Το τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας

Από την Ιωάννα Σταμούλου

Με χαρταετούς, λαγάνες, ταραμοσαλάτες, ελιές και χαλβά του μπακάλη θα υποδεχτούμε και φέτος τη Σαρακοστή, την πιο αγαπημένη Δευτέρα του χρόνου. Προσθέσαμε στο μενού και 2-3 συνταγές ακόμα για να γίνει ακόμη πιο νόστιμη!

Ταραμοσαλάτα

Το πιο hot δίδυμο της Σαρακοστής είναι η ταραμοσαλάτα κι η λαγάνα και όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος θα λάμψει στο τραπέζι της Καθαρής Δευτέρας.

Υλικά για ένα μεγάλο μπολ

• 150 γρ. ταραμά
• 250-300 γρ. ψίχα μπαγιάτικου ψωμιού (χωριάτικο), καθαρισμένο, χωρίς την κόρα
• 2 κουτ. σούπας κρεμμύδι περασμένο από το multi
• χυμό από 2 λεμόνια
• 1 φλιτζάνι ελαιόλαδο απαλό ή ανάμεικτο με αραβοσιτέλαιο
• λίγο νερό

Εκτέλεση

1. Κόβουμε το ψωμί σε φέτες και το μουλιάζουμε σε κρύο νερό για 20 λεπτά. Το στύβουμε με τα χέρια, χωρίς να επιμείνουμε και πολύ. Λίγο νερό το χρειαζόμαστε.
2. Βάζουμε τον ταραμά σε μακρόστενο σκεύος (μια κανάτα είναι ότι πρέπει) προσθέτουμε λίγο νερό και το χτυπάτε με ραβδομπλέντερ να σπάσει. Ρίχνουμε το κρεμμύδι και χτυπάτε λίγο ακόμη.
3. Προσθέτουμε τμηματικά κι εναλλάξ λάδι, ψωμί, λεμόνι μέχρι να αποκτήσει η ταραμοσαλάτα σας την κατάλληλη αλμυρότητα και υφή.
4. Μεταφέρουμε σε μπολ αποθήκευσης και τη διατηρούμε στο ψυγείο.
5. Τη σερβίρουμε σε δόσεις σε μπολάκια.

Λαγάνα

Τραγανή και μοσχομυριστή, με πλούσια σουσαμάτη κρούστα, φέτος θα ψηθεί στον δικό μας φούρνο.

Υλικά

• ½ κιλό αλεύρι σταρένιο
• 1 κουτ. γλυκού αλάτι
• 1 κουτ. γλυκού ζάχαρη
• 1 ½ φλιτζάνι νερό χλιαρό
• 15 γρ. νωπή μαγιά
• σουσάμι για το πασπάλισμα

Εκτέλεση

1. Διαλύουμε τη μαγιά μέσα σε ένα μπολ με μισό φλιτζάνι χλιαρό νερό και προσθέτουμε τη ζάχαρη και 2-3 κουταλιές από το αλεύρι. Ανακατεύουμε να γίνει ομοιογενής χυλός, σκεπάζουμε και αφήνουμε το προζύμι να φουσκώσει. Θα πάρει 10-15 λεπτά περίπου.
2. Κρατάμε λίγο αλεύρι στην άκρη και ανακατεύουμε το υπόλοιπο μαζί με το αλάτι σε μεγάλη λεκάνη. Κάνουμε στη μέση μια λακκούβα και ρίχνουμε εκεί το προζύμι.
3. Προσθέτουμε όσο από το υπόλοιπο νερό χρειαστεί και ξεκινάμε να ζυμώνουμε μέχρι να πάρουμε μια μαλακή ζύμη. Αν χρειάζεται προσθέτουμε επιπλέον αλεύρι ή νερό χλιαρό μέχρι η ζύμη μας να γίνει λεία και ελαστική.
4. Αν θέλουμε δύο μέτριες λαγάνες, τότε χωρίζουμε τη ζύμη στη μέση και πλάθουμε 2 μπάλες. Αλευρώνουμε τον πάγκο μας με αρκετό αλεύρι για να μην κολλάει και με τη βοήθεια πλάστη ανοίγουμε τις μπάλες της ζύμης σε λαγάνες μακρόστενου σχήματος, πάχους περίπου 1 ½ εκ. η καθεμία.
5. Στρώνουμε ένα ρηχό ταψί με αντικολλητικό χαρτί ψησίματος και τοποθετούμε πάνω τις λαγάνες. Αλείφουμε την επιφάνειά τους με νερό και τις πασπαλίζουμε με το σουσάμι. Τις πιέζουμε με τα δάχτυλά σε διάφορα σημεία δημιουργώντας βαθουλώματα.
6. Σκεπάζουμε τις λαγάνες με πετσέτα και αφήνουμε, για 1-1½ ώρα να διπλασιαστούν σε όγκο.
7. Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 200 βαθμούς και ψήνουμε στον προθερμασμένο φούρνο για 20 λεπτά. Μετά χαμηλώνουμε τη θερμοκρασία στους 175 βαθμούς και ψήνουμε για άλλα 15-20 λεπτά μέχρι να πάρουν χρώμα οι λαγάνες.

