Μελομακάρονα έτσι κι αλλιώς!

Από την Ιωάννα Σταμούλου

Τα μελομακάρονα είναι το πιο δημοφιλές ελληνικό χριστουγεννιάτικο γλυκό, αφού λόγω της νηστίσιμης συνταγής τους, τα φτιάχνουμε από πολύ νωρίς και τα κερνάμε ακόμη και κατά τη σαρανταήμερη νηστεία που προηγείται των Χριστουγέννων. Εδώ σας τα παρουσιάζουμε σε τρεις πεντανόστιμες εκδοχές, μια κλασική συνταγή από την Κρήτη, μια εναλλακτική με ζύμη μπίρας και γέμιση καρυδιού και μια με καστανή ζάχαρη.

Μελομακάρονα κρητικά

Εδώ η συνταγή είναι μετρημένη σε κούπες. Με την ίδια κούπα θα μετρήσετε όλα τα υλικά σας. Αυτό που την κάνει ξεχωριστή και πεντανόστιμη είναι το σουσάμι στο τελείωμα.

Για τη ζύμη

• 1 κούπα ζάχαρη
• 3 κούπες έξτρα παρθένο ελαιόλαδο
• 6 κούπες αλεύρι μαλακό
• 2 κούπες αλεύρι κίτρινο για παραδοσιακά ψωμιά και πίτες
• 1/2 κούπα τσικουδιά
• 1/2 κούπα χυμό πορτοκαλιού
• ξύσμα από 2 ακέρωτα πορτοκάλια
• 1 γεμάτη κουτ. σούπας κανέλα
• 1/4 κουτ. γλυκού γαρίφαλο
• 2 κουτ. γλυκού μπέικιν πάουντερ
• 1 κουτ. γλυκού σόδα μαγειρική
• 1 κουτ. γλυκού αλάτι

Για το πασπάλισμα

• 100 γρ. σουσάμι αναποφλοίωτο καβουρδισμένο και περασμένο στον πολυκόφτη
• 250 γρ. καρύδι τριμμένο στον πολυκόφτη
• 1 γεμάτη κουτ. σούπας κανέλα
• 1/4 κουτ. γλυκού γαρίφαλο

Για το σιρόπι

• 400 γρ. μέλι θυμαρίσιο κατά προτίμηση
• 400 γρ. ζάχαρη
• 400 γρ. νερό
• τον φλοιό από ένα πορτοκάλι

Εκτέλεση

1. Χτυπάμε σε λεκανίτσα με μίξερ χειρός το λάδι με τη ζάχαρη να ασπρίσει.
2. Ανακατεύουμε τη σόδα στον χυμό πορτοκαλιού κι όταν αφρίσει τα αδειάζουμε στο λάδι. Συνεχίζουμε με το κονιάκ, την κανέλα, το γαρίφαλο, το αλάτι, το ξύσμα πορτοκαλιού.
3. Κοσκινίζουμε στο μείγμα των υγρών τα αλεύρια και το μπέικιν πάουντερ. Ζυμώνουμε, άλλα όχι επίμονα. Απλά να ενωθούν τα υλικά και να πάρουμε μια μαλακιά ζύμη. Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 175^οC στις αντιστάσεις.
4. Παίρνουμε μικρές ποσότητες ζύμης και πλάθουμε μακρόστενα μελομακάρονα ή στο σχήμα που μας αρέσει.
5. Τα αραδιάζουμε σε ταψί στρωμένο με λαδόκολλα και με ενα πιρούνι κάνουμε σχέδια που θα δώσουν στην επιφάνεια τους την απαραίτητα τραχιά επιφάνεια ώστε στο τέλος να “καθήσει” σωστά επάνω τους το καρύδι και το σουσάμι.
6. Ψήνουμε στον προθερμασμένο φούρνο στους 175^οC μέχρι να ροδίσουν όμορφα τα μελομακάρονα.
7. Τα αφήνουμε να κρυώσουν και στο μεταξύ ετοιμάζουμε το σιρόπι, βράζοντας όλα τα υλικά μαζί για 5 με 7 λεπτά και ξαφρίζοντάς το. Προσοχή να μην το δέσουμε πολύ γιατί θα καραμελώσουν μετά τα μελομακάρονα και θα κολλάνε μεταξύ τους.
8. Χαμηλώνουμε στο 1 το μάτι της κουζίνας και βουτάμε μέσα τα μελομακάρονα για 10 δευτερόλεπτα περίπου από την κάθε πλευρά.
9. Τα βγάζουμε σε μία πιατέλα δημιουργώντας στρώσεις και πασπαλίζουμε ανά στρώση με το μείγμα του καρυδιού, του σουσαμιού και της κανέλας.

