Από την Ιωάννα Σταμούλου
Τα βερίκοκα είναι τα χρυσοπορτοκαλιά φρούτα που συναντάμε κάθε καλοκαίρι στους πάγκους μαναβικής. Έχει μακρόχρονη ιστορία και πολλά οφέλη για την υγεία μας. Η επιστημονική ονομασία της βερικοκιάς είναι prunus armeniaca. Τα φρούτα της είναι σαρκώδη, σφαιρικά, με αυλακωτή κοιλιακή ραφή, ενώ τα κουκούτσια τους, είναι ξυλώδη και στο εσωτερικό τους κρύβουν ένα με δύο σπέρματα, που έχουν πικρή γεύση και μοιάζουν με αμύγδαλα.
Λίγη ιστορία
Οι καρποί της βερικοκιάς ήταν τα «χρυσόμηλα» των αρχαίων Ρωμαίων. Καλλιεργείται από τον άνθρωπο τα τελευταία 4.000 χρόνια τουλάχιστον. Έχει πατρίδα της τη μακρινή Κίνα. Από εκεί πέρασε στην υπόλοιπη Ασία και στην Ευρώπη έφτασε μετά τις εκστρατείες του Μέγα Αλέξανδρου. Εκεί οι λαοί την εκτίμησαν για την υπέροχη γεύση των καρπών της. Στην Ασία υπάρχει ένας λαός, που υπολογίζεται στους μακροβιότερους στον κόσμο. Λέγεται πως αυτό συμβαίνει όχι μόνο επειδή καταναλώνουν τόνους βερίκοκων, αλλά γιατί τρώνε και τα κουκούτσια τους, που είναι πολύ πικρά. Πρόκειται για τη φυλή Χούνζα, που ζει στο Πακιστάν και αυτοαποκαλούνται απόγονοι των στρατιωτών του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Οι πιο γνωστές ποικιλίες
Τα «Μπεμπέκου» και τα «Διαμαντοπούλου» είναι οι πιο γνωστές ελληνικές ποικιλίες. Τα Μπεμπέκου που είναι η πιο κοινή ποικιλία στην Ελλάδα, ωριμάζουν πρώτα, από τον Ιούνιο και είναι μεγάλα, σφαιρικά με έντονο πορτοκαλοκίτρινο χρώμα, ενώ η σάρκα τους είναι πορτοκαλί και γλυκιά. Είναι κατάλληλα για γλυκό του κουταλιού, κομπόστα, μαρμελάδα και τάρτες λόγω κυρίως της υπέροχης εμφάνισής τους.
Τα Διαμαντοπούλου ωριμάζουν λίγο αργότερα. Είναι μικρότερα, σφαιρικά και έχουν ανοιχτό κίτρινο χρώμα, όμως ξεχωρίζουν για τη γεύση και το άρωμά τους. Τα απολαμβάνουμε καλύτερα σκέτα ή σε φρουτοσαλάτες. Θεωρούνται ανώτερης ποιότητας και συνήθως πωλούνται πιο ακριβά. Λέγεται πως τα «Διαμαντοπούλου» είναι τα πιο νόστιμα βερίκοκα στον κόσμο. Έχουν εξαιρετικό άρωμα, αλλά είναι δύσκολα στη μεταφορά τους, αφού είναι αρκετά ευαίσθητα.
Διατροφική αξία
Τα βερίκοκα έχουν χαμηλή θερμιδική αξία, μόνο 47 θερμίδες ανά 100γρ. που αντιστοιχεί σε δύο κομμάτια, αλλά είναι γεμάτα ευεργετικές ιδιότητες. Είναι πλούσια σε βιταμίνη Α γι’ αυτό συμβάλλουν στην καλή υγεία των ματιών και χρειαζόμαστε μόλις 3 βερίκοκα για να καλύψουμε το 100% της καθημερινής μας ανάγκης στη συγκεκριμένη βιταμίνη. Το έντονο πορτοκαλί τους χρώμα οφείλεται στα καροτενοειδή (β-καροτένιο, λυκοπένιο, λουτεΐνη και ζεαξανθίνη) που περιέχουν. Λέγεται πως τα πιο ώριμα καθώς και τα αποξηραμένα βερίκοκα είναι ακόμη πιο πλούσια σε καροτενοειδή. Το λυκοπένιο μάλιστα συμβάλει στην προστασία από τον καρκίνο του προστάτη. Αποτελούν επίσης καλή πηγή βιταμίνης C και φλαβονοειδών γι’ αυτό κι έχουν ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες, προστατεύοντας τα αγγεία και εμποδίζοντας την οξείδωση της «κακής» χοληστερίνης.
Επίσης περιέχουν βιταμίνη Β3 (νιασίνη), σίδηρο, κάλιο, φωσφόρο, ασβέστιο και φυτικές ίνες, απαραίτητες για την υγεία του πεπτικού συστήματος και την καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας.
Σωστή επιλογή
Προτιμάμε όσα δεν είναι γδαρμένα, παραμορφωμένα, μουχλιασμένα ή ζαρωμένα. Αποφεύγουμε και όσα είναι πολύ σκληρά και άγουρα γιατί αυτά έχουν ξινή γεύση. Εκτός κι αν θέλουμε να φτιάξουμε γλυκό κουταλιού.
Επειδή είναι φρούτα που δεν κρατάνε πολλές μέρες, αγοράζουμε μόνο όσα θέλουμε να καταναλώσουμε μέσα σε 2-3 ημέρες. Προτού τα καταναλώσουμε πρέπει να τα πλένουμε με άφθονο ζεστό νερό. Τα ξερά βερίκοκα έχουν μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε β-καροτένιο απ’ ότι τα ωμά, χρειάζεται όμως προσοχή στην αγορά τους γιατί πολύ συχνά θειαφίζονται για να πάρουν ανοιχτό πορτοκαλί χρώμα αντί του φυσικού τους που είναι καφέ-πορτοκαλί. Τα βερίκοκα που δεν ψεκάζονται με θειάφι είναι γευστικότερα από τα υπόλοιπα.
Πως καταναλώνονται
Τα βερίκοκα είναι απολαυστικά φρούτα και καταναλώνονται σε φρουτοσαλάτες, χυμούς και smoothies ενώ συνηθίζεται να τα επιλέγουμε και αποξηραμένα. Χρησιμοποιούνται στη ζαχαροπλαστική και γίνονται μαρμελάδα, γλυκό κουταλιού, κομπόστα, λικέρ (κυρίως το κουκούτσι τους), σορμπέ, γρανίτες, τάρτες, μους κλπ. Τα ξερά βερίκοκα χρησιμοποιούνται συχνά και στην μαγειρική σε σαλάτες, γεμίσεις και σάλτσες κρεατικών, πιλάφια κλπ.