Ντολμαδάκια γιαλαντζί

Όπως ο Μάρτης, έτσι και τα ντολμαδάκια γιαλαντζί δεν λείπουν ποτέ από τη Σαρακοστή, ούτε από το τραπέζι της.

Υλικά

• ½ κιλό αμπελόφυλλα
• 500 γρ. ρύζι καρολίνα
• 1 ½ φλιτζάνι ελαιόλαδο
• 3 κρεμμύδια μέτρια τριμμένα στον τρίφτη
• 3-4 κρεμμυδάκια φρέσκα ψιλοκομμένα
• 1 φλιτζάνι άνηθο ψιλοκομμένο
• 1 φλιτζάνι δυόσμο ψιλοκομμένο
• 1 ντομάτα μέτρια ξυσμένη στον τρίφτη
• 1 καρότο μέτριο ξυσμένο στον τρίφτη
• 2-3 κουτ. σούπας σταφίδα κορινθιακή (προαιρετικά)
• 2-3 κουτ. σούπας κουκουνάρι καβουρντισμένο (προαιρετικά)
• 1 ½ φλιτζάνι νερό
• Χυμό και ξύσμα από 2 λεμόνια ή περισσότερο (ανάλογα πόσο ζουμερά είναι και πόσο λεμονάτα θέλουμε τα ντολμαδάκια)

