Από την Ιωάννα Σταμούλου
Το αγγούρι είναι ένα απο τα υλικά που μετατρέπει ένα μπολ με γιαούρτι σε γευστικό τζατζίκι. Ενώ μαζί με την ντομάτα και τη φέτα αποτελούν τα βασικά συστατικά της χωριάτικης σαλάτας. Παράλληλα, προσφέρει πολλαπλά οφέλη στην υγεία μας.
Το αγγούρι είναι ένα από τα πλέον κοινά ζαρζαβατικά που βρίσκουμε στην αγορά όλο τον χρόνο. Πρόκειται για τον καρπό του έρποντα και αναρριχώμενου ετήσιου φυτού της αγγουριάς που έχει την επιστημονική ονομασία σικυός ο ήμερος (Cucumis sativus). Ανήκει στην οικογένεια των κολοκυνθοειδών που το καθιστά συγγενή του πεπονιού, του καρπουζιού και του κολοκυθιού. Αγαπά τη ζέστη και αυτός είναι ο λόγος που κατά τους καλοκαιρινούς μήνες καλλιεργείται στην ύπαιθρο. Όλο τον υπόλοιπο χρόνο βρίσκεται στα θερμοκήπια που του εξασφαλίζουν υγρασία και υψηλές θερμοκρασίες.
Πατρίδα της αγγουριάς είναι η Ινδία όπου καλλιεργείται εδώ και 3.000 χρόνια. Ήταν γνωστή στην Αρχαία Ελλάδα και στη Ρώμη. Κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους διαδόθηκε και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Τα τελευταία χρόνια βρίσκουμε στην αγορά διάφορες ποικιλίες αγγουριών σε μικρότερο ή μεγαλύτερο μέγεθος που πωλούνται ανά τεμάχιο ή με το κιλό. Υπάρχουν και τα πολύ μικρά αγγουράκια τα οποία γίνονται τουρσί. Όσο για το ξυλάγγουρο ή αντζούρι είναι μεν συγγενής του αγγουριού αλλά μακρινός, αφού πρόκειται για μια ποικιλία πεπονιού και όχι αγγουριού παρόλο που το όνομά του παραπλανεί και παραπέμπει σε αγγούρι. Το αντζούρι στην Ελλάδα καλλιεργείται κυρίως στα νησιά του Αιγαίου και στην Κρήτη. Είναι σκληρό και άκαμπτο. Έχει πιο λεπτή φλούδα σε ανοιχτό πράσινο χρώμα, καταναλώνεται με το φλούδι και είναι εξαιρετικά νόστιμο. Σε κάποιες χώρες της Μέσης Ανατολής γίνεται κι αυτό τουρσί.
Διατροφική αξία και ευεργετικές ιδιότητες
Το αγγούρι έχει ελάχιστες θερμίδες, μόλις 15 ανά 100 γρ. Περιέχει βιταμίνη Β1, βιταμίνη Β2, βιταμίνη Β3, βιταμίνη Β5, βιταμίνη Β6, φολικό οξύ, ασβέστιο, σίδηρο, μαγνήσιο, φώσφορο, κάλιο και ψευδάργυρο. Επίσης είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικά όπως η βιταμίνη C και το β-καροτένιο αλλά και πολλά φλαβονοειδή, όπως κουερσετίνη, απιγενίνη, λουτεολίνη, καμπφερόλη και τανίνες.
Επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι το αγγούρι έχει πολλαπλά οφέλη για τον οργανισμό:
- Θεωρείται εξαιρετικό φυσικό διουρητικό και είναι πολύ ευεργετικό για όσους αντιμετωπίζουν προβλήματα στα νεφρά και στην ουροδόχο κύστη.
- Η υψηλή περιεκτικότητά του σε κάλιο βοηθά όσους έχουν υψηλή ή χαμηλή πίεση αίματος.
- Παράλληλα βοηθά την ανάπτυξη των μαλλιών λόγω της περιεκτικότητας του σε πυρίτιο και θείο.
- Μείγμα από χυμό αγγουριού και καρότου λέγεται ότι βοηθά σε ρευματικές παθήσεις και ουρική αρθρίτιδα, η οποία είναι αποτέλεσμα υπερβολικά μεγάλου ποσοστού ουρικού οξέος στο σώμα.
- Ο χυμός αγγουριού βοηθά επίσης σε παθήσεις των δοντιών και των ούλων.
- Το αγγούρι είναι εξαιρετικά ενυδατικό για τον οργανισμό αν αναλογιστεί κανείς πως το 96% του αγγουριού είναι νερό.
- Η υψηλή περιεκτικότητα του σε νερό και φυτικές ίνες συμβάλλει επίσης στην καλή λειτουργία του εντέρου. Η αφυδάτωση είναι από τους βασικούς παράγοντες που σχετίζονται με την δυσκοιλιότητα. Μάλιστα η μεγαλύτερη ποσότητα φυτικών ινών και βιταμινών κρύβεται στη φλούδα του αγγουριού και είναι προτιμότερο να το πλύνουμε καλά για να το φάμε χωρίς να το ξεφλουδίσουμε!
- Το αγγούρι είναι αγαπημένο υλικό της κοσμετολογίας αφού κάνει καλό στο δέρμα και χρησιμοποιείται στη δημιουργία πολλών καλλυντικών κρεμών και τζελ.
- Φέτες αγγουριού βοηθούν τα πρησμένα μάτια να ξεπρηστούν και ενυδατώνουν την επιδερμίδα του προσώπου με τη δημιουργία μιας απλής μάσκας ομορφιάς σε συνδυασμό με γιαούρτι.
Χρήσεις του αγγουριού
Εκτός από τη χωριάτικη και το τζατζίκι, το αγγούρι εμπλουτίζει όλες τις πράσινες σαλάτες. Γίνεται τέλειος αποτοξινωτικός χυμός ή smoothie μαζί με άλλα λαχανικά και φρούτα. Το αγγούρι μπαίνει επίσης στο γκασπάτσο, την κρύα ντοματόσουπα. Χυμός και φέτες αγγουριού προστίθενται συχνά σε κοκτέιλ αλκοολούχων ή μη ποτών, ενώ φέτες αγγουριού εμπλουτίζουν το νερό και το μετατρέπουν σε ένα αποτοξινωτικό αναψυκτικό.