Μελομακάρονα μπίρας

Μια διαφορετική εκδοχή των μελομακάρονων, που εδώ ζυμώνονται με μπίρα και δίνουν ένα ιδιαίτερα τραγανό και τριφτό αποτέλεσμα.

Υλικά για 70 κομμάτια περίπου

• 200 ml καλαμποκέλαιο
• 200 ml ελαιόλαδο
• 250 ml μπίρα
• 50 γρ. ζάχαρη καστανή
• 1.300 γρ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις (περίπου)
• 1 φακελάκι μπέικιν πάουντερ
• 1 ½ κουτ. γλυκού κανέλα
• ½ κουτ. γλυκού γαρίφαλο τριμμένο
• ξύσμα από 1 πορτοκάλι
• 250 γρ. καρύδια

Για το σιρόπι

• 450 γρ. Ζάχαρη
• 1 ξύλο κανέλα
• τη φλούδα από 1 πορτοκάλι
• 450 ml νερό
• 200 γρ. μέλι

Εκτέλεση

1. Κοσκινίζουμε σε μια λεκανίτσα το αλεύρι και το ανακατεύουμε με την κανέλα, το γαρίφαλο και το μπέικιν πάουντερ.
2. Σε ξεχωριστή λεκανίτσα ανακατεύουμε με μίξερ χειρός το ελαιόλαδο με το καλαμποκέλαιο, το ξύσμα πορτοκαλιού και τη ζάχαρη μέχρι να διαλυθεί η ζάχαρη.
3. Προσθέτουμε την μπίρα συνεχίζοντας το ανακάτεμα για λίγο. Προσθέτουμε σταδιακά το μείγμα με το αλεύρι ρίχνοντάς το από σουρωτήρι, μέχρι να πάρουμε μια μαλακή ζύμη που θα πλάθεται εύκολα χωρίς να κολλάει στα χέρια. Δεν χρειάζεται να την παραζυμώσουμε, ίσα να γίνει ομοιογενής.
4. Στρώνουμε με χαρτί ψησίματος δύο ταψιά ρηχά και προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 180^οC στον αέρα. Παίρνουμε μικρές ποσότητες ζύμης όσο ένα μεγάλο καρύδι, την πλάθουμε σε μπάλα, ανοίγουμε μια τρύπα με το δάχτυλο στο κέντρο και βυθίζουμε μέσα μισό καρύδι. Πλάθουμε τη ζύμη πάλι σε μπάλα να κλείσει και να κρύψει μέσα της το καρύδι, την πιέζουμε ελαφρά να πλατύνει λίγο και την αφήνουμε στο ταψί. Συνεχίζουμε με τα υπόλοιπα υλικά μέχρι να φτιάξουμε 45-50 κομμάτια περίπου.
5. Αραδιάζουμε τα μελομακάρονα στα δυο ταψιά το ένα δίπλα στο άλλο αφήνοντας απόσταση μεταξύ τους γιατί θα φουσκώσουν λίγο στο ψήσιμο. Τα τοποθετουμε στον φούρνο σε διαφορετικές σκάλες και ψήνουμε και τα δυο ταψιά μαζί για 30 λεπτά περίπου, μέχρι να πάρουν χρυσοκόκκινο χρώμα κι όχι να ροδίσουν πολύ.
6. Αφήνουμε τα μελομακάρονα να κρυώσουν όσο ετοιμάζουμε το σιρόπι: Σε πλατιά και ρηχή κατσαρόλα βράζουμε τη ζάχαρη με το νερό, την πορτοκαλόφλουδα και την κανέλα για 4 λεπτά. Στην αρχή ανακατεύουμε με κουτάλι να λιώσει η ζάχαρη. Προσθέτουμε το μέλι και ανακατεύουμε να διαλυθεί.
7. Σβήνουμε τη φωτιά κι αφού σταματήσει να κοχλάζει το σιρόπι, με μια σπάτουλα παίρνουμε και βάζουμε μέσα μελομακάρονα, όχι πολύ στριμωχτά. Μετά από μισό λεπτό τα γυρίζουμε από την ανάποδη, και μετά από λίγο τα γυρίζουμε πάλι από την καλή. Τα βγάζουμε από την κατσαρόλα με τη σπάτουλα και τα αφήνουμε σε πιατέλα.
8. Αφού κρυώσουν τα μελομακάρονα τα παίρνουμε ένα ένα και τα βουτάμε από την ανάποδη στο σιρόπι που περίσσεψε (για να κολλήσει καλύτερα το καρύδι πάνω τους).
9. Τα τοποθετούμε σε πιατέλα σερβιρίσματος ανά στρώσεις, πασπαλίζοντας κάθε στρώση με λίγο κοπανισμένο καρύδι.

