Το συνθηματικό για να ανοίξει η σπηλιά των 40 κλεφτών και να βρεθεί ο Αλί Μπαμπά μπρος στον αμύθητο θησαυρό που από φτωχό ξυλοκόπο θα τον έκανε ζάμπλουτο ήταν “σουσάμι άνοιξε”. Σοφή κουβέντα, αφού η αλήθεια είναι πως το σουσάμι κρύβει μέσα του τεράστιο διατροφικό θησαυρό.
Το σουσάμι είναι ένα ετήσιο, δικοτυλήδονο ποώδες φυτό, το οποίο αναπτύσσεται σε ύψος που φθάνει το 0,8-1,8 μέτρο. Προέρχεται από τις θερμές περιοχές της Ασίας και καλλιεργείται από την αρχαιότητα για τους ελαιούχους σπόρους του. Οι σπόροι του σουσαμιού μπορεί να καταναλώνονται αποφλοιωμένοι ή μη. Ο φλοιός έχει μια χρυσοκαφετιά χροιά. Έτσι, οι αποφλοιωμένοι σπόροι του σουσαμιού έχουν απαλό μπεζ χρώμα, ενώ όταν καβουρδίζονται αποκτούν μια καστανή απόχρωση. Η περιεκτικότητά των σπόρων του σησαμιού σε έλαια είναι θεαματικά υψηλή αφού κυμαίνεται από 45-60%. Στις μέρες μας η καλλιέργεια του σουσαμιού στην Ελλάδα αρχίζει σιγά σιγά να αναπτύσσεται ξανά, αν και στο παρελθόν ήταν πολύ πιο εκταταμένη. Έτσι, το περισσότερο σουσάμι που βρίσκουμε στην ελληνική αγορά είναι εισαγώμενο.
Πώς το απολαμβάνουμε
Οι σπόροι του σουσαμιού τρώγονται με διάφορους τρόπους (σε ψωμιά, σε κουλούρια, σε παστέλια, κλπ). Συχνά αλέθεται και καταναλώνεται σαν πολτός (ταχίνι) ή γίνεται λάδι (σησαμέλαιο). Το ταχίνι χρησιμοποιείται ευρέως στη ζαχαροπλαστική και τη μαγειρική, γίνεται χαλβάς κλπ. Το σησαμέλαιο ή σουσαμόλαδο χρησιμοποιείται ευρέως στη βιομηχανία τροφίμων, τη ζαχαροπλαστική και τη μαγειρική, την κονσερβοποιία. Επίσης χρησιμοποιείται για την παραγωγή σαπουνιών και χρωμάτων. Το υπόλειμμα (πίτα) που μένει μετά την εξαγωγή του σησαμέλαιου, χρησιμοποιείται σαν ζωοτροφή η οποία είναι πλούσια σε πρωτεϊνες που φθάνουν μέχρι 50-52%.
Λίγη ιστορία…
Το σήσαμον όπως είναι η επιστημονική ονομασία του σουσαμιού, είναι ο παλαιότερος ελαιούχος σπόρος που καλλιέργησε ο άνθρωπος πριν από 6000 χρόνια περίπου. Υπάρχουν ιστορικά στοιχεία που επιβεβαιώνουν πως στην Αρχαία Αίγυπτο το κατανάλωναν υπό τη μορφή άλευρου και οι αρχαίοι Ρωμαίοι έτρωγαν τον πολτό του αρωματισμένο με κύμινο κι αλειμμένο πάνω σε ψωμί – κάτι μεταξύ χούμους και ταχινιού δηλαδή.
Γιατί μας κάνει καλό το σουσάμι…
Πολυάριθμες μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί κατά καιρούς σε εργαστήρια και σε ανθρώπους έχουν οδηγήσει στο συμπέρασμα πως το σουσάμι παρέχει σημαντικά οφέλη στην υγεία μας, οφέλη που αποδίδονται στα υγιεινά λιπαρά, τις υψηλής διατροφικής αξίας πρωτεΐνες, τις βιταμίνες, τα ιχνοστοιχεία, τις φυτικές ίνες κλπ. Για ακόμη καλύτερα αποτελέσματα είναι σημαντικό να καβουρντίζονται οι σπόροι κι επίσης να γίνεται συστηματική κατανάλωση του σουσαμιού και των παραγώγων του.
Υψηλή περιεκτικότητα πρωτείνης
Οι πρωτεΐνες είναι απαραίτητες γιατί αποτελούν δομικά συστατικά πολλών ιστών και ουσιών, από τον μυϊκό ιστό μέχρι τις ορμόνες. Σημειώστε πως 30 γρ. σουσάμι εφοδιάζουν τον ορανισμό μας με 5 γρ. πρωτεΐνης!
Πλούσιο σε βιταμίνες
Το σουσάμι είναι καλή πηγή βιταμίνης Ε και κάποιων βιταμινών του συμπλέγματος Β, οι οποίες έχουν καθοριστική σημασία για τη λειτουργία των κυττάρων, την ενδυνάμωση του ανοσοποιητικού και τον μεταβολισμό όπως είναι: η θειαμίνη (βιταμίνη Β1), η νιασίνη (βιταμίνη Β3) και η πυριδοξίνη (βιταμίνη Β6).
Πλούσιο σε φυτικές ίνες
30 γρ. σουσάμι παρέχουν το 12% της ημερήσιας συνιστώμενης δόσης φυτικών ινών. Οι φυτικές ίνες είναι απαραίτητες για καλή υγεία του πεπτικού, ενώ προστατεύουν από καρδιοπάθειες, παχυσαρκία, ορισμένους καρκίνους, αλλά και διαβήτη τύπου 2.
Πλούσιο σε αντιοξειδωτικά
Το σουσάμι περιέχει αντιοξειδωτικές ουσίες οι οποίες μπορούν να συμβάλλουν στην πρόληψη της αθηροσκλήρωσης, η οποία επίσης αυξάνει την πίεση.
Κατά της χοληστερίνης
Μελέτες έχουν δείξει ότι η συστηματική κατανάλωσή του μειώνει τα λιπίδια του αίματος (κακή ή LDL χοληστερόλη, τριγλυκερίδια), που αποτελούν παράγοντα κινδύνου για καρδιοπάθειες, διότι το σουσάμι περιέχει ωφέλιμα ακόρεστα λιπαρά (πολυακόρεστα και μονοακόρεστα). Περιέχει επίσης λιγνάνες και φυτικές στερόλες δύο φυτοχημικές ουσίες με αντιχοληστερολαιμική δράση.
Χτίζει γερά οστά
Το σουσάμι είναι πλούσιο σε ασβέστιο, μαγνήσιο, μαγγάνιο και ψευδάργυρο που βοηθούν την καλή υγεία των οστών. Μάλιστα, το καβούρντισμα και το μούλιασμα των σπόρων του, μπορεί να βελτιώσει την απορρόφησή τους από τον οργανισμό.
Διεγείρει την αιμοποίηση
Το σουσάμι είναι πλούσιο σε σίδηρο, χαλκό και βιταμίνη Β6 που βοηθούν τον οργανισμό στην παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων.