Από την Ιωάννα Σταμούλου
Την ακούμε συχνά, πιθανώς να την έχουμε φάει κιόλας χωρίς να το καταλάβαμε, ας δούμε λοιπόν τι ακριβώς είναι, πού τη βρίσκουμε και πώς χρησιμοποιείται.
Η ταπιόκα είναι ένα άμυλο το οποίο χρησιμοποιείται ως πυκνωτικό μέσο κυρίως σε διάφορα τρόφιμα. Εξάγεται κατόπιν επεξεργασίας από την κασάβα ή αλλιώς μανιόκα ή μανιότη ή γιούκα, ένα είδος ρίζας με καταγωγή από τη Βραζιλία. Το όνομα της ταπιόκα προέρχεται από τη λέξη tipi’óka όπως ονομαζόταν και στις γλώσσες Τούπι-Γκουαράνι που μιλούσαν οι ιθαγενείς της Βορειοανατολικής πλευράς της Βραζιλίας, όταν έφτασαν εκεί οι πρώτοι Πορτογάλοι κατακτητές, το 1707. Αυτή η λέξη των Τούπι, αναφέρεται στη διαδικασία κατά την οποία το άμυλο της μανιόκα γίνεται βρώσιμο.
Η καλλιέργεια
Η κασάβα είναι μια καλλιέργεια πολύ ανθεκτική στην ξηρασία. Από τη Βραζιλία εξαπλώθηκε και στην υπόλοιπη Νότια Αμερική κι από εκεί οι Ισπανοί και Πορτογάλοι κατακτητές τη μετέφεραν και σε άλλες αποικίες τους στην Ασία και την Αφρική, συμπεριλαμβανομένων των Δυτικών Ινδιών, των Φιλιππίνων και της Ταϊβάν. Σήμερα η κασάβα καλλιεργείται παντού και θεωρείται βασική τροφή για πολλές περιοχές του κόσμου. Συγκεκριμένα, είναι η τρίτη μεγαλύτερη πηγή υδατανθράκων, μετά το ρύζι και τον αραβόσιτο στη διατροφή των κατοίκων των τροπικών περιοχών.
Το μέρος του φυτού που καταναλώνεται περισσότερο είναι η ρίζα του, που τρώγεται ολόκληρη, τριμμένη ή αλεσμένη σε αλεύρι για ψωμί. Από τη μανιόκα παράγονται ακόμη και αλκοολούχα ποτά. Όταν αποξηρανθεί σε εκχύλισμα σκόνης ή περλέ, ονομάζεται ταπιόκα, ενώ η νιφαδοειδής έκδοσή της η οποία έχει υποστεί ζύμωση, ονομάζεται garri. Λόγω του ότι δεν περιέχει γλουτένη δημητριακά ή ξηρούς καρπούς η ταπιόκα προτιμάται από άτομα με τροφικές αλλεργίες. Παρέχει μερικά σημαντικά θρεπτικά συστατικά και ανθεκτικό άμυλο, τα οποία είναι ωφέλιμα για την υγεία. Ωστόσο, η κατανάλωση της μανιόκας μπορεί να έχει κι επικίνδυνες επιπτώσεις, ειδικά αν καταναλώνεται ωμή και σε μεγάλες ποσότητες, κάτι από το οποίο ο δυτικός κόσμος δεν κινδυνεύει.
Πώς καταναλώνεται;
Η ταπιόκα χρησιμοποιείται συχνά στη μαγειρική για να δώσει όγκο σε σούπες και πουρέδες ωστόσο η κύρια χρήση της είναι στη ζαχαροπλαστική αφού είναι εντελώς άοσμη και μπορεί να δώσει ενδιαφέρουσα υφή σε κρέμες, τούρτες, πουτίγκες, παγωτά και φρουτοσαλάτες ενώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε ζύμες χωρίς γλουτένη, σε κρέπες, πίτες κλπ.
Που τη βρίσκουμε;
Την ταπιόκα τη βρίσκουμε σε καταστήματα βιολογικών, υγιεινών προϊόντων και μπαχαρικών καθώς και σε online καταστήματα.