γι’ αυτό και είναι ΠΟΠ. Είναι μικρόκαρμπα, με σχήμα ελαφρώς μακρουλό, γλυκιά γεύση και χαρακτηριστικό άρωμα. Συνήθως ωριμάζουν και συλλέγονται προς τα τέλη Οκτωβρίου αλλά υπάρχουν και πρώιμα που συλλέγονται τον Αύγουστο. Σε κάθε περίπτωση έχουν μεγάλη διατηρισιμότητα και γίνονται θεσπέσιο γλυκό του κουταλιού.
Ρενέδες: Άλλη μια παλιά ελληνική ποικιλία, δυσεύρετη στην Αθήνα που καλλιεργείται ακόμα στην Αγιά Λάρισας και στο Πήλιο. Ο καρπός τους είναι μεγάλος κι ελαφρά πεπλατισμένος, με κιτρινοπράσινη φλούδα και καφέ στίγματα. Η σάρκα τους είναι κρουστή και χυμώδης, με ελαφρώς ξινούτσικη γεύση.
Granny Smith: Όψιμα ξινόμηλα, αυστραλιανής προέλευσης, μεγάλου μεγέθους. Στην Ελλάδα τα πιο γνωστά είναι της Αγιάς, της Καστοριάς και της Κοζάνης. Η φλούδα τους είναι σχετικά σκληρή και πράσινη με καφετί στίγματα, η σάρκα τους λευκή, τραγανή και χυμώδης και η γεύση τους ελαφρώς ξινή. Είναι ιδανικά για σαλάτες και μαγειρική με κρέατα ή πουλερικά, ενώ η κατανάλωσή τους συνιστάται σε διαβητικούς.
Pink Lady: Κυκλοφορούν με σφραγίδα στην οποία αναγράφεται το όνομά τους και πρόκειται για μήλα ιδιαίτερα κομψά και όμορφα σε όψη, με ροζέ φλούδα με πράσινες ανταύγειες, σφιχτή και σφριγηλή σάρκα, ευχάριστη γεύση και πλούσιο άρωμα.
Golden Delicious: Τα λένε και μπανανόμηλα, αφού έχουν κατακίτρινη φλούδα. Το σχήμα τους είναι χαρακτηριστικά σφαιρικό, με λεμονίζουσα γεύση και πλούσιο άρωμα. Είναι λεπτόφλουδα, ευμεγέθη, με σφριγηλή, αφράτηκαι χυμώδη σάρκα μέτριας έντασης νοστιμιά. Μαλακώνουν γρήγορα στο μαγείρεμα, ιδανικά για μαρμελάδες.
Mutsu ή Grispin: Όψιμη ποικιλία ιαπωνικής προέλευσης. Στην Ελλάδα συλλέγονται από Οκτώβριο έως αρχές Νοεμβρίου. Πρόκειται για πράσινα ξινόμηλα, πιο ζουμερά και λιγότερο ξινά από τα granny. Ταιριάζουν σε σαλάτες, ποικιλίες τυριών και χυμούς.
Fuji: Ώψιμη ποικιλία που στην Ελλάδα συγκομίζεται μέσα στον Οκτώβριο. Ιδιαίτερα νόστιμα και αρωματικά μήλα, με ολοστρόγγυλο καρπό μεγάλου σχήματος, κόκκινο-πορτοκαλί φλούδα, με γλυκιά, τραγανή και ιδιαίτερα χυμώδη σάρκα. Τα πιο δημοφιλή είναι της Καστοριάς, που είναι και ΠΓΕ. Κρατάνε το σχήμα τους στο μαγείρεμα και γι αυτό είναι ιδανικά για ψήσιμο και γέμισμα.
Kiku: Τα μήλα Kiku κυκλοφορούν με σφραγίδα και παράγονται κυρίως στην Καστοριά, στις Σέρρες, στην Πέλλα και στην Πιερία. Ο καρπός τους είναι μέτρια μεγάλος με ελλειψοειδές σχήμα, φλούδα κόκκινου χρώματος με ρίγες, τραγανή, χυμώδη και γλυκιά σάρκα. Ιδανικά για χυμούς.