Από την Ιωάννα Σταμούλου
Όλα όσα αξίζει να γνωρίζουμε για τη Σαρακοστή και ποιες οι κατηγορίες των τροφών που επιτρέπεται να τρώμε. Υπάρχουν μικρές και μεγάλες νηστείες μέσα στον χρόνο. Η νηστεία της Σαρακοστής όμως είναι η αρχαιότερη αφού έχει καθιερωθεί από τον 4ο αιώνα μ.Χ και η αυστηρότερη σύμφωνα με την Ορθόδοξη εκκλησία. Σε κάθε περίπτωση η νηστεία είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για αποτοξίνωση από το κρέας και τα παράγωγά του.
Τι υποστηρίζει η εκκλησιαστική παράδοση
- Ονομάζεται Σαρακοστή γιατί κρατάει σαράντα μέρες μετρώντας από την Καθαρή Δευτέρα μέχρι την Παρασκευή πριν το Σάββατο του Λαζάρου. Βεβαίως, την επόμενη είναι Κυριακή των Βαΐων και αμέσως μετά η Μεγάλη εβδομάδα, οπότε μιλάμε για πεντηκονθήμερη νηστεία!
- Απαγορεύεται να καταναλώνουμε τρόφιμα που περιέχουν αίμα, δηλαδή, κρέας πουλερικά και ψάρια, τα παράγωγά τους, δηλαδή γάλα, γιαούρτι, τυρί, αυγά, λάδι (εκτός και αν υπάρχει σοβαρός λόγος) και κρασί!
- Λάδι και κρασί επιτρέπονται μόνο Σάββατα και Κυριακές, πλην του Μεγάλου Σαββάτου, ωστόσο οι ελιές και τα σταφύλια (αν υπήρχαν αυτή την εποχή) επιτρέπονται!
- Κατ’ εξαίρεση την 25η Μαρτίου και την Κυριακή των Βαΐων μπορούμε να καταναλώνουμε ψάρι.
Ποιες είναι οι πιο σημαντικές κατηγορίες τροφών που καταναλώνουμε τη Σαρακοστή;
Ψωμί – Αρτοσκευάσματα
Εκτός από το ψωμί, αρτοσκευάσματα χωρίς αυγά και βούτυρο, όλα τα παξιμάδια και τα κριτσίνια, πίτες με γεμίσεις χόρτων και λαχανικών χωρίς τυρί κι αυγά
Ζυμαρικά – Δημητριακά – Ρύζι – Σπόροι
Ζυμαρικά χωρίς αυγά, ρύζι, πλιγούρι, κινόα, φαγόπυρο, βρώμη συνδυασμένα με άλλα νηστίσιμα τρόφιμα.
Λαχανικά – Χορταρικά
Όλων των ειδών τα λαχανικά -ψητά, βραστά, μαγειρεμένα γιαχνί ή σε χορτόσουπες- όλα τα χόρτα και τα χορταρικά – βραστά, τσιγαριαστά ή γιαχνί συνδυασμένα με ρύζι ή δημητριακά (λαχανόριζο, σπανακόρυζο, πιπερόριζο, λαχανικά με πλιγούρι κλπ.) με ζυμαρικά, με θαλασσινά, με όσπρια κλπ. Επίσης, όλα τα μυρωδικά φρέσκα ή αποξηραμένα και φυσικά όλα τα μπαχαρικά.
Πάσης φύσεως φρούτα
Στα φρούτα, είτε πρόκειται για φρέσκα είτε για αποξηραμένα δεν υπάρχει κανένας περιορισμός, ακόμη και ψητά φρούτα, κομπόστες ή βρασμένα και δεμένα με ζάχαρη – όλα δηλαδή τα γλυκά του κουταλιού και οι μαρμελάδες.
Ξηροί καρποί
Όλων των ειδών οι ξηροί καρποί, ωμοί ή ψημένοι και αλατισμένοι, αλλά κι όλοι οι πολτοί και τα βούτυρά τους (ταχίνι, φιστικοβούτυρο, φουντουκοβούτυρο, αμυγδαλοβούτυρο, κλπ.) τα οποία απλώνονται σε ψωμιά, φρυγανιές και παξιμάδια.
Θαλασσινά
Όλων των ειδών τα όστρακα, οστρακοειδή και μαλάκια (μύδια, στρείδια, γυαλιστερές, χτένια κλπ, γαρίδες, καραβίδες, αστακούς, καλαμάρια, θράψαλα, σουπιές, χταπόδια) ψητά, βραστά, σοτέ ή μαγειρεμένα μόνα τους ή μαζί με λαχανικά, ρύζι ή ζυμαρικά.
Όσπρια
Όλων των ειδών τα όσπρια βρασμένα ή μαγειρεμένα, σε σαλάτες, σε σούπες, γιαχνί, στον φούρνο.
Ελαιόλαδο και όλα τα φυτικά έλαια
Εκτός από το ελαιόλαδο, στον κατάλογο των νηστίσιμων μπαίνουν όλα τα έλαια από διάφορους σπόρους (αραβοσιτέλαιο, ηλιέλαιο, σησαμέλαιο, φουντουκέλαιο, κλπ.).
Ροφήματα ξηρών καρπών και σπόρων
Ροφήματα αμυγδάλου, σόγιας, καρύδας, ρυζιού, βρώμης κλπ καθώς και τα γιαούρτια τους.