Μελομακάρονα με καστανή ζάχαρη

Μια ιδιαίτερα νόστιμη εκδοχή των μελομακάρονων με έντονα καραμελένια γεύση που θα αγαπήσετε σίγουρα!

Υλικά για 75-80 κομμάτια

Για τη ζύμη

• 3 φλιτζάνια ελαιόλαδο
• 9 φλιτζάνια αλεύρι για όλες τις χρήσεις
• Χυμός και ξύσμα από δύο πορτοκάλια
• ½ φλιτζανιού κονιάκ
• 1 κουτ. σούπας μπέικιν πάουντερ
• 1 κουτ. γλυκού κοφτό σόδα
• 1 φλιτζάνι καστανή ζάχαρη
• 1 κουτ. σούπας κανέλα
• ¼ κουτ. γλυκού γαρύφαλλο

Για το σιρόπι

• 1 ½ φλιτζάνι καστανή ζάχαρη
• 2 φλιτζάνια νερό
• 1 ξύλο κανέλας
• 8 γαρίφαλα ολόκληρα
• φλούδα από 1 πορτοκάλι
• 3 φλιτζάνια μέλι

Για το γαρνίρισμα

• 1 φλιτζάνι καρύδια ψιλοκομμένα

Εκτέλεση

1. Χτυπάμε στο μίξερ για 5 λεπτά περίπου, το λάδι και τη ζάχαρη. Ρίχνουμε τον χυμό και το ξύσμα πορτοκαλιού, το κονιάκ, το μπέικιν πάουντερ, τη σόδα, την κανέλα και το γαρύφαλλο, συνεχίζοντας το χτύπημα.
2. Σταματάμε τη λειτουργία του μίξερ και προσθέτουμε λίγο λίγο το αλεύρι ανακατεύοντας με σπάτουλα μέχρι να ενωθούν τα υλικά και να δημιουργηθεί μια μαλακιά ζύμη (μην παραζυμώσεις και σκληρύνει). Αν σου φαίνεται πολύ μαλακή και δοκιμάσεις να την πλάσεις και δεν πλάθεται, μην της προσθέσεις επιπλέον αλεύρι γιατί μετά θα αναρωτιέσαι γιατί βγήκαν σφιχτά τα μελομακάρονά σου. Άφησέ την να ξεκουραστεί 10 λεπτά και θα είναι έτοιμη.
3. Παίρνουμε μικρά κομμάτια ζύμης και πλάθουμε με τα δάκτυλα μελομακάρονα σε οβάλ σχήμα. Όχι πολύ μεγάλα γιατί φουσκώνουν. Τα αραδιάζουμε σε ταψί στρωμένο με χαρτί ψησίματος, τα κεντάμε με ένα πιρούνι και τα ψήνουμε στους 180^οC για 25 – 30 λεπτά, μέχρι να πάρουν λίγο χρώμα (όχι πολύ).
4. Στο μεταξύ βάζουμε σε πλατύ και βαθύ τηγάνι το νερό με το ξύλο της κανέλας, τα γαρίφαλα και τη φλούδα του πορτοκαλιού να πάρουν μια δυο βράσεις. Προσθέτουμε την καστανή ζάχαρη και ανακατεύουμε να διαλυθεί. Μόλις πάρει βράση χαμηλώνουμε τη φωτιά στο ελάχιστο και κατεβάζουμε το τηγάνι από τη φωτιά. Ανακατεύουμε μέσα το μέλι και διατηρούμε το σιρόπι ζεστό (όχι καυτό) στη χαμηλή φωτιά χωρίς να το αφήσουμε να ξαναπάρει βράση.
5. Βγάζουμε τα μελομακάρονα από τον φούρνο και αφήνουμε να κρυώσουν. Τα βουτάμε ανά 10 περίπου στο τηγάνι με το σιρόπι για μισό λεπτό. Τα αναποδογυρίζουμε για να σιροπιαστούν και από την άλλη πλευρά και ύστερα τα βγάζουμε στο ταψί και συνεχίζουμε με τα υπόλοιπα.
6. Μεταφέρουμε τα μελομακάρονα σε μια πιατέλα και πασπαλίζουμε με τα καρύδια. Περιχύνουμε με όσο σιρόπι έχει περισσέψει στο τηγάνι (αν έχει περισσέψει).

Είσαι στην Κύπρο; Δες τις συσκευές που σε ενδιαφέρουν εδώ: κατσαρόλα, τηγάνι, φούρνος, μίξερ, μίξερ χειρός.