Εκτέλεση

1. Ξεβγάζουμε το ρύζι 1-2 χέρια με κρύο νερό και το στραγγίζουμε. Το ρίχνουμε σε ένα μπολ.
2. Ψιλοκόβουμε στον πολυκόφτη την ντομάτα, μετά το κρεμμύδι σε δύο δόσεις και τελευταίο το καρότο. Ψιλοκόβουμε στο χέρι τα κρεμμυδάκια και τα μυρωδικά.
3. Προσθέτουμε στο μπολ με το ρύζι τα κρεμμύδια και τα κρεμμυδάκια, την ντομάτα, το καρότο, τον δυόσμο, τον άνηθο, το ξύσμα λεμονιού, χυμό από ένα λεμόνι, τις σταφίδες και το κουκουνάρι, αν χρησιμοποιήσουμε, ανάλογο αλατοπίπερο και μισό φλιτζάνι λάδι. Ανακατεύουμε καλά.
4. Ζεματάτε τα αμπελόφυλλα σε μπόλικο αλατισμένο νερό για 5 λεπτά. Τα στραγγίζουμε και τους κόβουμε το κοτσάνι.
5. Τα παίρνουμε ένα ένα με τη λεία πλευρά από κάτω και τα γεμίζουμε από την άγρια πλευρά με το μείγμα που έχουμε ετοιμάσει ως εξής: Βάζουμε σε κάθε φύλλο από ένα κουταλάκι γέμιση, φέρνουμε τα πλαϊνά του φύλλου πάνω από τη γέμιση και κατόπιν τα κάνουμε ρολάκια ξεκινώντας από την πλευρά του κοτσανιού.
6. Στρώνουμε τον πάτο της κατσαρόλας με όσα φύλλα έχουν χαλάσει και δεν μπορούν να τυλιχτούν και τοποθετούμε από πάνω τα ντολμαδάκια σε σειρά, ξεκινώντας από την περιφέρεια και προχωρώντας προς το κέντρο.
7. Κάνουμε δύο ή όσες σειρές χρειαστεί, αλατίζουμε και τα σκεπάζουμε από πάνω με ένα πιάτο για βάρος, τοποθετώντας το μπρούμυτα. Ρίχνουμε το υπόλοιπο ελαιόλαδο, το νερό και τον χυμό από ένα-δύο λεμόνια ακόμα.
8. Μετά την πρώτη δυνατή βράση, χαμηλώνουμε τη φωτιά και αφήνουμε να σιγοβράσουν για 20 λεπτά ακόμη ή μέχρι να γίνει το ρύζι και να μαλακώσει καλά το φύλλο. Προσοχή, δεν θέλουμε ούτε να λιώσει το φύλλο, ούτε να λαπαδιάσει το ρύζι. Αφαιρούμε το πιάτο και περιμένουμε μέχρι να απορροφήσουν τα ντολμαδάκια όλα τα υγρά της κατσαρόλας και να κρυώσουν.
9. Τα σερβίρουμε με φέτες λεμονιού και ταραμοσαλάτα.

Γίγαντες γιαχνί

Είναι η καλύτερη παρέα της λαγάνας και της ταραμοσαλάτας στο σαρακοστιανό τραπέζι. Και για να πετύχει το μόνο που χρειάζεται είναι τρυφερά φασόλια και χαμηλή φωτιά μέχρι να μελώσει η σάλτσα τους.

Υλικά

• 500 γρ. φασόλια γίγαντες, μουλιασμένα αποβραδίς
• 3/4 φλιτζανιού ελαιόλαδο
• 1 κρεμμύδι μεγάλο ή 2 μέτρια κομμένα στα 4
• 1 σκελίδα σκόρδο ψιλοκομμένη
• 1 κονσέρβα πομοντόρια πολτοποιημένα μαζί με το ντοματοχυμό τους
• 1 κουτ. γλυκού ζάχαρη
• 1 φλιτζάνι μαϊντανό ψιλοκομμένο ή άνηθο + λίγο επιπλέον για το σερβίρισμα
• αλάτι, πιπέρι φρεσκοτριμμένο

Εκτέλεση

1. Σουρώνουμε τα μουλιασμένα φασόλια και τα βράζουμε σε φρέσκο άφθονο νερό σε μια ευρύχωρη κατσαρόλα για περίπου 45 λεπτά, μέχρι να μαλακώσουν καλά. Ενδιάμεσα τους αλλάζουμε τουλάχιστον μια φορά το νερό.
2. Τα αλατίζουμε τα 10 τελευταία λεπτά και στο τέλος στραγγίζουμε τα φασόλια και κρατάμε 2 φλιτζάνια από του ζουμί τους.
3. Ψιλοκόβουμε το κρεμμύδι και το σκόρδο στο πολυμιξεράκι. Βάζουμε στη φωτιά μια κατσαρόλα πλασοτέ να ζεσταθεί καλά και ρίχνουμε το κρεμμύδι, το σκόρδο και το μισό ελαιόλαδο. Σοτάρουμε για 5 λεπτά και προσθέτουμε τα φασόλια.
4. Τα γυρίζουμε για λίγα λεπτά να γυαλίσουν με το λάδι και προσθέτουμε την ντομάτα, τη ζάχαρη, ανάλογο αλατοπίπερο και 1 φλιτζάνι από τον ζωμό των φασολιών.
5. Αφήνουμε το φαγητό να σιγοβράσει μέχρι να μαγειρευτούν καλά τα φασόλια και να μελώσει η σάλτσα της ντομάτας. Ίσως χρειαστεί στο ενδιάμεσο να προσθέσουμε κι άλλο ζωμό φασολιών.
6. Προς το τέλος προσθέτουμε τον ψιλοκομμένο μαϊντανό και το υπόλοιπο ελαιόλαδο. Αν προτιμάτε τον αντικαθιστάτε με άνηθο που του ταιριάζει επίσης.
7. Σερβίρουμε το φαγητό χλιαρό ή ζεστό, πασπαλίζοντας με επιπλέον μαϊντανό ή άνηθο φρεσκοκομμένο και συνοδεύετε με ταραμοσαλάτα και λαγάνα.

Εύκολη γαριδομακαρονάδα

Η πιο νόστιμη γαριδομακαρονάδα γίνεται στο σπίτι, χωρίς πολλά υλικά, με ελάχιστο κόπο και σε ένα μόνο σκεύος!

Υλικά για 5 άτομα

• 500 γρ. γαρίδες μέτριες καθαρισμένες από κεφάλι, πόδια και κέλυφος
• 500 γρ. λινγκουίνι ή σπαγγέτι
• 2 σκελίδες σκόρδο ψιλοκομμένο
• 20 ντοματίνια κομμένα στη μέση
• 100 ml ελαιόλαδο
• 100 ml ούζο
• ½ ματσάκι μαϊντανό ψιλοκομμένο
• αλάτι, πιπέρι
• 1 ½ λίτρο νερό περίπου

Εκτέλεση

1. Καθαρίζουμε τις γαρίδες από κεφάλι και κέλυφος κρατώντας μόνο την ουρά. Αφαιρούμε το εντεράκι της πλάτης.
2. Σε πολύ πλατιά και χαμηλή κατσαρόλα (πρέπει να χωρά τα ζυμαρικά κατά μήκος) βάζουμε τα κεφάλια και τα κελύφη των γαρίδων μαζί με 2 κουταλιές ελαιόλαδο και σοτάρουμε 2-3 λεπτά να αλλάξουν χρώμα. Προσθέτουμε 1 λίτρο νερό από βραστήρα και βράζουμε για 30 λεπτά. Σουρώνουμε τον ζωμό και τον κρατάμε ζεστό.
3. Στη μέση της ίδιας κατσαρόλας τοποθετούμε τα ζυμαρικά και μοιράζουμε αριστερά δεξιά τα ντοματίνια, το σκόρδο και τη ζάχαρη. Προσθέτουμε ανάλογο αλατοπίπερο, το υπόλοιπο ελαιόλαδο και ανάβουμε ξανά τη φωτιά.
4. Προσθέτετε καυτό ζωμό από τις γαρίδες όσο χρειαστεί να καλύψει τα υλικά μας και σκεπάζουμε την κατσαρόλα με καπάκι. Αν χρειαστεί προσθέτουμε νερό καυτό από τον βραστήρα.
5. Βάζουμε σε δυνατή φωτιά να πάρει βράση το φαγητό και μετά κατεβάζουμε στο μέτριο. Ανακατεύουμε με λαβίδα για να μην κολλήσουν τα ζυμαρικά. Προσέχουμε μήπως χρειαστεί επιπλέον νερό στην πορεία.
6. Μόλις τα ζυμαρικά μαγειρευτούν al dente, προσθέτουμε τις γαρίδες, το ούζο και τον μισό μαϊντανό. Ανακατεύουμε πάρα πολύ καλά.
7. Μαγειρεύουμε για ελάχιστα λεπτά μέχρι να αλλάξουν χρώμα οι γαρίδες ανακατεύοντας συχνά και σερβίρουμε γαρνίροντας με τον υπόλοιπο μαϊντανό.

Είσαι στην Κύπρο; Δες τις συσκευές που σε ενδιαφέρουν εδώ: φούρνος, μπλέντερ, κατσαρόλα, ραβδομπλέντερ, πολυκόφτης.